(Tiếp theo và hết)

III

Những giải pháp cơ bản tăng cường “thế trận lòng dân”, tạo nền tảng xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh

Từ thực trạng và những vấn đề đặt ra cho thấy, việc xây dựng “thế trận lòng dân”, tạo nền tảng vững chắc để xây dựng nền quốc phòng toàn dân không chỉ là yêu cầu khách quan, mà còn là nhiệm vụ cấp bách đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Trong tình hình hiện nay, để thực hiện tốt vấn đề này, đòi hỏi sự nỗ lực phấn đấu của các cấp, ngành, lực lượng và toàn dân, với một hệ thống giải pháp đồng bộ; trong đó, cần tập trung vào một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, thường xuyên chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Đây là vấn đề rất quan trọng, thiết thực nhất để xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc. Việc chăm lo đảm bảo đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân phải được tiến hành thường xuyên, thực chất bằng các chính sách cụ thể, làm cho dân no, dân yên, dân tin,… vào Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa. Muốn thế, cần có sự tham gia, phối hợp của các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương, cơ sở. Trước hết, cần tập trung phát triển sản xuất, tạo việc làm, nâng cao thu nhập, mức sống để nhân dân ổn định cuộc sống trên từng khu vực, địa bàn, nhất là ở địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo và vùng đặc biệt khó khăn, tạo thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc. Quá trình thực hiện, Đảng, Nhà nước cần có chủ trương, cơ chế, chính sách phù hợp, ưu tiên những vùng đặc biệt khó khăn bằng những chương trình, dự án kinh tế - xã hội gắn với quốc phòng - an ninh, nhằm khai thác tiềm năng, thế mạnh tại chỗ, đồng thời tạo điều kiện cho các địa phương và nhân dân tiếp cận vốn và ứng dụng các thành tựu khoa học - công nghệ tiên tiến vào hoạt động sản xuất kinh doanh, cải thiện đời sống, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, thực hiện công bằng và tiến bộ xã hội vì mục tiêu phát triển con người. Đồng thời, có kế hoạch gắn sản xuất với thị trường, lao động, nhất là thị trường đầu ra, bao tiêu sản phẩm, đảm bảo cho người dân sống được bằng nghề, bằng sức lao động; khắc phục tình trạng “được mùa mất giá”, “được giá mất mùa” trong sản xuất nông nghiệp, v.v. Tiếp tục đẩy mạnh nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân lực, đào tạo nhân tài; chăm lo sức khỏe cho nhân dân; chú trọng giải quyết các vấn đề bất bình đẳng về lợi ích, phân hóa giàu nghèo giữa các vùng, miền. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, chăm lo bảo vệ và phát huy quyền làm chủ của nhân dân; có cơ chế phù hợp để nhân dân được tham gia bàn bạc, phản biện, giám sát trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có lĩnh vực quốc phòng. Đây là một trong những nền tảng quan trọng để tạo sự đồng thuận của nhân dân trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh.

Hai là, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân về tầm quan trọng của “thế trận lòng dân” đối với sự nghiệp xây dựng nền quốc phòng toàn dân trong tình hình mới. Thực tiễn công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc những năm vừa qua cho thấy, một trong những yếu tố cơ bản, có tính quyết định trong xây dựng “thế trận lòng dân” là phải tạo sự thống nhất về nhận thức, tư tưởng và hành động của toàn dân. Do đó, nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trò của “thế trận lòng dân” đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc nói chung, xây dựng nền quốc phòng toàn dân nói riêng là vấn đề quan trọng hàng đầu. Theo đó, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục, tuyên truyền cho nhân dân về đường lối, chủ trương, chính sách quốc phòng của Đảng, Nhà nước. Đặc biệt, trong bối cảnh nước ta hội nhập quốc tế sâu rộng, thực hiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, các thế lực thù địch đẩy mạnh “diễn biến hòa bình” chống phá toàn diện trên các lĩnh vực thì cần phải tuyên truyền để nhân dân thấy rõ những thuận lợi, khó khăn, nhất là những thách thức đối với sự nghiệp xây dựng nền quốc phòng toàn dân nói chung, “thế trận lòng dân” nói riêng. Trên cơ sở đó để nhân dân hiểu rõ vấn đề nghĩa vụ, quyền lợi, trách nhiệm và sự cần thiết tham gia của cả hệ thống chính trị.

