Những năm qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là các thách thức về an ninh phi truyền thống, như: thiên tai, dịch bệnh, song với sự nỗ lực, cố gắng của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang địa phương, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có bước phát triển toàn diện cả về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh; tình hình chính trị trên địa bàn ổn định, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được cải thiện. Đặc biệt, nhận thức của cấp ủy, chính quyền và nhân dân về quyền và nghĩa vụ đối với sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc có nhiều chuyển biến tích cực, tạo sự thống nhất, đồng thuận cao trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Trong đó, công tác giáo dục quốc phòng và an ninh được Tỉnh hết sức coi trọng và phát huy, nhằm huy động mọi nguồn lực, động viên mọi lực lượng và toàn dân trong đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh, tạo môi trường thuận lợi để Tỉnh phát triển nhanh và bền vững. Để đạt được kết quả đó, với vai trò là Thường trực Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh, Bộ Chỉ huy Quân sự đã tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện công tác quan trọng này.

Trước hết, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh tập trung tham mưu  cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tạo sự thống nhất, sức mạnh tổng hợp trong thực hiện công tác giáo dục quốc phòng và an ninh. Trên cơ sở quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước, Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh Trung ương, Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh Quân khu 7 về công tác giáo dục quốc phòng và an ninh, Bộ Chỉ huy Quân sự tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh ban hành nghị quyết, chỉ thị lãnh đạo, chỉ đạo công tác này tập trung, thống nhất; đồng thời, triển khai cho các sở, ban, ngành và các huyện, thị xã, thành phố tổ chức thực hiện phù hợp với địa phương, cơ sở. Cùng với đó, tham mưu cho Ủy ban nhân dân Tỉnh ban hành quyết định thành lập mới Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh tại Trường Cao đẳng Kỹ thuật công nghệ Bà Rịa - Vũng Tàu. Ban hành kế hoạch, chỉ đạo tổ chức bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho cán bộ thuộc đối tượng 3, 4 theo quy định. Chỉ đạo, phối hợp với các cơ quan, tổ chức tuyên truyền các văn bản của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh,… tuyên truyền kỷ niệm nhân các ngày lễ lớn của đất nước, địa phương và các mặt công tác của lực lượng vũ trang trên phương tiện thông tin đại chúng đảm bảo kịp thời, chặt chẽ, phù hợp. Qua đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, đơn vị, địa phương đối với công tác giáo dục quốc phòng và an ninh để công tác quan trọng này của Tỉnh được thực hiện thống nhất, đúng hướng, đạt hiệu quả cao. Cùng với đó, Bộ Chỉ huy Quân sự cũng tham mưu cho Tỉnh tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, đánh giá chất lượng, hiệu quả; kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, thiếu sót, đảm bảo cho công tác giáo dục quốc phòng và an ninh được triển khai thực hiện nghiêm túc, toàn diện, thống nhất từ Tỉnh đến cơ sở, với chất lượng ngày càng cao.

Để duy trì công tác giáo dục quốc phòng và an ninh thành nền nếp, tạo sự thống nhất cao, Tỉnh chú trọng phát huy vai trò của Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp. Theo đó, cùng với thường xuyên rà soát, kiện toàn Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp đủ số lượng, với cơ cấu thành phần theo đúng quy định¹, Tỉnh chỉ đạo các cấp hội đồng bổ sung, hoàn thiện quy chế, chương trình, kế hoạch hoạt động thống nhất, tạo thuận lợi cho các thành viên chủ động sắp xếp công việc, tham gia hiệu quả các hoạt động. Quá trình thực hiện nhiệm vụ, Tỉnh yêu cầu các địa phương phải phát huy cao nhất trí tuệ tập thể của Hội đồng, của cơ quan thường trực trong việc tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền cấp mình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác giáo dục quốc phòng và an ninh phù hợp với đặc điểm của địa phương. Đồng thời, chỉ đạo thực hiện nghiêm chế độ, phân cấp thanh tra, kiểm tra công tác quan trọng này theo kế hoạch thống nhất, bảo đảm tính khoa học, phù hợp với nhiệm vụ của địa phương, cơ sở; qua đó phát hiện, biểu dương những tập thể, cá nhân có thành tích tốt trong công tác giáo dục quốc phòng và an ninh; kịp thời chỉ ra những khâu yếu, mặt yếu để chủ động đề xuất các biện pháp khắc phục. Nhờ đó, công tác giáo dục quốc phòng và an ninh của Tỉnh có bước phát triển mới cả về bề rộng và chiều sâu.

