Cùng với việc đặt trọng tâm vào phát triển kinh tế - xã hội, huyện Mộc Châu coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, nhất là xây dựng khu vực phòng thủ, góp phần đưa Huyện phát triển toàn diện, tương xứng với tiềm năng, thế mạnh.

Mộc Châu là huyện cửa ngõ của tỉnh Sơn La, có hơn 40 km đường biên giới tiếp giáp với nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào; diện tích tự nhiên rộng, có điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế; đồng thời, là địa bàn trọng điểm về quốc phòng và an ninh (QP&AN), giữ vị trí then chốt trong thế phòng thủ của Tỉnh. Tuy nhiên, huyện Mộc Châu có địa hình phức tạp, đời sống kinh tế - xã hội (KT-XH) còn nhiều khó khăn; hoạt động tôn giáo trái pháp luật, tranh chấp đất đai, di dịch cư tự do và buôn bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới có sử dụng vũ khí nóng diễn biến phức tạp,… ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, xây dựng khu vực phòng thủ (KVPT) Huyện.

Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, cấp ủy, chính quyền và lực lượng vũ trang Mộc Châu đã quán triệt và thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết, quyết định, quy định của Đảng, Nhà nước về xây dựng KVPT, trực tiếp nhất là Chương trình hành động 19-CTr/TU, ngày 28-8-2008 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La về xây dựng KVPT Tỉnh vững chắc trong tình hình mới; các Nghị quyết về QP&AN hằng năm của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Chỉ thị 18/CT-BTL, ngày 09-4-2011 của Tư lệnh Quân khu 2 về việc xây dựng Quy hoạch thế trận quân sự trong KVPT,… Trên cơ sở đó, Huyện ủy đã ra Nghị quyết 06-NQ/HU, ngày 01-6-2011 về lãnh đạo nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương giai đoạn 2011 - 2015. Huyện xác định phương hướng xây dựng KVPT là: xây dựng thế trận là cốt lõi; phát triển KT-XH là trọng tâm, gắn với tăng cường QP&AN; xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh là khâu then chốt; đặc biệt coi trọng xây dựng “thế trận lòng dân”, chống “tự chuyển hóa”, “tự diễn biến”. Nhiệm vụ xây dựng KVPT Huyện luôn được đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp của Huyện ủy, sự quản lý, điều hành của các cấp chính quyền cùng với sự chủ động tham mưu tích cực của các ban, ngành, đoàn thể, lấy Ban Chỉ huy Quân sự và Công an Huyện làm nòng cốt. Nhờ đó, Huyện đã đạt được kết quả quan trọng trong xây dựng KVPT theo mục tiêu, phương hướng đã xác định. Nổi bật là, hệ thống chính trị cơ sở được củng cố, ổn định; công tác giáo dục QP&AN có chuyển biến tích cực; kinh tế luôn đạt mức tăng trưởng khá, đời sống đồng bào các dân tộc được cải thiện; chất lượng tổng hợp của lực lượng vũ trang Huyện được nâng lên; thế trận KVPT, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân được củng cố vững chắc; tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững; công tác đối ngoại được tăng cường,… tạo điều kiện cho Huyện đẩy mạnh phát triển KT-XH và nguồn lực xây dựng KVPT.

