Trải qua 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành (18/10/1947 – 18/10/2022), lực lượng vũ trang tỉnh Quảng Ninh luôn sát cánh cùng cấp ủy, chính quyền và nhân dân chiến đấu kiên cường giải phóng quê hương, bảo vệ Tổ quốc, phát huy tốt vai trò nòng cốt thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, vinh dự là Đơn vị hai lần Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Quảng Ninh là tỉnh miền núi, biên giới, ven biển; cửa ngõ vùng Đông Bắc của Tổ quốc, giàu tài nguyên khoáng sản, như: than đá, đất sét trắng, đá hoa cương,… và hàng nghìn hòn đảo trên vịnh Hạ Long, Bái Tử Long, thuận lợi cho nuôi trồng thủy sản, phát triển du lịch, tạo vị thế quan trọng về kinh tế, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Vì lẽ đó, trong các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, nơi đây là điểm hội tụ của nhiều lực lượng, diễn ra sự đọ sức quyết liệt giữa ta và địch. Trước Cách mạng tháng 8/1945, Xứ ủy Bắc Kỳ lãnh đạo thành lập các lực lượng: Đội võ trang danh dự Quảng Yên; du kích Bắc Mã, Hổ Lao, Đạm Thủy; du kích Hải Ninh,… thực hiện hàng trăm trận đánh Nhật, tiễu phỉ trên địa bàn chiến khu Đông Triều; khích lệ các cơ sở Việt Minh và phong trào cánh mạng quần chúng lan rộng; góp phần cùng nhân dân cả nước Tổng khởi nghĩa giành thắng lợi. Sau Cách mạng, lực lượng vũ trang, bán vũ trang của Tỉnh phát triển mạnh ở các địa phương, khu mỏ, tổ chức đấu tranh chính trị kết hợp vũ trang buộc quân Tưởng rút khỏi Hòn Gai. Để giữ vững địa bàn quan trọng này, từ tháng 5/1947 đến tháng 10/1947, hệ thống cơ quan quân sự địa phương từ tỉnh đến xã được kiện toàn đầy đủ; lực lượng vệ quốc quân, tự vệ công nhân mỏ, dân quân được tổ chức lại, lãnh đạo, chỉ huy thống nhất¹. Từ đây, lực lượng vũ trang Tỉnh không ngừng phát triển, đẩy mạnh chiến tranh du kích, thực hiện kế hoạch “Đông tiến”, tham gia Chiến dịch đường 18,… chiếm lại các cơ sở kinh tế từ tay quân Pháp, giải phóng cửa ngõ Bắc Bộ; mở rộng mạng lưới phòng không nhân dân, chống lại giặc Mỹ ném bom hủy diệt vùng công nghiệp quan trọng; là lực lượng trọng yếu của Đặc khu Quảng Ninh trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc, v.v. Qua 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng vũ trang Tỉnh đã chiến đấu hơn 6.600 trận, sát thương, bắt sống hơn 27.000 tên, bắn cháy 200 máy bay và thu hàng vạn vũ khí, khí tài các loại của địch; động viên, tuyển chọn hàng vạn thanh niên lên đường nhập ngũ; hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây nên truyền thống “Đoàn kết, sáng tạo, bất khuất, kiên trung, chiến thắng”.

Những năm gần đây, Quảng Ninh trở thành đầu tàu, trọng điểm kinh tế phía Bắc, trung tâm du lịch lớn; tốc độ tăng trưởng kinh tế trên 10% trong vòng 06 năm liền, đứng thứ hai cả nước. Trên địa bàn Tỉnh có hàng nghìn doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư; xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội; hoạt động sản xuất công nghiệp, xây dựng, dịch vụ, du lịch phát triển mạnh, tác động sâu sắc đến nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, lực lượng vũ trang Tỉnh tích cực tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện tốt công tác quốc phòng, quân sự; chủ động lực lượng, phương tiện tham gia phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, phòng, chống dịch Covid-19 hiệu quả; thường xuyên điều chỉnh lực lượng, thế trận, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc,… tạo sức mạnh tổng hợp, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tạo điều kiện thuận lợi để Tỉnh phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững.

Thủ trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh, động viên cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang huyện Vân Đồn tham gia thực binh bắn đạn thật trong diễn tập khu vực phòng thủ huyện năm 2021

Phát huy truyền thống quê hương cách mạng, thời gian tới, lực lượng vũ trang Tỉnh tập trung xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, trước hết là vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, nâng cao khả năng, sức mạnh chiến đấu; chủ động phát huy vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, làm nền tảng xây dựng tỉnh Quảng Ninh ổn định về chính trị, mạnh về kinh tế, vững chắc về quốc phòng, an ninh.

