Tỉnh Thanh Hóa có 192 km biên giới đất liền, 102 km bờ biển. Vì vậy, trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội gắn với quốc phòng - an ninh, Tỉnh hết sức coi trọng khu vực biên giới, đặc biệt là công tác xây dựng, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới.

Phối hợp với lực lượng bảo vệ biên giới của Lào tăng dày, tôn tạo mốc giới quốc gia

Quán triệt và thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng về “… làm tốt công tác quản lý biên giới, xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển”¹, những năm qua, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Thanh Hóa đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo triển khai toàn diện các mặt công tác biên phòng, đi sâu vào các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm và đạt được hiệu quả thiết thực. Kết quả bao trùm là xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, phát triển gắn với giữ vững chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia; hệ thống chính trị cơ sở ở khu vực biên giới (KVBG) được tăng cường; việc đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) gắn với bảo đảm quốc phòng - an ninh (QP-AN) và đối ngoại có bước phát triển theo chiều sâu; đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc vùng biên giới, hải đảo từng bước được cải thiện. Đặc biệt, Tỉnh đã có nhiều chủ trương, đối sách phù hợp trong giải quyết các vấn đề về biên giới, vùng biển trong bối cảnh hội nhập quốc tế; đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm; xây dựng thế trận biên phòng toàn dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân ngày càng vững chắc, góp phần tạo môi trường hòa bình để Tỉnh phát triển nhanh, bền vững. Trong 5 năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, kịp thời của Tỉnh, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp và tham gia xây dựng, củng cố hàng trăm chi bộ thôn, bản; thành lập 3.257 tổ an ninh trật tự, 266 tổ tàu thuyền tự quản; xóa 20 bản “trắng” về đảng viên; xác lập, đấu tranh có hiệu quả hàng trăm chuyên án và kế hoạch nghiệp vụ, bắt và xử lý gần 1.000 vụ vi phạm pháp luật…, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở KVBG, hải đảo.

Tuy nhiên, tình hình an ninh trên 2 tuyến biên giới của Tỉnh vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây mất ổn định. Các thế lực thù địch, phản động tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động cài cắm, móc nối để hình thành các tổ chức chống phá; tình trạng di, dịch cư tự do, truyền đạo trái pháp luật, tội phạm qua biên giới, nhất là tội phạm về ma túy vẫn diễn ra. Trên tuyến biển, hoạt động xâm nhập trái phép của tàu thuyền nước ngoài có chiều hướng gia tăng; việc tranh chấp ngư trường, xuất cảnh lao động trái phép ra nước ngoài và tội phạm trên biển còn diễn biến phức tạp. Trước tình hình đó, Tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành, các lực lượng, nhất là BĐBP làm tốt công tác xây dựng, quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, giữ vững ổn định chính trị địa bàn, góp phần thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược trên địa bàn Tỉnh.

Để thực hiện tốt nhiệm vụ trên, Tỉnh ủy, UBND Tỉnh chỉ đạo BĐBP Tỉnh tích cực tham gia phát triển KT-XH, xóa đói giảm nghèo ở KVBG; coi đó là cơ sở, nền tảng để xây dựng, củng cố “thế trận lòng dân” và động viên toàn dân tham gia quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới. Hằng năm, Tỉnh đều có kế hoạch chỉ đạo các cấp, các ngành, các lực lượng, nhất là BĐBP kết hợp chặt chẽ nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới với quan tâm đầu tư phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở KVBG, hải đảo. Theo đó, các đơn vị BĐBP Tỉnh đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng và địa phương tham gia khảo sát từng địa bàn về điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, nguồn nước…, để thực hiện tốt công tác định canh, định cư, nhất là đối với các hộ di, dịch cư tự do của đồng bào Mông, giúp họ ổn định cuộc sống. Phối hợp với các lực lượng khuyến nông, khuyến lâm của địa phương tuyên truyền chủ trương, chính sách phát triển kinh tế miền núi, kinh tế biển của Đảng và Nhà nước; hướng dẫn đồng bào áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào canh tác, từng bước chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp; khuyến khích phát triển kinh tế trang trại, kinh tế biển. Những năm gần đây, BĐBP Tỉnh đã giúp dân triển khai nhiều mô hình đem lại hiệu quả KT-XH cao, được đồng bào hưởng ứng và áp dụng rộng rãi, như: các mô hình trồng lúa nước, ngô lai hai vụ cho năng suất cao trên địa bàn các huyện miền núi; mô hình tổ tàu thuyền tự quản, đoàn kết trên biển. Ngoài việc tham gia phát triển kinh tế, Tỉnh còn chỉ đạo BĐBP thường xuyên phối hợp với các ngành chức năng của Tỉnh mở hàng chục lớp xóa mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học; thành lập 17 ban quân - dân y kết hợp chữa bệnh và cấp thuốc miễn phí cho nhân dân trên hai tuyến biên giới. Thời gian tới, trên cơ sở tiếp tục quán triệt Chỉ thị 15/1998/CT-TTg, của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường chỉ đạo xây dựng và phát triển KT-XH, củng cố QP-AN ở các xã biên giới, hải đảo, Tỉnh tập trung thực hiện có hiệu quả các chương trình dự án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội tại các xã biên giới, hải đảo; trong đó, coi trọng việc lồng ghép linh hoạt, có hiệu quả các chương trình: 30a, 134, 135, 159 trên từng địa bàn; chú trọng nghiên cứu, ứng dụng các loại cây trồng, nhất là các giống lúa, ngô chịu hạn phù hợp với điều kiện tự nhiên ở KVBG. Đối với tuyến biển, Tỉnh chủ trương khai thác thế mạnh các đảo, bờ biển, vùng nước ven bờ để phát triển dịch vụ cảng biển, du lịch biển và dịch vụ hậu cần nghề cá. Bên cạnh đó, Tỉnh chỉ đạo BĐBP phát huy vai trò làm tham mưu, chủ động phối hợp và tham gia cùng các lực lượng thực hiện các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng (hệ thống thủy lợi, điện, đường giao thông nông thôn, đường tuần tra biên giới); phát triển khu kinh tế cửa khẩu Na Mèo; đa dạng hóa các mô hình giúp dân; đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục, y tế ở KVBG, hải đảo, góp phần cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, xây dựng “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc.

Giúp đồng bào thu hoạch ngô lai

Cùng với đó, Tỉnh ủy, UBND Tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo BĐBP Tỉnh chủ động tham gia củng cố, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở KVBG, hải đảo vững mạnh, tạo chuyển biến mới trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới. Trên cơ sở quán triệt và thực hiện nghiêm túc Đề án 2023-ĐA/BTCTU, ngày 28-3-2010 của Ban Tổ chức Tỉnh ủy về phát triển đảng viên và chi bộ ở các thôn, bản vùng sâu, vùng xa biên giới, Tỉnh chỉ đạo BĐBP Tỉnh chủ động phối hợp cấp ủy, chính quyền cơ sở cùng các ban, ngành, đoàn thể tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, năng lực quản lý, điều hành của chính quyền các cấp, nhất là đối với các xã, bản trọng điểm và các bản mới thành lập. Tiếp tục phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ BĐBP được tăng cường các xã biên giới (tham gia Đảng ủy) trong việc tham mưu, hướng dẫn cho cấp ủy, chính quyền ra nghị quyết lãnh đạo, xây dựng các kế hoạch phát triển KT-XH và QP-AN; đồng thời, đề xuất các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn, giải quyết các “điểm nóng”, các vụ việc nảy sinh ngay từ cơ sở. Các tổ, đội công tác biên phòng bám, nắm địa bàn; rà soát đội ngũ cán bộ ở các xã, bản, trên cơ sở đó có kế hoạch phát triển đảng viên và đào tạo, bồi dưỡng kịp thời để tạo nguồn bổ sung, kiện toàn đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Đến nay, 100% thôn, bản của 58 xã, phường biên giới, hải đảo đều có đảng viên; trong 3 năm qua đã có 62 công dân là người dân tộc Mông được kết nạp Đảng; 95 thôn, bản từ yếu kém vươn lên vững mạnh, v.v.

Quản lý, bảo vệ biên giới nói chung, trên địa bàn Thanh Hóa nói riêng là nhiệm vụ tổng hợp, lâu dài và liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều lực lượng; trong đó, BĐBP là lực lượng nòng cốt, chuyên trách. Vì vậy, phối hợp chặt chẽ giữa BĐBP với các cấp, các ngành, các lực lượng trong phòng ngừa, đấu tranh bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên KVBG cũng là mặt công tác quan trọng được Tỉnh tập trung chỉ đạo. Những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Tư lệnh BĐBP, trực tiếp là của Tỉnh ủy, UBND Tỉnh, BĐBP Tỉnh đã chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng xây dựng kế hoạch bảo vệ biên giới, vùng biển; tham gia diễn tập khu vực phòng thủ gắn với bảo vệ các đồn, trạm biên phòng; phối hợp với chính quyền và nhân dân địa phương trong tuần tra, kiểm soát đường biên, mốc giới, chống xâm lấn biên giới cùng âm mưu chống phá của các thế lực thù địch và hoạt động của các loại tội phạm,… Qua các biện pháp nghiệp vụ và cung cấp của quần chúng nhân dân, BĐBP Tỉnh đã thu được hàng nghìn tin có giá trị liên quan đến an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội; trên cơ sở đó, phối hợp với các lực lượng tổ chức điều tra, triệt phá thành công nhiều vụ việc đặc biệt phức tạp, nhiều chuyên án lớn, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội KVBG, vùng biển được giao. Thời gian tới, để tiếp tục triển khai các đề án của UBND Tỉnh về “Tăng cường đảm bảo an ninh biên giới phía Tây tỉnh Thanh Hóa” và “Tăng cường công tác phối hợp trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh trật tự và đảm bảo an toàn cho người, phương tiện hoạt động trên vùng biển Thanh Hóa”, Tỉnh tập trung chỉ đạo BĐBP chủ trì phối hợp với các lực lượng nắm chắc tình hình nội, ngoại biên, nhất là hoạt động móc nối, lôi kéo người Mông di cư sang Lào để có chủ trương, đối sách phù hợp. Đồng thời, chủ động rà soát, phát hiện và xử lý kịp thời các hoạt động xâm nhập, cài cắm xây dựng cơ sở ngầm; kích động di, dịch cư tự do; truyền đạo trái pháp luật và hoạt động của các loại tội phạm qua biên giới. Trên cơ sở của thế trận biên phòng toàn dân đã có, BĐBP Tỉnh cần tiếp tục phối hợp xây dựng, bổ sung hoàn thiện các phương án, kế hoạch tác chiến biên phòng; tổ chức luyện tập, diễn tập theo phân cấp, sẵn sàng xử lý tốt các tình huống có thể xảy ra. Trong quá trình phối hợp, các đồn, trạm và các tổ, đội chuyên trách của BĐBP Tỉnh cần nắm chắc tình hình địa bàn, phát huy vai trò làm tham mưu và chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương phát động và thực hiện có hiệu quả các phong trào quần chúng tham gia xây dựng “Thôn, bản không có tội phạm”, “Thanh niên làm chủ đường biên”, “Già làng, trưởng bản cùng dòng họ đăng ký quản lý, bảo vệ đường biên, mốc giới”, tạo chuyển biến mới trong giữ gìn an ninh, trật tự trên địa bàn. Ngoài ra, Tỉnh còn chỉ đạo BĐBP tăng cường phối hợp với lực lượng bảo vệ biên giới của tỉnh Hủa Phăn (Lào) trong đấu tranh phòng, chống tội phạm; tăng dày, tôn tạo mốc quốc giới; đẩy mạnh hoạt động đối ngoại biên phòng, ngoại giao nhân dân, giải quyết kịp thời các vấn đề nảy sinh trên biên giới, góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển.

Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Bộ Tư lệnh BĐBP cùng sự năng động, sáng tạo, linh hoạt và đầy quyết tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân và UBND Tỉnh với sự đồng lòng ủng hộ của các tầng lớp nhân dân, lực lượng vũ trang Thanh Hóa nói chung, BĐBP Tỉnh nói riêng sẽ tiếp tục hoàn thành tốt nhiệm vụ xây dựng, quản lý và bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các mục tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Tỉnh lần thứ XVII đã đề ra.

TRỊNH VĂN CHIẾN

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND Tỉnh
____________

1 - ĐCSVN - Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 237.