Tỉnh Bình Thuận nằm ở cực Nam vùng duyên hải Trung Bộ, có bờ biển dài 192 km, vùng lãnh hải rộng 52.000 km², trong đó có huyện đảo Phú Quý. Tỉnh được xác định là khu vực phòng thủ trọng yếu trên hướng biển của Quân khu 7, là địa bàn có vị trí chiến lược về quốc phòng - an ninh và kinh tế của cả nước. Những năm qua, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Tỉnh bình quân đạt hơn 12%/năm, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, nhất là các ngành du lịch, dịch vụ và kinh tế biển có bước phát triển vượt bậc. Đồng thời, Tỉnh luôn hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác quân sự, quốc phòng địa phương. Năm 2016, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh được Bộ Quốc phòng tặng cờ Đơn vị dẫn đầu trong phong trào Thi đua Quyết thắng. Những thành tích đáng phấn khởi mà Tỉnh đạt được là kết quả tổng hợp của nhiều yếu tố; trong đó, việc thực hiện tốt công tác giáo dục quốc phòng và an ninh là yếu tố quan trọng, vì đã trực tiếp giáo dục, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên và mọi tầng lớp nhân dân về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, tạo nền tảng để Tỉnh phát triển toàn diện, vững chắc.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận Nguyễn Ngọc Hai tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có thành tích trong 5 năm thực hiện công tác giáo dục quốc phòng và an ninh (2011-2016).

Để thực hiện tốt công tác giáo dục quốc phòng và an ninh, trước hết Tỉnh tập trung củng cố, kiện toàn hội đồng giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp, đảm bảo đủ số lượng, đúng cơ cấu, thành phần theo luật định; xây dựng quy chế, duy trì nền nếp hoạt động nghiêm túc, chặt chẽ. Từng ủy viên, cơ quan thường trực hội đồng chủ động bám sát thực tiễn, phát huy trách nhiệm, hoàn thành tốt nhiệm vụ được phân công. Hằng năm, hội đồng giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan khảo sát, rà soát, nắm chắc đối tượng bồi dưỡng, xây dựng kế hoạch sát với tình hình thực tiễn, có tính khả thi cao; bảo đảm trong nhiệm kỳ công tác, mọi cán bộ trong hệ thống chính trị đều được bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo Quy định 07-QĐ/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương. Đối với nhiệm kỳ 2015-2020, Tỉnh xác định sẽ hoàn thành công tác bồi dưỡng cho các đối tượng trong năm 2018 và đây là sự nỗ lực lớn, thể hiện quyết tâm của cả hệ thống chính trị, trước hết là cơ quan quân sự, công an và các ban, ngành, đoàn thể trong Tỉnh. Là tỉnh ven biển, có 34 dân tộc và nhiều tôn giáo, Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh Tỉnh đã tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương chủ động mở rộng đối tượng bồi dưỡng, như: chủ tàu thuyền, chủ hộ ngư dân, chủ doanh nghiệp, chức sắc, chức việc các tôn giáo, cán bộ ngành y tế, giáo dục,… trong đó, chú trọng các địa bàn trọng điểm về quốc phòng và an ninh, vùng sâu, vùng xa, vùng bãi ngang ven biển và huyện đảo Phú Quý. Cùng với đó, Hội đồng phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan làm tốt công tác kiểm tra, thanh tra, sơ kết, tổng kết theo phân cấp. Thông qua đó, giúp địa phương, đơn vị chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc từ cơ sở, bảo đảm cho công tác này được tiến hành thống nhất, đạt hiệu quả thiết thực.