Trước hết, cơ quan quân sự các cấp thực hiện tốt chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc. Quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, hướng dẫn của cấp trên, Bộ Chỉ huy Quân sự tập trung nghiên cứu đề xuất, tham mưu giúp Tỉnh tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; rà soát điều chỉnh chương trình hành động, kế hoạch tổ chức thực hiện Nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ công tác quốc phòng địa phương giai đoạn 2022 - 2025; ban hành chỉ thị về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng hàng năm và các nhiệm vụ trọng yếu, đột xuất; triển khai Đề án “Diễn tập khu vực phòng thủ nhiệm kỳ 2020 - 2025”. Để đạt hiệu quả cao, Bộ Chỉ huy Quân sự tham mưu giúp Ủy ban nhân dân Tỉnh chỉ đạo kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động các hội đồng, ban chỉ đạo về thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; tăng cường thanh tra, kiểm tra các sở, ngành, địa phương gắn với chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các cấp nâng cao hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành việc quán triệt, thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Cùng với đó, chủ động tham gia thẩm định các dự án kinh tế bảo đảm tính lưỡng dụng; xây dựng chủ trương, biện pháp kết hợp kinh tế với quốc phòng, như: phát triển cơ sở hạ tầng, khuyến khích nhân dân sống ổn định ở biên giới, trên đảo; phát triển các đội tàu cá xa bờ, dịch vụ hậu cần hỗ trợ ngư dân bám biển gắn với xây dựng dân quân biển,... bảo đảm kết hợp sản xuất với bảo vệ chủ quyền biên giới, biển, đảo. Điều chỉnh quy hoạch và đẩy nhanh tiến độ xây dựng căn cứ chiến đấu của các địa phương; xây dựng giai đoạn 2 căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu cần - kỹ thuật cấp tỉnh; xây mới, nâng cấp thao trường huấn luyện tổng hợp của Tỉnh và 13 địa phương; tôn tạo hệ thống hang động, hầm pháo trên tuyến đảo, địa phương ven biển. Hoàn thành xây dựng và đưa vào hoạt động các chốt dân quân thường trực trên địa bàn thành phố Móng Cái, huyện Hải Hà; xây mới Sở Chỉ huy cơ bản và một số doanh trại của Bộ Chỉ huy Quân sự; bảo đảm trụ sở làm việc đội liên ngành thường trực tìm kiếm cứu nạn trên Vịnh Hạ Long, v.v.

Hai là, nâng cao chất lượng tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ gắn với xây dựng lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ vững mạnh. Nhận thức rõ những khó khăn trong thu hút, sử dụng nguồn nhân lực cho nhiệm vụ quốc phòng, cơ quan quân sự các cấp tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp lãnh đạo, chỉ đạo phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, tập trung thực hiện đồng bộ, thống nhất các khâu tuyển quân. Trong đó, tập trung làm tốt công tác giáo dục, tuyên truyền về nghĩa vụ, quyền lợi của công dân trong bảo vệ Tổ quốc; quản lý chặt chẽ nguồn và các trường hợp miễn, tạm hoãn; làm tốt công tác giáo dục; tặng quà, sổ tiết kiệm, bồi dưỡng nguồn phát triển Đảng trước khi nhập ngũ; phối hợp với các doanh nghiệp tư vấn, ký cam kết đào tạo nghề, tạo việc làm,... để động viên thanh niên yên tâm nhập ngũ. Nhờ đó, gần 100% quân nhân xuất ngũ về lao động trong Tỉnh, được bổ sung vào lực lượng dự bị động viên. Từ kết quả này, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh đẩy mạnh rà soát, nắm chắc số lượng, chất lượng; tổ chức đào tạo sĩ quan dự bị, chuyển loại, bồi dưỡng, bổ sung các chuyên ngành quân sự còn thiếu bằng ngân sách địa phương; quản lý tốt phương tiện kỹ thuật động viên và chuẩn bị các phương án động viên công nghiệp,... bảo đảm 100% quân số, tỷ lệ đúng chuyên nghiệp quân sự đạt trên 92%. Cùng với đó, công tác xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ “vững mạnh, rộng khắp” được Tỉnh thường xuyên chú trọng, nâng cao chất lượng xây dựng, huấn luyện, hoạt động của dân quân thường trực, dân quân biển thường trực; tự vệ biển. Hiện nay, để đáp ứng yêu cầu bảo vệ và giữ vững ổn định địa bàn cơ sở trong tình hình mới, Tỉnh tăng cường công tác quản lý lực lượng tự vệ trong các khu công nghiệp, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Tổ chức đào tạo trung cấp chuyên nghiệp ngành quân sự cơ sở cho cán bộ dân quân, tự vệ, nhất là cán bộ ban chỉ huy quân sự xã, phường, thị trấn đáp ứng tiêu chuẩn tham gia cấp ủy, hội đồng nhân dân địa phương. Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh Tiếp tục tham mưu cho Tỉnh có cơ chế, chính sách phù hợp để động viên, khuyến khích cán bộ dân quân xã, thôn nâng cao chất lượng công tác, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.

