Quán triệt sâu sắc chủ trương chiến lược của Đảng về kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc tỉnh Lào Cai đã và đang thực hiện đồng bộ các giải pháp, nhằm nâng cao hiệu quả kết hợp các nhiệm vụ trọng tâm này, phấn đấu trở thành một cực tăng trưởng của khu vực Trung du, miền núi Bắc Bộ.

Hội nghị ra Nghị quyết lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và xây dựng Đảng bộ quân sự Tỉnh năm 2024.

Nằm ở giáp ranh giữa vùng Tây Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ, tỉnh Lào Cai có diện tích tự nhiên gần 6.400km², dân số gần 800 nghìn người và có trên 182km đường biên giới với Trung Quốc cùng hệ thống cửa khẩu đa dạng ở nhiều vị trí và quy mô khác nhau¹, thuận lợi cho phát triển kinh tế cửa khẩu, biên mậu và quan hệ đối ngoại. Không những thế, đây còn là vùng đất giàu tài nguyên thiên nhiên, nhất là tài nguyên rừng, tài nguyên nước và tài nguyên khoáng sản; lại có hệ thống giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy phát triển đồng bộ, đa dạng, kết nối xuyên biên giới,... Lào Cai đã, đang giữ vai trò quan trọng trong hành lang kinh tế Côn Minh (Trung Quốc) - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh và là cầu nối của hoạt động giao thương giữa Việt Nam, các nước Cộng đồng ASEAN với thị trường Tây Nam Trung Quốc và ngược lại.

Nhận rõ vị trí chiến lược quan trọng của địa bàn, những năm qua, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh đã quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm các nghị quyết, kết luận của Đảng, Nhà nước về kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, bằng nhiều giải pháp phù hợp, đạt được nhiều kết quả tích cực. Điều đó được thể hiện ở nhận thức, ý thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ các cấp, ngành, đoàn thể, địa phương và toàn dân về việc kết hợp này không ngừng được nâng cao; nội dung kết hợp toàn diện, đồng bộ, thống nhất từ trong quy hoạch, kế hoạch đến biện pháp tổ chức thực hiện, phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của vùng Trung du, miền núi Bắc Bộ. Quy chế phối hợp giữa các cấp, ngành, lĩnh vực,... với lực lượng Quân sự, Công an từng bước được bổ sung, hoàn thiện, bảo đảm chặt chẽ, khoa học và mang tính khả thi cao; hình thức, phương pháp kết hợp từng bước được đổi mới; công tác tham mưu và tổ chức kết hợp của các ban, ngành, lực lượng, nhất là lực lượng vũ trang được phát huy hiệu quả, góp phần tạo nguồn lực mạnh mẽ để huy động phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.

Năm 2023, GRDP của Tỉnh đạt 73.600 tỉ đồng, tăng 8,16% so với năm 2022, xếp thứ 4/14 tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc, thứ 39/63 tỉnh, thành cả nước. Đi liền với phát triển kinh tế - xã hội, Tỉnh chú trọng củng cố quốc phòng, an ninh; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; xây dựng khu vực phòng thủ các cấp vững chắc. Các hoạt động đối ngoại diễn ra sôi nổi ở cả hai chiều: đón, làm việc với nhiều đoàn công tác của cơ quan đại diện nước ngoài, các địa phương, doanh nghiệp trong nước và nước ngoài đến tham quan, trao đổi kinh nghiệm; đồng thời, tổ chức thành công nhiều đoàn đi nước ngoài để tham quan, học hỏi, thu hút đầu tư,... giúp nâng cao hình ảnh, vị thế của Lào Cai trên bản đồ đối ngoại Việt Nam và quốc tế.

Công bố quy hoạch Tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Phát huy các kết quả đã đạt được, thời gian tới, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại, phấn đấu xây dựng Lào Cai trở thành một cực tăng trưởng của vùng Trung du, miền núi phía Bắc; trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam Trung Quốc; bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại; giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn xã hội và chủ quyền, biên giới quốc gia, giữ vững môi trường hòa bình, hợp tác và phát triển. Trong đó, tập trung thực hiện tốt một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ các cấp, ngành, đoàn thể, địa phương và toàn dân đối với nhiệm vụ kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Tỉnh ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể các cấp tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục cho các đối tượng nắm chắc quan điểm, đường lối quốc phòng, an ninh và đối ngoại của Đảng trong tình hình mới, âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch cũng như các khó khăn, hệ lụy và mặt trái của kinh tế thị trường. Nội dung giáo dục, tuyên truyền bảo đảm tính toàn diện, nhưng có trọng tâm, trọng điểm và hướng vào việc kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XIII) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Nghị quyết số 11-NQ/TW, ngày 10/02/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, v.v. Từ đó, triệt để khắc phục tư tưởng chỉ coi trọng nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xem nhẹ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và đối ngoại hoặc ngược lại. Đồng thời, kiên quyết xử lý tình trạng thiếu quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện, dẫn đến phát triển không cân đối, hài hòa giữa các lĩnh vực, nhằm tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động, phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, các cấp, ngành, các thành phần kinh tế và toàn thể nhân dân trong thực hiện kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại.

