Quán triệt Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 22/9/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về “tiếp tục xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới”, lực lượng vũ trang Hải Phòng đã và đang triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Hải Phòng là một trong 28 tỉnh, thành phố của cả nước có biển, với bờ biển dài khoảng 125 km. Không những thế, thành phố Hải Phòng còn là cực tăng trưởng quan trọng của vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, với nhiều huyết mạch, đầu mối giao thông quan trọng (đường bộ, đường biển, đường không), cửa ngõ giao lưu quốc tế, v.v. Vì vậy, Hải phòng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh và đối ngoại của Quân khu 3, khu vực miền Bắc và cả nước. Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, trên cơ sở quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, trực tiếp là sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 3, Bộ Chỉ huy Quân sự Thành phố đã phối hợp với các sở, ban, ngành tham mưu cho Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc trong tình hình mới. Nổi bật là, công tác lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, hoạt động khu vực phòng thủ được coi trọng và có nhiều đổi mới; nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, các cấp, ngành, lực lượng vũ trang và nhân dân đối với nhiệm vụ quan trọng này có sự chuyển biến rõ nét. Cơ chế lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành xây dựng, hoạt động trong khu vực phòng thủ được hoàn thiện, vận hành đồng bộ. Cơ quan quân sự đã phát huy vai trò nòng cốt trong chủ trì, phối hợp tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất. Tiềm lực kinh tế, chính trị - tinh thần, văn hóa - xã hội, thế trận quân sự được củng cố, tăng cường. Chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang Thành phố được nâng cao. Trên thực tế, việc xây dựng, hoạt động của khu vực phòng thủ các quận, huyện trên địa bàn, về cơ bản đã đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Bên cạnh kết quả đạt được, nhận thức, trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhân dân và doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn về nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ còn chưa đầy đủ. Việc kết hợp phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh trong khu vực phòng thủ ở một số ngành, lĩnh vực, địa phương có mặt còn hạn chế.

Hội nghị Ban Thường vụ Thành ủy, ra nghị quyết lãnh đạo, chuyển địa phương vào tình trạng khẩn cấp về quốc phòng trong Diễn tập năm 2021

Để khắc phục những hạn chế nêu trên và thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết số 45-NQ/TW, ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị “Về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Thành phố đẩy mạnh triển khai toàn diện các mặt, lĩnh vực công tác; trong đó, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc là một nội dung trọng tâm, với nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt; tập trung vào một số nội dung chủ yếu sau:

Thứ nhất, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc để phát huy tiềm lực chính trị - tinh thần, văn hóa - xã hội trong khu vực phòng thủ. “Thế trận lòng dân” với nội dung cốt lõi là khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, ý chí độc lập dân tộc, tự lực, tự cường; củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa, trực tiếp là với cấp ủy, chính quyền địa phương và là nguồn gốc cốt lõi tạo nên sức mạnh tổng hợp của khu vực phòng thủ. Quán triệt, thực hiện các quan điểm của Đảng về xây dựng “thế trận lòng dân”, với chức năng được giao, Bộ Chỉ huy Quân sự Thành phố tham mưu cho Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các địa phương tăng cường công tác quán triệt, giáo dục, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; trong đó, chú trọng làm tốt công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho các đối tượng, nhất là thế hệ trẻ, chức sắc, chức việc các tôn giáo, cán bộ, công nhân trong các doanh nghiệp, nhất là đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, v.v. Đồng thời, coi trọng nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị các cấp, đảm bảo phải thực sự trọng dân, gần dân, nghe dân nói, nói dân tin, đi đầu, làm trước, làm có hiệu quả cho dân theo, xứng đáng là hạt nhân lãnh đạo, tập hợp, huy động sức mạnh quần chúng tham gia các phong trào cách mạng ở địa phương. Thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, chương trình xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm cho người lao động; quan tâm chăm lo đến đời sống nhân dân (hỗ trợ công dân nhập ngũ 10 triệu đồng/người); khắc phục triệt để mọi biểu hiện tiêu cực, quan liêu, nhũng nhiễu nhân dân và giải quyết dứt điểm những vấn đề nảy sinh từ cơ sở, không để phát sinh thành điểm nóng, v.v. Kiên quyết đấu tranh làm thất bại âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, ngăn chặn biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Qua đó, tạo lòng tin vững chắc của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, điều hành của chính quyền các cấp; nâng cao nhận thức, trách nhiệm, sự đồng thuận, phát huy tinh thần đoàn kết, chung sức, đồng lòng của các tầng lớp nhân dân trong xây dựng khu vực phòng thủ Thành phố.

Thứ hai, phát huy tiềm lực kinh tế kết hợp xây dựng tiềm lực, thế trận quân sự, quốc phòng vững chắc. Để tạo ra những động lực phát triển bứt phá, xứng đáng là trọng điểm phát triển kinh tế biển - một pháo đài bất khả xâm phạm về quốc phòng - an ninh theo Nghị quyết số 45-NQ/TW, ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị; đồng thời, nhằm khắc phục tình trạng một số ngành, địa phương thực hiện sự kết hợp giữa kinh tế với quốc phòng, an ninh chưa chặt chẽ, chạy theo lợi ích kinh tế đơn thuần, Thành phố xác định: mỗi bước tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội là một bước củng cố, tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh. Trong quá trình thực hiện, Bộ Chỉ huy Quân sự Thành phố tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong tham vấn các vấn đề về lĩnh vực quốc phòng đối với các dự án phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm phát triển kinh tế nhanh, bền vững, tạo cơ sở vật chất kỹ thuật ngày càng dồi dào để xây dựng khu vực phòng thủ Thành phố vững chắc. Theo đó, các ngành công nghiệp mũi nhọn, như: cơ khí chế tạo, điện tử, hóa chất, Logictics; các công trình dự án khu kinh tế, khu công nghiệp; các nhà máy, hệ thống giao thông đường bộ, đường thủy, cảng hàng không,... được đầu tư, triển khai xây dựng có chiều sâu, trang thiết bị hiện đại, vừa bảo đảm cho sản xuất kinh doanh, nâng cao đời sống dân sinh, vừa phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, góp phần xây dựng khu vực phòng thủ của Thành phố liên hoàn, vững chắc. Để đạt hiệu quả, Thành phố tập trung vào hai vấn đề quan trọng: (1) Phát huy vai trò là cực tăng trưởng quan trọng của vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, trọng tâm khai thác tiềm năng, phát triển kinh tế biển đi đôi với giữ vững chủ quyền, an ninh vùng biển; (2) Quy hoạch, phát triển công nghiệp theo hướng hiện đại, đi đôi với các biện pháp tăng cường khả năng động viên công nghiệp, sẵn sàng chuyển từ tiềm lực thành thực lực quốc phòng khi cần thiết. Cùng với đó, việc quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội phải được nghiên cứu kỹ, triển khai từng bước thận trọng, có tính đến yêu cầu về quốc phòng, an ninh. Hiện nay, ngoài việc đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, Thành phố lãnh đạo các địa phương trên địa bàn tập trung xây dựng khu vực phòng thủ, phấn đấu đến năm 2025, 100% quận, huyện hoàn thành các chỉ tiêu đặt ra. Việc xây dựng tiềm lực khoa học, công nghệ được Thành phố coi trọng và ưu tiên đi sâu nghiên cứu các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường,... sẵn sàng phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.

Thứ ba, xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh làm nòng cốt để xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc. Quán triệt, thực hiện Nghị quyết số 230-NQ/QUTW, ngày 02/4/2022 của Quân ủy Trung ương về lãnh đạo thực hiện tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 và những năm tiếp theo, Hải Phòng tập trung xây dựng lực lực lượng vũ trang vững mạnh, có cơ cấu tổ chức hợp lý theo hướng: tinh, gọn, mạnh làm nòng cốt trong xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc. Đối với lực lượng thường trực, chú trọng kiện toàn cơ quan quân sự các cấp đủ về số lượng, có chất lượng cao; trong đó, coi trọng nâng cao chất lượng về chính trị và năng lực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về quốc phòng, quân sự. Thực hiện kế hoạch trong nhiệm kỳ, mỗi năm, Bộ Chỉ huy quân sự Thành phố chỉ đạo 30% đến 35% các quận, huyện, xã phường, thị trấn tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ và huy động lực lượng, phương tiện cho nhiệm vụ quốc phòng. Đồng thời, chỉ đạo Trung đoàn 50, Trung đoàn 836 tích cực đổi mới hình thức, phương pháp nâng cao chất lượng huấn luyện, luyện tập thuần thục các phương án sẵn sàng chiến đấu, chủ động phối hợp với các lực lượng trong khu vực phòng thủ bảo vệ vững chắc địa bàn.

Với lực lượng dân quân, tự vệ, Thành phố tập trung xây dựng lực lượng này “vững mạnh, rộng khắp” (phấn đấu dân quân, tự vệ đạt từ 1,3% - 1,59% dân số), chất lượng ngày càng cao. Hiện nay, trên cơ sở rà soát, nắm chắc số lượng, quy mô của từng doanh nghiệp, cơ quan quân sự các cấp đẩy mạnh thành lập lực lượng dân quân, tự vệ, nhất là dân quân, tự vệ biển. Trong đó, đã tham mưu cho Thành phố thực hiện Đề án số 10609/ĐA-BQP, ngày 24/9/2018 của Bộ Quốc phòng về “Xây dựng Hải đội dân quân thường trực tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới”. Để đạt hiệu quả, Thành phố yêu cầu các tổ chức chính trị, xã hội phát huy vai trò trong tuyên truyền, vận động Hội đồng quản trị, chủ doanh nghiệp chấp hành chủ trương của Đảng và Nhà nước về xây dựng lực lượng tự vệ trong các cơ quan, doanh nghiệp. Cơ quan quân sự các cấp tập trung huấn luyện nghiệp vụ cho lực lượng dân quân trên địa bàn, bảo đảm cho lực lượng này luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, thành thạo chuyên môn nghiệp vụ, đủ sức phối hợp cùng các lực lượng khác hoàn thành nhiệm vụ giữ vững an ninh, chủ quyền biển, đảo trong khu vực phòng thủ Thành phố. Đồng thời, coi trọng xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu, đủ số lượng, chất lượng chính trị và tỷ lệ đúng chuyên nghiệp quân sự ngày càng cao, sẵn sàng bổ sung cho lực lượng thường trực khi có tình huống.

Cùng với đó, Thành phố chủ động kiện toàn tổ chức biên chế, nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo khu vực phòng thủ, Hội đồng cung cấp; tích cực xây dựng, kích hoạt, vận dụng tốt các cơ chế, kế hoạch phòng thủ dân sự các cấp; thực hiện tốt công tác phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ giữa các lực lượng, bảo đảm ứng phó kịp thời, hiệu quả các tình huống về thiên tai, sự cố, thảm họa môi trường, dịch bệnh,… giữ vững ổn định mọi mặt, bảo vệ vững chắc địa bàn, tạo điều kiện để thành phố Hải Phòng phát triển nhanh, bền vững.

Đại tá NGUYỄN MINH QUANG, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Thành phố