Thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh “Thương binh, bệnh binh, gia đình quân nhân và gia đình liệt sĩ là những người có công với Tổ quốc, với nhân dân. Cho nên bổn phận chúng ta là phải biết ơn, phải thương yêu và giúp đỡ họ”¹, ngành Chính sách Quân đội đã bám sát yêu cầu nhiệm vụ, thực tiễn phát triển của đất nước, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương, đơn vị, tích cực, chủ động nghiên cứu, tham mưu giúp Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng đề xuất với Đảng, Nhà nước bổ sung, hoàn thiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng (người có công).

Đại diện Bộ Tổng tham mưu, cấp ủy, chính quyền thành phố Cao Bằng tỉnh Cao Bằng chung vui cùng mẹ Lưu Thị Khánh trong ngày về nhà mới.

Nổi bật là, phối hợp đề xuất sửa đổi Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, Pháp lệnh Danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”; ban hành các văn bản giải quyết chính sách cho các đối tượng trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế tại Lào và Cam-pu-chia; tiếp tục đề xuất hoàn thiện và thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với người có công đang công tác trong Quân đội; chính sách đối với người bị thương, hy sinh trong khi làm nhiệm vụ quốc phòng - an ninh. Cùng với đó, Ngành đã đề xuất với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng chủ trương, giải pháp đẩy mạnh các hoạt động và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” trong toàn quân với nhiều nội dung thiết thực, hình thức đa dạng, phong phú. Trong đó, các hoạt động, như: hỗ trợ thân nhân liệt sĩ đang công tác trong Quân đội; xây dựng quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”; xây dựng “Nhà tình nghĩa”; tặng phương tiện, trang thiết bị y tế, trang thiết bị dùng chung cho các trung tâm điều dưỡng thương, bệnh binh; đổi mới cách thức phụng dưỡng “Mẹ Việt Nam anh hùng”; giải quyết việc làm cho con liệt sĩ, thương binh, bệnh binh nặng; thăm hỏi, tặng quà, tổ chức khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí đối với đối tượng chính sách và người có công; hỗ trợ kinh phí tu sửa, nâng cấp nghĩa trang liệt sĩ,… đã góp phần thiết thực bảo đảm an sinh xã hội, củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong 5 năm qua (2011 - 2016), với tinh thần chủ động, tích cực, ý thức, trách nhiệm chính trị cao, bằng nhiều hình thức hoạt động phong phú, sáng tạo, phù hợp với đặc điểm tình hình nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” trong Quân đội đã đạt được nhiều kết quả to lớn. Toàn quân đã tổ chức tìm kiếm, quy tập 9.673 hài cốt liệt sĩ (trong đó có: 4.793 hài cốt trong nước; 1.561 hài cốt ở Lào; 3.319 hài cốt ở Cam-pu-chia); phối hợp rà soát, xác minh thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ 15.237 trường hợp; hỗ trợ Lào gần 24 tỷ đồng tu bổ 04 Tượng đài “Tình đoàn kết liên minh chiến đấu Việt Nam - Lào”; hỗ trợ Cam-pu-chia trên 89 tỷ đồng sửa chữa, tu bổ 12 Đài “Hữu nghị Việt Nam - Cam-pu-chia”. Chủ động, tích cực giải quyết chế độ, chính sách với các đối tượng tham gia kháng chiến (đến nay đã cơ bản giải quyết xong chế độ chính sách đối với đối tượng tham gia kháng chiến chống Mỹ, cứu nước theo Quyết định 290/2005/QĐ-TTg và Quyết định 142/2008/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đối tượng tham gia chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế theo Quyết định 62/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ với hơn 56,8 vạn người được trợ cấp một lần, số tiền chi trả trên 2.214 tỷ đồng, 9.244 người trợ cấp hằng tháng), bảo đảm chặt chẽ, nghiêm túc. Đồng thời, bố trí việc làm cho 338 con đẻ của thương binh, bệnh binh nặng đang điều trị tại các trung tâm điều dưỡng thương binh, bệnh binh và vợ, con liệt sỹ hy sinh trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng - an ninh; phụng dưỡng 1.776 Bà mẹ Việt Nam anh hùng; xây dựng, sửa chữa được hơn 6.542 căn nhà tình nghĩa, 7.661 căn nhà chính sách xã hội; tặng 3.462 sổ tiết kiệm với số tiền gần 14 tỷ đồng; tặng công cụ sản xuất và đồ dùng sinh hoạt cho người có công trị giá 214 tỷ đồng; tổ chức khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho 912.780 lượt người; hỗ trợ các trung tâm điều dưỡng thương, bệnh binh phương tiện, trang thiết bị, quân trang, số tiền gần 70 tỷ đồng; hỗ trợ các tổ chức chính trị - xã hội, hỗ trợ xây dựng nghĩa trang liệt sĩ gần 40 tỷ đồng; đón tiếp, tặng quà 55 đoàn đại biểu người có công các tỉnh, thành phố đến thăm Bộ Quốc phòng, với số tiền 5,4 tỷ đồng; tặng quà đại biểu người có công tiêu biểu toàn quốc, gần 2,5 tỷ đồng. Hiện nay, Ngành đang tích cực triển khai thực hiện một số chế độ, chính sách đối với dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến chống Pháp, kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế theo Quyết định 49/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Có thể khẳng định rằng, các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” do các đơn vị Quân đội khởi xướng, tổ chức đã có sức lan tỏa sâu rộng trong xã hội, thu hút được nhiều người tham gia, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần rất quan trọng nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân; đẩy nhanh việc thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo, giữ ổn định chính trị - xã hội, nâng cao sức mạnh tổng hợp bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và an ninh biên giới; tạo môi trường thuận lợi để đất nước phát triển bền vững.

