Những năm qua, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái đã quán triệt, đẩy mạnh thực hiện nghị quyết của cấp ủy đảng các cấp, trọng tâm hướng vào 03 đột phá chiến lược¹, hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Đây là nền tảng, động lực để Tỉnh tiếp tục phát triển nhanh, bền vững.

Đồng chí Trần Quốc Vượng, Thường trực Ban Bí thư trao Huân chương Độc lập hạng Nhất cho tỉnh Yên Bái

Với phương châm “Đổi mới, sáng tạo, tăng tốc, kỷ cương, hiệu quả”, nhiệm kỳ 2015 - 2020, tỉnh Yên Bái đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện toàn diện các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại,… và đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Đáng chú ý là, Tỉnh hoàn thành Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020, định hướng đến năm 2030; xây dựng, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch các ngành, lĩnh vực, sản phẩm chủ yếu cấp tỉnh giai đoạn 2016 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030; ban hành đầy đủ bộ cơ chế, chính sách phù hợp điều kiện thực tiễn địa phương và tập trung tháo gỡ những “điểm nghẽn” phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Cơ cấu lại nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng gắn với xây dựng nông thôn mới bền vững. Trong đó, đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn, bảo đảm an ninh lương thực, giảm nghèo bền vững ở vùng cao và nâng cao giá trị các sản phẩm chủ lực gắn với xây dựng nông thôn mới ở vùng thấp; đổi mới phương thức sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn theo hướng liên kết chuỗi giá trị, gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ sản phẩm; hình thành các vùng sản xuất tập trung chuyên canh, thâm canh quy mô lớn, tạo ra các sản phẩm OCOP²; đồng thời, tập trung nguồn lực phát triển cơ sở hạ tầng, thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, trở thành điểm sáng của vùng Tây Bắc³.

Cùng với đó, Tỉnh cơ cấu lại ngành công nghiệp theo hướng phát triển bền vững, thân thiện với môi trường, tăng tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo, giảm tỷ trọng công nghiệp khai khoáng; đẩy mạnh hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, nâng tỷ lệ lấp đầy các khu, cụm công nghiệp hiện có và quy hoạch, thành lập mới một số cụm công nghiệp nhằm thu hút đầu tư của các tập đoàn, doanh nghiệp lớn. Để thúc đẩy tăng trưởng ngành công nghiệp, Tỉnh coi trọng phát triển công nghiệp chế biến sâu các sản phẩm chủ lực, có thế mạnh, sử dụng nhiều lao động địa phương; hỗ trợ đổi mới công nghệ, quy trình sản xuất của các hợp tác xã, làng nghề tiểu thủ công nghiệp, cơ sở sản xuất công nghiệp; tạo điều kiện thuận lợi để phát triển nhanh thương mại, dịch vụ du lịch, hình thành 04 vùng du lịch trọng điểm với sản phẩm đặc sắc⁴, hấp dẫn du khách trong nước, quốc tế. Nhờ đó, cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, tỷ trọng công nghiệp, xây dựng chiếm 26,88% (tăng 1,43%); dịch vụ chiếm 47,21% (tăng 3,09%); GRDP bình quân đầu người năm 2020 ước đạt trên 42 triệu đồng (gấp 1,5 lần so với năm 2015).

Đi đôi với phát triển kinh tế - xã hội, Tỉnh chú trọng củng cố, tăng cường tiềm lực, thế trận quốc phòng, an ninh. Tỉnh đã xây dựng, triển khai thực hiện tốt Đề án “Bảo đảm quốc phòng, an ninh giai đoạn 2016 - 2020”, “Xây dựng thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, thị xã, thành phố”. Nhiệm kỳ qua, Tỉnh từng bước đầu tư xây dựng các công trình trong căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương và nhiều công trình lưỡng dụng trong khu vực phòng thủ; quan tâm xây dựng lực lượng vũ trang địa phương vững mạnh, nâng cao hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, điều hành hoạt động khu vực phòng thủ, công tác quốc phòng, an ninh, v.v. Nhờ đó, nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, đặc biệt “thế trận lòng dân” trên địa bàn ngày càng vững chắc, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững.

Hiện nay, Yên Bái đứng trước những thời cơ, thuận lợi và không ít khó khăn, thách thức trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh. Để thực hiện tốt mục tiêu phát triển nhanh, bền vững theo hướng “xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”; phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2021 - 2025 đạt trên 7,5%/năm; cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực: nông, lâm nghiệp, thủy sản chiếm 22%; công nghiệp, xây dựng chiếm 30%; dịch vụ chiếm 48%; tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân 6,2%/năm; giữ vững và tăng cường quốc phòng, an ninh, nhiệm kỳ tới, Tỉnh tiếp tục đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo, khơi dậy ý chí, khát vọng vươn lên, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, triển khai quyết liệt các giải pháp trên cơ sở một số định hướng lớn sau.

Một là, đổi mới tư duy, phát triển kinh tế nhanh, bền vững gắn với bảo vệ môi trường. Bám sát chủ trương, định hướng của Đảng, Nhà nước, Tỉnh tiếp tục xây dựng, triển khai các nghị quyết, đề án, cơ chế, chính sách về phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện hiệu quả các đột phá chiến lược, chương trình trọng điểm. Đồng thời, rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; chú trọng tích hợp các quy hoạch ngành, lĩnh vực, sản phẩm với quy hoạch chung của Tỉnh và cơ cấu lại nền kinh tế, gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng phát triển xanh, bền vững. Theo đó, Tỉnh cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn, phù hợp với từng vùng, lấy lâm nghiệp là khâu đột phá để nâng cao hiệu quả, giá trị gia tăng. Đối với vùng cao, lấy bảo đảm vững chắc sinh kế cho người dân là ưu tiên hàng đầu, chuyển mạnh sang sản xuất hàng hóa, phát triển sản phẩm chủ lực; tận dụng lợi thế, cảnh quan thiên nhiên, văn hóa dân tộc xây dựng chuỗi cung ứng kép đặc trưng, nâng cao thu nhập cho người dân, kết hợp thực hiện an sinh xã hội. Với vùng thấp, tiến hành quy hoạch vùng nguyên liệu nông sản tập trung theo hướng liên kết, phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với sản phẩm chủ lực, sản phẩm đặc sản; chú trọng nâng cao chất lượng, bảo hộ sở hữu trí tuệ, xúc tiến thương mại, ổn định thị trường cho sản phẩm nông nghiệp; đẩy mạnh phát triển chăn nuôi, thủy sản quy mô lớn, áp dụng công nghệ hiện đại, đảm bảo vệ sinh môi trường, an toàn dịch bệnh.

Để công nghiệp trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Tỉnh tập trung rà soát, đánh giá hiệu quả các khu, cụm công nghiệp để điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp; xác lập các vùng phát triển công nghiệp phù hợp đặc thù từng vùng, địa phương. Chủ động triển khai hoạt động xúc tiến, thu hút dự án đầu tư có quy mô lớn, sử dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện môi trường, ưu tiên các ngành công nghiệp chế biến sâu sản phẩm chủ lực của Tỉnh và một số ngành công nghiệp sử dụng nhiều lao động địa phương nhằm đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn. Tiếp tục thực hiện đột phá chiến lược về xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; huy động, sử dụng hiệu quả nguồn lực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, trọng tâm là hạ tầng giao thông kết nối vùng, liên vùng, kết nối đô thị với nông thôn; hạ tầng khu, cụm công nghiệp, đô thị, thông tin, viễn thông, thủy lợi, v.v. Đồng thời, phát huy lợi thế liên kết vùng, liên vùng và đối tác hợp tác trong tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh để thu hút, phát triển các ngành dịch vụ, như: vận tải, logistics, kho bãi trung chuyển, giao nhận, xuất nhập khẩu hàng hóa, khoa học công nghệ. Bên cạnh đó, Tỉnh xây dựng chiến lược phát triển du lịch toàn diện, bền vững có trọng tâm, trọng điểm, nhằm phát huy lợi thế tài nguyên du lịch, tạo ra sản phẩm du lịch đặc thù, như: sinh thái kết hợp nghỉ dưỡng; khám phá và trải nghiệm; văn hóa cộng đồng các dân tộc thiểu số,… đưa Yên Bái trở thành điểm đến du lịch hàng đầu của vùng Tây Bắc.

Hai là, nâng cao chất lượng, hiệu quả lĩnh vực văn hóa, xã hội và phát triển con người. Những năm qua, Tỉnh đã quan tâm đầu tư thỏa đáng cho công tác giáo dục, y tế, thiết thực nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo; khám chữa bệnh, bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân và phòng, chống có hiệu quả đại dịch Covid-19. Phát huy kết quả đạt được, Tỉnh tiếp tục sắp xếp lại mạng lưới trường, lớp, bảo đảm tinh, gọn, hợp lý gắn với nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo; ưu tiên nguồn lực cho giáo dục chất lượng cao, giáo dục dân tộc; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông thôn và các lĩnh vực kỹ thuật, quản lý, quản trị doanh nghiệp. Quan tâm phát triển hệ thống y tế theo hướng hiện đại, hiệu quả dựa trên cơ sở dự phòng tích cực, chủ động, gắn kết y học cổ truyền và y học hiện đại; nâng cấp trang thiết bị các bệnh viện chuyên khoa tuyến tỉnh, trung tâm y tế tuyến huyện; đẩy mạnh hợp tác, chuyển giao kỹ thuật, công nghệ từ các bệnh viện tuyến Trung ương; đổi mới cơ chế quản lý, thực hiện tự chủ tài chính ở các cơ sở y tế theo lộ trình để nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân. Đồng thời, đẩy mạnh việc bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa, xây dựng con người Yên Bái “thân thiện, nhân ái, đoàn kết, sáng tạo, hội nhập”.

Ba là, tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Quán triệt quan điểm, các chiến lược của Đảng, Nhà nước về bảo vệ Tổ quốc, Tỉnh kiên quyết thực hiện nhất quán việc phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh. Trước mắt, Tỉnh tiếp tục thực hiện các đề án về quốc phòng, an ninh; nghiên cứu, xây dựng, ban hành các đề án, kế hoạch mới và đẩy mạnh xây dựng tiềm lực, thế trận quốc phòng, an ninh, xây dựng khu vực phòng thủ cấp tỉnh, huyện vững chắc, phù hợp với đặc thù, khả năng ngân sách của địa phương. Tập trung kiện toàn, xây dựng lực lượng thường trực theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu. Xây dựng lực lượng Dự bị động viên “hùng hậu”; Dân quân tự vệ “vững mạnh, rộng khắp”; lực lượng Công an theo hướng “tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”, làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh; phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn. Chú trọng nâng cao chất lượng công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho các đối tượng, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp trong hệ thống chính trị; thực hiện tốt công tác dân vận, chính sách hậu phương Quân đội, góp phần xây dựng “thế trận lòng dân”, nền quốc phòng toàn dân vững mạnh. Đồng thời, nâng cao hiệu quả phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống tội phạm và thực hiện nhiệm vụ quốc phòng giữa lực lượng Quân sự và Công an theo Nghị định số 03/2019/NĐ-CP, ngày 05/9/2019 của Chính phủ; tăng cường đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh chính trị, xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn.

Trước những thời cơ, vận hội mới, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái phát huy hơn nữa truyền thống đoàn kết, đổi mới tư duy, khơi dậy ý chí, khát vọng phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh, phấn đấu sớm trở thành Tỉnh khá trong vùng trung du, miền núi phía Bắc.

ĐỖ ĐỨC DUY, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch ủy ban nhân dân Tỉnh

1 - (1). Thực hiện hiệu quả cơ chế, chính sách gắn với đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo hành lang pháp lý và môi trường thuận lợi cho đầu tư phát triển; (2). Huy động các nguồn lực đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông; (3). Phát triển nguồn nhân lực, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của sự nghiệp đổi mới và phát triển.

2 - Chương trình mỗi xã một sản phẩm.

3 - Huyện Trấn Yên là huyện miền núi đầu tiên của khu vực Tây Bắc đạt chuẩn nông thôn mới. Dự kiến hết năm 2020, có 76 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm trên 50% số xã toàn Tỉnh, gấp 03 lần mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Tỉnh lần thứ XVIII.

4 - Gồm: Hồ Thác Bà và dọc sông Chảy, thành phố Yên Bái và Nam Trấn Yên, Bắc Trấn Yên - Văn Yên, miền Tây (Văn Chấn, Nghĩa Lộ, Trạm Tấu, Mù Cang Chải); Tuần văn hóa du lịch Mường Lò và khám phá danh thắng ruộng bậc thang Mù Cang Chải; Lễ hội Đền Đông Cuông; khu nghỉ dưỡng Le Champ Tú Lệ; suối nước nóng Trạm Tấu, v.v.