Ba là, tập trung thực hiện ba khâu đột phá² xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh, sẵn sàng hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Quán triệt và thực hiện Nghị quyết số 230-NQ/QUTW, ngày 02/4/2022 của Quân ủy Trung ương về lãnh đạo thực hiện tổ chức Quân đội giai đoạn 2021 – 2030 và những năm tiếp theo, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng rà soát, kiện toàn tổ chức biên chế các cơ quan, đơn vị đúng quy định; ưu tiên quân số cho đơn vị làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và tuyến biên giới, biển, đảo, đáp ứng yêu cầu bảo vệ chủ quyền biên giới, biển, đảo trong tình hình mới. Đồng thời, tích cực đổi mới nội dung, phương pháp và ứng dụng công nghệ thông tin trong huấn luyện, diễn tập cho các đối tượng; kỹ năng xử lý, ứng cứu, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu nạn, cũng như làm chủ trang thiết bị mới trong tham gia giải quyết các vấn đề an ninh phi truyền thống cho các lực lượng. Tăng cường luyện tập chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu; tham mưu, chỉ đạo và thực hiện 100% chỉ tiêu diễn tập hằng năm, bảo đảm an toàn, nhất là diễn tập khu vực phòng thủ các cấp, diễn tập phòng thủ dân sự, ứng phó siêu bão và tìm kiếm cứu nạn. Cùng với đó, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy quân sự các cấp xây dựng nghị quyết chuyên đề về lãnh đạo chấp hành pháp luật nhà nước, kỷ luật Quân đội, xây dựng nền nếp chính quy; phát huy vai trò của cán bộ chủ trì, tinh thần tự giác của cán bộ, chiến sĩ trong rèn luyện, chấp hành kỷ luật. Thường xuyên dự báo những tác động tiêu cực và quản lý chặt chẽ các mối quan hệ xã hội của cán bộ, chiến sĩ để có biện pháp ngăn ngừa, phòng tránh hiệu quả, bảo vệ tốt chính trị nội bộ. Thực hiện các thủ tục hành chính theo hướng “cơ quan đảm nhiệm, người chịu trách nhiệm”; công khai mọi quy trình thủ tục trên Cổng thông tin điện tử Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh; đẩy mạnh chuyển đổi số, triển khai đề án xây dựng “chính phủ điện tử”, “thành phố thông minh” trong các cơ quan, lực lượng vũ trang bảo đảm hợp lý, bảo mật.

Cùng với thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp trên, lực lượng vũ trang tỉnh Quảng Ninh tiếp tục thực hiện nghiêm quy chế phối hợp, chủ động trao đổi thông tin, nắm chắc tình hình biên giới, biển, đảo, thiên tai, dịch bệnh, không bị động, bất ngờ trong mọi tình huống. Phối hợp với các ngành, địa phương thực hiện tốt công tác giáo dục quốc phòng và an ninh; đẩy mạnh tuyên truyền về nhiệm vụ quốc phòng, quân sự; làm công tác dân vận gắn với tham gia xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế xã hội vùng biên giới, biển, đảo; thực hiện tốt chính sách hậu phương Quân đội,... xây dựng nền quốc phòng toàn dân trên địa bàn vững mạnh, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Đại tá KHÚC THÀNH DƯ, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh
___________________

1 - Ngày 18/10/1947 trở thành ngày truyền thống của Lực lượng vũ trang Quảng Ninh.

2 - 1) Điều chỉnh kiện toàn tổ chức biên chế theo hướng tinh, gọn, mạnh; 2) Nâng cao chất lượng huấn luyện, ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến trong công tác quân sự, quốc phòng; 3) Tăng cường xây dựng chính quy, chấp hành nghiêm kỷ luật và đẩy mạnh cải cách hành chính quân sự.