Quản lý, xây dựng công trình chiến đấu là một nhiệm vụ quan trọng, nhằm củng cố thế trận, tăng cường tiềm lực quốc phòng, sức mạnh phòng thủ của đất nước. Đó cũng là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của Binh chủng Công binh nói chung, Cục Công trình quốc phòng nói riêng, được thực hiện bằng nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp.

Đại biểu dự Đại hội Thi đua Quyết thắng Cục Công trình quốc phòng giai đoạn 2019 – 2024.

Những năm qua, Cục Công trình quốc phòng đã bám sát phương hướng, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, chủ động nghiên cứu, đề xuất Bộ Tư lệnh Binh chủng Công binh tham mưu với Bộ Quốc phòng thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về công trình quốc phòng trên phạm vi cả nước và thực hiện tốt chức năng đầu ngành về xây dựng, quản lý, bảo vệ, bảo quản công trình chiến đấu trong toàn quân. Cục đã chủ trì phối hợp với các cơ quan chức năng, tham mưu xây dựng, ban hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, hệ thống chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật về lĩnh vực này, tạo hành lang pháp lý thuận lợi để chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện¹. Tham gia cùng  các bộ, ngành, địa phương tổ chức khảo sát, lập mới và bổ sung, điều chỉnh quy hoạch xây dựng công trình quốc phòng, công trình chiến đấu trong toàn quân, toàn quốc, đáp ứng yêu cầu củng cố thế trận quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội. Trước đòi hỏi ngày càng cao đối với công trình quốc phòng, công trình chiến đấu, Cục đã chủ trì thẩm tra, thẩm định chặt chẽ thiết kế kỹ thuật, dự toán các công trình; hướng dẫn, chỉ đạo kỹ thuật thi công, sửa chữa, cải tạo, duy tu, bảo dưỡng, v.v. Đến nay, đã có hàng trăm công trình quốc phòng, công trình chiến đấu do Cục tham mưu, chỉ đạo thiết kế, thi công, hoàn thành đưa vào quản lý, bảo vệ, sử dụng theo phương án tác chiến và phục vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, đảm bảo bí mật, an toàn, chất lượng, tiến độ và đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, chiến thuật. Qua đó, góp phần quan trọng vào xây dựng, củng cố, tăng cường thế trận quân sự ở các cấp, nhất là trên các địa bàn biên giới, biển, đảo, hướng chiến lược trọng điểm, nâng cao sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang, khả năng phòng thủ của đất nước, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc.

Hiện nay, sự nghiệp củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới đặt ra cho toàn quân nói chung, Cục Công trình quốc phòng nói riêng những yêu cầu mới rất cao. Công trình cần xây dựng tăng cả về quy mô, số lượng và khối lượng đào đắp, với yêu cầu ngày càng cao, nghiêm ngặt về kết cấu, kỹ thuật và tính đặc thù quân sự; địa bàn xây dựng trải rộng trên cả nước, điều kiện địa hình, địa chất, thủy văn đa dạng, phức tạp; hầu hết các công trình đều nằm ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; các yếu tố thời tiết, khí hậu, thiên tai diễn biến phức tạp ảnh hưởng lớn đến quá trình thực hiện nhiệm vụ. Trong khi đó, nguồn nhân lực chuyên môn kỹ thuật có tay nghề cao về xây dựng công trình còn mỏng; các mặt bảo đảm cho khảo sát, thiết thế, thi công còn hạn chế, chưa đồng bộ, v.v. Trước tình hình trên, để hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, Cục chủ trương tiếp tục triển khai toàn diện các mặt công tác, nhưng có trọng tâm, trọng điểm; trong đó, tập trung nâng cao năng lực toàn diện trong tham mưu, thẩm định, thiết kế, chỉ đạo xây dựng và quản lý, sử dụng các công trình chiến đấu là vấn đề quan trọng hàng đầu.

Thực hiện chủ trương đó, Cục tiếp tục quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của cấp trên, nhất là Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XIII) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới và các chiến lược về quân sự, quốc phòng làm cơ sở nâng cao năng lực nghiên cứu, đề xuất, chủ động thực hiện tốt chức năng tham mưu cho Bộ Tư lệnh Binh chủng và lãnh đạo, chỉ huy các cấp, nhất là cấp chiến lược về chỉ đạo xây dựng công trình chiến đấu. Đây là giải pháp quan trọng hàng đầu, nhằm không ngừng nâng cao chất lượng xây dựng công trình chiến đấu, góp phần củng cố thế trận, tiềm lực quốc phòng, tăng cường khả năng bảo vệ Tổ quốc theo phương án tác chiến chiến lược, nhất là trên các hướng, các khu vực trọng điểm. Theo đó, Cục tiếp tục chủ trì phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng rà soát, nghiên cứu tham mưu, đề xuất xây dựng, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về cơ chế quản lý, các chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật về quản lý chất lượng xây dựng và bảo quản công trình quốc phòng, phù hợp với các quy định của pháp luật, nhất là Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự 2023 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025). Đồng thời, tiếp tục tham mưu pháp chế hóa công tác quản lý, đầu tư xây dựng công trình chiến đấu; nghiên cứu, tham mưu, đề xuất xây dựng quy hoạch, kế hoạch đầu tư xây dựng công trình quốc phòng, công trình chiến đấu trung hạn, dài hạn và phân kỳ theo từng giai đoạn của các bộ, ngành, địa phương và toàn quân, phù hợp với thế trận phòng thủ chiến lược trong tình hình mới. Để nâng cao chất lượng thực hiện kế hoạch, Cục đẩy mạnh công tác tham mưu, chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị, địa phương thực hiện nghiêm các quy chế, quy định về quản lý đầu tư xây dựng công trình chiến đấu, tập trung hoàn thành dứt điểm từng công trình, nhất là những công trình có quy mô lớn, giá trị chiến thuật cao; khắc phục triệt để tình trạng đầu tư dàn trải, chậm tiến độ, nâng cao hiệu quả đầu tư, chống thất thoát, lãng phí.

Trao đổi nghiệp vụ quản lý, xây dựng công trình.

Cùng với đó, Cục tiếp tục chỉ đạo thực hiện mục tiêu: “Bí mật - an toàn - chất lượng - tiến độ - tiết kiệm” trong thi công công trình chiến đấu; yêu cầu các phòng, ban chức năng bám sát thực tiễn, tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan, tổ chức khảo sát, thẩm định chặt chẽ, xây dựng kế hoạch sử dụng lực lượng và phương án triển khai thi công khả thi, đề xuất phân công, giao nhiệm vụ bảo quản, quản lý cụ thể. Trong tổ chức thi công, tập trung chỉ đạo nâng cao chất lượng các khâu: khảo sát địa chất, địa hình; thiết kế kỹ thuật; xây dựng phương án ngụy trang; thực hiện đúng quy trình kỹ thuật thi công; đặc biệt chú trọng chuyên môn hóa các công việc khoan nổ, bốc xúc, chống tạm, ván khuôn, cốt thép, đổ bê tông, hoàn thiện, v.v. Thường xuyên quán triệt, giáo dục về công tác bảo đảm an toàn trong thi công, coi trọng bảo đảm an toàn con người, trang bị phương tiện và yếu tố bí mật; xác định đây là nhiệm vụ quan trọng của người chỉ huy các cấp, từ đó chống mọi biểu hiện chủ quan, hình thức. Cán bộ, chỉ huy các cấp tích cực bám sát hiện trường, vừa trực tiếp làm, vừa đôn đốc kiểm tra cụ thể, tỉ mỉ, kiên quyết thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, quy tắc an toàn. Tập trung chỉ đạo thi công dứt điểm từng công trình, không thi công kéo dài; thực hiện nghiêm túc các quy định về nghiệm thu từng phần, nghiệm thu giai đoạn và nghiệm thu công trình hoàn thành. Cùng với đó, đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác thẩm tra, thẩm định thiết kế kỹ thuật - tổng dự toán công trình chiến đấu; tham mưu, đề xuất với trên phân cấp, phân quyền cho các cơ quan, đơn vị quản lý, sử dụng, bảo quản, bảo trì thường xuyên và định kỳ theo đúng quy định, chế độ, tiêu chuẩn, định mức kinh tế - kỹ thuật, phù hợp với từng loại, nhóm công trình, để các công trình chiến đấu được xây dựng đảm bảo tốt yêu cầu về kỹ thuật, chiến thuật, bền vững và sử dụng hiệu quả, phù hợp, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của Quân đội, phòng thủ đất nước cả trước mắt và lâu dài.

Trên cơ sở định hướng của cấp trên, thời gian tới, Cục đẩy mạnh kiện toàn tổ chức, biên chế, xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật có tư duy quân sự tốt, năng lực chuyên môn toàn diện và chuyên sâu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trước mắt và lâu dài. Theo đó, cùng với tăng cường quán triệt, giáo dục nâng cao ý thức, trách nhiệm, bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật, xây dựng ý chí, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ được giao, Cục đẩy mạnh công tác tạo nguồn, quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng nhằm xây dựng nguồn nhân lực đồng bộ về số lượng, chất lượng, cân đối về độ tuổi, chuyên ngành, chuẩn hóa theo từng vị trí chức danh công tác. Để đạt được mục tiêu đó, Cục ưu tiên tuyển chọn những cán bộ, nhân viên có phẩm chất đạo đức tốt, năng lực, tinh thần trách nhiệm cao gửi đi đào tạo tại các trường trong và ngoài Quân đội để phát triển cán bộ chuyên sâu. Tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng, nhất là bồi dưỡng tại chỗ để nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, nhân viên. Nội dung tập huấn, bồi dưỡng tập trung vào những vấn đề mới, chưa thống nhất, như: công nghệ thi công mới, công nghệ vật liệu mới, tư vấn giám sát, đấu thầu, sử dụng các phần mềm chuyên dụng, v.v. Cùng với đó, Cục tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ xây dựng công trình chiến đấu cho các cơ quan, đơn vị trong toàn quân để kịp thời rút kinh nghiệm, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ chỉ huy quản lý, cán bộ kỹ thuật công trình các cấp về công tác quản lý, quy hoạch, kế hoạch, khảo sát thiết kế, thi công, bảo vệ, duy tu, bảo quản công trình chiến đấu; thống nhất về nội dung, biện pháp thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng thi công công trình, bảo đảm đúng yêu cầu kỹ thuật, bí mật, an toàn.

Nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng nghiên cứu, khảo sát, thẩm định và thi công công trình chiến đấu, Cục chủ động nghiên cứu, đề xuất với Binh chủng, Bộ Quốc phòng tập trung đầu tư mua sắm các trang thiết bị mới, hiện đại. Hiện nay, phần lớn công trình chiến đấu được xây dựng ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, địa hình rừng núi hiểm trở, địa chất phức tạp; đường cơ động vận chuyển lực lượng, phương tiện, vật tư và vật liệu hết sức khó khăn. Trong khi đó, trang thiết bị phục vụ cho thi công của các đơn vị tuy đã được bổ sung từ nguồn tự mua sắm hoặc được trên cấp phát nhưng vẫn còn thiếu, chưa đồng bộ, một số trang bị còn lạc hậu, chưa đáp ứng được yêu cầu cơ giới hóa trong thi công. Để nâng cao chất lượng, tiến độ thi công, một mặt, Cục tập trung hướng dẫn, chỉ đạo các đơn vị công binh toàn quân mua sắm bổ sung trang bị thi công nhỏ, từng bước cơ giới hóa thi công; mặt khác, tiếp tục tham mưu với cấp trên mua sắm cấp phát cho đơn vị các trang thiết bị chuyên dụng để thi công công trình hầm, đường hầm; các máy móc thi công công trình khẩu độ lớn; các thiết bị máy móc hiện đại để kiểm tra chất lượng công trình, v.v. Song song với đó, Cục đẩy mạnh công tác nghiên cứu, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, áp dụng công nghệ mới vào thực hiện nhiệm vụ. Nội dung nghiên cứu, sáng kiến tập trung vào khai thác khả năng, tăng công suất, duy trì ổn định và hoạt động hiệu quả của các loại trang thiết bị, máy móc; những vấn đề cấp thiết từ thực tiễn đặt ra, phục vụ thiết thực nhiệm vụ. Ngoài ra, để nâng cao chất lượng thực hiện nhiệm vụ, Cục đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ trong khảo sát, thi công các công trình; tiến hành chuyển đổi số trong hoạt động chuyên môn.

Nhận thức đúng vị trí, tầm quan trọng và tính đặc thù, yêu cầu cao của nhiệm vụ xây dựng công trình chiến đấu trong chuẩn bị thế trận chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc, Cục Công trình quốc phòng tiếp tục phấn đấu nâng cao năng lực toàn diện, phát huy truyền thống của Bộ đội Công binh anh hùng trong tình hình mới, cùng toàn quân hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Đại tá NGUYỄN ĐỨC TÀI, Cục trưởng
__________________      

1 - Quy chế xây dựng công trình chiến đấu ban hành kèm theo Thông tư số 63/2018/TT-BQP, ngày 11/5/2018 của Bộ Quốc phòng; Định mức dự toán xây dựng công trình chiến đấu ban hành kèm theo Thông tư số 86/2021/TT-BQP, ngày 13/7/2021 của Bộ Quốc phòng, v.v.