Đoàn cán bộ Cục Chính sách đến thăm, tặng quà cho thương binh tại Trung tâm Thương binh Duy Tiên (Hà Nam).

Trong những năm tới, tình hình đất nước tiếp tục ổn định, có chiều hướng phát triển với nhiều thuận lợi, song cũng không ít khó khăn, thách thức. Để tiếp tục thực hiện tốt lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, đẩy mạnh phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị và cán bộ, chiến sĩ toàn quân cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp sau:

Một là, tiếp tục quán triệt sâu sắc và tổ chức thực hiện tốt Chỉ thị 368/CT-QUTW, ngày 12-6-2016 của Quân ủy Trung ương về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác chính sách đối với Quân đội và hậu phương Quân đội giai đoạn 2016 - 2020. Cùng với tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, làm cho bộ đội và nhân dân thấy rõ, thực hiện tốt công tác chính sách, công tác thương binh, liệt sĩ và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” là trách nhiệm, là đạo lý của mỗi người đối với sự hy sinh to lớn của thế hệ cha anh, là hành động thiết thực nhằm tiếp tục phát huy lòng bác ái, hiếu nghĩa, truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong thời kỳ mới.

Hai là, bám sát thực tiễn, tình hình của đất nước, Quân đội, tiếp tục chủ động nghiên cứu, đề xuất với Đảng, Nhà nước hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp luật đối với người có công. Trong đó, trọng tâm là những chính sách: ưu đãi người có công; tiền lương, phụ cấp, trợ cấp, bảo hiểm xã hội phù hợp với tiến trình cải cách chính sách xã hội của Nhà nước và đặc điểm là “ngành lao động đặc biệt” - Quân đội. Đồng thời, chủ động nghiên cứu, đề xuất cần ưu tiên, bổ sung chế độ, chính sách đối với các đối tượng làm nhiệm vụ đặc thù, nhiệm vụ mới, cán bộ, nhân viên công tác ở những địa bàn chiến lược, biên giới, biển đảo; chính sách thu hút, khuyến khích người tài, có nhiều cống hiến, cán bộ khoa học, đội ngũ thợ lành nghề và nguồn nhân lực chất lượng cao vào phục vụ Quân đội.

