Quán triệt các quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ IX xác định Binh chủng Thông tin liên lạc là một trong 5 lực lượng cần đi ngay vào hiện đại. Thực hiện chủ trương đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh chủng đã chủ động, tích cực xây dựng và triển khai Chiến lược phát triển hệ thống thông tin liên lạc quân sự giai đoạn 2011 - 2020.

Kiểm tra an-ten vệ tinh Vinasat. (nguồn: qdnd.vn)

Trải qua hơn 66 năm xây dựng, chiến đấu, dưới sự lãnh đạo của Đảng mà trực tiếp là Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; sự thương yêu, đùm bọc của nhân dân, Binh chủng Thông tin liên lạc (TTLL) đã trưởng thành, lớn mạnh không ngừng cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Đó là yếu tố quan trọng để Binh chủng bảo đảm TTLL kịp thời, thông suốt, vững chắc cho các hoạt động lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và Quân đội, góp phần to lớn vào thắng lợi vĩ đại của dân tộc trong các cuộc chiến tranh giải phóng, giành độc lập, thống nhất đất nước, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay diễn ra trong bối cảnh mới. Nếu chúng ta phải đối phó với chiến tranh và tác chiến hiện đại thì trước hết đó là chiến tranh thông tin và tác chiến điện tử. Trong điều kiện ấy, chỉ có hệ thống TTLL quân sự độc lập, vững chắc, quy mô phù hợp, công nghệ hiện đại thì chúng ta mới có khả năng bảo đảm TTLL kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn để Đảng, Nhà nước, Quân đội lãnh đạo, chỉ huy các lực lượng vũ trang và toàn dân giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Vì vậy, xây dựng chiến lược phát triển hệ thống TTLL quân sự đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới là vấn đề hết sức cần thiết. Từ nhận thức đó, ngay sau Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ IX và Đại hội XI của Đảng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh chủng đã tập trung chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, nhà trường và công ty trong Binh chủng quán triệt sâu sắc các nghị quyết, nhất là chủ trương xây dựng Binh chủng hiện đại trong giai đoạn mới. Để cụ thể hóa chủ trương của Đảng vào điều kiện thực tế của Binh chủng, trên cơ sở đánh giá đầy đủ thực trạng hệ thống, nhu cầu bảo đảm TTLL của toàn quân, xu hướng phát triển mạng viễn thông trong nước và quốc tế, Binh chủng đã tổ chức nhiều cuộc hội thảo khoa học, tiếp thu ý kiến của nhiều tướng lĩnh, chuyên gia trong và ngoài Quân đội để xây dựng Chiến lược phát triển hệ thống TTLL quân sự giai đoạn 2011 - 2020. Hiện nay, Chiến lược đã được xây dựng hoàn chỉnh với vị trí là một chiến lược ngành của Bộ đội TTLL trong giai đoạn phát triển mới.

Về quan điểm phát triển, Chiến lược đề cập 4 vấn đề: Phát triển hệ thống TTLL quân sự là một quá trình gắn bó chặt chẽ với yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”; phát triển hệ thống TTLL quân sự theo hướng hiện đại, kết hợp chặt chẽ việc tiếp thu công nghệ, trang bị kỹ thuật từ nước ngoài với từng bước làm chủ về công tác bảo đảm trang bị kỹ thuật; xây dựng hệ thống TTLL quân sự có tính độc lập, nhưng có khả năng kết nối linh hoạt với mạng bưu chính - viễn thông dân dụng; coi trọng nhân tố con người trong suốt quá trình xây dựng, phát triển hệ thống TTLL quân sự.

Về mục tiêu tổng quát, Chiến lược chỉ rõ: Xây dựng hệ thống TTLL quân sự hiện đại và đồng bộ, tăng cường khả năng độc lập, nâng cao chất lượng và tính vững chắc của hệ thống, bảo đảm TTLL kịp thời, thông suốt, vững chắc, an toàn trong mọi tình huống, đáp ứng yêu cầu chỉ đạo đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng cũng như nhiệm vụ xây dựng, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu của Quân đội ta trong tình hình mới.

Để đạt được mục tiêu đó, Bộ đội TTLL cần sự quan tâm lớn của Đảng, Nhà nước và Bộ Quốc phòng, song đây cũng là trách nhiệm của mọi cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng. Do vậy, thời gian tới, Bộ đội TTLL cần triển khai tích cực các mặt công tác, tập trung vào các giải pháp chủ yếu sau:

Trước hết, tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, chiến sĩ trong thực hiện Chiến lược.

