Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ư­ơng, Bộ Quốc phòng và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, trực tiếp là Tổng cục Chính trị, suốt 75 năm qua, phong trào công nhân và hoạt động công đoàn trong Quân đội không ngừng phát triển về mọi mặt. Trước yêu cầu của sự nghiệp xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đòi hỏi Công đoàn Quân đội tiếp tục đẩy mạnh xây dựng tổ chức vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.

Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trao bức trướng tặng Công đoàn Quân đội tại Đại hội đại biểu Công đoàn Quân đội lần thứ X.

Trước yêu cầu cấp thiết của công cuộc kháng chiến, kiến quốc, ngày 06/3/1949, Công đoàn Sản xuất Vũ khí Việt Nam (tiền thân của Công đoàn Quân đội ngày nay) ra đời. Suốt 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Công đoàn Quân đội luôn bám sát yêu cầu nhiệm vụ, phát huy cao độ tinh thần tự cường, khắc phục mọi khó khăn, đoàn kết chặt chẽ, hăng hái thi đua, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Quân đội giao cho. Đến nay, tổ chức công đoàn trong Quân đội, nhất là ở cơ sở thường xuyên được củng cố, kiện toàn, xây dựng vững mạnh toàn diện; đội ngũ cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động phát triển cả về số lượng và chất lượng; nội dung, phương pháp hoạt động có nhiều đổi mới, sáng tạo; vai trò, chức năng của tổ chức công đoàn trong các đơn vị, doanh nghiệp được khẳng định; môi trường, điều kiện làm việc, đời sống vật chất, tinh thần của đoàn viên công đoàn, người lao động từng bước được nâng cao. Tổ chức tốt các phong trào thi đua, hội thi, hội thao, luyện tay nghề, thi thợ giỏi, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ. Đồng thời, quan tâm, chăm lo các chế độ, chính sách và quyền lợi, phúc lợi cho đoàn viên công đoàn, người lao động; nhất là việc thăm hỏi, trợ cấp đối với những trường hợp gặp tai nạn rủi ro, thiên tai, dịch bệnh, mắc bệnh hiểm nghèo có hoàn cảnh khó khăn; triển khai, thực hiện có hiệu quả Chương trình nhà ở “Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội”, “Chương trình phúc lợi cho đoàn viên công đoàn”. Ghi nhận những thành tích đó, Công đoàn Quân đội được Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý¹.

Hiện nay, nhiệm vụ phát triển công nghiệp quốc phòng, xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc đặt ra yêu cầu rất cao. Việc điều chỉnh tổ chức Quân đội, trong đó có sắp xếp lại các doanh nghiệp Quân đội đang đặt ra những yêu cầu mới, trong khi Việt Nam phải thực hiện đầy đủ những cam kết khi tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới; sự xuất hiện tổ chức của người lao động ngoài tổ chức công đoàn tại doanh nghiệp sẽ tác động không nhỏ tới nhận thức, tư tưởng, tình cảm của cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động trong Quân đội. Tình hình đó đặt ra những yêu cầu, thách thức mới đòi hỏi Công đoàn Quân đội tiếp tục triển khai đồng bộ các chủ trương, giải pháp nhằm xây dựng tổ chức vững mạnh; trong đó, tập trung vào một số nội dung sau:

Một là, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, bồi dưỡng trình độ, tay nghề cho cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động. Theo đó, tổ chức công đoàn các cấp chủ động nghiên cứu, tham mưu giúp cấp ủy, chỉ huy và cơ quan chức năng đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ Quân đội; về truyền thống, lý tưởng, lập trường giai cấp công nhân và phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, chức năng, nhiệm vụ công đoàn cho cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động. Trọng tâm là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; Nghị quyết số 02-NQ/TW, ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị (khóa XIII) về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới; Nghị quyết Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XIII; Chương trình hành động của Đại hội Công đoàn Quân đội lần thứ X và Kế hoạch công tác đảng, công tác chính trị hằng năm của Tổng cục Chính trị, v.v.  Để đạt hiệu quả, ở từng cấp tích cực đổi mới, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, giáo dục phù hợp với đối tượng của đơn vị, doanh nghiệp mình; coi trọng hình thức tuyên truyền miệng; khai thác, sử dụng có hiệu quả Tủ sách pháp luật, tạo điều kiện để cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động nghiên cứu, nắm vững kiến thức pháp luật trong lao động, sản xuất và công tác; gắn giáo dục chính trị, giáo dục pháp luật với học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đồng thời, tích cực bồi dưỡng nâng cao trình độ văn hóa, đạo đức nghề nghiệp, tay nghề, chuyên môn, nghiệp vụ và tác phong công nghiệp cho người lao động; chú trọng tổ chức các lớp bồi dưỡng theo định kỳ, các cuộc thi thợ giỏi, sản phẩm, đề tài sáng tạo, phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật. Kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; thiếu chuyên nghiệp trong sản xuất, kinh doanh, vi phạm pháp luật, kỷ luật lao động, v.v.

Hai là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên và cơ quan chính trị các cấp đối với hoạt động của công đoàn. Đây là nội dung, giải pháp quan trọng, có ý nghĩa quyết định trong xây dựng các tổ chức công đoàn trong Quân đội vững mạnh. Trên cơ sở nắm vững quan điểm của Đảng về xây dựng giai cấp công nhân, công tác vận động quần chúng của Đảng, tầm quan trọng của công tác công đoàn, cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên và cơ quan chính trị các cấp nâng cao vai trò, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, tạo điều kiện để tổ chức công đoàn thực hiện tốt chức năng, quyền và trách nhiệm theo quy định của pháp luật và Quy chế công tác Công đoàn trong Quân đội. Những nội dung này cần được cụ thể hóa vào nghị quyết lãnh đạo hằng tháng, quý, năm của cấp ủy, bảo đảm sát với đặc điểm, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Quá trình lãnh đạo, chỉ đạo cần kịp thời nắm bắt những bất cập, khó khăn trong tổ chức và hoạt động của công đoàn để có giải pháp khắc phục, bảo đảm cho hoạt động công đoàn đạt hiệu quả thiết thực.

Đại tá Nguyễn Đình Đức, Trưởng ban Công đoàn Quốc phòng trao hỗ trợ kinh phí sửa nhà “Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội” cho đoàn viên công đoàn.

Ba là, tích cực đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào thi đua trong đoàn viên công đoàn, người lao động. Bám sát chỉ đạo của Tổng cục Chính trị, Ban Công đoàn Quốc phòng tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức công đoàn các cấp trong toàn quân đẩy mạnh phong trào Thi đua yêu nước, hướng trọng tâm vào các phong trào: “Lao động giỏi, lao động sáng tạo”, “Công đoàn Quân đội đổi mới, sáng tạo - rèn sức, bồi đức - nâng trí, luyện nghề - vững mạnh phát triển, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” và Cuộc vận động “Đoàn kết, cùng đoàn viên, người lao động vượt khó”. Trong thực hiện, tổ chức công đoàn các cấp cần bám sát thực tiễn, đề ra các chủ trương, biện pháp, mục tiêu, chỉ tiêu phù hợp; phát huy trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là đảng viên là cán bộ công đoàn; nêu cao truyền thống yêu nước, ý thức trách nhiệm, trí tuệ, tài năng, say mê sáng tạo, xây dựng các công trình, sản phẩm, sáng kiến, cải tiến, giải pháp tiêu biểu, mang lại hiệu quả kinh tế xã hội cao, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của đơn vị, của Quân đội. Trước mắt, Ban Công đoàn Quốc phòng chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng tham mưu, đề xuất ban hành Thông tư của Bộ Quốc phòng về Giải thưởng “Lao động sáng tạo” trong Công đoàn Quân đội; xây dựng cơ chế, chính sách quan tâm, đãi ngộ, tôn vinh, khen thưởng đối với các tập thể, cá nhân đạt giải cao, có nhiều đề tài, sáng kiến tiêu biểu, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, cổ vũ, động viên, lôi cuốn đoàn viên công đoàn, người lao động hăng hái thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Bốn là, không ngừng xây dựng tổ chức công đoàn và đội ngũ cán bộ, đoàn viên công đoàn vững mạnh. Đây là giải pháp quan trọng nhằm tạo động lực mạnh mẽ, trực tiếp nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của công đoàn cơ sở một cách bền vững. Vì vậy, tổ chức công đoàn các cấp cần đẩy mạnh quán triệt, thực hiện Nghị quyết số 10b/NQ-TLĐ, ngày 12/12/2021 của Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công đoàn trong giai đoạn mới. Phối hợp khảo sát, xây dựng, hoàn thiện mô hình tổ chức công đoàn theo đúng quy định của pháp luật và phù hợp tổ chức biên chế của Quân đội. Đồng thời, tiến hành tốt công tác phát triển đoàn viên công đoàn; mở rộng các đối tượng tham gia tổ chức công đoàn, nhất là ở các học viện, nhà trường, viện nghiên cứu, bệnh viện, v.v. Thường xuyên kiện toàn đội ngũ cán bộ công đoàn phù hợp với tổ chức biên chế, bảo đảm số lượng, có đủ năng lực, trình độ, phẩm chất, uy tín, tâm huyết, trách nhiệm với hoạt động công đoàn; đoàn kết, thi đua vượt qua mọi khó khăn, thách thức, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Năm là, thường xuyên chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên công đoàn, người lao động. Đây là chức năng chủ yếu và là thước đo đánh giá hiệu quả hoạt động của tổ chức công đoàn, tạo sức hút, tập hợp được đông đảo lực lượng. Vì vậy, các cấp cần tổ chức tốt hội nghị cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động để phát huy quyền dân chủ của mọi thành viên trong tham gia xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Coi trọng việc nâng cao chất lượng đối thoại dân chủ giữa công đoàn, người lao động với người sử dụng lao động, giải quyết thấu đáo các vấn đề liên quan đến quyền, nghĩa vụ của đoàn viên công đoàn, người lao động. Tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Tổ đối thoại; phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội, tham gia quản lý của công đoàn. Đồng thời, quan tâm chăm lo, xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định trong doanh nghiệp theo Chỉ thị số 37-CT/TW, ngày 03/9/2019 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XII). Tổ chức công đoàn các cấp tích cực tham gia xây dựng các chế độ, chính sách, giải quyết các kiến nghị chính đáng của đoàn viên công đoàn, người lao động; tăng cường phối hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện chế độ, chính sách, pháp luật về lao động, nhất là chính sách về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, v.v. Phát huy vai trò của công đoàn các cấp tổ chức tốt các hoạt động “Tết sum vầy”, “Tháng công nhân”; đẩy mạnh thực hiện chương trình nhà ở “Mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội”; quỹ trợ vốn công đoàn quốc phòng và thực hiện các chương trình phúc lợi đoàn viên công đoàn; làm tốt công tác thăm hỏi, hỗ trợ kịp thời đoàn viên, người lao động bị ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh, có hoàn cảnh khó khăn, thu nhập thấp, công tác ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, v.v. Qua đó, phát huy tốt vai trò, chức năng hoạt động thực tiễn, thực sự là hạt nhân vận động, tập hợp, chăm lo bảo vệ quyền, nghĩa vụ của đoàn viên công đoàn, người lao động, góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp vững mạnh toàn diện, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng với lời khen của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng: “Trung thành, bản lĩnh – trí tuệ, sáng tạo - tâm huyết, nghĩa tình, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới”.

Đại tá, ThS. NGUYỄN ĐÌNH ĐỨC, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Trưởng ban Công đoàn Quốc phòng
____________________         

1 - Huân chương Quân công hạng Ba (năm 2014); Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất (năm 2018), hạng Nhì (năm 2008); hàng chục Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Tổng cục Chính trị, v.v.