Cách đây 37 năm, bằng cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, quân và dân ta đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Chiến thắng vĩ đại đó mãi mãi là niềm tự hào của cả dân tộc. Hiện nay, tinh thần “Chiến thắng 30-4” đã và đang được quân và dân thành phố Hồ Chí Minh phát huy mạnh mẽ trong mọi hoạt động, đặc biệt là trong nhiệm vụ xây dựng Thành phố thành khu vực phòng thủ vững chắc, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân động viên các chiến sĩ mới

Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm về kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ, đầu mối giao lưu quốc tế, có vị trí địa - chính trị quan trọng của cả nước. Từ sau ngày giải phóng đến nay, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân thành phố Hồ Chí Minh đã không ngừng nỗ lực phấn đấu, xây dựng và phát triển, đạt được nhiều thành tựu to lớn trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội và quốc phòng - an ninh (QP-AN). Trong sự nghiệp đổi mới, thành phố Hồ Chí Minh luôn phát huy tinh thần đấu tranh cách mạng kiên cường, truyền thống năng động và sáng tạo, là địa phương có những đóng góp quan trọng trong sự nghiệp đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng. Kinh tế tiếp tục đạt mức tăng trưởng cao; GDP của Thành phố liên tục đạt trên 10% (gấp 1,75 GDP cả nước); nhiều chỉ tiêu kinh tế - xã hội đạt và vượt kế hoạch đề ra; đời sống vật chất, văn hoá, tinh thần của nhân dân không ngừng được cải thiện và nâng lên. Đặc biệt, hơn 20 năm thực hiện xây dựng khu vực phòng thủ (KVPT), Thành phố đã đạt nhiều thành tựu quan trọng cả về xây dựng thế trận và xây dựng lực lượng. Cơ chế lãnh đạo, chỉ đạo trong xây dựng và hoạt động của KVPT được thực hiện nghiêm túc; vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng, sự chỉ đạo, điều hành của chính quyền có nhiều tiến bộ; vai trò tham mưu và tổ chức thực hiện của cơ quan quân sự, công an, các sở, ngành, Mặt trận và các đoàn thể nhân dân ngày càng được phát huy trong xây dựng KVPT Thành phố; thế trận quốc phòng toàn dân, gắn với thế trận an ninh nhân dân từng bước được củng cố vững chắc, tạo sự liên hoàn trong thế phòng thủ chung của khu vực và cả nước.

Yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đòi hỏi Đảng bộ, nhân dân và lực lượng vũ trang (LLVT) Thành phố phải tiếp tục đề cao cảnh giác cách mạng, phát huy truyền thống và tinh thần quật khởi của “Chiến thắng 30-4” để đẩy mạnh xây dựng KVPT. Trước hết, cần quán triệt và thực hiện tốt Chương trình hành động của Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh về thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị, với mục tiêu: “Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh thành KVPT vững mạnh về mọi mặt trong thế trận phòng thủ vững chắc của Quân khu 7 và cả nước”. Theo đó, Thành phố xác định: tập trung xây dựng, phát triển tiềm lực mọi mặt, cả về chính trị, tư tưởng, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học công nghệ, cả về QP-AN và đối ngoại; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trên địa bàn Thành phố ngày càng vững mạnh. Chuẩn bị đầy đủ các phương án, các điều kiện để sẵn sàng chuyển Thành phố vào trạng thái quốc phòng và động viên chiến tranh khi có lệnh; kịp thời chuyển thành thế trận chiến tranh nhân dân khi có chiến tranh; tích cực tổ chức phòng tránh, đánh trả tiến công hỏa lực của địch, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về lực lượng, phương tiện, trang bị kỹ thuật,... đáp ứng tốt yêu cầu chiến đấu, phục vụ chiến đấu lâu dài của KVPT Thành phố, tạo thế và lực cho hoạt động tác chiến của cấp trên. Để thực hiện thắng lợi chủ trương trên, Thành phố đã, đang tập trung thực hiện một số nội dung chủ yếu sau:

