Quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia là nhiệm vụ thường xuyên, trọng yếu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và cả hệ thống chính trị; trong đó, lực lượng Biên phòng giữ vai trò nòng cốt, chuyên trách. Ý thức rõ điều đó, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu triển khai nhiệm vụ quan trọng này với nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc địa bàn.

Cán bộ chiến sĩ đồn Biên phòng Dào San  cùng dân quân xã Dào San (huyện Phong Thổ) tuẩn tra, bảo vệ biên giới.

Lai Châu là một trong 10 tỉnh có diện tích lớn nhất nước ta, có đường biên giới dài hơn 265km tiếp giáp với tỉnh Vân Nam/Trung Quốc. Đây là địa bàn thuộc khu vực đầu nguồn và phòng hộ đặc biệt xung yếu của sông Đà, sông Nậm Na và sông Nậm Mu nên có vị trí quan trọng về quốc phòng, an ninh và bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Đồng thời, là địa phương có nhiều tiểm năng về phát triển dịch vụ - thương mại, xuất nhập khẩu và du lịch. Mặc dù vậy, Tỉnh vẫn gặp không ít khó khăn, như: địa bàn rừng núi hiểm trở, tỷ lệ người dân tộc thiểu số cao, trình độ dân trí không đồng đều, trong khi nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới yêu cầu ngày càng cao, lực lượng Bộ đội Biên phòng mỏng, đóng quân phân tán, thực hiện nhiệm vụ trên địa bàn rộng, v.v.

Xuất phát từ thực tế đó, những năm qua, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ, công tác biên phòng với nhiều giải pháp và đạt được kết quả khá toàn diện. Rõ nét nhất là, thường xuyên tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các văn bản pháp lý về quản lý, bảo vệ biên giới, cửa khẩu; việc tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện nhiệm vụ bảo vệ đường biên, mốc giới có nhiều chuyển biến tích cực; công tác quản lý, giám sát, đấu tranh giải quyết các vụ việc vi phạm được thực hiện chặt chẽ. Cùng với đó, duy trì nghiêm quy trình, thủ tục kiểm tra, kiểm soát xuất, nhập cảnh, giám sát biên phòng¹; hoạt động đối ngoại, trao đổi thông tin với lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới của Bạn được coi trọng²; việc phối hợp với cơ quan chức năng mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, vi phạm pháp luật, buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới³,… được tổ chức chặt chẽ, góp phần giữ vững an ninh chính trị khu vực biên giới, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, không để bị động, bất ngờ.

Bên cạnh kết quả đạt được, việc phối hợp với các lực lượng nắm, nghiên cứu, đánh giá, dự báo tình hình biên giới có thời điểm chưa chặt chẽ; trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của một số cán bộ, nhân viên có mặt còn bất cập; công tác đấu tranh với các loại tội phạm ở khu vực biên giới có lúc còn hạn chế, v.v.

Thời gian tới, dự báo tình hình an ninh chính trị trên địa bàn Tỉnh cơ bản ổn định, kinh tế, văn hóa, xã hội tiếp tục phát triển, đời sống nhân dân từng bước được nâng lên. Tuy nhiên, các thế lực thù địch, phản động tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động chống phá; tội phạm về ma túy, mua bán người, buôn lậu, gian lận thương mại, xuất, nhập cảnh trái phép,… diễn biến ngày càng tinh vi, phức tạp. Vì vậy, để bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, Bộ đội Biên phòng Tỉnh xác định tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:

Đồn Biên phòng Huổi Luông thực hiện nghi thức chào cột mốc chủ quyền 65.

