Diễn tập về quốc phòng - an ninh; phòng, chống thiên tai, cháy nổ,… là bước luyện tập, kiểm tra toàn diện năng lực thực hiện nhiệm vụ đó của địa phương, nhằm đảm bảo xử lý các tình huống xảy ra. Nhận thức rõ điều đó, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân huyện Yên Thế (Bắc Giang) luôn coi trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ diễn tập ở cả cấp huyện và cơ sở.

Bộ CHQS tỉnh Bắc Giang tổ chức Hội nghị bồi dưỡng diễn tập KVPT huyện Yên Thế năm 2014 (Nguồn: yenthe@bacgiang.gov.vn)

Những năm qua, với sự nỗ lực cao của Đảng bộ, nhân dân và lực lượng vũ trang trong Huyện, nhiệm vụ xây dựng khu vực phòng thủ (KVPT) đã được triển khai tích cực, đạt kết quả khá toàn diện, góp phần hoàn thành tốt công tác quân sự, quốc phòng (QS,QP) địa phương. Điểm nổi bật là trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện xây dựng KVPT, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân (UBND) huyện Yên Thế hết sức coi trọng nâng cao chất lượng công tác diễn tập. Quán triệt, thực hiện Nghị định 152/2007/NĐ-CP của Chính phủ về KVPT và chấp hành sự chỉ đạo của Quân khu, Tỉnh, hằng năm, Huyện tổ chức diễn tập cho 20% - 25 % số xã, thị trấn; trong đó, có 50% diễn tập phòng, chống lụt bão - tìm kiếm, cứu nạn và phòng, chống cháy nổ, cháy rừng, 50% diễn tập chiến đấu - trị an, bảo đảm trong nhiệm kỳ 5 năm, Huyện và 100% xã, phường hoàn thành chỉ tiêu, kế hoạch đề ra, an toàn tuyệt đối về người, vũ khí, trang bị, phương tiện, tài sản, v.v. Qua diễn tập đã nâng cao một bước năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền các cấp; trình độ tham mưu, tổ chức thực hiện của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể; khả năng phối hợp, hiệp đồng giữa các lực lượng khi chuyển địa phương vào tình trạng khẩn cấp về quốc phòng,… và khả năng huy động mọi nguồn lực của nhân dân trong Huyện cho nhiệm vụ quốc phòng - an ninh (QP-AN) ở địa phương. Đồng thời, phát huy sức mạnh tổng hợp của các thành phần, lực lượng trong KVPT tham gia đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, góp phần giữ vững an ninh chính trị (ANCT), trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ vững chắc địa bàn, tạo điều kiện đẩy mạnh phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội,… ở địa phương.

Tuy nhiên, do đặc điểm địa bàn của một huyện miền núi, kinh tế chậm phát triển, trình độ dân trí không đồng đều, nên nhận thức của một bộ phận cán bộ và nhân dân đối với nhiệm vụ này còn hạn chế; kế hoạch và khả năng huy động các nguồn lực trong nhân dân cho các tình huống khẩn cấp về quốc phòng còn bất cập; năng lực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền về quân sự, an ninh của một số ban, ngành, đoàn thể có mặt chưa đáp ứng yêu cầu.

Để khắc phục những vấn đề trên và tiếp tục nâng cao chất lượng xây dựng KVPT, nhất là diễn tập KVPT Huyện, diễn tập chiến đấu - trị an, phòng, chống thiên tai, cháy nổ,… ở các xã, thị trấn, Huyện coi trọng công tác tổng kết, rút kinh nghiệm, từ đó triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp với đặc điểm địa bàn; trong đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo là giải pháp có ý nghĩa quyết định.

Trước hết, Huyện ủy, Hội đồng nhân dân, UBND Huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo việc nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang và các tầng lớp nhân dân đối với nhiệm vụ diễn tập. Với quan điểm: có nhận thức đúng thì mới có ý thức đúng, trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ diễn tập. Từ đó, Huyện ủy, UBND Huyện đã lãnh đạo, chỉ đạo Cơ quan Tuyên giáo kết hợp với Hội đồng Giáo dục QP-AN Huyện và cơ quan quân sự các cấp tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục cán bộ, đảng viên và nhân dân, theo hướng: thiết thực, dễ hiểu, phù hợp với địa bàn và từng đối tượng. Nội dung tuyên truyền tập trung vào ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác QS,QP địa phương; mối quan hệ giữa kinh tế với QP-AN và trọng tâm là nhiệm vụ xây dựng, diễn tập KVPT. Trong quá trình thực hiện, Huyện chú trọng đa dạng hóa các hình thức, biện pháp tuyên truyền, như: thông qua hệ thống đài phát thanh cấp huyện, xã; tuyên truyền miệng kết hợp lồng ghép các hoạt động thi đua, văn hóa, văn nghệ của các tổ chức (Đoàn thanh niên, Hội cựu chiến binh, Nhà trường,…), làm cho mọi người thấy rõ công tác QS,QP nói chung, diễn tập nói riêng là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, các lực lượng và toàn dân; trong đó, lực lượng vũ trang làm nòng cốt theo chức năng. Thực hiện tốt nhiệm vụ này không chỉ góp phần giữ vững khu vực địa bàn Huyện, Tỉnh, Quân khu, mà còn góp phần quan trọng vào đấu tranh phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội,… nhất là âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, giữ vững ANCT, trật tự, an toàn xã hội, tăng cường khả năng, tiềm lực quốc phòng,… tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, xã hội địa phương. Qua đó, phát huy tinh thần trách nhiệm của mọi cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang và các tầng lớp nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng, diễn tập KVPT, nhất là việc phát huy mọi nguồn lực trong nhân dân để đạt được mục đích, yêu cầu của các cuộc diễn tập.