Công tác tuyên truyền cần tập trung vào cương lĩnh, đường lối của Đảng, trọng tâm là Nghị quyết Đại hội XII, Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”. Và, điều quan trọng là phải làm cho những nội dung này đi vào cuộc sống, thấm sâu vào mỗi người dân và trở thành tư tưởng chủ đạo trong xây dựng “thế trận lòng dân”, nền quốc phòng toàn dân trong tình hình mới. Cấp ủy, chính quyền và cơ quan chức năng các cấp cần thường xuyên nắm chắc tình hình, đặc điểm dân cư và yêu cầu xây dựng “thế trận lòng dân” trên từng địa bàn để có biện pháp tuyên truyền, giáo dục phù hợp, hiệu quả. Quá trình thực hiện, cần chú trọng đổi mới nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục, tuyên truyền; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục thường xuyên với giáo dục theo chuyên đề gắn với các sự kiện chính trị của đất nước; phát huy vai trò của các tổ chức, lực lượng, phương tiện thông tin - truyền thông và thiết chế văn hóa ở cơ sở. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh phong trào thi đua nhằm tạo lập các điển hình tiên tiến về xây dựng “thế trận lòng dân”; từ đó, tổ chức học tập, rút kinh nghiệm và nhân rộng ở từng cơ quan, đơn vị, địa phương và cả nước.

Ba là, chú trọng kiện toàn, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị các cấp ngang tầm yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Trên cơ sở quán triệt, thực hiện nghiêm túc quan điểm, đường lối của Đảng, quy định của Hiến pháp năm 2013 và thực tế hoạt động, cần thường xuyên rà soát, kiện toàn, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị các cấp, nhất là ở cơ sở, tạo sức mạnh và uy tín để củng cố niềm tin trong nhân dân. Trước hết, cần đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng theo phương hướng mà Đại hội XII đã chỉ ra, trực tiếp là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), làm cho từng tổ chức đảng và đảng viên thực sự trong sạch, vững mạnh, luôn gắn bó mật thiết với nhân dân, đủ sức lãnh đạo xây dựng “thế trận lòng dân”, nền quốc phòng toàn dân, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Theo đó, cùng với mở rộng dân chủ, cần tập trung xây dựng các tổ chức cơ sở đảng vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Trong đó, chú trọng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, nhất là năng lực cụ thể hóa đường lối, chủ trương của Đảng sát với tình hình địa phương, lĩnh vực cũng như việc hoàn thiện và thực hiện tốt các quy định về chức năng, nhiệm vụ và phương thức lãnh đạo, hoạt động của các loại hình tổ chức cơ sở đảng. Đồng thời, coi trọng nâng cao chất lượng công tác giáo dục, rèn luyện, kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên, đảm bảo cho đội ngũ này thực sự là tấm gương sáng về phẩm chất, đạo đức, lối sống, luôn đi đầu, làm trước, làm có hiệu quả để nhân dân tin theo trong quá trình xây dựng “thế trận lòng dân” từ cơ sở.