Một là, thường xuyên chủ động xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần. Thành phố coi đây là nội dung cơ bản, đồng thời cũng là giải pháp quan trọng hàng đầu, nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng, năng lực quản lý, điều hành của chính quyền các cấp, năng lực làm tham mưu của cơ quan quân sự, công an và các sở, ban, ngành, Mặt trận và đoàn thể nhân dân các cấp trong quá trình xây dựng KVPT. Thành phố là Đô thị loại đặc biệt¹, là địa bàn trọng điểm mà các thế lực phản động, thù địch đang tập trung chống phá. Chúng ra sức lợi dụng vấn đề dân chủ, nhân quyền, tự do tôn giáo, tình hình tham nhũng, tiêu cực, khiếu kiện và đình công, lãn công để chống phá ta trên các lĩnh vực, nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm giảm sút lòng tin của nhân dân đối với Đảng, chính quyền. Bên cạnh đó, việc thực hiện nhiệm vụ xây dựng KVPT ở một số đơn vị, địa phương có lúc chưa được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đúng mức; nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân về nhiệm vụ xây dựng KVPT chưa đầy đủ, còn biểu hiện chủ quan, mất cảnh giác,... Do đó, Thành phố luôn chú trọng xây dựng hệ thống chính trị các cấp trong sạch, vững mạnh, tăng cường giáo dục chính trị - tư tưởng, giáo dục ý thức bảo vệ Tổ quốc XHCN, kiến thức QP-AN cho toàn dân, làm cho mọi người nhận thức đúng đắn tình hình nhiệm vụ của địa phương, của đất nước; nâng cao cảnh giác trước âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; đồng thời, giúp cho cán bộ các cấp và nhân dân nhận rõ đối tượng, đối tác để có đối sách phù hợp trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Quán triệt Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, Nghị quyết Trung ương 8 (khóa IX) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới” và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Ban Thường vụ Thành ủy luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng Đảng, thường xuyên bồi dưỡng cho cán bộ, đảng viên về chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, chủ trương, đường lối quốc phòng của Đảng nhằm đẩy mạnh sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước thời kỳ CNH,HĐH. Trong đó, chú trọng tuyên truyền, phổ biến các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước, các văn bản pháp luật về nhiệm vụ QP-AN. Nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể nhân dân trong lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và hoạt động của KVPT; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH, có phẩm chất đạo đức, lối sống gương mẫu, trong sạch, có năng lực hoạt động đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về ý thức tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng trong Đảng bộ và nhân dân theo phương châm “tích cực học tập, nỗ lực làm theo”, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên. Nhờ đó, công tác quản lý cán bộ, đảng viên ngày càng nền nếp, số lượng tổ chức cơ sở Đảng trong sạch, vững mạnh tăng. Vai trò của các cấp ủy được phát huy, nhất là trong giáo dục cán bộ, đảng viên nâng cao nhận thức về âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch. Cùng với đó, Thành phố chỉ đạo Hội đồng giáo dục QP-AN phối hợp với Bộ Tư lệnh Thành phố xây dựng kế hoạch tổ chức cho cán bộ chủ chốt cấp thành phố, quận, huyện tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN do Bộ và Quân khu tổ chức; mở các lớp bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho cán bộ chủ chốt các phường (xã, thị trấn) và ban, ngành của các quận, huyện,... theo quy định. Đồng thời, tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí; đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao ý thức, trách nhiệm phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ, công chức; thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, giải quyết kịp thời các vấn đề bức xúc của nhân dân, tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa cán bộ, đảng viên với nhân dân; củng cố, nâng cao lòng tin của nhân dân đối với Đảng, chính quyền, góp phần xây dựng “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc.

Hai là, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển KT-XH với tăng cường QP-AN. Đây là vấn đề quan trọng, vừa cấp bách, vừa có ý nghĩa cơ bản, lâu dài trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ CNH,HĐH. Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm nhiều mặt của phía Nam và cả nước, có tốc độ phát triển kinh tế cao và đô thị hóa nhanh; có nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất,... Điều đó trực tiếp tác động đến nhiệm vụ xây dựng KVPT. Vì thế, trong quá trình phát triển KT-XH, Thành phố luôn quán triệt quan điểm kết hợp kinh tế với QP-AN, QP-AN với kinh tế trên địa bàn. Thành ủy, Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố đã lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội luôn được gắn kết chặt chẽ với QP-AN. Từ việc quy hoạch tổng thể của Thành phố đến quy hoạch quận, huyện, khu vực và từng dự án, như: khu chế xuất Tân Thuận (quận 7), Linh Trung (Thủ Đức), các khu công nghiệp Bình Chiểu, Hiệp Phước, Tân Tạo, Tân Bình, Vĩnh Lộc, Tây Bắc Củ Chi, Tân Thới Hiệp, khu đô thị Nam Sài Gòn, các trục đường Bắc - Nam, Đông - Tây, cầu Phú Mỹ, hầm vượt sông Sài Gòn, các tuyến đường vành đai,... đều gắn với nhiệm vụ xây dựng KVPT, vừa bảo đảm phát triển KT-XH, chỉnh trang đô thị trong thời bình, vừa phù hợp với thế bố trí phòng thủ khi có chiến sự xảy ra. Ngay cả việc triển khai các đội tàu khai thác thủy sản xa bờ của Thành phố đã kết hợp chặt chẽ với xây dựng lực lượng dân quân tự vệ biển, góp phần cùng các lực lượng khác bảo vệ vùng biển của Thành phố. Theo quy hoạch đã xác định KVPT, Thành phố đã và đang từng bước xây dựng các công trình phòng thủ tuyến ven biển, các công trình phòng thủ cơ động cấp Thành phố, cấp quận (huyện),... phục vụ cho nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu trước mắt cũng như nhiệm vụ phòng thủ Thành phố về lâu dài. Ban cán sự Đảng UBND Thành phố đã phối hợp với Ban Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 7 thực hiện Chỉ thị số 12/2008/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng kế hoạch bảo đảm nhu cầu quốc phòng năm đầu chiến tranh. Đồng thời, chỉ đạo cơ quan chức năng khảo sát năng lực ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn Thành phố, từ đó định hướng chiến lược sản phẩm, tập trung vào các ngành cơ khí, chế tạo máy, chi tiết máy, phụ tùng sửa chữa, cao su, nhựa, bông băng y tế, hóa chất, chế biến lương thực, thực phẩm, bảo đảm sẵn sàng đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ quốc phòng khi cần thiết. Thành phố đặc biệt quan tâm đầu tư cho lĩnh vực khoa học - công nghệ và nhiệm vụ QP-AN, gắn các hoạt động trên lĩnh vực này phục vụ đắc lực cho nhiệm vụ phát triển KT-XH của Thành phố. Nhiều công trình, chương trình mang tính lưỡng dụng đã được triển khai, vừa phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế, vừa sẵn sàng chuyển sang phục vụ nhiệm vụ QP-AN, góp phần tăng cường tính vững chắc của thế trận KVPT, bảo vệ Thành phố. Chương trình trồng mới, chăm sóc, bảo vệ rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, cây phân tán đạt kết quả tốt, đưa độ che phủ cây xanh đạt trên 30% tổng diện tích tự nhiên của Thành phố, nhằm tôn tạo cảnh quan, môi trường và ngụy trang các công trình, các mục tiêu quân sự, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương. Hiện tại, Thành phố đang xúc tiến việc di dời các cơ sở công nghiệp trong nội thành ra vùng ven; đưa các cụm, khu công nghiệp mới về các huyện ngoại thành, tạo điều kiện công nghiệp hóa nông nghiệp và đô thị hóa nông thôn. Nhờ đó, các công trình quốc phòng, hệ thống và các tuyến giao thông, các căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu cần - kỹ thuật,... đều được quy hoạch, quản lý chặt chẽ, hình thành thế trận liên hoàn, bảo đảm sẵn sàng chuyển địa phương từ thời bình sang thời chiến khi có tình huống chiến tranh.

Ba là, tập trung xây dựng, nâng cao chất lượng các LLVT, bảo đảm thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng KVPT. Hằng năm, Thành ủy và UBND Thành phố đều ban hành thông tri và chỉ thị về lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, kiện toàn tổ chức biên chế cơ quan quân sự các cấp, các đơn vị, nhà trường theo hướng tinh, gọn, chất lượng, độ tin cậy cao, bảo đảm sự cân đối, đồng bộ, phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ. Trên cơ sở đó, chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp thường xuyên đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục, huấn luyện cho LLVT. Trong huấn luyện, tập trung nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu sát với thực tế, phương án tác chiến phòng chống chiến tranh sử dụng vũ khí công nghệ cao; đồng thời, coi trọng huấn luyện nâng cao khả năng phòng chống “diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ, tác chiến bảo vệ trị an, khắc phục thiên tai, cứu hộ, cứu nạn...

Đối với lực lượng dân quân tự vệ, Thành phố tập trung xây dựng theo phương châm “vững mạnh, rộng khắp”; trong đó, chú trọng xây dựng và củng cố các phân đội tự vệ của cơ quan, xí nghiệp, tổ chức lực lượng chiến đấu tại chỗ để bảo vệ cơ sở sản xuất và kết hợp với địa phương giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Tiếp tục thực hiện Đề án đào tạo chỉ huy trưởng quân sự phường (xã, thị trấn) theo Chỉ thị 34 của Bộ Quốc phòng; nâng cao hiệu quả hoạt động của chi bộ quân sự phường (xã, thị trấn); đăng ký, quản lý và nâng cao chất lượng xây dựng lực lượng dự bị động viên. Đồng thời, tổ chức tốt các cuộc diễn tập theo kế hoạch, nhất là diễn tập về phòng chống “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ; diễn tập tác chiến - trị an cấp phường (xã, thị trấn), góp phần xây dựng vững chắc thế trận QPTD, thế trận an ninh nhân dân trong KVPT của địa phương.

Phát huy tinh thần “Chiến thắng 30-4” và quán triệt sâu sắc Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh lần thứ IX (nhiệm kỳ 2010 - 2015), cấp ủy, chính quyền, Mặt trận và đoàn thể nhân dân các cấp của Thành phố đang tích cực thực hiện Chương trình hành động của Ban Thường vụ Thành ủy về thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW của Bộ Chính trị, tiếp tục phấn đấu xây dựng thành phố Hồ Chí Minh thành KVPT vững chắc.

LÊ HOÀNG QUÂN

Ủy viên BCHTƯ Đảng, Chủ tịch UBND Thành phố

1 - Trên địa bàn Thành phố có các cơ quan đại diện ngoại giao, lãnh sự quán, tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ (NGO) và gần 40.000 người nước ngoài được cấp thẻ tạm trú; 2.500 văn phòng đại diện công ty nước ngoài thuộc 51 nước và vùng lãnh thổ,...