Xây dựng nền biên phòng toàn dân nói chung, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị nói riêng bao gồm tổng thể nhiều nội dung, nhiệm vụ. Trong đó, tập trung nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, địa phương và toàn dân; tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở; nâng cao hiệu quả đối ngoại biên phòng và xây dựng lực lượng,... là những nội dung trọng tâm, được Bộ đội Biên phòng Tỉnh tập trung triển khai thực hiện, góp phần quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị có nhiệm vụ trọng tâm là quản lý, bảo vệ đường biên giới đất liền dài trên 187km, tiếp giáp với 02 tỉnh Savannakhet và Salavan của nước bạn Lào, tuyến biên giới biển dài trên 73km và 06km quanh đảo Cồn Cỏ. Khu vực biên giới của Tỉnh gồm 28 xã, thị trấn với 03 dân tộc: Kinh, Pa Cô và Vân Kiều sinh sống. Những năm qua, phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã làm tốt công tác tham mưu, phối hợp, tuyên truyền cho các cấp, ngành, lực lượng và nhân dân nhận thức sâu sắc vị trí, tầm quan trọng cùng những yêu cầu về xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh; phối hợp thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội gắn với củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại ở khu vực biên giới; lực lượng bảo vệ biên giới được xây dựng vững mạnh, rộng khắp, tạo sức mạnh tổng hợp để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới.

Tuần tra song phương với lực lượng bảo vệ biên giới tỉnh Sanvannakhet, Lào.

Tuy nhiên, hiện nay, trên hai tuyến biên giới đất liền và vùng biển, đảo do Bộ đội Biên phòng Tỉnh quản lý, các hoạt động xuất, nhập cảnh trái phép, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, buôn lậu, gian lận thương mại,… vẫn diễn biến phức tạp; các thế lực phản động, cơ hội chính trị, tôn giáo cực đoan tiếp tục đẩy mạnh hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội. Trước tình hình đó, để tạo nền tảng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao một cách lâu dài, bền vững, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh xác định phải chủ động phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng nền biên phòng toàn dân ngày càng vững mạnh với nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả.

Một là, tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, địa phương và toàn dân đối với nhiệm vụ xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh. Theo đó, công tác tuyên truyền, giáo dục của Bộ đội Biên phòng Tỉnh phải làm cho cả hệ thống chính trị và nhân dân nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ biên giới quốc gia; tình hình ngoại biên, nội biên, đặc biệt là âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, hoạt động truyền đạo trái pháp luật, tội phạm ma túy, buôn bán người, v.v. Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác này, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền và các cơ quan chức năng của địa phương xây dựng kế hoạch, đề cương tuyên truyền phù hợp với từng đối tượng, địa bàn. Các tổ, đội vận động quần chúng tại các đồn biên phòng tích cực thực hiện “3 bám, 4 cùng”¹ với đồng bào để tiến hành công tác dân vận, tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho nhân dân trong tham gia quản lý, bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia theo Quyết định số 1555/QĐ-UBND, ngày 20/6/2019 của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị về Đề án “Nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia giai đoạn 2019 - 2029”. Phát huy vai trò của các già làng, trưởng bản, người có uy tín ở khu dân cư để tuyên truyền, vận động, tập hợp quần chúng tích cực tham gia quản lý, bảo vệ biên giới. Cùng với đó, Bộ đội Biên phòng Tỉnh phối hợp chặt chẽ với các địa phương biên giới tổ chức tốt các hoạt động Ngày Biên phòng toàn dân vào dịp kỷ niệm 03/3 hằng năm và duy trì nền nếp, chất lượng chuyên mục “Vì chủ quyền, an ninh biên giới”, chuyên trang “Biên phòng toàn dân” trên các phương tiện thông tin đại chúng địa phương. Qua đó, làm cho cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang và nhân dân nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng và sự cần thiết phải xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh; bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn dân, Bộ đội Biên phòng là lực lượng nòng cốt, chuyên trách. Đây cũng chính là thực hiện kế sách bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa”, “giữ nước từ khi nước chưa nguy”.

Hai là, tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh khu vực biên giới. Trên cơ sở quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị về tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực biên giới, Bộ đội Biên phòng Tỉnh lựa chọn, thành lập các tổ công tác, tăng cường cán bộ cho các địa phương biên giới. Quá trình thực hiện, Tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị Bộ đội Biên phòng xây dựng, tổ chức ký kết và duy trì thực hiện nghiêm quy chế phối hợp với huyện ủy các huyện biên giới; giữa đảng ủy các đồn biên phòng với đảng ủy các xã, thị trấn biên giới trong thực hiện nhiệm vụ công tác biên phòng, nhất là xây dựng nền biên phòng toàn dân vững mạnh. Đồng thời, tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt Quy định số 148-QĐ/TU, ngày 26/02/2021 của Tỉnh ủy về nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của cấp ủy viên tăng thêm là cán bộ đồn Biên phòng tham gia cấp ủy cấp huyện, cấp xã biên giới; phát huy tốt vai trò tham mưu của đội ngũ đảng viên tham gia sinh hoạt chi bộ thôn, bản biên giới, đảng viên phụ trách hộ gia đình trong giải quyết các vấn đề của địa phương. Qua đó, góp phần quan trọng xây dựng hệ thống chính trị địa phương ngày càng vững mạnh.

