Binh đoàn 15 là đơn vị kinh tế - quốc phòng. Nhận thức rõ chức năng, nhiệm vụ được giao, những năm qua, cùng với phát triển sản xuất, kinh doanh, Binh đoàn luôn quán triệt và thực hiện tốt quan điểm của Đảng về kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng - an ninh, tạo thành điểm tựa vững chắc cho chính quyền và nhân dân trên địa bàn, góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân ngày thêm vững chắc.

Thiếu tướng Đặng Anh Dũng trao cờ lưu niệm cho các đoàn tham gia Hội thi thợ giỏi

Xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân là một nội dung quan trọng, chủ yếu của xây dựng nền quốc phòng toàn dân, liên quan và tác động trực tiếp đến nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Vì vậy, sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Đảng và Nhà nước ta đã tổ chức, bố trí lực lượng và tiềm lực quốc phòng trên toàn bộ lãnh thổ theo ý định chiến lược thống nhất, nhằm đối phó thắng lợi với mọi âm mưu và hành động xâm lược, chống phá của các thế lực thù địch.

Trên địa bàn Tây Nguyên, thế trận quốc phòng toàn dân được xây dựng gắn với quy hoạch tổng thể của cả nước theo hướng kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế; bố trí lực lượng, hình thành các khu kinh tế - quốc phòng, tăng cường bố trí dân cư ở khu vực biên giới, xây dựng cơ sở hạ tầng, các khu kinh tế - kỹ thuật, v.v. Theo đó, ngày 20-02-1985, Binh đoàn 15 được thành lập theo Quyết định 68/CT của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ), có nhiệm vụ phát triển kinh tế gắn với củng cố, tăng cường quốc phòng - an ninh, ổn định dân cư, xã hội, góp phần xây dựng, củng cố thế trận quốc phòng toàn dân trên địa bàn chiến lược Tây Nguyên. Ý thức rõ nhiệm vụ được giao, trong suốt quá trình xây dựng và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh đoàn 15 đã đề ra nhiều chủ trương, giải pháp lãnh đạo Đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ kinh tế - quốc phòng. Các công ty, đơn vị, đội sản xuất, nhà máy,… được bố trí phù hợp trong thế trận chung của các lực lượng trên địa bàn Tây Nguyên, vừa bảo đảm phát triển kinh tế, vừa sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ quốc phòng. Mặt khác, thông qua hoạt động sản xuất, kinh doanh, Binh đoàn tích cực tham gia vào các chương trình, mục tiêu phát triển của Nhà nước và địa phương về điều chỉnh lao động, tạo việc làm, xây dựng cơ sở hạ tầng, bố trí lại dân cư, định canh, định cư, “xóa đói, giảm nghèo”, xây dựng nông thôn mới; tích cực tham gia xây dựng cơ sở chính trị - xã hội,… góp phần tạo lập thế trận kinh tế - quốc phòng ở vùng biên giới. Đến nay, Binh đoàn đã phối hợp với địa phương ổn định 10 khu dân cư, như: Yên Thế, Đức Cơ, Ia Grai, Chư Prông (Gia Lai); Ngọc Hồi, Sa Thầy, Ia H’Drai (Kon Tum), v.v. Các cụm dân cư được tổ chức gắn với những khu sản xuất tập trung của các công ty, đội sản xuất, đan xen với các thôn, làng của địa phương, là những điểm sáng về mọi mặt, tạo thành thế trận kinh tế - quốc phòng - an ninh vững chắc.

Tiềm lực của thế trận quốc phòng toàn dân là tổng hợp của các tiềm lực về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quân sự, an ninh. Nhận thức rõ điều đó, Binh đoàn đã triển khai nhiều biện pháp nâng cao tiềm lực của thế trận quốc phòng toàn dân, lấy phát triển sản xuất, kinh doanh làm cơ sở để tăng cường các tiềm lực khác. Hiện nay, Binh đoàn quản lý gần 41.000 ha cao su, 350 ha cà phê, 70 ha lúa nước, chủ yếu thuộc địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới của 2 tỉnh: Gia Lai, Kon Tum và thực hiện một số dự án kinh tế ở tỉnh Quảng Bình và hai nước: Lào, Cam-pu-chia. Những năm gần đây, Binh đoàn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do giá mủ cao su, cà phê xuống thấp, thị trường tiêu thụ không ổn định, hàng tồn đọng nhiều, hạn hán kéo dài. Trước tình hình đó, Binh đoàn đã tiến hành nhiều giải pháp thiết thực, đồng bộ; tập trung vào 03 mũi nhọn đột phá là: tái cơ cấu doanh nghiệp (theo hướng tinh, gọn); nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đa dạng hóa sản phẩm. Binh đoàn luôn đặt người lao động làm trung tâm, trong đó bảo đảm việc làm và thu nhập ổn định là ưu tiên hàng đầu. Bên cạnh đó, Binh đoàn thực hiện tốt công tác đào tạo đội ngũ cán bộ, nhân viên, nâng cao tay nghề của công nhân; tiết giảm triệt để các chi phí sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng, sản lượng, hạ giá thành sản phẩm, giữ vững thị trường truyền thống và tìm các thị trường tiêu thụ mới, như: Ấn Độ, Nhật Bản, các nước châu Âu, v.v. Các công ty của Binh đoàn cũng năng động phát triển thêm ngành nghề mới, như: chăn nuôi bò thịt ở Công ty 74 và Trung đoàn 710, trồng chanh dây ở Công ty 715, trồng các loại cây dược liệu ở Công ty Bình Dương và Trung đoàn 710; Đoàn kinh tế - quốc phòng 79 hợp tác với Nông trường Đồng Giao (Ninh Bình) tạo vùng nguyên liệu dứa, chuối; sản xuất gạch không nung ở Xí nghiệp Khảo sát thiết kế, v.v.