Diễn tập KVPT Huyện là hình thức huấn luyện cao nhất, nhằm kiểm tra, đánh giá thực chất kết quả, khả năng thực hiện nhiệm vụ xây dựng và hoạt động của KVPT Huyện. Qua đó, rút ra những bài học kinh nghiệm để thực hiện tốt nhiệm vụ quan trọng này. Do vậy, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Huyện ủy, UBND Huyện đối với công tác diễn tập phải hết sức chặt chẽ, nội dung toàn diện, nhưng có trọng tâm, trọng điểm và đảm bảo thiết thực, tiết kiệm, an toàn tuyệt đối. Theo đó, việc xác định các nội dung diễn tập bảo đảm phù hợp với đặc điểm, điều kiện địa bàn, nhiệm vụ quân sự, kế hoạch, phương án tác chiến các cấp. Bám sát Chỉ thị, Nghị quyết của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Giang về nhiệm vụ Diễn tập năm 2014, trên cơ sở nghiên cứu đặc điểm địa bàn, nhiệm vụ được giao, tình hình ANCT của các xã, thị trấn và dự báo âm mưu, thủ đoạn tác chiến mới của địch, Huyện chủ động triển khai công tác chuẩn bị diễn tập KVPT cấp huyện và cấp xã, bao gồm: Nghị quyết chuyên đề, kế hoạch, mẫu biểu, văn bản, chỉ thị, hướng dẫn; thành lập Ban chỉ đạo diễn tập, các tiểu ban (nội dung, tổng hợp, bảo đảm,…); triển khai giao nhiệm vụ, phối hợp hiệp đồng giữa các cơ quan, ban, ngành, địa phương, cơ sở.

Những năm trước đây, việc xác định nội dung diễn tập KVPT của Huyện và diễn tập chiến đấu - trị an của một số xã, thị trấn chưa thật sát, thường chỉ tập trung vào các tình huống tác chiến, mà chưa thực sự coi trọng các tình huống an ninh. Vì vậy, trong thực tiễn, khi có tình huống phức tạp ANCT xảy ra trên địa bàn, thì việc xử lý của các cấp lúng túng, thiếu nhạy bén, không kịp thời và hiệu quả thấp. Do đó, thời gian gần đây, nội dung diễn tập đã được điều chỉnh hướng vào giải quyết cả hai vấn đề trên, nhằm vừa đáp ứng nhiệm vụ giữ ổn định ANCT, vừa bảo đảm yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ địa bàn huyện,… khi xảy ra chiến tranh. Từ đó, tham mưu, đề xuất với cấp trên những nội dung diễn tập cụ thể, thiết thực với địa bàn, được Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh phê duyệt và đánh giá cao. Trong đó, Huyện đi sâu diễn tập một số nội dung: chuyển địa phương vào trạng thái khẩn cấp về quốc phòng, chuẩn bị và thực hành xử trí các tình huống nhằm giữ vững sự ổn định của KVPT,… chú trọng thực hành xử trí (có thực binh) một số tình huống chống gây rối, biểu tình, bạo loạn; động viên quân nhân dự bị và đánh địch đổ bộ đường không ở địa hình rừng núi, v.v. Thông qua diễn tập, đã từng bước nâng cao trình độ mọi mặt cho đội ngũ cán bộ các cấp, đặc biệt là khả năng vận dụng linh hoạt phương pháp xử lý tình huống giả định trong diễn tập vào quá trình xử lý tình huống thực tế xảy ra trên địa bàn, như: bạo loạn, cháy nổ, cháy rừng, tìm kiếm, cứu nạn, v.v.