Chương trình “Tiết học biên cương”.

Cùng với tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tích cực tham mưu, phối hợp với các cấp, ngành, lực lượng thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh ở khu vực biên giới. Trong đó, chú trọng tham mưu, đề xuất với với Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân Tỉnh ưu tiên triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội, tạo công ăn việc làm, xóa đói giảm nghèo để đồng bào khu vực biên giới ổn định sản xuất, phát triển kinh tế hộ gia đình, không tiếp tay cho buôn lậu và di dân tự do. Trước mắt, tập trung nhân rộng các mô hình sản xuất có hiệu quả, như: dê giống khởi nghiệp, cây cà phê hữu cơ, chuyển đổi giống lúa, ngô mới năng suất, chất lượng cao, v.v. Về lâu dài, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tiếp tục phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện có hiệu quả chính sách khuyến nông, khuyến lâm các chương trình phát triển kinh tế, chuyển dịch cơ cấu vật nuôi, cây trồng, xây dựng các mô hình trang trại, vườn rừng cho các xã biên giới, kết hợp với nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục qua các phong trào, mô hình, chương trình nổi bật, như: Bộ đội Biên phòng chung sức xây dựng nông thôn mới; Mái ấm giúp người nghèo nơi biên giới, vùng biển, đảo; Thầy giáo quân hàm xanh; Nâng bước em tới trường - con nuôi đồn Biên phòng, v.v. Qua đó, từng bước chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước và Quân đội, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc nơi biên cương Tổ quốc.

Ba là, nâng cao hiệu quả đối ngoại biên phòng và ngoại giao nhân dân trong bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Bám sát sự chỉ đạo, hướng dẫn công tác đối ngoại biên phòng của cấp trên và thực tế tình hình nội biên, ngoại biên trên địa bàn, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tiếp tục duy trì mối quan hệ phối hợp chặt chẽ với lực lượng bảo vệ biên giới của hai tỉnh Savannakhet và Salavan của nước bạn Lào trong công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới, đấu tranh phòng, chống tội phạm, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, phối hợp giải quyết nhanh chóng và kịp thời những vấn đề nảy sinh trên biên giới, cửa khẩu. Để đạt hiệu quả cao, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh xây dựng, ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo phù hợp với đặc điểm tuyến biên giới để các địa phương, ban, ngành, đoàn thể và lực lượng vũ trang tích cực tham gia công tác đối ngoại biên phòng và ngoại giao nhân dân. Đồng thời, chú trọng xây dựng, hoàn thiện cơ chế phối hợp, hợp tác ở các cấp, mở rộng quan hệ đối ngoại cả cấp tỉnh và cấp đồn; duy trì nền nếp chế độ hội đàm, tuần tra chung, giao ban định kỳ,... nhằm thực hiện các thỏa thuận, cơ chế hợp tác, quy chế phối hợp đã ký kết.

Với phương châm “giúp bạn là tự giúp mình”, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tiếp tục mở các lớp tập huấn nghiệp vụ biên phòng cho cán bộ, hỗ trợ mua sắm vật tư, trang thiết bị, bảo đảm cơ sở vật chất cho lực lượng bảo vệ biên giới và triển khai các hoạt động giúp đỡ nhân dân hai tỉnh Savannakhet và Salavan của nước bạn Lào trong xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo. Đồng thời, duy trì hiệu quả hoạt động kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân qua lại buôn bán, thăm thân, góp phần thúc đẩy kinh tế hai bên, cùng nhau xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Bốn là, chú trọng xây dựng lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới vững mạnh, rộng khắp. Trước hết, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tập trung xây dựng lực lượng nòng cốt, chuyên trách theo hướng “tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”. Trong đó, tập trung xây dựng lực lượng này vững về chính trị, mạnh về chiến đấu, tinh thông về nghiệp vụ, đảm bảo về quân số và luôn nêu cao tinh thần chiến đấu, chủ động, thực hiện hiệu quả công tác bảo vệ biên giới. Các cơ quan, đơn vị làm tốt công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, tích cực tổ chức và tham gia các cuộc diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, diễn tập chiến đấu phòng thủ cấp xã, nhằm không ngừng nâng cao khả năng phối hợp, hiệp đồng giữa các lực lượng trong đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý thắng lợi các tình huống về quốc phòng, an ninh, phòng, chống tội phạm.

Cùng với xây dựng lực lượng nòng cốt, chuyên trách, Bộ đội Biên phòng Tỉnh phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự, công an các huyện biên giới xây dựng và duy trì có hiệu quả hoạt động của các tổ tự quản an ninh trật tự, hộ gia đình tham gia tự quản đường biên, mốc quốc giới, tổ tự quản tàu thuyền, bến bãi an toàn, v.v. Đây là những “cánh tay nối dài”, “tai, mắt” của lực lượng chức năng, góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp để hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong mọi tình huống.

Đại tá LÊ VĂN PHƯƠNG, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh
__________________       

1 - Bám đơn vị, bám địa bàn, bám chủ trương, chính sách và cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng đồng bào.