Ba là, thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với người có công theo quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng và Chỉ thị 02/CT-TTg, ngày 25-01-2016 của Thủ tướng Chính phủ, tiếp tục phát động phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” sâu rộng trong toàn quân, cùng toàn dân chăm sóc người có công với nước. Đồng thời, thực hiện tốt phương châm “Nhà nước, nhân dân và những người được hưởng chính sách ưu đãi cùng phấn đấu” tạo mọi điều kiện thuận lợi để thương binh, bệnh binh, người có công, gia đình người có công tiếp tục phát huy ý chí tự lực, tự cường, phát triển sản xuất, cải thiện đời sống và tham gia các hoạt động xã hội, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng quê hương, đất nước. Quá trình thực hiện, các cơ quan, đơn vị cần nghiên cứu, rút kinh nghiệm từ thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác này thời gian qua; chú trọng việc phổ biến, nhân rộng mô hình tiên tiến, cách làm hay, ý tưởng sáng tạo đã được kiểm nghiệm qua thực tế; phát huy dân chủ, công bằng, công khai, minh bạch với sự tham gia của mọi tầng lớp nhân dân, của cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện các chế độ, chính sách; kiên quyết, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm.

Bốn là, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy đảng, chính quyền địa phương nơi đóng quân thường xuyên quan tâm thực hiện tốt công tác chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công với nước và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”. Chăm lo, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người có công là trách nhiệm chính trị của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, trong đó cấp ủy, chính quyền địa phương có vai trò đặc biệt quan trọng. Vì vậy, các đơn vị cần chủ trì, phối hợp tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương các biện pháp thực hiện đúng, đủ, chu đáo các chế độ, chính sách ưu đãi với người có công; vận động các ban, ngành, đoàn thể, doanh nghiệp và nhân nhân trên địa bàn tích cực ủng hộ về vật chất, tinh thần để làm tốt hơn công tác tu bổ, tôn tạo các nghĩa trang liệt sĩ. Đồng thời, triển khai đồng bộ các chủ trương, giải pháp công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ theo Chỉ thị 24-CT/TW của Bộ Chính trị và Quyết định 1237/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; thông báo và tạo điều kiện cho các gia đình người thân đến thăm viếng thuận lợi. Coi trọng tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương những biện pháp rà soát, nắm, xác nhận đối tượng được hưởng chính sách, nhưng do điều kiện khách quan, chủ quan nên chưa được hưởng để có đủ thủ tục theo quy định của pháp luật.

Năm là, quan tâm công tác giáo dục-đào tạo, dạy nghề, tạo việc làm cho những người có công và con em của các đối tượng chính sách, giúp đỡ thiết thực và có hiệu quả các gia đình chính sách về vật chất cũng như tinh thần, trước hết là với những người, những gia đình còn nhiều khó khăn trong cuộc sống. Tiếp tục triển khai đồng bộ các biện pháp thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 97/CT-BQP, ngày 18-7-2011 của Bộ Quốc phòng về giải quyết việc làm cho con đẻ của thương binh, bệnh binh nặng ở các trung tâm điều dưỡng thương binh, bệnh binh. Thường xuyên quan tâm chăm lo động viên về vật chất và tinh thần đối với quân nhân, công nhân viên chức quốc phòng, lao động hợp đồng hy sinh, bị thương trong khi làm nhiệm vụ quốc phòng - an ninh theo đúng quan điểm chỉ đạo của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng.

“Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn” là truyền thống, đạo lý hiếu nghĩa, bác ái của dân tộc Việt Nam. Triển khai thực hiện hiệu quả những vấn đề này không chỉ là trách nhiệm chính trị của cấp ủy, chỉ huy các cấp, mà còn là tình cảm và sự tri ân của “Bộ đội Cụ Hồ” nói chung, ngành Chính sách Quân đội nói riêng, như Bác Hồ dạy “Đối với những người con trung hiếu ấy, Chính phủ và đồng bào phải báo đáp cho xứng đáng”. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống đối với các anh hùng, gia đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, những người có công đã hy sinh xương máu, cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Đại tá NGUYỄN XUÂN YÊM, Phó Cục trưởng Cục Chính sách

_________________

1 - Hồ Chí Minh - Toàn tập, Tập 10, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 372.