Là trung tâm đào tạo ngoại ngữ, quan hệ quốc tế về quốc phòng và nghiệp vụ cho Ngành, Học viện Khoa học Quân sự luôn chú trọng nâng cao hiệu quả công tác giáo dục, đào tạo, bảo đảm cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Học viện Khoa học Quân sự là cơ sở giáo dục, đào tạo hàng đầu của Quân đội, có nhiệm vụ đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, với quy mô, đối tượng, lưu lượng và yêu cầu ngày càng cao¹. Mục tiêu xuyên suốt của Học viện là đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân; có ý chí quyết tâm cao, năng lực chuyên môn, tư duy nghiệp vụ sắc bén, linh hoạt, sáng tạo, v.v. Quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của trên về công tác giáo dục, đào tạo trong xu thế hội nhập, hợp tác quốc tế ngày càng sâu rộng, những năm qua, Học viện tiếp tục triển khai hiệu quả việc đổi mới căn bản, toàn diện và từng bước chuẩn hóa nội dung, chương trình đào tạo ở tất cả các bậc học, chuyên ngành theo hướng “chuyên môn hóa, chuyên sâu”. Qua đó, trang bị cho học viên hệ thống kiến thức hiện đại, kỹ năng sống, kỹ năng nghề nghiệp, khả năng tự học, tự nghiên cứu, thích ứng với môi trường làm việc sau khi tốt nghiệp. Đồng thời, xây dựng, triển khai thực hiện Đề án Nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ tại Học viện, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện hiệu quả các nội dung Đề án Nâng cao chất lượng đào tạo ngoại ngữ và quan hệ quốc tế giai đoạn 2016 - 2020,... xây dựng Học viện thành trung tâm đào tạo, nghiên cứu ngôn ngữ và quan hệ quốc tế, trung tâm đánh giá năng lực ngoại ngữ hàng đầu của Quân đội.

Để không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, đáp ứng mục tiêu chiến lược phát triển giáo dục, đào tạo của Quân đội và đất nước, nhất là nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao cho hợp tác quốc tế, đối ngoại quốc phòng và hoạt động của Ngành, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa trong tình hình mới, Học viện tập trung thực hiện tốt một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên đối với nhiệm vụ giáo dục, đào tạo. Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện yêu cầu các cấp ủy, chỉ huy cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị thường xuyên làm tốt công tác giáo dục, tuyên truyền, tạo sự thống nhất, chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên về: vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo; vai trò của Học viện trong đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của Tổng cục, của Quân đội trong tình hình mới. Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, định hướng tư tưởng trong giáo dục, đào tạo và xây dựng Học viện vững mạnh toàn diện. Kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục, đào tạo với tổ chức tốt các cuộc vận động, các phong trào thi đua, hội thi, hội thao,... qua đó, thúc đẩy mọi lực lượng tham gia nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo. Đồng thời, tiếp tục thực hiện hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về công tác giáo dục, đào tạo, nhất là Kết luận số 51-KL/TW, ngày 30/5/2019 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; Nghị quyết số 806-NQ/QUTW, ngày 31/12/2013 của Quân ủy Trung ương về Hội nhập quốc tế và đối ngoại về quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo,… để cụ thể hóa vào chiến lược phát triển của Học viện từ nay đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Ký kết thỏa thuận hợp tác giữa Học viện Khoa học quân sự và Học viện Ngoại giao

Hai là, xây dựng chương trình, nội dung giáo dục, đào tạo phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Học viện tiếp tục triển khai việc đổi mới chương trình, nội dung đào tạo ở tất cả các cấp học, bậc học, chuyên ngành, theo hướng “chuyên môn hóa, chuyên sâu”, chất lượng, hiệu quả, bám sát chuẩn đầu ra, sát thực tiễn yêu cầu nhiệm vụ với phương châm: “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”. Coi trọng trang bị kiến thức lý luận cơ bản, kỹ năng nghề nghiệp, rèn luyện bản lĩnh chính trị, tác phong chỉ huy, sức khoẻ cho các đối tượng đào tạo; tăng kiến thức thực tiễn về nghiệp vụ, đảm bảo tính chuyên sâu, chuyên nghiệp, thích ứng với môi trường làm việc đặc thù sau khi ra trường. Đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng tích cực, hiện đại, nhằm phát huy toàn diện phẩm chất, năng lực của học viên. Giảm thời gian lên lớp lý thuyết, tăng thời gian tự nghiên cứu, thảo luận, thực tập, ngoại khóa, biến quá trình đào tạo thành tự đào tạo. Kết hợp chặt chẽ giữa học tập và nghiên cứu khoa học với rèn luyện kỹ năng thực hành, qua đó phát triển ở người học những năng lực chung và năng lực chuyên biệt, có khả năng thích ứng tốt nhất, nhanh nhất, xử lý hiệu quả nhất các tình huống thực tế trên cương vị công tác.

Một trong những đặc thù cơ bản của học viên sau khi tốt nghiệp Học viện là có trình độ ngoại ngữ tốt, khả năng khai thác, tiếp cận các nền văn hóa, lối sống, tư tưởng và nhiều thông tin từ nước ngoài; nhưng, quá trình công tác chịu tác động nhiều chiều, trong đó có những thông tin xấu độc,… nếu không có bản lĩnh, rất dễ bị dao động, “sùng ngoại”, thậm chí “chệch hướng” trong tư tưởng. Vì vậy, Học viện đặc biệt chú trọng giáo dục, nâng cao bản lĩnh chính trị, tinh thần cảnh giác cách mạng, khả năng “tự đề kháng” cho học viên. Trọng tâm là đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng giảng dạy các môn khoa học xã hội và nhân văn, kết hợp với tiến hành đồng bộ các hoạt động công tác đảng, công tác chính trị, đẩy mạnh thực hiện học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Nghị quyết số 847-NQ/QUTW, ngày 28/12/2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới, v.v. Qua đó, xây dựng cho học viên có nền tảng đạo đức cách mạng vững chắc, kiên định với mục tiêu, lý tưởng trong học tập và công tác sau này.

Ba là, không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Chất lượng giáo dục, đào tạo phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó, giảng viên là nhân tố quyết định. Vì vậy, Học viện tập trung làm tốt công tác tạo nguồn, quy hoạch, đào tạo, bố trí, sử dụng đội ngũ giảng viên cho từng giai đoạn, bảo đảm tính khoa học, thống nhất, kế thừa, liên tục và phát triển; xây dựng đội ngũ giảng viên có phẩm chất, năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cao, cân đối về cơ cấu, chuyên ngành, độ tuổi, có nguồn kế cận, kế tiếp vững chắc, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của Học viện và từng khoa giáo viên. Mục tiêu phấn đấu đến năm 2025: 100% giảng viên đạt chuẩn theo quy định, trên 50% đạt giảng viên chính, trên 90% đạt trình độ sau đại học. Hằng năm, 100% cán bộ, giảng viên phải thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học. Để đạt được mục tiêu đó, Học viện chủ trương kết hợp chặt chẽ, linh hoạt, đồng bộ các hình thức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên. Trong đó, chú trọng lựa chọn những giảng viên có phẩm chất, năng lực, sức khỏe tốt, độ tuổi phù hợp đi đào tạo tại các học viện, nhà trường trong và ngoài Quân đội. Mời chuyên gia, giảng viên nước ngoài tham gia giảng dạy ngoại ngữ, giao lưu, hợp tác về chuyên môn; phối hợp tổ chức các hội thảo khoa học. Mở rộng liên kết, hợp tác để giảng viên được tham gia các hội nghị, hội thảo về chuyên môn ở trong và ngoài nước. Cử giảng viên đi thực tế ở các đơn vị để nâng cao kiến thức thực tiễn. Thúc đẩy hợp tác, phối hợp với các trường trong nước và quốc tế, giúp giảng viên tiếp cận, học hỏi các mô hình, chương trình đào tạo tiên tiến.

Cùng với đó, Học viện chú trọng đẩy mạnh các hoạt động phương pháp; phát huy tính chủ động, sáng tạo của giảng viên trong tự học, tự nghiên cứu, ứng dụng các phương pháp tiên tiến, hiện đại, hiệu quả ở trong nước và trên thế giới, nhất là giảng viên ngoại ngữ, quan hệ quốc tế. Thường xuyên tổ chức bồi dưỡng cho giảng viên những vấn đề phát triển của chương trình đào tạo; cập nhật những vấn đề mới về quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, xây dựng đội ngũ giảng viên thực sự tiêu biểu về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, phong cách sư phạm mẫu mực để học viên noi theo. Tạo điều kiện tốt nhất (về cơ chế, chính sách, môi trường làm việc,...) để giảng viên có cơ hội được sáng tạo, phát triển, và cống hiến; không chỉ truyền thụ kiến thức mà còn tiếp thêm động lực, đam mê nghề nghiệp cho học viên.

Bốn là, tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại; đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục, đào tạo. Để bảo đảm sự đồng bộ trong ứng dụng các phương pháp dạy học tiên tiến, hiện đại, Học viện chú trọng triển khai phát triển hạ tầng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học theo yêu cầu chuẩn hóa, tiên tiến, hội nhập quốc tế, gắn với triển khai các dự án, đề án, tiếp cận công nghệ 4.0. Chủ động đầu tư các trang thiết bị dạy học hiện đại, bảo đảm sự tương tác linh hoạt, hiệu quả giữa giảng viên và học viên. Triển khai sử dụng sách giáo khoa điện tử, các phần mềm, các chương trình quản lý, điều hành huấn luyện, kiểm tra đánh giá, kiểm định chất lượng đào tạo. Xây dựng, nâng cấp, hiện đại hóa thư viện, bảo đảm tính tiện ích, thẩm mỹ và trở thành trung tâm học liệu, nghiên cứu, khai thác thông tin của giảng viên, học viên. Đẩy mạnh ứng dụng các dự án công nghệ thông tin, phòng thí nghiệm, phòng mô phỏng các hoạt động nghiệp vụ, tạo môi trường dạy - học thân thiện, hiện đại, hiệu quả.

Với phương châm “dạy thực chất, học thực chất, đánh giá thực chất”, Học viện tiếp tục duy trì thực hiện nghiêm các quy chế, quy định về giáo dục, đào tạo; đánh giá các yếu tố đảm bảo chất lượng theo hướng thực chất; định kỳ rà soát, điều chỉnh chuẩn đầu ra và chương trình, nội dung đào tạo. Đổi mới hình thức, phương pháp thi, kiểm tra đánh giá kết quả người học. Nâng cao chất lượng xây dựng ngân hàng đề thi, kiểm tra; xây dựng tiêu chí đánh giá kết quả học tập của học viên theo hướng đề cao năng lực vận dụng lý luận vào thực tiễn; kiên quyết phòng, chống tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục, đào tạo. Phấn đấu đưa Học viện Khoa học Quân sự ngày càng phát triển vững chắc, xứng đáng là cơ sở đào tạo hàng đầu của Quân đội và cả nước, đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của thực tiễn xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Thiếu tướng, TS. NGUYỄN ĐỨC LỢI, Giám đốc Học viện
_______________

1 - Hiện nay, Học viện được giao nhiệm vụ đào tạo cử nhân, sau đại học các chuyên ngành khoa học quân sự, ngôn ngữ (Anh, Trung Quốc, Nga), quan hệ quốc tế về quốc phòng, Việt Nam học; đào tạo cử nhân ngôn ngữ Pháp và tiếng các nước khác; tổ chức thi và cấp chứng chỉ tiếng Anh theo khung năng lực ngoại ngữ 06 bậc dùng cho Việt Nam; đào tạo học viên quân sự nước ngoài cho 24 nước theo hiệp định và quan hệ đối đẳng giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam với bộ quốc phòng các nước trong khu vực và trên thế giới, v.v.