Trước yêu cầu cao của công tác này và từ thực tiễn của địa phương, cơ sở, Bộ Chỉ huy Quân sự tham mưu cho Tỉnh thực hiện đồng bộ các biện pháp đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng. Đối với đội ngũ cán bộ chủ chốt ở các ban, sở, ngành, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh phối hợp Sở Nội vụ, Ban Tổ chức Tỉnh ủy rà soát, nắm cán bộ thuộc diện bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chặt chẽ, phù hợp. Trên cơ sở đó, cùng với cử cán bộ thuộc đối tượng 1, 2 tham gia các lớp bồi dưỡng do Trung ương và Quân khu tổ chức, Tỉnh giao chỉ tiêu bồi dưỡng đối tượng 3 cho các địa phương, cơ quan, đơn vị; đồng thời, thông báo sớm để tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ cán bộ sắp xếp, bố trí thời gian, công việc tham gia học tập đầy đủ đúng quy định². Đối với đối tượng 4, Tỉnh chỉ đạo các địa phương tổ chức các lớp bồi dưỡng chặt chẽ, khoa học³; phối hợp với cơ quan chức năng mở rộng bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho đối tượng là chức sắc, chức việc các tôn giáo, chủ tàu thuyền, tài công, chủ doanh nghiệp⁴, v.v. Để đạt hiệu quả, cùng với chú trọng lựa chọn, bồi dưỡng, từng bước “chuẩn hóa” đội ngũ giáo viên, báo cáo viên, Tỉnh chỉ đạo tích cực đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp bồi dưỡng; kết hợp tổ chức trực tuyến và trực tiếp. Bên cạnh việc phát huy hiệu quả các lớp bồi dưỡng tập trung, Tỉnh lồng ghép bồi dưỡng thông qua các đợt tập huấn chuyên môn của các sở, ngành; tham quan các khu kinh tế, quốc phòng, v.v. Riêng đối với các địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh, Tỉnh cử thành viên Hội đồng trực tiếp xuống chỉ đạo, tổ chức giáo dục, bồi dưỡng, tuyên truyền, phổ biến quốc phòng và an ninh, phù hợp với từng đối tượng. Đây là những nét mới, đạt hiệu quả thiết thực trong công tác giáo dục quốc phòng và an ninh của Tỉnh, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các đối tượng trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở địa phương, cơ sở.

Đối với học sinh, sinh viên, Tỉnh yêu cầu các nhà trường trên địa bàn thực hiện nghiêm chương trình giáo dục quốc phòng và an ninh theo quy định. Trước mỗi năm học, các trường phối hợp chặt chẽ với cơ quan Quân sự, Công an, Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Tỉnh,… nhằm thống nhất nội dung, chương trình, giáo án, bài giảng, tổ chức tập huấn cập nhật kiến thức, phương pháp giảng dạy môn học cho đội ngũ giáo viên chuyên trách. Đồng thời, Tỉnh yêu cầu đổi mới hình thức, phương pháp giảng dạy cho từng đối tượng; chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin, như: giáo án điện tử, thiết bị trình chiếu, công nghệ mô phỏng,… nâng cao chất lượng bài giảng. Trên cơ sở nội dung chương trình chung, Tỉnh chỉ đạo bổ sung giáo dục truyền thống cách mạng của địa phương, cập nhật thông tin về biển, đảo quê hương. Quá trình giảng dạy, kết hợp giáo dục quốc phòng và an ninh với một số môn khoa học xã hội nhân văn, tổ chức ngoại khóa, thăm quan di tích lịch sử,… để bổ trợ kiến thức cho học sinh, sinh viên. Đến nay, Trường Chính trị Tỉnh đã tổ chức 23 lớp giáo dục quốc phòng và an ninh cho 1.488 học viên; Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh Tỉnh tổ chức cho 447 sinh viên, kết quả kiểm tra đạt giỏi; 100% học sinh trung học phổ thông trên địa bàn Tỉnh được học chương trình giáo dục quốc phòng và an ninh theo quy định.

Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về quốc phòng và an ninh cho toàn dân là vấn đề mang tính phổ quát, có vai trò quan trọng trong xây dựng tiềm lực quốc phòng, an ninh vững chắc. Nhận thức rõ điều đó, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo, Sở Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí của Tỉnh và các huyện, thị xã mở chuyên trang, chuyên mục quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân để tuyên truyền, phổ biến kiến thức quốc phòng và an ninh cho toàn dân; trong đó, chú trong đối tượng là ngư dân. Nội dung tuyên truyền làm rõ về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, nhất là trách nhiệm của công dân đối với nhiệm vụ bảo vệ vùng biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc; bản chất, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; các hoạt động của lực lượng vũ trang địa phương, truyền thống cách mạng của quê hương. Để đạt hiệu quả, bên cạnh việc xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên chuyên trách, Tỉnh phát huy vai trò của Hải đội Dân quân thường trực, phối hợp chặt chẽ với Vùng 2 Hải quân, Bộ đội Biên phòng, lực lượng Kiểm ngư,... để tuyên truyền về biển, đảo, quy định phạm vi đánh bắt hải sản, chấp hành luật pháp trên vùng biển giáp ranh với nước ngoài. Trong 9 tháng đầu năm 2022, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh phối hợp chặt chẽ với Đài Phát thanh - truyền hình, Báo Bà Rịa - Vũng Tàu, Đài truyền thanh các huyện, thị xã, xây dựng và phát thanh, phát sóng chương trình Quốc phòng toàn dân và An ninh nhân dân, đưa tin về các hoạt động của lực lượng vũ trang Tỉnh, kết hợp tuyên truyền các văn bản của Đảng, Nhà nước được gần 20.000 tin, bài; phát qua hệ thống truyền thanh nội bộ Tỉnh và các huyện, thị xã được trên 33.000 lượt tin, bài. Tuyên truyền trên các trang nhóm của Cục Dân quân tự vệ, Phòng Dân quân tự vệ Quân khu 7,… về các ngày lễ lớn, các sự kiện trọng đại của đất nước và tuyên truyền các văn bản của Đảng, Nhà nước,... được 07 đợt, với hơn 25.000 lượt người tham gia. Nhờ đó, nhận thức của các tầng lớp nhân dân về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc được nâng lên rõ rệt, toàn dân tích cực tham gia giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ngay từ cơ sở, hăng hái tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo.

Những kết quả và kinh nghiệm trong công tác giáo dục quốc phòng và an ninh thời gian qua góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững mạnh; giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn để Bà Rịa - Vũng Tàu tiếp tục phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững.

Thượng tá NGUYỄN THÀNH TRUNG, Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh
_________________ 

1 - Nghị định số 116/2007/NĐ-CP, ngày 10/7/2007 của Chính phủ về Giáo dục quốc phòng và an ninh.

2 - Đến tháng 9/2022, tổ chức 06 lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức quốc phòng và an ninh cho 681/600 cán bộ đối tượng 3, đạt 113,5% so kế hoạch.

3 - Trong 9 tháng đầu năm 2022, Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh cấp huyện tổ chức 17 lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức quốc phòng và an ninh cho 1.741 cán bộ.

4 - Trong đó, chức sắc tôn giáo: 400 người, chức việc tôn giáo: 2.000 người, chủ phương tiện tàu thuyền, tài công: 884 người, đối tượng khác: 4.714 người.