Để bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển, đảo được giao, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng 5 xác định lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đồng bộ các nội dung, biện pháp trên tất cả các mặt công tác; trong đó, tăng cường công tác đối ngoại quốc phòng là một nhiệm vụ chính trị quan trọng.

Vùng 5 Hải quân - tiền thân là Vùng 5 Duyên Hải, được thành lập ngày 26-10-1975 theo Quyết định 141-QĐ/BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Trải qua hơn 40 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, cán bộ, chiến sĩ của Vùng đã có nhiều chiến công tiêu biểu trong chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc tế trên đất bạn Cam-pu-chia. Đồng thời, luôn chủ động khắc phục khó khăn, xây dựng lực lượng, nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao, trong đó có công tác đối ngoại quốc phòng, góp phần quan trọng vào quản lý và bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển, đảo Tây Nam của Tổ quốc.

Hội nghị rút kinh nghiệm tuần tra chung lần thứ 27 giữa Vùng 5 Hải quân với Căn cứ biển Hải quân Hoàng gia Cam-pu-chia

Nổi bật trong công tác đối ngoại quốc phòng những năm qua là, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng 5 luôn quán triệt, thực hiện nghiêm đường lối, quan điểm của Đảng về đối ngoại quốc phòng; mục đích, yêu cầu, nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng và tuần tra chung được Quân chủng Hải quân giao cho Vùng. Đồng thời, nắm vững quy chế phối hợp hoạt động tuần tra chung với Hải quân Hoàng gia Cam-pu-chia và Hải quân Hoàng gia Thái Lan; thường xuyên duy trì có hiệu quả kênh thông tin đường dây nóng, kịp thời trao đổi, thông báo tình hình và giải quyết tốt những vấn đề nảy sinh trên biển, nhất là trên vùng biển giáp ranh và vùng nước lịch sử¹. Trong quá trình tuần tra chung, cán bộ, chiến sĩ Vùng luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động, sáng tạo, đoàn kết, khắc phục khó khăn, thực hiện nghiêm kế hoạch. Theo quy chế phối hợp, đến nay, Vùng đã thực hiện 56 chuyến phối hợp tuần tra chung và 28 lần tổ chức Hội nghị rút kinh nghiệm công tác tuần tra chung với Hải quân Hoàng gia Cam-pu-chia; 37 chuyến tuần tra chung với Hải quân Hoàng gia Thái Lan. Cùng với đó, Vùng đã tổ chức tốt các hoạt động, như: phối hợp tìm kiếm cứu nạn, chống cháy, chống chìm, cơ động đội hình, thông tin vô tuyến điện và thông tin bằng cờ hiệu, cờ tay, ánh đèn,… góp phần nâng cao sự hiểu biết, tin cậy lẫn nhau, tăng cường tình đoàn kết hữu nghị, xây dựng môi trường hòa bình và ổn định trên biển. Ngoài ra, Vùng đã lãnh đạo, phối hợp tổ chức thành công hội nghị rút kinh nghiệm thực hiện Quy chế tuần tra chung; lập kênh thông tin và các hoạt động giao lưu kết nghĩa với Căn cứ Biển Hải quân Hoàng gia Cam-pu-chia; kết hợp khám bệnh và cấp thuốc cho cán bộ, chiến sĩ Căn cứ Rem, Cam-pu-chia; tổ chức thăm, giao lưu với Vùng 1, Vùng 2 Hải quân Hoàng gia Thái Lan, tiếp đón tàu của Hải quân Hoàng gia Thái Lan thăm Phú Quốc và Ngài Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Thái Lan thăm Vùng. Qua đó, để lại ấn tượng sâu sắc, tình cảm tốt đẹp, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định trên vùng biển Tây Nam và củng cố, tăng cường mối quan hệ hữu nghị, tin cậy, hiểu biết lẫn nhau, là chỗ dựa tin cậy cho ngư dân ta làm ăn trên biển.