Cùng với phát triển kinh tế, xây dựng đơn vị vững mạnh, hằng năm, Binh đoàn còn đầu tư hàng trăm tỷ đồng để triển khai các dự án giúp đỡ địa phương phát triển cơ sở hạ tầng; đã làm mới, nâng cấp 1.450 km đường giao thông liên thôn, liên xã; trên 400 km đường điện trung, hạ thế; xây dựng 97 cầu bê tông, hồ đập thủy lợi, hàng chục hệ thống nước sạch; xây dựng 01 trường trung học cơ sở, 01 trường tiểu học nội trú, 10 trường mầm non với 132 điểm trường; 01 bệnh viện, 11 bệnh xá quân dân y kết hợp, v.v. Qua đó, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho hàng chục ngàn người dân trên địa bàn, đặc biệt là đồng bào các dân tộc thiểu số Giẻ Triêng, Rơ Mâm, J'rai, Sê Đăng,... góp phần đẩy lùi đói nghèo và lạc hậu, xây dựng nông thôn mới, tạo ra những điểm sáng về kinh tế, văn hoá, quốc phòng, an ninh trên địa bàn - nội dung quan trọng của thế trận quốc phòng toàn dân; đúng với yêu cầu mà Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng đã nêu: “Kết hợp chặt chẽ kinh tế, văn hoá, xã hội với quốc phòng, an ninh và quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hoá, xã hội trong từng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, chú trọng vùng sâu, vùng xa, biên giới, biển, đảo”¹.

Để xây dựng “thế trận lòng dân vững chắc”, những năm qua, Binh đoàn đã tăng cường quán triệt và thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW, ngày 03-6-2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) “Về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới” và Nghị quyết 49-NQ/QUTW, ngày 26-01-2015 của Quân ủy Trung ương “Về tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Quân đội trong tình hình mới”, thực hiện tốt chức năng “đội quân công tác”. Với phương châm phát triển và mở rộng sản xuất đến đâu, thu hút lao động và xây dựng khu dân cư đến đó, Binh đoàn đã kết hợp chặt chẽ giữa phát triển sản xuất với chăm lo cải thiện đời sống người lao động, đặc biệt là thu hút lao động là đồng bào các dân tộc thiểu số tại chỗ. Vì thế, từ chỗ chỉ có gần 5000 lao động với 3 cụm, 21 điểm dân cư cùng 1.718 hộ vào thời điểm năm 1990, đến nay, Binh đoàn có gần 17.000 lao động và hàng vạn nhân khẩu, bố trí trên 10 cụm với hàng trăm điểm dân cư dọc biên giới; trong đó có 7.154 lao động là người dân tộc thiểu số tại chỗ. Các thôn, làng mới ra đời không chỉ tạo điều kiện cho đồng bào các dân tộc thay đổi cuộc sống, mà còn tạo thành các khu vực vành đai biên giới trong thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân.

Lễ khánh thành, bàn giao Nhà tình nghĩa cho công nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tại Đội 2, Công ty 74

