Xây dựng lực lượng vũ trang nói chung, trên từng khu vực, địa bàn nói riêng là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, nhằm đáp ứng tốt yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Đối với Quân khu 1 - địa bàn có vị trí chiến lược về nhiều mặt - việc thực hiện nhiệm vụ này đã, đang được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu hết sức coi trọng, với nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp.

Nằm ở phía Bắc - Đông Bắc Tổ quốc, Quân khu 1 có vị trí chiến lược quan trọng trên nhiều mặt, nhất là về quốc phòng, an ninh, đối ngoại và là phên giậu đối với khu vực Bắc Bộ và cả nước. Đây là địa bàn rộng lớn, giàu tiềm năng để phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh, song cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Nhận thức rõ điều đó và trên cơ sở nắm chắc đặc điểm địa bàn, nhiệm vụ được giao, những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã phối hợp chặt chẽ với các địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; trong đó, xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh được các cơ quan, đơn vị, địa phương hết sức coi trọng và đạt nhiều kết quả tích cực. Nhờ đó, chất lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu, trình độ tham mưu và tổ chức thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng của lực lượng vũ trang Quân khu từng bước được nâng lên, xử lý kịp thời, hiệu quả các tình huống quốc phòng, an ninh trên địa bàn; chủ động đấu tranh, làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của các thế lực thù dịch. Đồng thời, tích cực tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm, cứu nạn; xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh; phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội giúp nhân dân xóa đói giảm nghèo, v.v. Qua đó, củng cố thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, nhất là “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, duy trì biên giới hòa bình, hữu nghị,… tạo môi trường thuận lợi cho các địa phương phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững.

Bên cạnh kết quả đạt được, nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền địa phương trong xây dựng lực lượng vũ trang còn hạn chế; vẫn còn biểu hiện chỉ coi trọng phát triển kinh tế, xem nhẹ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Công tác huấn luyện, diễn tập ở một số đơn vị chưa toàn diện, có nội dung chưa đáp ứng yêu cầu đề ra; khả năng tư duy, nghiên cứu phát triển nghệ thuật quân sự trong điều kiện chiến tranh hiện đại có mặt còn hạn chế. Việc phối hợp giữa địa phương và đơn vị trong xây dựng nguồn quân nhân dự bị, tuyển chọn công dân nhập ngũ còn thiếu tính đồng bộ; tổ chức lực lượng tự vệ ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài còn nhiều bất cập. Trong khi đó, lợi dụng những khó khăn về kinh tế - xã hội ở một số địa bàn, cùng những vấn đề vướng mắc trong quy hoạch đất quốc phòng, xây dựng khu vực phòng thủ, các thế lực thù địch đẩy mạnh chống phá, hòng chia rẽ mối quan hệ đoàn kết quân - dân, kích động “phi chính trị hóa”, “dân sự hóa” lực lượng vũ trang và phủ nhận vai trò của lực lượng này trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, v.v. Trước tình hình đó, cùng với đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trên địa bàn, Quân khu coi trọng triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp nhằm xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh, đủ sức làm nòng cốt cho các cấp, ngành, lực lượng và toàn dân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Để làm được điều đó, trước hết, Quân khu tập trung xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh về chính trị, tạo tiền đề quan trọng để nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu. Trên cơ sở kết quả 05 năm thực hiện Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong tình hình mới”, các cơ quan, đơn vị thuộc Quân khu tiếp tục triển khai nhiều biện pháp, cách làm sáng tạo, khoa học, phù hợp với đối tượng, nhiệm vụ, đặc điểm địa bàn, nhằm không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả đối với công tác quan trọng này. Trong đó, Quân khu tập trung giáo dục cho các đối tượng nắm vững chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, chính sách quân sự, quốc phòng của Đảng, pháp luật của Nhà nước; âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; đặc biệt là mục tiêu, yêu cầu, phương hướng xây dựng lực lượng vũ trang trong thời kỳ mới. Chú trọng định hướng tư tưởng, xây dựng thế giới quan, phương pháp luận, nâng cao khả năng phân tích, đánh giá, gạn lọc thông tin cho các đối tượng trong điều kiện thông tin đa chiều. Qua đó, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Quân khu yêu cầu phải đẩy mạnh xây dựng, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng các cấp, nhằm giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với mọi hoạt động của lực lượng vũ trang Quân khu; kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng, kiện toàn cấp ủy với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp, nhất là đối với các đơn vị làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu trên địa bàn trọng điểm. Đồng thời, tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; tăng cường quản lý, giáo dục, rèn luyện đảng viên, nhất là quản lý các mối quan hệ xã hội, đạo đức, lối sống. Kiên quyết đấu tranh chống những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, góp phần giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong từng cơ quan, đơn vị.