Lý luận và thực tiễn chỉ ra rằng: bất cứ công việc gì muốn làm tốt trước hết phải thông suốt về tư tưởng. Trước mỗi nhiệm vụ quan trọng, một giai đoạn có tính bước ngoặt thì công tác giáo dục chính trị, tư tưởng phải đi trước một bước. Việc lực lượng TTLL được Đảng, Nhà nước, Quân đội xác định là một trong những lực lượng đi ngay vào hiện đại là một vinh dự lớn, đồng thời cũng là trách nhiệm và là thử thách rất nặng nề đối với mỗi cán bộ, chiến sĩ thông tin. Vì thế, tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng là một yêu cầu khách quan. Theo đó, lãnh đạo, chỉ huy các cấp phải quan tâm tiến hành tốt hơn nữa công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nhằm bồi dưỡng, nâng cao nhận thức cho bộ đội về nhiệm vụ chính trị của Binh chủng trong tình hình mới, trực tiếp là quán triệt và thực hiện có hiệu quả Chiến lược sát với đặc điểm, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị, nhà trường và công ty. Cần làm cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức rõ việc phát triển hệ thống TTLL quân sự là một quá trình gian khổ; với yêu cầu phải đồng thời đạt được các yếu tố “cách mạng”, “chính quy”, “tinh nhuệ” và “hiện đại”; trong đó, “cách mạng” là yếu tố bao trùm và con người là nhân tố then chốt quyết định sự thành bại của hệ thống đó. Vì vậy, phải tăng cường giáo dục để tạo ra sự thống nhất cao về nhận thức, ý chí quyết tâm và hành động cho cán bộ, chiến sĩ ngay từ đầu và trong suốt quá trình thực hiện Chiến lược; tránh biểu hiện chủ quan, nóng vội, hoặc đơn giản chỉ coi trọng việc hiện đại hóa hệ thống về mặt trang bị kỹ thuật và công nghệ.

Thứ hai, tích cực đào tạo đội ngũ cán bộ theo yêu cầu mới, gắn với thực hiện chủ trương xây dựng Binh chủng TTLL thành “Binh chủng học tập”.

Những năm tới, Binh chủng phải đẩy nhanh tiến độ hiện đại hóa hệ thống TTLL quân sự; cụ thể là, tăng cường đầu tư trang thiết bị, phương tiện và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành hệ thống thông tin phục vụ huấn luyện, đào tạo, sẵn sàng chiến đấu... Tình hình đó đặt ra yêu cầu cấp bách hiện nay là phải nhanh chóng đào tạo đội ngũ cán bộ cả về quản lý hệ thống, quản lý chất lượng và nhân viên chuyên môn kỹ thuật. Để đáp ứng yêu cầu này, Binh chủng phải tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng điều chỉnh tổ chức, biên chế lực lượng thông tin trực thuộc và lực lượng thông tin toàn quân; đồng thời, nhanh chóng quy hoạch tổng thể đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật, tạo nguồn cán bộ chỉ huy, quản lý, cán bộ đầu ngành cả về phẩm chất chính trị và năng lực hoạt động thực tiễn. Trên cơ sở quy hoạch, cơ quan Bộ Tư lệnh kết hợp chặt chẽ với các nhà trường, đơn vị trong việc đào tạo, sử dụng cán bộ. Riêng về đào tạo, phải vận dụng nhiều hình thức, kết hợp đào tạo chính quy với đào tạo lại, đào tạo theo nhu cầu thực tế; kết hợp đào tạo tại các nhà trường thuộc Binh chủng, trong Quân đội với các cơ sở đào tạo ngoài Quân đội và ở nước ngoài.