Thời gian tới, dự báo tình hình thế giới, khu vực, Biển Đông sẽ diễn biến phức tạp, khó dự báo; tình hình vùng biển, đảo Tây Nam cơ bản ổn định. Tuy nhiên, hoạt động buôn lậu, cướp biển, đánh bắt, khai thác hải sản trái phép vẫn tiếp tục xảy ra; thời tiết, khí hậu diễn biến phức tạp,... ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của Vùng và sự phối hợp tuần tra với hải quân các nước trong khu vực. Từ tình hình trên, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng xác định tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng và tuần tra chung, thông qua các giải pháp cơ bản sau:

Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao bản lĩnh chính trị, ý chí quyết tâm, ý thức tổ chức kỷ luật cho cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng và tuần tra chung. Đối ngoại quốc phòng là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm, nâng cao vị thế của Hải quân nhân dân Việt Nam nói chung và Vùng 5 nói riêng, góp phần cùng các lực lượng giữ vững môi trường hòa bình, ổn định trên vùng biển, đảo, thềm lục địa Tây Nam của Tổ quốc. Để cán bộ, chiến sĩ nhận thức đúng điều đó, Vùng tập trung làm tốt công tác giáo dục, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của trên, mục đích, ý nghĩa của nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng và tuần tra chung. Đồng thời, chú trọng giáo dục quan điểm, nguyên tắc và phương châm hội nhập, đối ngoại quân sự, quốc phòng theo đúng tinh thần Nghị quyết 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Nghị quyết 22-NQ/TW của Bộ Chính trị (khoá XI) “Về hội nhập quốc tế”; Nghị quyết 806-NQ/QUTW, ngày 31-12-2013 của Quân ủy Trung ương về “Hội nhập quốc tế và đối ngoại về quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo”, Nghị quyết 17-NQ/ĐU, ngày 15-02-2019 của Đảng ủy Vùng về “Lãnh đạo nhiệm vụ đối ngoại quân sự và tuần tra chung”, v.v. Qua đó, giúp cho cán bộ, chiến sĩ của Vùng luôn thấu triệt và nhất quán với chủ trương của Đảng là phát huy sức mạnh tổng hợp, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước; bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa. Đồng thời, tổ chức rà soát, nắm, quản lý chặt chẽ tình hình chính trị nội bộ lực lượng tham gia làm nhiệm vụ, tuyệt đối giữ bí mật quân sự, bí mật quốc gia và kỷ luật phát ngôn; kịp thời nắm, quản lý và giải quyết tốt diễn biến tư tưởng của bộ đội trước, trong và sau khi thực hiện nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng và tuần tra chung.

Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng yêu cầu, các đơn vị, lực lượng của Vùng thường xuyên nắm chắc diễn biến tình hình mọi mặt, nhất là an ninh chính trị trong khu vực, không để bị động, bất ngờ. Tăng cường giáo dục nâng cao hiểu biết về văn hóa, lịch sử xã hội, phong tục, tập quán và cập nhật thông tin về quân đội, hải quân các nước có liên quan; nâng cao ý thức chấp hành quy định, luật pháp nước sở tại; giữ vững phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Hải quân”, xây dựng ý thức giữ gìn hình ảnh tốt đẹp về đất nước, con người và Quân đội, Hải quân nhân dân Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế. Đẩy mạnh các hoạt động giao lưu, tăng cường mối quan hệ đoàn kết, hiểu biết, tin cậy, tôn trọng lẫn nhau, thể hiện tinh thần quốc tế cao cả, trong sáng với hải quân các nước liên quan khi thực hiện nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng, tuần tra chung. Đồng thời, làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục cho ngư dân không vi phạm pháp luật và chủ quyền của vùng biển nước khác; xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc trên biển. Qua đó, tăng cường sự hiểu biết, gắn bó, tin cậy lẫn nhau, góp phần duy trì tốt an ninh trật tự trên vùng nước lịch sử và vùng biển giáp ranh giữa Việt Nam - Cam-pu-chia, Việt Nam - Thái Lan, Việt Nam - Ma-lai-xi-a.

Hai là, chuẩn bị lực lượng, phương tiện, sẵn sàng thực hiện tốt nhất công tác đối ngoại quốc phòng và tuần tra chung. Trước hết, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng chỉ đạo tập trung làm tốt việc rà soát, điều chỉnh quân số, lựa chọn những cán bộ, chiến sĩ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật thực sự có năng lực, sức khỏe, có ý thức tổ chức kỷ luật tốt, biết ngoại ngữ để tham gia công tác đối ngoại quân sự. Đồng thời, xây dựng kế hoạch, dự kiến các tình huống, có phương án xử trí đúng đối sách, quan điểm của Đảng, phù hợp với thông lệ và luật pháp quốc tế; chủ động đề xuất với Quân chủng điều chỉnh đội hình và tuyến tuần tra, nhằm nâng cao hiệu quả việc phối hợp xử trí các tình huống trên biển. Trong huấn luyện, chú trọng vào nội dung tìm kiếm cứu nạn, thông tin liên lạc, chống cướp biển, nghi thức đối ngoại, vận động đội hình, thực hành Bộ quy tắc ứng xử cho cuộc gặp bất ngờ trên biển (CUES). Tăng cường, đổi mới hình thức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ tin học, khả năng giao tiếp ngoại ngữ cho cán bộ, chiến sĩ, kỹ năng đi biển và xử trí các tình huống trên biển; quy chế phối hợp tuần tra trên biển, bảo đảm thông tin liên lạc trong mọi tình huống, nhất là các phương án thông tin liên lạc vô tuyến điện, cờ hiệu, cờ tay, ánh đèn,… với tàu hải quân các nước bằng tiếng Anh và tín hiệu quốc tế.