Cùng với đó, Tỉnh chú trọng phát huy vai trò của cơ quan quân sự các cấp - cơ quan thường trực của hội đồng giáo dục quốc phòng và an ninh trong việc tham mưu, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc thực hiện. Theo đó, cơ quan quân sự các cấp chủ động tham mưu, đề xuất cho cấp ủy, chính quyền địa phương cùng cấp ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, phù hợp với đặc thù địa bàn; đồng thời, làm trung tâm phối hợp, hiệp đồng giữa các cơ quan, ban, ngành có liên quan, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị để thực hiện công tác giáo dục quốc phòng và an ninh đồng bộ, toàn diện và thống nhất. Tích cực xây dựng, hoàn thiện và nhân rộng các mô hình mới trong hoạt động của cơ quan quân sự đã thu được nhiều kết quả tích cực, như: Ban Chỉ huy Quân sự huyện Đức Linh tăng cường đoàn kết tôn giáo trên địa bàn, Ban Chỉ huy Quân sự huyện Bắc Bình tăng cường đoàn kết dân tộc trên địa bàn, v.v. Cùng với đó, thông qua hoạt động thực tiễn của lực lượng vũ trang, như: diễn tập khu vực phòng thủ, diễn tập chiến đấu - trị an, huấn luyện dã ngoại, tham gia xây dựng nông thôn mới, các hoạt động “Đền ơn, đáp nghĩa”, phòng chống bão lũ, hạn hán,… để tuyên truyền, giáo dục quốc phòng và an ninh, gắn thực hiện nhiệm vụ quốc phòng và an ninh với đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Qua đó, xây dựng, củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng, chính quyền, lực lượng vũ trang và tăng cường mối đoàn kết quân - dân, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc.

Công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp, các ngành luôn được Tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ. Đồng thời xác định rõ đây là tiêu chuẩn bắt buộc đối với cán bộ, đảng viên, một trong những tiêu chí để xem xét, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ. Hằng năm, Ủy ban nhân dân Tỉnh sớm giao chỉ tiêu cho từng địa phương, cơ quan, đơn vị để cán bộ chủ động sắp xếp công việc, bố trí thời gian tham gia học tập. Bên cạnh cử cán bộ đối tượng 1, 2 đi bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh ở Bộ và Quân khu theo kế hoạch, Tỉnh tích cực triển khai bồi dưỡng cho đối tượng 3, 4 theo phân cấp. Trên cơ sở chương trình, nội dung giáo dục cho các đối tượng theo quy định, Tỉnh còn tích cực nghiên cứu, bổ sung những nội dung bổ trợ cho phù hợp với tình hình thực tiễn địa phương, sát với đối tượng bồi dưỡng. Năm 2016, ngoài việc cử 59 cán bộ đối tượng 1, 2 đi bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh do Trung ương và Quân khu tổ chức, Tỉnh tổ chức 04 lớp bồi dưỡng cho 385 cán bộ đối tượng 3; cấp huyện tổ chức 39 lớp bồi dưỡng cho 2.501 cán bộ đối tượng 4. Nhờ đó, nhận thức, trình độ, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền và năng lực tham mưu của các ban ngành, đoàn thể về công tác quốc phòng và an ninh được nâng lên; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với nâng cao tiềm lực quốc phòng và an ninh, nhất là ở các địa phương có vị trí quan trọng, như: thành phố Phan Thiết, huyện đảo Phú Quý, v.v. Cùng với bồi dưỡng cho các đối tượng theo quy định, Trường Quân sự Tỉnh và các địa phương còn tổ chức 38 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho 3.738 người, thuộc các đối tượng khác, như: cán bộ các hội, đoàn thể, cán bộ ngành Y tế, Giáo dục, thanh niên trong độ tuổi nhập ngũ v.v. Đặc biệt, các huyện: Tuy Phong, Hàm Tân, huyện đảo Phú Quý,… đã tổ chức 06 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho 647 chủ phương tiện tàu, thuyền, đạt kết quả tốt. Qua đó, người học có nhận thức đúng đắn về xây dựng đội tàu có công suất lớn, hiện đại, có khả năng đánh bắt xa bờ, bám biển, tham gia phát triển kinh tế biển, đồng thời thực hiện trách nhiệm, nhiệm vụ thiêng liêng bảo vệ chủ quyền và an ninh quốc gia trên vùng biển, đảo của Tổ quốc.