Hiện nay, Binh chủng đang đẩy mạnh triển khai mô hình xây dựng Binh chủng TTLL thành “Binh chủng học tập”. Đây là yếu tố then chốt để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và là cơ sở để xây dựng “Binh chủng điện tử” trong tương lai, bảo đảm đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật của Binh chủng có đủ bản lĩnh chính trị, năng lực quản lý, điều hành, khai thác các trang bị kỹ thuật, các công nghệ thông tin mới và từng bước nâng cao khả năng độc lập trong bảo đảm TTLL cho các nhiệm vụ. Để biến chủ trương thành hiện thực, các cơ quan, đơn vị, nhà trường, công ty phải tiếp tục giáo dục, tuyên truyền sâu rộng về mô hình “Binh chủng học tập”, xây dựng phương hướng, mục tiêu, nội dung học tập cụ thể cho từng đối tượng; trong đó, chú ý xây dựng tiêu chuẩn Sĩ quan học tập giỏi cho cán bộ, Đơn vị học tập giỏi cho cơ quan, đơn vị các cấp, làm cơ sở cho thi đua và đánh giá kết quả thực chất của việc học tập. Quá trình triển khai thực hiện, phải phát triển mạnh mẽ, đồng bộ, thống nhất, liên thông các hình thức học tập, ưu tiên hình thức học tập không chính quy và lĩnh vực quản lý hệ thống, quản lý chất lượng, nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ thông tin và ngoại ngữ. Lãnh đạo, chỉ huy các cấp - người quyết định kết quả học tập của cơ quan, đơn vị mình - không những phải tổ chức tốt việc học tập cho cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền, mà còn phải là người gương mẫu trong việc tự học tập, nâng cao trình độ về mọi mặt để cán bộ, chiến sĩ noi theo.

Thứ ba, nâng cao tính thống nhất trong quy hoạch, phát triển, quản lý, điều hành hệ thống TTLL quân sự; huy động nguồn lực của các ngành kinh tế, nâng cao hiệu quả đầu tư và phát huy năng lực hạ tầng viễn thông.

Thực hiện vấn đề này, các cơ quan liên quan cần chủ động phối hợp xây dựng và ban hành văn bản triển khai thực hiện chức năng quản lý hệ thống TTLL quân sự nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong công tác quy hoạch, đầu tư phát triển, cũng như hoạt động điều hành, quản lý, khai thác, bảo đảm trang bị, bảo đảm kỹ thuật cho hệ thống TTLL quân sự. Đồng thời, Binh chủng chủ động xây dựng quy chế phối hợp, hợp tác với các ngành, các doanh nghiệp viễn thông, tạo cơ sở pháp lý cho việc hợp tác, trao đổi, đầu tư phát triển hạ tầng viễn thông với hệ thống TTLL dân sự; qua đó, huy động nguồn vốn từ các doanh nghiệp để phát triển hệ thống TTLL quân sự và tạo điều kiện thuận lợi cho công tác động viên nguồn lực về TTLL quân sự khi cần thiết.

Để đảm bảo hiệu quả đầu tư và tính vững chắc của hệ thống TTLL quân sự, ngoài việc xác định mục tiêu cụ thể, các bước đi cụ thể, các cấp phải tổ chức thực hiện từng hạng mục một cách chặt chẽ; phân công, phân nhiệm rõ ràng và thường xuyên coi trọng tiến độ triển khai, gắn với công tác kiểm tra, giám sát, rút kinh nghiệm để kịp thời khắc phục những vấn đề nảy sinh.

Thứ tư, nâng cao hiệu quả bảo đảm TTLL của hệ thống TTLL quân sự.

Thời gian, độ tin cậy (mức chính xác) và độ an toàn (bảo mật thông tin) là những yếu tố chủ yếu phản ánh hiệu quả TTLL. Để đồng thời đáp ứng các yếu tố đó, các cơ quan, đơn vị, nhà trường, công ty trong Binh chủng và các đơn vị thông tin toàn quân phải đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại và công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành và khai thác hệ thống TTLL quân sự. Bên cạnh đó, các cơ sở nghiên cứu, giáo dục, đào tạo phải tiên phong trong việc nghiên cứu, phát triển nghệ thuật tổ chức, bảo đảm TTLL phù hợp với sự phát triển của hệ thống TTLL quân sự và nghệ thuật tác chiến của Quân đội ta trong điều kiện mới. Ngoài ra, các cơ quan, đơn vị phải  chủ động tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh về cơ chế phối hợp, hợp tác với các cơ quan chức năng, cơ sở nghiên cứu, đào tạo trong và ngoài nước về đào tạo nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ thông tin, cải tiến, sản xuất trang thiết bị kỹ thuật, bảo mật thông tin, tác chiến mạng và tác chiến điện tử.

Nhiệm vụ của Bộ đội TTLL trong giai đoạn mới rất nặng nề. Việc thực hiện tốt và đồng bộ các giải pháp trên là cơ sở quan trọng để Binh chủng thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển hệ thống TTLL quân sự giai đoạn 2011 - 2020, xứng đáng là lực lượng được Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tin tưởng, trao cho nhiệm vụ đi ngay vào hiện đại.

Thiếu tướng NGÔ VĂN SƠN

Tư lệnh Binh chủng Thông tin liên lạc