Trước yêu cầu mới của nhiệm vụ xây dựng và phát triển kinh tế, tăng cường QP&AN, nhất là sau khi điều chỉnh địa giới hành chính¹ theo Nghị quyết của Chính phủ, Thường vụ Huyện ủy xác định phải lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng Mộc Châu vững về tiềm lực chính trính trị - tinh thần, mạnh về tiềm lực kinh tế, không ngừng tăng cường tiềm lực quân sự - an ninh, có thế trận quân sự vững chắc,… góp phần xây dựng KVPT Huyện vững mạnh, sẵn sàng xử lý tốt các tình huống xảy ra trên địa bàn. Trong đó, xây dựng tiềm lực chính trị - tinh thần là cơ sở quan trọng trong xây dựng KVPT Huyện. Huyện ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo kiện toàn, sắp xếp bộ máy, tổ chức các cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp theo hướng tinh gọn, nâng cao hiệu quả quản lý các mặt công tác, trong đó có nhiệm vụ xây dựng KVPT. Các cấp ủy, tổ chức đảng tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, chú trọng chất lượng sinh hoạt chi bộ, đẩy mạnh thực hiện tự phê bình và phê bình; tiếp tục khắc phục, sửa chữa tồn tại, khuyết điểm sau kiểm điểm theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng, gắn với đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Qua đó, tình hình Đảng bộ có chuyển biến tích cực, nội bộ đoàn kết, thống nhất cao; hệ thống các cơ quan chức năng hoạt động có nền nếp, đồng thời tránh được sự xáo trộn, biến động về tư tưởng. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo tuyên truyền, giáo dục luôn được coi trọng, nhất là bồi dưỡng kiến thức QP&AN², góp phần nâng cao nhận thức chính trị, ý thức bảo vệ Tổ quốc và tinh thần cách giác cách mạng cho các đối tượng, tạo sự đồng thuận giữa Đảng, chính quyền và nhân dân; thực hiện tốt Quy chế Dân chủ ở cơ sở; đẩy mạnh thực hiện các phong trào, các cuộc vận động, gắn với chính sách dân tộc, tôn giáo, xây dựng đời sống văn hóa ở các khu dân cư,… nhằm tăng cường “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Tăng cường tiềm lực quân sự - an ninh, bảo đảm cho hoạt động của KVPT có hiệu quả là nội dung trọng yếu được Ban Thường vụ Huyện ủy lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ. Việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức, biên chế cơ quan quân sự, công an được thực hiện theo đúng quyết định của trên. Đồng thời, xây dựng các cơ quan này vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, làm tốt chức năng tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền địa phương về nhiệm vụ QP&AN, xây dựng KVPT, giáo dục chính trị tư tưởng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Để nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu cho các lực lượng, Ban Thường vụ Huyện ủy yêu cầu các cấp ủy Đảng tăng cường lãnh đạo tổ chức huấn luyện theo quyết tâm, phương án tác chiến đã được điều chỉnh, sát với thực tế của địa phương; thực hiện nghiêm quy chế phối hợp giữa Quân đội, Công an và Biên phòng theo Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ và Quy chế 92 giữa Quân khu 2 với Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng trong nắm tình hình, bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn nhằm xử lý kịp thời, có hiệu quả các vụ việc, không để xảy ra các “điểm nóng” để các thế lực thù địch tạo cớ can thiệp, chống phá. Huyện thực hiện xây dựng lực lượng dân quân tự vệ theo phương châm “vững mạnh, rộng khắp”, xây dựng lực lượng dự bị động viên vững mạnh, gần gọn địa bàn, đảm bảo số lượng và chất lượng, có khả năng huy động khi cần thiết, kịp thời xử lý các tình huống. Đến nay, lực lượng dân quân tự vệ của Huyện đạt tỷ lệ trên 1,6% dân số, trong đó đảng viên đạt gần 20%; lực lượng dự bị động viên sắp xếp đạt 97%, đảng viên đạt gần 18%. Cùng với bộ đội thường trực, đây thực sự là lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ QP&AN, phòng, chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn ở địa phương, cơ sở.

Tăng cường tiềm lực kinh tế, kết hợp chặt chẽ kinh tế với QP&AN là quan điểm nhất quán trong lãnh đạo xây dựng KVPT. Thực hiện chủ trương đó, Huyện tăng cường giáo dục, thống nhất nhận thức trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, các cấp, các ngành và cụ thể hóa trong nghị quyết lãnh đạo của Huyện ủy, sự chỉ đạo điều hành của Ủy ban nhân dân (UBND) Huyện. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng quy hoạch tổng thể, kế hoạch phát triển KT-XH của Huyện, gắn kết chặt chẽ với xây dựng thế trận quân sự trong KVPT Huyện bảo đảm sát tình hình nhiệm vụ; hằng năm có sự điều chỉnh phù hợp với sự phát triển và yêu cầu nhiệm vụ xây dựng KVPT. Yêu cầu đặt ra là tất cả các dự án phát triển KT-XH đều phải gắn kết chặt chẽ với QP&AN, được rà soát, thẩm định kỹ lưỡng. Để tăng cường tiềm lực kinh tế, Huyện căn cứ đặc điểm địa bàn và tiềm năng, thế mạnh kinh tế, yêu cầu nhiệm vụ QP&AN để lãnh đạo, chỉ đạo đạt mục tiêu đề ra. Cùng với đầu tư phát triển toàn diện tất cả các ngành, lĩnh vực, Huyện ủy, UBND Huyện đặc biệt chú trọng CNH,HĐH nông nghiệp, nông thôn phù hợp với khả năng của Huyện. Trong đó, tập trung mở rộng lĩnh vực chăn nuôi, trồng và chế biến cây công nghiệp, nhằm vừa giải quyết nhu cầu lương thực, thực phẩm cho đồng bào các dân tộc sinh sống trên địa bàn, vừa đảm bảo dự trữ cho xây dựng KVPT, đáp ứng yêu cầu xử lý các tình huống xảy ra. Qua đó, tạo sự ổn định đời sống nhân dân, hạn chế thấp nhất tình trạng di, dịch cư tự do, giữ vững an ninh, trật tự trên địa bàn; đồng thời, tạo nguồn lực vật chất cho xây dựng KVPT. Với chủ trương như vậy, trong những năm qua, kinh tế của Huyện luôn đạt tốc độ tăng trưởng khá (bình quân đạt 15%), cơ cấu kinh tế có bước chuyển dịch tích cực. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân các dân tộc trong Huyện từng bước được cải thiện đáng kể, thu nhập bình quân đạt trên 18 triệu đồng/người/năm; kết cấu hạ tầng kinh tế ngày càng được tăng cường³, tạo nền móng vững chắc để củng cố QP&AN, xây dựng KVPT.