Để thực hiện tốt công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh, sinh viên, Tỉnh chỉ đạo Sở Giáo dục và Đào tạo, các nhà trường và các cơ quan chuyên môn chú trọng xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên về giáo dục quốc phòng và an ninh theo chỉ tiêu trên giao. Hằng năm, cơ quan quân sự các cấp chủ động mở lớp tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên chuyên trách và kiêm nhiệm. Hiện nay, môn học giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh trung học phổ thông được tổ chức học rải theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo; sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung cấp tập trung vào thời gian đầu khóa tại Trường Quân sự Tỉnh. Năm 2016, toàn Tỉnh đã hoàn thành chương trình môn học cho hơn 34.000 học sinh, sinh viên, đạt chất lượng tốt. Hằng năm, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, các cơ quan chức năng tổ chức hội thao quốc phòng và an ninh, góp phần động viên, cổ vũ tinh thần học tập của các em; đồng thời, qua đó rút kinh nghiệm về giáo dục quốc phòng và an ninh. Cùng với đó, Tỉnh chú trọng chỉ đạo hướng dẫn các hoạt động, như: chương trình “Học kỳ trong Quân đội”, tham quan di tích, chứng tích lịch sử, nghe nói chuyện truyền thống, v.v. Nhờ đó, học sinh, sinh viên không chỉ được trang bị kiến thức, kỹ năng quân sự cần thiết, mà còn trực tiếp rèn luyện, xây dựng nhân cách, nếp sống tập thể, tính kỷ luật trong sinh hoạt, học tập; bồi đắp tình yêu quê hương, đất nước, ý thức, khát vọng cống hiến, sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ quân sự, bảo vệ Tổ quốc.

Để đẩy mạnh công tác phổ biến kiến thức quốc phòng và an ninh cho toàn dân, Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh Tỉnh phối hợp với Ban Tuyên giáo, Sở Thông tin và Truyền thông, cơ quan báo, đài và các cơ quan có liên quan trên địa bàn xây dựng kế hoạch, chương trình tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Các địa phương tích cực đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, phổ biến, thực hiện hướng mạnh về cơ sở, nhất là địa bàn vùng sâu, vùng xa, hải đảo. Năm 2016, đã có hàng trăm tin, bài, phóng sự về quốc phòng và an ninh được đăng tải trên các báo, phát trên các sóng phát thanh, truyền hình. Nội dung tập trung vào tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; nhất là chủ quyền, quyền chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông, phản ánh các hoạt động quân sự, quốc phòng, tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn; khắc sâu hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” cùng các lực lượng khác đang ngày, đêm canh giữ, bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc,… để lại những tình cảm sâu đậm, có sức lan tỏa mạnh mẽ trong mọi tầng lớp nhân dân. Đối với đồng bào ven biển, nhất là ngư dân đang hoạt động trên biển, Tỉnh phát huy lực lượng dân quân, tự vệ biển phối hợp với bộ đội Biên phòng, Hải quân, Cảnh sát biển, Kiểm ngư tuyên truyền, phổ biến trực tiếp tới từng tàu, thuyền, bãi nuôi trồng hải sản,… lồng ghép với tuyên truyền, phổ biến pháp luật dưới dạng tờ rơi, tờ gấp, đĩa hình, đĩa tiếng,… làm cho ngư dân hiểu rõ yêu cầu, nhiệm vụ và tính chất khó khăn, phức tạp của nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền các vùng biển, đảo, khẳng định mạnh mẽ chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa. Ngoài ra, Tỉnh còn vận dụng linh hoạt nhiều hình thức, như: triển lãm, trưng bày hiện vật “Hoàng Sa, Trường Sa - chủ quyền của Việt Nam”, sinh hoạt, hội họp, các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao của các tổ chức chính trị, xã hội, hoặc lồng ghép vào các dịp lễ hội, ngày kỷ niệm, ngày hội tòng quân của các địa phương, v.v. Qua đó, xây dựng, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ; phát huy trách nhiệm của mọi tầng lớp nhân dân trong tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân vững mạnh.

Từ kinh nghiệm và kết quả đạt được, thời gian tới, Tỉnh sẽ tiếp tục nỗ lực nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục quốc phòng và an ninh, góp phần hun đúc lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, khơi dậy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy thế mạnh, tiềm năng, tạo động lực mạnh mẽ để Bình Thuận phát triển nhanh và bền vững.

Đại tá PHAN CÔNG NGÔN, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh, Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh