Thời gian qua, lực lượng vũ trang Quân khu 5 đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong và ngoài Quân đội trên địa bàn, thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng, góp phần quan trọng củng cố niềm tin chiến lược với các nước, nhất là với Lào và Cam-pu-chia, xây dựng biên giới với hai nước láng giềng hòa bình, ổn định, hợp tác, cùng phát triển.

Trung tướng Nguyễn Long Cáng thăm cán bộ Quân khu 1, Quân đội Hoàng gia Cam-pu-chia tham gia lớp tập huấn cứu hộ, cứu nạn tại Trường Quân sự Quân khu 5, tháng 9-2016. (Ảnh: baoquankhu5.vn)

Những năm qua, tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, khủng hoảng kinh tế thế giới vẫn chưa được khắc phục, Biển Đông đang có sự tranh giành ảnh hưởng giữa các nước lớn; lòng tin chiến lược giữa các nước trong khối ASEAN chưa được khẳng định, v.v. Trong khi đó, các thế lực thù địch đẩy mạnh thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình” thông qua các tổ chức phi chính phủ (NGO), nhân quyền, các dự án kinh tế,… thúc đẩy hợp tác chính trị, quân sự nhằm gia tăng ảnh hưởng và can thiệp sâu vào công việc nội bộ của nước ta, Lào và Cam-pu-chia. Có nước còn lợi dụng đầu tư, viện trợ để lôi kéo, mua chuộc Lào, Cam-pu-chia đồng thuận với họ về một số vấn đề quốc tế, khu vực; chia rẽ mối đoàn kết gắn bó giữa ba nước trên bán đảo Đông Dương.

Tình hình an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn Quân khu cơ bản ổn định, song ở địa bàn Tây Nguyên tiềm ẩn nhiều nhân tố gây mất ổn định. Quân khu được giao nhiệm vụ hợp tác với Quân khu 1, tiểu khu quân sự 03 tỉnh Đông Bắc Cam-pu-chia, Sư đoàn bộ binh 5 và bộ chỉ huy quân sự 04 tỉnh Nam Lào xây dựng biên giới hòa bình, ổn định, cùng phát triển. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, Quân khu đẩy mạnh công tác đối ngoại quốc phòng và đạt được kết quả quan trọng. Năm 2016, Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị quán triệt sâu sắc đường lối quốc phòng, đối ngoại của Đảng, Nhà nước; trong đó, chú trọng Nghị quyết 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI) “Về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Nghị quyết 806-NQ/QUTW, ngày 31-12-2013 của Quân ủy Trung ương “Về Hội nhập quốc tế và đối ngoại về quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo” cho các lực lượng. Đồng thời, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền những vấn đề liên quan đến chủ quyền, an ninh biên giới, biển đảo và hợp tác giữa Quân khu với các lực vũ trang Nam Lào và Đông Bắc Cam-pu-chia cho mọi tầng lớp nhân dân.

Thực hiện công tác đối ngoại quốc phòng, Quân khu chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước và hỗ trợ kinh phí để giúp bạn. Hằng năm, Quân khu phối hợp với Sư đoàn bộ binh 5, bộ chỉ huy quân sự 04 tỉnh Nam Lào; Quân khu 1, tiểu khu quân sự 03 tỉnh Đông Bắc Cam-pu-chia lần lượt tổ chức Hội nghị liên tịch nhằm đánh giá kết quả hợp tác, triển khai các nội dung trao đổi, tạo được sự thống nhất và đồng thuận cao. Khi triển khai thực hiện, các bên thường xuyên trao đổi thông tin, hợp tác giúp đỡ nhau, giữ vững và tăng cường mối quan hệ hữu nghị truyền thống, tình đoàn kết, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào, Việt Nam - Cam-pu-chia; tăng cường phối hợp thông tin tuyên truyền đối với cộng đồng, nhất là đồng bào khu vực giáp biên, nhằm nâng cao nhận thức và cảnh giác trước âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Lực lượng vũ trang Quân khu phối hợp với lực lượng vũ trang Nam Lào, Đông Bắc Cam-pu-chia tuần tra, kiểm soát, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội khu vực biên giới và tích cực tìm kiếm, cất bốc, hồi hương hài cốt quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Lào, Cam-pu-chia. Nhân dịp Tết cổ truyền của Lào, của Cam-pu-chia, Bộ Tư lệnh Quân khu tổ chức các đoàn công tác và chỉ đạo các đơn vị cùng với địa phương đi thăm, chúc tết, tặng quà, khám bệnh, cấp phát thuốc cho nhân dân hai nước ở vùng giáp biên. Cùng với đó, Quân khu giúp Sư đoàn bộ binh 5, bộ chỉ huy quân sự 04 tỉnh Nam Lào xây dựng các công trình: nhà sa bàn, trạm sửa chữa tổng hợp,… tổng kinh phí 8,7 tỷ đồng; giúp Quân khu 1, tiểu khu quân sự 03 tỉnh Đông Bắc Cam-pu-chia xây dựng nhà ăn của nhà khách Mê Kông, trạm sửa chữa tổng hợp, nhà làm việc Đội K51,… tổng kinh phí 14,7 tỷ đồng.

Ngoài ra, Quân khu phối hợp với các cơ quan chức năng trong và ngoài Quân đội, nhất là Cục Đối ngoại Bộ Quốc phòng, các lực lượng và chính quyền địa phương chuẩn bị chu đáo, chặt chẽ, tổ chức đón, tiếp 37 đoàn quân sự, tàu hải quân các nước đến thăm và làm việc. Quá trình làm việc với các đoàn, tàu hải quân, Quân khu thể hiện tinh thần trọng thị, học hỏi, trao đổi thông tin, thúc đẩy hợp tác quốc phòng lên tầm cao mới. Quân khu còn bảo đảm hồ sơ cho 98 đoàn cán bộ đi công tác nước ngoài đúng thủ tục, nguyên tắc. Trong đối ngoại quốc phòng, thực hiện tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ, bảo đảm bí mật quốc gia, quốc phòng và tình hình của Quân khu.

Tuy nhiên, công tác đối ngoại quốc phòng của Quân khu thời gian qua còn một số hạn chế: công tác quán triệt, thông tin, tuyên truyền; công tác nghiên cứu, nắm và dự báo tình hình; nghiệp vụ và ngoại ngữ của đội ngũ cán bộ chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.

Những năm tới, hòa bình, hợp tác và phát triển giữa các quốc gia vẫn là xu thế chủ đạo. Các nước lớn cạnh tranh ảnh hưởng đối với Lào và Cam-pu-chia, nhằm vừa thúc đẩy quan hệ hợp tác, vừa hậu thuẫn các lực lượng đối lập chống phá, chuyển hóa chế độ, gây bất ổn, chia rẽ quan hệ Việt Nam - Lào - Cam-pu-chia, v.v. Trên địa bàn Quân khu, các thế lực thù địch tiếp tục tăng cường chỉ đạo, hỗ trợ FULRO lôi kéo, móc nối, tập hợp lực lượng, cấu kết với lực lượng phản động trong và ngoài nước đẩy mạnh chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” hòng chống phá Đảng, Nhà nước ta, nhất là khu vực Tây Nguyên, v.v. Vì thế, Quân khu cần tiếp tục đẩy mạnh công tác đối ngoại quốc phòng, tập trung vào một số vấn đề chủ yếu sau:

Một là, tiếp tục quán triệt đường lối quốc phòng, đối ngoại của Đảng, tập trung vào Nghị quyết 28-NQ/TW, Nghị quyết 806-NQ/QUTW; triển khai đầy đủ nội dung các văn bản của Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng và Quân khu về công tác đối ngoại quốc phòng. Đồng thời, quán triệt, triển khai có hiệu quả chủ trương của hai Đảng, hai Nhà nước Việt Nam - Lào về “Xây dựng tuyến biên giới miền Trung Việt Nam và Nam Lào ổn định, phát triển lâu dài”; đẩy mạnh quan hệ, hợp tác với Cam-pu-chia theo phương châm “Láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”. Tăng cường công tác đối ngoại quốc phòng, ngoại giao nhân dân toàn diện, thúc đẩy quan hệ hợp tác, hữu nghị với Quân khu 1 và tiểu khu quân sự 03 tỉnh Đông Bắc Cam-pu-chia, Sư đoàn bộ binh 5 và bộ chỉ huy quân sự 04 tỉnh Nam Lào. Đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền về đối ngoại quốc phòng trên các phương tiện thông tin đại chúng để nâng cao nhận thức toàn diện cho mọi tầng lớp nhân dân. Lãnh đạo, chỉ đạo bộ chỉ huy quân sự 04 tỉnh Tây Nguyên phối hợp với địa phương nắm chắc tình hình và tổ chức tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số không tin theo các luận điệu của FULRO, quản lý chặt các đối tượng liên quan đến FULRO, “Tin lành Đề Ga”, không để người dân di cư tự do gây mất ổn định trên tuyến biên giới. Quân khu phối hợp với các cơ quan, chính quyền địa phương và các lực lượng ở Nam Lào và Đông Bắc Cam-pu-chia phối hợp thực hiện các nội dung đã thỏa thuận tại Hội nghị liên tịch năm 2017.

Hai là, đẩy mạnh, nâng cao chất lượng nghiên cứu, nắm và dự báo tình hình, xu thế phát triển chung của khu vực và chính sách của các nước, nhất là các nước lớn và các nước láng giềng để chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương và Quân khu. Việc nắm tình hình phải được tổ chức chặt chẽ, thông qua nhiều kênh để đối chiếu, kiểm chứng độ xác thực. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, Quân khu chỉ đạo bộ chỉ huy quân sự các tỉnh (thành phố) phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan: biên phòng, công an, sở ngoại vụ các tỉnh (thành phố) thu thập, xử lý thông tin đảm bảo chính xác, kịp thời. Trên cơ sở đó, xác định chủ trương, biện pháp thực hiện phù hợp, không để bị động, bất ngờ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ khu vực phòng thủ, Quân khu, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với lực lượng vũ trang Nam Lào và Đông Bắc Cam-pu-chia trong bảo vệ an ninh biên giới, bảo vệ cột mốc, chống vượt biên, xâm nhập trái phép, v.v.

Ba là, chủ động, tích cực xây dựng nhiều mối quan hệ đối ngoại quốc phòng mới với Quân khu 1 và tiểu khu quân sự 03 tỉnh Đông Bắc Cam-pu-chia; Sư đoàn bộ binh 5 và bộ chỉ huy quân sự 04 tỉnh Nam Lào, nhằm xây dựng lòng tin của bạn với lực lượng vũ trang Quân khu 5 cũng như cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân ta ở khu vực biên giới. Về lâu dài, Quân khu cần duy trì và tạo chuyển biến mới trong công tác phối hợp giữa các ban, ngành của từng địa phương hai bên biên giới; tích cực giao lưu, hợp tác, kết nghĩa và có kế hoạch giúp nhau xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội; nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác, như: tuần tra chung, thiết lập đường dây nóng, giải quyết dứt điểm các vấn đề nảy sinh ở khu vực biên giới ngay từ cơ sở, nhằm xây dựng và bảo vệ biên giới hòa bình, ổn định, hợp tác, cùng phát triển. Quân khu tiếp tục theo dõi chặt chẽ và thúc đẩy công tác phân giới cắm mốc: tăng dày, tôn tạo mốc giới Việt Nam - Lào; tích cực phân giới, cắm mốc Việt Nam - Cam-pu-chia.

Bốn là, kết hợp tăng cường đầu tư cơ sở vật chất với nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác đối ngoại quốc phòng. Cùng với việc sử dụng ngân sách, các cơ quan, đơn vị cần tranh thủ khai thác các nguồn lực để phục vụ ngày càng tốt hơn yêu cầu về đối ngoại quốc phòng. Quân khu cần lựa chọn những cán bộ có năng lực, kinh nghiệm thực hiện công tác đối ngoại quốc phòng, gửi đi đào tạo ở các học viện, nhà trường trong và ngoài quân đội; thậm chí, gửi sang Lào, Cam-pu-chia đào tạo ngôn ngữ. Cùng với đó, ưu tiên đầu tư trang bị cơ sở vật chất, phương tiện làm việc hiện đại cho các lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ đối ngoại, bảo đảm vừa đủ sức hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống, vừa góp phần nâng cao vị thế, uy tín của lực lượng vũ trang Quân khu đối với các nước láng giềng.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, trực tiếp là sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu cùng với sự phối hợp chặt chẽ của cấp ủy, chính quyền và các ban, ngành địa phương, sự ủng hộ rộng rãi, mạnh mẽ của các tầng lớp nhân dân, công tác đối ngoại quốc phòng của lực lượng vũ trang Quân khu 5 sẽ tiếp tục củng cố lòng tin với bạn bè và giữ vững biên giới Việt Nam - Lào, Việt Nam - Cam-pu-chia ổn định, hòa bình và cùng phát triển, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trung tướng NGUYỄN LONG CÁNG, Tư lệnh Quân khu