Hai là, nâng cao hiệu quả kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại ngay từ trong quy hoạch, kế hoạch tổng thể đến triển khai thực hiện ở từng ngành, lĩnh vực, địa phương. Trước mắt, tiếp tục triển khai thực hiện Quy hoạch tỉnh Lào Cai thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; trong đó, tập trung vào 03 khâu đột phá, gồm: (1). Hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, trọng tâm là các công trình giao thông trọng điểm, hạ tầng đô thị lớn, hạ tầng cửa khẩu, hạ tầng số; (2). Phát triển, tăng cường ứng dụng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh chuyển đổi số; (3). Phát triển các ngành dịch vụ có lợi thế, có hàm lượng tri thức và công nghệ cao, như: kinh tế cửa khẩu, du lịch, giáo dục và đào tạo, y tế.

Để quy hoạch tổng thể và quy hoạch các ngành, lĩnh vực được triển khai hiệu quả trên thực tế, Tỉnh tập trung bố trí không gian phát triển kinh tế - xã hội bảo đảm tính khoa học, hiệu quả, bền vững trên cơ sở tập trung phát triển: 01 trục động lực; 02 cực phát triển; 03 vùng kinh tế; 04 trụ cột tăng trưởng và 05 nhiệm vụ trọng tâm. Theo đó, Tỉnh chỉ đạo hình thành một trục kinh tế động lực dọc sông Hồng, với hai cực phát triển: cực phía Bắc bao gồm thành phố Lào Cai, huyện Bát Xát, thị xã Sa Pa, huyện Bắc Hà và một phần huyện Bảo Thắng hướng vào phát triển kinh tế cửa khẩu, thương mại, đô thị, du lịch, công nghiệp, nông nghiệp, là khu vực kết nối trực tiếp với vùng Tây Nam Trung Quốc. Cực phía Nam là các huyện: Bảo Yên, Văn Bàn với trọng tâm là phát triển đô thị, công nghiệp, du lịch, nông lâm nghiệp và là khu vực kết nối với các tỉnh vùng Trung du, miền núi Bắc Bộ, đồng bằng Bắc Bộ với khu vực ASEAN. Ba vùng kinh tế: vùng thấp, vùng cao và vùng trung tâm. Bốn trụ cột phát triển kinh tế gồm: kinh tế cửa khẩu; công nghiệp chế biến, chế tạo; du lịch, dịch vụ; nông, lâm nghiệp, thủy sản. Năm nhiệm vụ trọng tâm tạo nền tảng phát triển: hoàn thiện thể chế, chính sách; phát triển nguồn nhân lực, nguồn lao động; hoàn thiện kết cấu hạ tầng, trọng tâm là hạ tầng giao thông và hạ tầng số; phát triển nông nghiệp, nông thôn và sắp xếp, ổn định dân cư; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa con người Lào Cai.

Với đặc thù của tỉnh vùng cao, biên giới, có diện tích đất quốc phòng lớn, nên quá trình thực hiện quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh sẽ có tác động, ảnh hưởng không nhỏ đến nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Do đó, để nâng cao hiệu quả kết hợp, Tỉnh chỉ đạo công tác quy hoạch phải bảo đảm sự gắn kết hài hòa giữa tính tổng thể với việc xây dựng thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ; các công trình dân sinh, trọng điểm phải luôn bảo đảm thực hiện mục tiêu kép, vừa phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, vừa bảo đảm quốc phòng, an ninh khi cần thiết. Đồng thời, tiếp tục duy trì, phát triển mô hình chốt dân quân thường trực biên giới tại xã Bản Lầu, huyện Mường Khương làm điểm đột phá trong đảm bảo an ninh trật tự và giúp đỡ nhân dân địa phương thoát nghèo bằng nhiều mô hình chăn nuôi, sản xuất, trồng rừng, v.v. Đây là minh chứng sinh động, cụ thể hóa quan điểm của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh thời kỳ mới trên địa bàn Tỉnh.

Phát huy thế mạnh của địa phương, Tỉnh tiếp tục triển khai hoạt động đối ngoại trên cả ba trụ cột: đối ngoại Đảng, hợp tác hữu nghị chính quyền và đối ngoại nhân dân theo Đề án số 11 của Ban Chấp hành Đảng bộ Tỉnh khóa XVI về “Mở rộng đối ngoại, chủ động hội nhập và hợp tác quốc tế, giai đoạn 2020 - 2025”. Trong đó, tiếp tục duy trì, coi trọng quan hệ với các đối tác, địa phương truyền thống, như: tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), vùng Nouvelle Aquitaine (Cộng hòa Pháp) theo hướng hợp tác thực chất, đa dạng, đa phương hóa, đi vào chiều sâu. Cùng với đó, tranh thủ sự hỗ trợ, hướng dẫn của các bộ, ngành Trung ương, nhất là Bộ Ngoại giao để tăng cường mở rộng quan hệ hợp tác cấp địa phương với các quốc gia, vùng lãnh thổ các nước: Canada, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, các tổ chức quốc tế và thiết chế tài chính lớn trên thế giới, v.v. Qua đó, tranh thủ các nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, văn hóa, thể thao và du lịch, giữ vững quốc phòng, an ninh và chủ quyền biên giới quốc gia.

Ba là, phát huy vai trò tham mưu và tổ chức thực hiện của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Tỉnh chỉ đạo cơ quan Quân sự, Công an tích cực phối hợp với các ban, sở, ngành, đoàn thể tiếp tục tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương các biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, nhằm đảm bảo việc kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại luôn được thực hiện đồng bộ, thống nhất, thông suốt và đạt hiệu quả cao.

Để làm được điều đó, các cơ quan, đơn vị, sở, ban, ngành, đoàn thể cần tiếp tục tham mưu với Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh hoàn thiện cơ chế, chính sách, tạo hành lang pháp lý thuận lợi không chỉ trong kết hợp kinh tế - xã hội với quốc phòng, an ninh, mà còn mở rộng gắn phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với quốc phòng, an ninh, đối ngoại và ngược lại. Trong đó, cơ quan Quân sự, Công an phải làm nòng cốt phối hợp với các sở, ban, ngành thẩm định chặt chẽ các dự án, thực hiện tốt các biện pháp, cơ chế trao đổi, cung cấp thông tin ngay từ trong quán triệt, triển khai quy hoạch, kế hoạch của từng công trình, dự án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, nhất là ở 05 huyện, 26 xã, phường biên giới, các dự án trong khu kinh tế - quốc phòng và dự án có vốn đầu tư nước ngoài. Đồng thời, tham mưu tổ chức, sắp xếp, ổn định dân cư giữa các vùng nội địa với biên giới, khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn, bảo đảm có lực lượng sản xuất và lực lượng quản lý, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị chú trọng tham mưu và chủ động triển khai biện pháp huy động nguồn lực bên ngoài thông qua quá trình mở cửa, hội nhập quốc tế, xúc tiến đầu tư, quảng bá các danh lam thắng cảnh, bản sắc văn hóa các dân tộc, con người Lào Cai; đồng thời, tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, trong đó có đối ngoại quốc phòng để tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và du lịch. Bộ Chỉ huy Quân sự cần phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, địa phương tham mưu với Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh chú trọng tăng cường xây dựng các tiềm lực trong khu vực phòng thủ; kết hợp ngân sách của trên với huy động, bố trí các nguồn lực của địa phương để xây dựng các hạng mục công trình quân sự; trong đó, ưu tiên các công trình trong căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương, bảo đảm ngày càng liên hoàn, vững chắc, có chiều sâu. Tăng cường các biện pháp quản lý, sử dụng đúng mục đích đất quốc phòng, lập quy hoạch, sử dụng đất quốc phòng một cách tổng thể và từng giai đoạn, tích hợp vào từng quy hoạch phát triển cơ sở hạ tầng, bảo đảm kết hợp hài hòa phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại, góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

ĐẶNG XUÂN PHONG, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy
________________        

1 - Gồm: 01 cửa khẩu quốc tế đường sắt, 02 cửa khẩu quốc tế đường bộ, 02 cặp cửa khẩu phụ, 07 cặp lối mở biên giới.