Đối với công tác hậu cần, kỹ thuật, chuẩn bị, bảo đảm đầy đủ lương thực, thực phẩm, nước ngọt, xăng dầu, thuốc chữa bệnh cho từng chuyến tuần tra chung; nâng cao chất lượng bữa ăn, vệ sinh an toàn thực phẩm cho các tàu thực hiện nhiệm vụ. Tăng cường lực lượng quân y, sẵn sàng xử lý các tình huống cấp cứu trên biển và tham gia khám bệnh, cấp thuốc cho Bạn tại Căn cứ Biển Hải quân Hoàng gia Cam-pu-chia; bảo đảm đầy đủ, chất lượng kỹ thuật tàu thuyền, xe máy, vật tư, phụ tùng thay thế, phao, áo cứu sinh, dụng cụ chống chìm, chống cháy cho nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng, tuần tra chung và tổ chức các hội nghị.

Ba là, thường xuyên tổ chức hội nghị rút kinh nghiệm, kết hợp với các hoạt động giao lưu, kết nghĩa, bảo đảm trang trọng, lịch sự, đúng quy chế ngoại giao, quy định đối ngoại quốc phòng, bí mật quân sự và bí mật quốc gia. Thông qua hội nghị, giải quyết tốt những vấn đề nảy sinh trong khuôn khổ phối hợp tuần tra chung giữa Vùng 5 Hải quân với Căn cứ Hải quân Hoàng gia Cam-pu-chia, giữa Vùng 5 Hải quân với Vùng 1, Vùng 2 Hải quân Hoàng gia Thái Lan, tạo không khí hòa bình, hữu nghị và hiểu biết lẫn nhau, trên cơ sở tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, lợi ích quốc gia, dân tộc. Từ kết quả các hội nghị rút kinh nghiệm trước đây, đặt ra cho các bên là tiếp tục tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ hải quân và các cơ quan chức năng quản lý biển về truyền thống đoàn kết hữu nghị và những yêu cầu đặt ra trong thực hiện Quy chế phối hợp tuần tra chung. Tổ chức thực hiện tốt các hoạt động giao lưu văn hóa, thể thao; thăm hỏi, chúc mừng nhân ngày tết cổ truyền, ngày truyền thống của mỗi nước. Trong từng chuyến tuần tra chung, tổ chức phát động thi đua đột kích, động viên cán bộ, chiến sĩ sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ đựơc giao. Cùng với đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng tiến hành lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ công tác kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm việc thực hiện công tác đối ngoại quốc phòng và tuần tra chung trong nội bộ Vùng; đánh giá rõ ưu điểm, khuyết điểm và bài học kinh nghiệm; đồng thời, bình xét, khen thưởng tập thể, cá nhân có thành tích, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, tạo tiền đề để thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ tiếp theo.

Đây là những giải pháp căn bản, thường xuyên, đảm bảo để cán bộ, chiến sĩ Vùng 5 Hải quân luôn chủ động, sẵn sàng, đủ khả năng thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng và tuần tra chung, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống.

Chuẩn Đô đốc NGUYỄN DUY TỶ, Tư lệnh Vùng
______________

1 - Bộ Tư lệnh Vùng 5 và Căn cứ Biển Hải quân Hoàng gia Cam-pu-chia đã thành lập đường dây nóng tại văn phòng thường trực tuần tra chung của mỗi bên. Theo quy định vào ngày 01 hằng tháng hoặc khi có việc đột xuất, hai bên tiến hành thông báo trao đổi tình hình vùng biển và những vấn đề liên quan, nhất là việc ngư dân hai nước vi phạm pháp luật và chủ quyền biên giới biển của mỗi nước, để cùng với các lực lượng chức năng có liên quan phối hợp xử lý.