Một là, thường xuyên nắm, nghiên cứu, đánh giá, dự báo chính xác tình hình nội biên, ngoại biên từ sớm, từ xa, kịp thời tham mưu với Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh chủ trương, đối sách xử lý phù hợp, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống. Để làm được điều đó, Bộ đội Biên phòng Tỉnh chủ động nghiên cứu, đánh giá toàn diện, dự báo sát, đúng tình hình nội biên, ngoại biên, hoạt động tôn giáo, hành vi chống phá tại khu vực biên giới; từ đó, xây dựng các phương án, kế hoạch, xác lập chuyên án đấu tranh chặt chẽ, khoa học, hiệu quả, tập trung vào hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, nhất là âm mưu đòi ly khai, tự trị, thành lập “Nhà nước Mông”, “Hội thánh Tin lành Mông”, hoạt động tuyên truyền đạo “Bà Cô Dợ”, “Tia chớp Phương Đông”, v.v. Tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng, lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới, cửa khẩu của Bạn trao đổi, kiểm tra thông tin, nhận định, đánh giá tình hình, xử lý có hiệu quả các vụ việc liên quan đến chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên và nhân dân nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về đối ngoại quốc phòng. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”; “Toàn dân tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới”; các mô hình phát triển kinh tế - xã hội, giúp dân xóa đói giảm nghèo và các chương trình, mục tiêu quốc gia ở khu vực biên giới. Phát huy vai trò, trách nhiệm cán bộ đồn biên phòng tham gia cấp ủy cấp huyện, xã biên giới; đảng viên đồn biên phòng tham gia sinh hoạt tại chi bộ thôn, bản, phụ trách các hộ gia đình; các trưởng thôn, bản, chức sắc tôn giáo, người có uy tín,... trong tham mưu cho cấp ủy các cấp và tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới.

Hai là, duy trì nghiêm quy trình, quy định xuất cảnh, nhập cảnh và giám sát biên phòng. Xuất phát từ đặc điểm địa hình khu vực biên giới của Tỉnh rất phức tạp, hiểm trở, với nhiều đường mòn, lối mở tự phát,... nên thực hiện tốt quy trình, quy định xuất, nhập cảnh và giám sát biên phòng có ý nghĩa rất quan trọng trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới. Để thực hiện tốt nội dung này, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh tăng cường các biện pháp nâng cao nghiệp vụ cho các thành phần, lực lượng, chú trọng tính chuyên nghiệp, chuyên sâu, sát chức năng, nhiệm vụ, đúng quyền hạn và quy định của pháp luật. Phát huy vai trò nòng cốt, chuyên trách, chủ trì, phối hợp với các lực lượng giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; tích cực, chủ động xây dựng các chuyên án, kế hoạch, định kỳ hoặc đột xuất mở các đợt cao điểm phòng, chống tội phạm, tệ nạn ma túy, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới,… chặt chẽ, hiệu quả. Tăng cường hợp tác với lực lượng chức năng của Bạn kịp thời phát hiện, ngăn chặn, kiên quyết, kiên trì giải quyết dứt điểm, hiệu quả các hoạt động vi phạm thoả thuận, văn kiện pháp lý, hành vi vi phạm đường biên, mốc giới. Các cơ quan, đơn vị, đồn biên phòng thực hiện nghiêm quy trình, thủ tục kiểm tra, kiểm soát xuất cảnh, nhập cảnh và giám sát biên phòng; đồng thời, ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách thủ tục hành chính tại cửa khẩu, xử lý các tình huống vi phạm kịp thời, đúng chủ trương, đối sách và đúng pháp luật.

Ba là, chủ động thực hiện tốt công tác đối ngoại biên phòng. Đây là nhiệm vụ quan trọng, có tính tổng hợp cao, trực tiếp ảnh hưởng đến an ninh, an toàn biên giới, thực hiện tốt giải pháp này sẽ góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng. Trên cơ sở bám sát phương hướng, nhiệm vụ, công tác đối ngoại biên phòng của trên, Bộ đội Biên phòng Tỉnh cụ thể hóa thành chương trình, kế hoạch, tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương triển khai thực hiện chặt chẽ, hiệu quả. Cùng với đó, tham mưu xây dựng và nâng cấp các cửa khẩu, thiết lập các khu (điểm) chợ biên giới⁴; nối lại các hoạt động tuần tra song phương với lực lượng Biên phòng khu vực Mông Tự/Trung Quốc; tổ chức các chương trình giao lưu hữu nghị, đối ngoại nhân dân, kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới. Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, đồn biên phòng tăng cường hợp tác với lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới, cửa khẩu của Bạn thực hiện nghiêm các thỏa thuận hợp tác, biên bản ghi nhớ trong xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới cũng như đấu tranh phòng, chống các loại tội phạm. Thực hiện có hiệu quả “Đề án tổng thể đấu tranh với các hoạt động vi phạm của phía Trung Quốc trong xây dựng hàng rào khống chế, ngăn chặn tại khu vực biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc”, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Bốn là, xây dựng Bộ đội Biên phòng Tỉnh có chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu cao, chuyên môn nghiệp vụ giỏi, xứng đáng là lực lượng nòng cốt, chuyên trách trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới. Đây là nhân tố quyết định, bảo đảm bất luận trong điều kiện hoàn cảnh nào Bộ đội Biên phòng cũng luôn sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Vì vậy, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị của trên về điều chỉnh tổ chức lực lượng, nhất là nội dung ba đột phá theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI và chủ đề “Năm cơ bản hoàn thành điều chỉnh tổ chức lực lượng”. Tổ chức điều chỉnh lực lượng theo đúng biểu tổ chức biên chế mới, phù hợp với Luật Biên phòng Việt Nam, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Tập trung xây dựng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực công tác, trình độ chuyên môn nghiệp vụ giỏi, nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập cho các đối tượng; tổ chức huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát đặc điểm địa bàn, nhiệm vụ; nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật, pháp luật và nghiệp vụ biên phòng cho cán bộ, chiến sĩ, nhất là cán bộ, sĩ quan trẻ. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Đề án “Chương trình quốc gia học tập ngoại ngữ cho cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn 2019 - 2030”  và học tập tiếng dân tộc thiểu số trong Bộ đội Biên phòng Tỉnh. Chuẩn bị tốt lực lượng, phương tiện, sẵn sàng cơ động tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và xử lý các tình huống xảy ra tại khu vực biên giới.

Đại tá TRIỆU QUỐC NGUẬY, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh
___________________

1 - Năm 2023, tổ chức tuần tra, kiểm soát đường biên, mốc quốc giới 485 lần/3.760 lượt người tham gia; phối hợp với Chi đội quản lý biên giới Hồng Hà (Trung Quốc) tổ chức tuần tra liên hợp chấp pháp 12 lần.

2 - Tổ chức hội đàm công tác nghiệp vụ và giao lưu văn nghệ, thể thao, triển lãm hội họa, thư pháp giữa Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu, Lào Cai với Chi đội quản lý biên giới Hồng Hà, Trạm Kiểm tra Biên phòng xuất nhập cảnh Hà Khẩu, Kim Thủy Hà (Trung Quốc). Tổ chức kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới giữa xã Thu Lũm với trấn Bình Hà; bản U Ma với thôn Ma Ni Tân Trại; bản Pa Thắng với thôn Đại Mã Giác, v.v.

3 - Năm 2023, bắt, khởi tố, điều tra 30 vụ/33 đối tượng về hành vi mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy, 03 vụ/04 đối tượng về hành vi vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; tiếp nhận từ lực lượng chức năng Trung Quốc 122 công dân Việt Nam nhập cảnh trái phép vào Trung Quốc; thu 264 khẩu súng tự chế, 14 quả lựu đạn, 01 vỏ đạn cối 82, 02 báng súng cồn, 26 nòng súng kíp; thu nộp ngân sách nhà nước 172 triệu đồng, v.v.

4 - Nâng cấp cửa khẩu Ma Lù Thàng - Kim Thủy Hà thành cửa khẩu quốc tế; cửa khẩu U Ma Tu Khoàng - Bình Hà thành cửa khẩu song phương; mở cửa khẩu song phương tại mốc giới số 17; thiết lập các khu (điểm) chợ biên giới tại Cửa khẩu Ma Lù Thàng, lối mở Pô Tô, Gia Khâu, Sì Choang, mốc giới số 17.