Tiếp tục kiện toàn và nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức chính quyền các cấp; đẩy mạnh việc cơ cấu lại bộ máy các cơ quan trong hệ thống hành chính nhà nước, thực hiện tốt việc phân cấp gắn với tăng cường thanh tra, kiểm tra. Trước mắt, việc xây dựng tổ chức bộ máy cần theo hướng: liêm chính, kiến tạo, hành động và phát triển; trong đó, chú trọng thực hiện các giải pháp nhằm chấn chỉnh bộ máy và quy chế hoạt động của cơ quan, cán bộ, công chức; tích cực xây dựng, hoàn chỉnh tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp cho từng loại cán bộ, công chức và hệ thống tiêu chuẩn đánh giá đối với từng đối tượng. Trong quá trình thực hiện, phải gắn việc đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức; đồng thời, xác định rõ quan hệ giữa tập thể lãnh đạo với cá nhân phụ trách, đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu. Mặt khác, tiếp tục hoàn thiện và thực hiện nghiêm cơ chế kiểm soát quyền lực, ngăn ngừa sự lạm quyền, vi phạm kỷ luật, kỷ cương, phép nước. Đồng thời, chú trọng việc đổi mới tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức quần chúng và nhân dân trong giám sát, phản biện xã hội; khắc phục tình trạng quan liêu, hoạt động kém hiệu quả của bộ máy hành chính, tạo sự tin tưởng, đồng thuận và ủng hộ của nhân dân đối với các chủ trương, quyết sách của cấp ủy, chính quyền các cấp.

Bốn là, đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa. Đây là nhiệm vụ quan trọng, tác động trực tiếp tới việc xây dựng “thế trận lòng dân”. Do đó, cần có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Chỉ có như vậy mới củng cố được niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa - cũng tức là tăng cường “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc. Yêu cầu đối với công tác này là, thực hiện kiên quyết, kiên trì theo hướng: tích cực phòng ngừa là chủ yếu, kết hợp với xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, lãng phí cũng như các biểu hiện dung túng, bao che hoặc ngăn cản việc chống tham nhũng, lãng phí dưới mọi hình thức. Cùng với làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng và tự tu dưỡng, rèn luyện của cán bộ, đảng viên,… các tổ chức đảng phải coi trọng công tác quản lý, giám sát theo đúng quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước. Điều quan trọng là, các tổ chức đảng phải đẩy mạnh đấu tranh tự phê bình và phê bình một cách thực chất, kết hợp với mở rộng dân chủ, giữ vững kỷ cương, thường xuyên công khai minh bạch mọi vấn đề đối với từng cá nhân, tổ chức.

Cùng với đó, Đảng, Nhà nước và các cơ quan chức năng cần nghiên cứu, sớm bổ sung, hoàn thiện các quy định, chính sách, chế tài,… nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả phòng, chống tham nhũng, lãng phí, nhất là trong các lĩnh vực có nguy cơ tham nhũng cao, như: quản lý và sử dụng đất đai, khai thác tài nguyên, ngân hàng, tài chính, xây dựng cơ bản, mua sắm công,… đảm bảo đủ sức phòng ngừa, răn đe, trừng trị để các đối tượng không thể và không dám tham nhũng. Tiếp tục kiện toàn tổ chức ban chỉ đạo chống tham nhũng các cấp; tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án trên tất cả các lĩnh vực, với mọi đối tượng theo tinh thần “không có vùng cấm”. Trong quá trình thực hiện, cần kiên quyết xử lý, thay thế những cán bộ lãnh đạo, quản lý tham nhũng hoặc liên quan đến tham nhũng, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương để xảy ra tham nhũng, lãng phí, đảm bảo cuộc đấu tranh này thực chất, hiệu quả. Coi trọng phát huy vai trò của các cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân, các phương tiện thông tin đại chúng trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí; đồng thời, có thiết chế khuyến khích, bảo vệ các tổ chức, cá nhân phát hiện, tố cáo tham nhũng, lãng phí. Bên cạnh đó, cần chủ động và tích cực đấu tranh làm thất bại mọi mưu đồ lợi dụng vấn nạn tham nhũng để kích động, chia rẽ  đoàn kết nội bộ, làm xói mòn lòng tin của nhân dân đối với Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta.

Củng cố “thế trận lòng dân” vững chắc sẽ tạo nền tảng cho xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh. Đây là vấn đề hệ trọng và trong tình hình hiện nay có nhiều nội dung mới, cần nghiên cứu thấu đáo để có hệ thống giải pháp đồng bộ, phù hợp để vừa đáp ứng yêu cầu cấp thiết trước mắt, vừa cơ bản, lâu dài, góp phần thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới./.

QUANG CHUYÊN - HOÀNG TRƯỜNG