Tập trung xây dựng thế trận quân sự là chủ trương xuyên suốt trong lãnh đạo nhiệm vụ xây dựng KVPT Huyện. Trước hết, lãnh đạo thực hiện tốt việc xây dựng quy hoạch thế trận quân sự trong KVPT Huyện, gắn với quy hoạch, kế hoạch phát triển KT-XH từng thời kỳ và từng năm; tập trung huy động mọi nguồn lực, đầu tư xây dựng hạ tầng các công trình quốc phòng, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương, KVPT then chốt,… của KVPT; đồng thời, trên cơ sở đó kết hợp thúc đẩy phát triển KT-XH. Trong đó, tập trung đầu tư các công trình quan trọng mang tính lưỡng dụng của KVPT, như hệ thống cơ sở hạ tầng, căn cứ hậu phương, căn cứ chiến đấu, sở chỉ huy cơ bản, căn cứ hậu cần, kỹ thuật, thao trường, đường cơ động lực lượng từ nội địa ra biên giới,... Trong quá trình triển khai xây dựng, thực hiện theo thứ tự ưu tiên, các công trình quân sự trọng yếu làm trước, những công trình chưa thật cấp thiết làm sau. Hiện nay, Huyện đã hoàn thành phương án, kế hoạch tác chiến, quyết tâm phòng thủ Huyện, có sự điều chỉnh phù hợp sau khi phân chia địa giới hành chính; chú trọng việc tận dụng, đầu tư cải tạo, nâng cấp hang, động có sẵn để phục vụ cho nhiệm vụ quốc phòng, tạo dựng thế trận vững chắc đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cả trong thời bình và thời chiến. Cùng với đó, Huyện tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các xã (thị trấn), ban, ngành nâng cao chất lượng công tác huấn luyện và tổ chức diễn tập KVPT, tác chiến trị an, cụm tác chiến biên phòng, phòng, chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn⁴. Thông qua các cuộc diễn tập, góp phần nâng cao trách nhiệm, năng lực lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương nói chung, xây dựng KVPT nói riêng. Qua đó, rút ra kinh nghiệm, có biện pháp thiết thực để tiếp tục hoàn thiện việc vận hành cơ chế hoạt động, chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện mặt công tác này được tốt hơn. Trước mắt, từ nay đến cuối năm 2014, Huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác diễn tập KVPT theo kế hoạch đã xác định; lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ đối ngoại quân sự, tăng cường tình hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa nhân dân, lực lượng vũ trang Huyện với huyện Sốp Bâu (Lào), thực hiện phương châm bảo vệ từ bên ngoài, góp phần giữ vững “phên giậu” của Tổ quốc và thực hiện công tác dân vận của lực lượng vũ trang.

Phát huy kết quả đạt được, trong những năm tới, Huyện ủy, UBND huyện Mộc Châu tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ xây dựng KVPT để bảo vệ vững chắc địa phương, góp phần xây dựng Sơn La giàu về kinh tế, mạnh về QP&AN, phong phú về bản sắc văn hóa dân tộc.

NHÂM THỊ PHƯƠNG, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy
___________________________

1 - Huyện Mộc Châu tách thành 2 huyện: Mộc Châu và Vân Hồ theo Nghị quyết 72/NQ-CP, ngày 10-6-2013 của Chính phủ.

2 - Năm 2013, lãnh đạo tổ chức 06 lớp bồi dưỡng kiến thức QP&AN, quân số 754 thuộc đối tượng 4 và 5; giáo dục QP&AN cho 4.305 học sinh trong toàn Huyện.

3 - Đến nay, 100% xã (thị trấn) có đường cho ô tô vào và được phủ sóng truyền thanh, truyền hình, đường dây điện thoại.

4 - Trong năm 2013 tổ chức: diễn tập cụm tác chiến biên phòng 469 và 3 xã (Chiềng Sơn, Lóng Sập, Chiềng Khừa); diễn tập chiến đấu trị an tại 3 xã (Nà Mường, Hua Păng, Quy Hướng); luyện tập chiến đấu trị an 6 xã (Mường Men, Chiềng Yên, Tô Múa, Suối Bàng, Song Khủa, Liên Hòa); diễn tập phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn tại  xã Chiềng Hắc.