Trong thực hành diễn tập, Huyện ủy, UBND Huyện coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao khả năng vận hành cơ chế lãnh đạo, điều hành theo tinh thần Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X). Trong đó, tập trung nâng cao chất lượng các hội nghị, như: Hội nghị của Ban thường vụ Huyện ủy ra Nghị quyết lãnh đạo chuyển địa phương vào tình trạng khẩn cấp về quốc phòng; Hội nghị triển khai Kế hoạch phòng không nhân dân; Hội nghị thông qua Quyết tâm tác chiến phòng thủ (điều chỉnh); Hội nghị tổ chức Hiệp đồng tác chiến KVPT, v.v. Trong các cuộc họp, Huyện luôn quán triệt yêu cầu xuyên suốt là bảo đảm: dân chủ, khoa học, vừa phát huy vai trò của người chủ trì, vừa phát huy trí tuệ của tập thể. Đồng thời, nâng cao khả năng cụ thể hóa Nghị quyết, Chỉ thị của cấp Huyện vận dụng vào từng cơ quan, ban, ngành và từng xã, thị trấn để thực hiện, v.v. Để cuộc diễn tập KVPT đạt kết quả cao, Huyện coi trọng việc phát huy tính chủ động của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, nhất là các cơ quan dân chính trong tham mưu giúp lãnh đạo, chính quyền các cấp, theo hướng: đúng chức năng; không chồng chéo, không sót nhiệm vụ chuyên môn; sát đặc điểm địa bàn và phù hợp với ý định diễn tập chung. Thông qua đó, vừa chống tư tưởng thụ động, ỷ lại, trông chờ của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể vào cơ quan Quân sự, Công an, vừa phát huy năng lực chuyên môn của các cơ quan này trong diễn tập, góp phần đưa các tình huống sát với thực tiễn hoạt động của KVPT. Để tăng cường hiệu quả và đưa cuộc diễn tập sát thực tiễn, ngoài việc xử lý các tình huống thực binh về QP-AN, Huyện còn chỉ đạo các cơ quan chức năng phối hợp với cấp ủy, chính quyền cơ sở thực hiện song song một số nhiệm vụ khác, như: giải tỏa mặt bằng đất đai, chống lấn chiếm hành lang an toàn giao thông, giúp dân xóa đói giảm nghèo, phòng, chống cháy nổ, cháy rừng và thực hiện phong trào “Yên Thế chung sức xây dựng nông thôn mới”, v.v.

Do đặc điểm của Huyện miền núi, địa hình chia cắt, vị trí thực hiện các nhiệm vụ diễn tập cách xa nhau, trong khi diễn tập KVPT Huyện bao gồm nhiều lực lượng tham gia, lại diễn ra trong thời gian ngắn, cường độ hoạt động cao với nhiều tình huống có thể gây mất an toàn cho các bộ phận. Vì vậy, để cuộc Diễn tập diễn ra đúng kế hoạch, nội dung, chương trình và hành động của các bộ phận bảo đảm nhịp nhàng, ăn khớp, hiệu quả, an toàn, Huyện chú trọng việc lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao khả năng phối hợp, hiệp đồng giữa các thành phần, lực lượng tham gia diễn tập. Về nội dung phối hợp, hiệp đồng, Huyện chỉ đạo     các cấp, ngành, lực lượng phải tiến hành chặt chẽ, lấy cơ quan Quân sự, Công an làm trung tâm thực hiện xuyên suốt cả giai đoạn chuẩn bị, chuẩn bị, thực hành và kết thúc diễn tập, mà trọng tâm là giai đoạn chuẩn bị diễn tập. Theo đó, Huyện chỉ đạo các lực lượng tham gia diễn tập, nòng cốt là lực lượng Quân sự và Công an tích cực huấn luyện bổ sung, bồi dưỡng toàn diện cả về kỹ thuật, chiến thuật, võ thuật,… trong đó, tập trung vào những nội dung, động tác thiết thực liên quan đến diễn tập. Tích cực bồi dưỡng thứ tự, hành động của từng bộ phận gắn với các nội dung, tình huống diễn tập cụ thể; chú trọng hành động hiệp đồng giữa các lực lượng thực binh với bộ phận quân xanh, phục vụ, tượng trưng, tạo giả, v.v. Tổ chức hợp luyện với đầy đủ các thành phần, lực lượng tham gia diễn tập; tiến hành diễn tập thử những nội dung, tình huống quan trọng liên quan đến sử dụng đạn hơi, thuốc nổ và các phương tiện, trang bị A2,… bảo đảm cho hành động các bộ phận nhịp nhàng, phối hợp nhuần nhuyễn. Đồng thời, tổ chức hiệp đồng, giao nhiệm vụ chặt chẽ, cụ thể, tỉ mỉ cho các bộ phận trong quá trình làm công tác tổ chức chuẩn bị chiến đấu (giai đoạn thực hành diễn tập), giúp các bộ phận nắm chắc nhiệm vụ, hành động của mình để thực hiện thống nhất theo mệnh lệnh, chỉ thị của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương; thông qua đó, bảo đảm cho hành động của các bộ phận trong quá trình diễn tập thực sự ăn khớp, nhịp nhàng, sát thực tế chiến đấu và an toàn tuyệt đối.

Thực hiện tốt nhiệm vụ diễn tập KVPT Huyện và diễn tập chiến đấu - trị an, phòng, chống thiên tai, cháy nổ,… ở các xã, thị trấn là tiền đề quan trọng để củng cố, nâng cao tiềm lực QP-AN của Huyện, góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc, tạo điều kiện thuận lợi cho địa phương đẩy mạnh phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội,… lên một bước mới, xứng đáng với truyền thống cách mạng của huyện “Yên Thế anh hùng”.

LÊ THỊ THU HỒNG, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy