I. Biển, đảo - phần “máu, thịt” của đất nước 

II. Kiên quyết, kiên trì giữ vững phần “máu, thịt” của đất nước” (Xem phần III tại đây)

Giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc vừa là trách nhiệm chính trị lớn lao, vừa là sự báo đáp tình cảm thiêng liêng đến với các thế hệ ông cha ta đã để lại cho chúng ta một “cơ thể đất nước” hoàn chỉnh hôm nay. Trước những diễn biến phức tạp, khó lường của tình thế giới, khu vực, nhất là những tranh chấp, cải tạo, bồi đắp, làm thay đổi hiện trạng,... ảnh hưởng đến an ninh, an toàn hàng hải và môi trường sinh thái trên các vùng biển, đảo hiện nay. Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta luôn nhất quán chủ trương: “Việt Nam kiên quyết, kiên trì bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ, biển, đảo theo luật pháp quốc tế; đồng thời, tin tưởng rằng vấn đề này sẽ được giải quyết thỏa đáng”. Cùng với sự đồng thuận cao của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, các cấp, các ngành và mọi tầng lớp nhân dân Việt Nam cần tỉnh táo, tiến hành đồng bộ, hiệu quả nhiều nội dung, giải pháp để vừa bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo Tổ quốc, vừa giữ vững môi trường hòa bình, ổn định phát triển bền vững đất nước.

1. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về biển, đảo Việt Nam.

Đây là nội dung quan trọng hàng đầu nhằm phát huy các chức năng: nhận thức, giáo dục, định hướng tư tưởng, hành động,... giúp cho mọi tầng lớp nhân dân Việt Nam và nhân dân tiến bộ trên thế giới hiểu sâu sắc, đầy đủ về chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam trên các vùng biển, đảo được quy định trong Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (gọi tắt là UNCLOS 1982). Căn cứ tôn chỉ, mục đích và thế mạnh của mình, mỗi cơ quan thông tấn, báo chí từ Trung ương đến địa phương chủ động tham mưu với cơ quan quản lý nhà nước cấp mình, xây dựng chiến lược, kế hoạch và thường xuyên tuyên truyền sâu, đậm về chủ đề này. Nội dung tuyên truyền bảo đảm đầy đủ, toàn diện: cả quá khứ, hiện tại, dự báo tương lai, phù hợp với tình hình thực tiễn, đúng định hướng, chỉ đạo của cơ quan chức năng; phạm vi tuyên truyền được bao quát rộng rãi: cả trong nước, quốc tế, trên không gian mạng, với mọi lực lượng, phương tiện, mọi lĩnh vực, v.v. Trong đó, tập trung làm nổi bật các bằng chứng lịch sử mà các thế hệ người Việt Nam đã xác lập chủ quyền đối với các vùng biển, đảo từ hàng nghìn đời nay; các quy định về vùng đặc quyền kinh tế, chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán,... theo UNCLOS 1982; các quy định trong Hiến pháp và các văn bản pháp lý của Đảng, Nhà nước liên quan đến vấn đề này. Quá trình tiến hành các hoạt động tuyên truyền, cần có sự phối hợp thống nhất giữa các cấp từ Trung ương đến địa phương và các ngành, như: Tuyên giáo; Thông tin và truyền thông; Văn hóa, thể thao, du lịch; Ngoại giao; Giáo dục và Đào tạo, v.v. Cơ quan chỉ đạo và quản lý thông tấn báo chí, thông tin, truyền thông ở mỗi cấp là trung tâm hiệp đồng; các tổ chức, lực lượng xã hội và mọi người đều có thể tham gia tuyên truyền về chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán trên các vùng biển, đảo của Việt Nam theo khả năng, phù hợp với thực tiễn. Các cơ quan thông tấn, báo chí là lực lượng nòng cốt, thường xuyên cử những cán bộ, phóng viên, biên tập viên có phẩm chất, năng lực, trình độ tốt đi công tác tại các vùng biển, đảo để họ trải nghiệm thực tế, tạo cảm hứng, lấy số liệu,... và trực tiếp có các bài viết, chương trình tuyên truyền sâu sắc, phù hợp, tính thuyết phục cao. Đối với các tạp chí, đài, báo, cơ quan truyền thông đa phương tiện của Quân đội và các ngành, các cấp từ Trung ương đến địa phương có thể sắp xếp phóng viên, biên tập viên chuyên trách về đề tài biển, đảo và mở thêm các chuyên trang, chuyên mục, thông tin biển, đảo; tăng thời lượng phát sóng truyền thanh, truyền hình về chủ đề này. Mỗi nội dung tuyên truyền có thể được lặp đi, lặp lại nhiều lần, nhiều ngày, theo tinh thần “mưa dầm, thấm lâu” và được thực hiện trên các phương tiện, kênh thông tin, lĩnh vực hoạt động; đồng thời, sử dụng hiệu quả sức lan tỏa nhanh, rộng của các trang mạng xã hội để nâng cao hiệu quả, giúp cho mọi tầng lớp nhân dân ta và nhân dân tiến bộ trên thế giới thẩm thấu đầy đủ, sâu sắc những nội dung tuyên truyền về chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của nước ta trên các vùng biển, đảo phù hợp với luật pháp quốc tế, Hiến pháp, pháp luật hiện hành của Việt Nam.

2. Vận dụng linh hoạt phương châm “Dĩ bất biến, ứng vạn biến” trong đấu tranh giữ vững chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Đây là giải pháp đặc biệt quan trọng trong giữ vững chủ quyền biển, đảo Tổ quốc thời kỳ hội nhập quốc tế, toàn cầu hóa ngày càng sâu, rộng hiện nay. Vì thế, cùng với giải quyết các mối quan hệ song phương, đa phương với các nước, khu vực, vùng lãnh thổ trên thế giới theo đường lối đối ngoại “độc lập, tự chủ” của Đảng, cần khôn khéo vận dụng linh hoạt “ứng vạn biến”, kết hợp các phương pháp đấu tranh: nhu – cương, mềm dẻo – kiên quyết,... để cái “bất biến” là chủ quyền biển, đảo Tổ quốc luôn được giữ vững trong mọi điều kiện, hoàn cảnh. Kiện toàn cả về số lượng, chất lượng để phát huy tính tích cực, chủ động của hệ thống cơ quan chức năng về đối ngoại ở mỗi cấp (bao gồm cả các cơ quan đối ngoại quốc phòng), mỗi ngành, mỗi địa phương và quan tâm đúng mức các hoạt động ngoại giao nhân dân trong việc tăng cường, mở rộng quan hệ đối ngoại. Đồng thời, chú trọng thực hiện tốt việc gắn phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh và hoạt động đối ngoại; nâng cao hiệu quả hợp tác, hội nhập quốc tế về biển; kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán và các lợi ích hợp pháp, chính đáng trên các vùng biển, đảo Tổ quốc, nhưng không gây ra mâu thuẫn, làm căng thẳng tình hình trên các vùng biển, đảo. Dựa chắc, bám sát vào các bộ luật hiện hành, nhất là UNCLOS 1982 để giải quyết hiệu quả các tranh chấp, bất đồng trên các vùng biển, đảo bằng các biện pháp hòa bình, tạo môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển. Mỗi cấp, mỗi ngành theo chức năng của mình, chủ động tham mưu cho Đảng, Nhà nước tăng cường mối quan hệ với các đối tác chiến lược, đối tác toàn diện và các nước bạn bè truyền thống, các nước có tiềm lực về biển, có chung lợi ích trên biển theo nguyên tắc: “tôn trọng độc lập, chủ quyền, bình đẳng, cùng có lợi, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982”. Chủ động, tích cực tham gia các diễn đàn quốc tế về biển, nhất là các nước ASEAN; phối hợp chặt chẽ với các nước để cùng thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC), thúc đẩy các nước liên quan ký Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC). Luôn luôn gắn nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc với đẩy mạnh hợp tác quốc tế và khu vực trong nghiên cứu khoa học về biển, quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phát triển cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực, ứng dụng khoa học, công nghệ hiện đại vào các ngành kinh tế biển và phòng, chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu, nước biển dâng, v.v.

3. Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại giữ vững chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Đây là nội dung vừa phát huy sự đồng tình, ủng hộ của các nước, các tổ chức, lực lượng và tầng lớp nhân dân tiến bộ trên thế giới, khu vực, vừa phát huy sức mạnh nội lực của đất nước trong giữ vững chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. Trong đó, sức mạnh nội lực giữ vai trò quyết định, sự ủng hộ của các nước và cộng đồng tiến bộ trên thế giới, khu vực cùng với sức mạnh nội lực hợp thành sức mạnh tổng hợp giữ vững chủ quyền biển, đảo Việt Nam trong bất cứ điều kiện, hoàn cảnh nào. Tận dụng và phát huy tốt tiềm năng, lợi thế, nước ta đã tham gia hầu hết các tổ chức quốc tế, trở thành một thành viên tích cực, có trách nhiệm trong các hoạt động của cộng đồng quốc tế, được Đại hội đồng Liên hợp quốc bầu vào Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc lần hai (nhiệm kỳ 2020 – 2021) với số phiếu tín nhiệm gần như tuyệt đối và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng các nước ASEAN (giữ vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020),.... để gia tăng sự ảnh hưởng và lan tỏa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam trong các diễn đàn quốc tế, khu vực. Cùng với đó, cần tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của nhân dân, các lực lượng tiến bộ, bầu bạn trên thế giới trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung, giữ vững chủ quyền các vùng biển, đảo Tổ quốc nói riêng. Đồng tình cao với sáng kiến của Việt Nam tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 35 và chuyển giao vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020  cho Việt Nam (tổ chức tại Thái Lan từ ngày 02 đến 04-11-2019), các nhà lãnh đạo đều nhấn mạnh tầm quan trọng và ủng hộ việc duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định, tự do, an toàn hàng hải, hàng không trên Biển Đông, kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp tình hình, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố DOC, cùng nỗ lực xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Thường xuyên củng cố, giữ vững “thế trận lòng dân”, tạo sự đồng thuận cao nhằm phát huy tối đa sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong đấu tranh, bảo vệ, giữ vững chủ quyền các vùng biển, đảo Tổ quốc. Các cấp, các ngành, các địa phương theo phạm vi, chức năng của mình tích cực, chủ động triển khai thực hiện tốt đường lối, các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, nhất là: Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc, Chiến lược Quốc phòng, Chiến lược Quân sự, Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia, Chiến lược Bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng, v.v. Tổ chức xây dựng các khu vực phòng thủ tỉnh (thành phố) vững mạnh, phù hợp với điều kiện tình hình thực tế của từng địa phương trên phạm vi cả nước. Đối với các địa phương ven biển, chú trọng xây dựng, chuẩn bị tiềm lực và phát huy thế trận chiến tranh nhân đáp ứng yêu cầu tác chiến cả trên bộ và trên biển (khi xảy ra tình huống); trong đó, lực lượng vũ trang địa phương và các đơn vị chủ lực đóng quân trên địa bàn là nòng cốt tiến hành, hướng dẫn nhân dân, ngư dân đấu tranh, bảo vệ, giữ vững chủ quyền các vùng biển, đảo Tổ quốc. Cùng với các địa phương triển khai thực hiện tốt Nghị quyết: 36-NQ/TW, ngày 22-10-2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Các đơn vị đóng quân trên các vùng biển, đảo ngoài thực thi nhiệm vụ của mình, kiên quyết, kiên trì đấu tranh trên thực địa, rà soát, chuẩn bị nguồn nhân lực, tàu thuyền, phương tiện sẵn sàng chiến đấu, tích cực, chủ động tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt, làm chỗ dựa vững chắc cho ngư dân vươn khơi bám biển khai thác thủy, hải sản phát triển kinh tế, góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp trên các mặt trận trong đấu tranh bảo vệ, giữ vững chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của nước ta ở các vùng biển, đảo mà các thế hệ ông cha ta đã xác lập, phù hợp với luật pháp quốc tế, Hiến pháp, pháp luật hiện hành của Việt Nam.

VĂN THẢNH

Tiếp theo và hết: III. Quân đội với nhiệm vụ giữ vững phần “máu, thịt” thiêng liêng của đất nước (Xem phần III tại đây)