Hai là, tập trung xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu tinh, gọn, mạnh, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ. Trên cơ sở quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, nhất là Kết luận 16-KL/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết 606-NQ/TW của Quân ủy Trung ương về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam đến năm 2021, Quân khu chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tổ chức rà soát, kiện toàn tổ chức lực lượng theo đúng quy định của Bộ Quốc phòng. Riêng đối với lực lượng dự bị động viên và dân quân tự vệ, cơ quan quân sự địa phương các cấp tham mưu với cấp ủy, chính quyền cùng cấp điều chỉnh kế hoạch xây dựng lực lượng đảm bảo phù hợp với đặc điểm, điều kiện của từng địa bàn. Trong đó, chú trọng tổ chức hai lực lượng này cả trong thời bình và sẵn sàng bổ sung, mở rộng theo nhu cầu thời chiến; duy trì điểm chốt dân quân thường trực xã biên giới; rút kinh nghiệm việc tổ chức tự vệ trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài để triển khai tiếp theo. Đồng thời, gắn nhiệm vụ tuyển quân với việc tạo nguồn quân nhân dự bị theo từng địa bàn; từng bước cân đối hợp lý nguồn dự bị động viên giữa các địa phương, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trên nền tảng ổn định về tổ chức biên chế, Quân khu đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương, Nghị quyết 703/NQ/ĐU của Đảng ủy Quân khu về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”; tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp huấn luyện phù hợp với cách đánh, nghệ thuật quân sự, đường lối chiến tranh nhân dân và sự phát triển mới của đối tượng tác chiến trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Trong tổ chức huấn luyện, phải thực hiện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát với đối tượng, phương án và địa bàn hoạt động cho bộ đội chủ lực; “cơ bản, thiết thực, chất lượng” cho dân quân tự vệ; “thiết thực, hiệu quả” cho lực lượng dự bị động viên. Đồng thời, lấy huấn luyện tác chiến trong điều kiện địch sử dụng vũ khí công nghệ cao làm môi trường để rèn luyện bộ đội; lấy nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, chế độ, địa phương, tính mạng và tài sản của nhân dân làm cơ sở để xây dựng nội dung, chương trình huấn luyện cho các đối tượng. Tập trung huấn luyện cho các lực lượng sử dụng thành thạo vũ khí, trang bị trong biên chế, làm chủ và khai thác tốt các loại vũ khí, phương tiện kỹ thuật mới được trang bị; tăng cường huấn luyện theo phương án, cơ động chiến đấu qua các loại địa hình phức tạp, dã ngoại, ban đêm, v.v. Nâng cao chất lượng diễn tập vòng tổng hợp kết hợp thực binh cho lực lượng vũ trang ở các cấp; kết hợp diễn tập chiến dịch với diễn tập chiến thuật; diễn tập tác chiến hiệp đồng quân chủng, binh chủng với tác chiến khu vực phòng thủ kết hợp nâng cao năng lực vận hành cơ chế lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương và diễn tập phòng, chống thiên tai, sự cố, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn,... nhằm xử lý kịp thời, hiệu quả các tình huống xảy ra trên địa bàn.

Đi liền với nâng cao chất lượng huấn luyện, Quân khu chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện tốt công tác xây dựng chính quy, chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội; gắn kết quả chấp hành kỷ luật của cơ quan, đơn vị với trách nhiệm của cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp. Kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng nền nếp chính quy với rèn luyện kỷ luật, theo phương châm “kỷ luật là sức mạnh của lực lượng vũ trang Quân khu”; phấn đấu từng năm và đến năm 2020, kỷ luật thông thường giảm dưới 0,3%, hạn chế thấp nhất vụ việc nghiêm trọng.

Ba là, nâng cao chất lượng công tác hậu cần, kỹ thuật, bảo đảm cho lực lượng vũ trang hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 623-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Công tác hậu cần Quân đội đến năm 2020 và những năm tiếp theo”, Quân khu tập trung đổi mới phương thức bảo đảm vật chất hậu cần, tài chính theo hướng phân cấp hợp lý, trực tiếp cho các đơn vị, nhiệm vụ; ưu tiên cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn. Kết hợp chặt chẽ giữa bảo đảm tài chính, vật chất từ nguồn trên cấp với chủ động khai thác, tạo nguồn lương thực, thực phẩm tại chỗ, bảo đảm kịp thời, hiệu quả cho lực lượng vũ trang trong thực hiện các nhiệm vụ. Chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, quản lý, chăm sóc sức khỏe lực lượng vũ trang, phấn đấu bảo đảm trên 98,6% quân số khỏe tham gia huấn luyện, thực hiện nhiệm vụ. Đối với công tác kỹ thuật, các cơ quan, đơn vị tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 382-NQ/ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) và Cuộc vận động 50; tập trung bảo đảm đủ số lượng, đúng chủng loại, chất lượng và đồng bộ vũ khí, trang bị kỹ thuật cho lực lượng vũ trang thực hiện nhiệm vụ, nhất là đối với các đơn vị bộ đội chủ lực, Bộ đội Biên phòng và lực lượng sẵn sàng động viên khẩn cấp. Cùng với đó, chú trọng củng cố, nâng cấp các cơ sở kỹ thuật, kho, trạm bảo đảm an toàn; tích cực nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến, cải tiến kỹ thuật; thực hiện nghiêm chế độ bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa,… nhằm không ngừng nâng cao hệ số kỹ thuật, hệ số sử dụng và an toàn giao thông. Đồng thời, khắc phục tình trạng xuống cấp của vũ khí, trang bị kỹ thuật, bảo đảm kịp thời, hiệu quả công tác kỹ thuật cho lực lượng vũ trang Quân khu thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Trung tướng TRẦN HỒNG MINH, Tư lệnh Quân khu