Trong quá trình tổ chức sản xuất, Binh đoàn đẩy mạnh “gắn kết” bằng nhiều hình thức phong phú: “Binh đoàn gắn với tỉnh, huyện; công ty gắn với huyện, xã; đội sản xuất gắn với thôn, làng; hộ công nhân người Kinh gắn với hộ đồng bào dân tộc thiểu số”. Theo đó, các công ty, đơn vị của Binh đoàn đã tổ chức kết nghĩa với 37 xã; các đội sản xuất kết nghĩa với 271 thôn, làng; 4.617 hộ công nhân người Kinh gắn kết với 4.617 hộ đồng bào dân tộc thiểu số. Thông qua “gắn kết”, các công ty, đơn vị giúp đỡ, hỗ trợ địa phương phát triển kinh tế, văn hóa, xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, hỗ trợ đất đai, vốn, giống cây trồng, vật nuôi, kỹ thuật canh tác, kịp thời nắm và giải quyết những vướng mắc, bức xúc của người lao động và nhân dân địa phương. Đặc biệt là, sự có mặt của Binh đoàn đã tạo nên sự thay đổi cuộc sống của nhiều gia đình đồng bào dân tộc thiểu số, từ nếp nghĩ, cách làm đến thói quen sinh hoạt, làm việc, giúp họ yên tâm gắn bó, xây dựng địa phương, xây dựng Binh đoàn. Trên những diện tích tái canh cao su, các đơn vị chủ động cho công nhân và bà con dân tộc thiểu số trồng gần 4.000 héc ta cây lương thực ngắn ngày như lúa, đậu, lạc... đã tạo ra hàng ngàn tấn lương thực, giúp bà con giải quyết vấn đề lương thực, xóa đói, giảm nghèo. Các ngành nghề chăn nuôi, trồng trọt mới bước đầu cho hiệu quả khá về lợi nhuận, tạo thêm việc làm và thu nhập cho người lao động. Vì vậy, trước khó khăn thử thách vừa qua, các công ty và Binh đoàn vẫn ổn định cả về biên chế tổ chức và quy mô sản xuất, năng suất, chất lượng sản phẩm được nâng lên. Qua đó, người lao động yên tâm gắn bó xây dựng Binh đoàn và xây dựng địa bàn; tạo sự đồng thuận của nhân dân đối với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, xây dựng “thế trận lòng dân” ngày thêm vững chắc.

Tây Nguyên là địa bàn chiến lược về quốc phòng, an ninh, các thế lực thù địch thường xuyên hoạt động chống phá bằng các thủ đoạn: kích động, chia rẽ dân tộc, tôn giáo, nhằm phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân, gây mất ổn định chính trị. Vì vậy, Binh đoàn xác định phải thường xuyên thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, an ninh. Trước hết, Binh đoàn tập trung quán triệt, nắm vững phương hướng, mục tiêu, quan điểm, đường lối của Đảng về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc; từ đó, thực hiện tốt việc tổ chức lực lượng, tham gia xây dựng khu vực phòng thủ và thực hiện các quy định về sẵn sàng chiến đấu. Các cơ quan, đơn vị của Binh đoàn thường xuyên rà soát các phương án chiến đấu tại chỗ và phương án bảo đảm an ninh chính trị trên địa bàn; tích cực luyện tập kế hoạch tác chiến. Để nâng cao chất lượng tổng hợp của lực lượng dự bị động viên và lực lượng tự vệ, Binh đoàn thực hiện tốt chế độ giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự; nhất là tổ chức các đợt diễn tập tác chiến bảo vệ biên giới, bảo vệ cơ sở sản xuất; luyện tập xử lý các tình huống cả trong thời bình và thời chiến, góp phần nâng cao trình độ, khả năng tác chiến của đơn vị. Các công ty, đơn vị làm nhiệm vụ xây dựng lực lượng dự bị động viên luôn phối hợp chặt chẽ với các địa phương giao nguồn. Đến nay, tỷ lệ đăng ký, quản lý quân nhân dự bị đạt trên 95%; kết quả huấn luyện hằng năm có 100% đạt yêu cầu, trong đó trên 75% khá, giỏi. Binh đoàn luôn chủ động phối hợp với các cơ quan quân sự địa phương, Công an, Bộ đội Biên phòng trên địa bàn theo Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ để xây dựng các phương án sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ sản xuất, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân trong vùng dự án; tham gia diễn tập khu vực phòng thủ, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; đấu tranh làm thất bại âm mưu, hành động chống phá của các thế lực thù địch, bảo vệ sự bình yên của nhân dân.

Đại tá Lê Xuân Phương, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Binh đoàn chỉ đạo công tác diễn tập năm 2016

Trước những diễn biến phức tạp về an ninh trật tự trên địa bàn và những vấn đề nảy sinh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kinh tế - quốc phòng, Binh đoàn đã chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền tỉnh, huyện xác định chủ trương, biện pháp phối hợp giải quyết. Trong đó, Binh đoàn luôn tích cực tham gia tuyên truyền cho nhân dân trên địa bàn về quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, nhất là các thủ đoạn tuyên truyền, kích động, lôi kéo đồng bào vượt biên trái phép của bọn phun-rô, những điều sai trái của tà đạo Hà Mòn, “Tin lành Đêga”, v.v. Qua đó, giúp đồng bào nhận rõ đúng, sai và tích cực đấu tranh với âm mưu, thủ đoạn chống phá của chúng, ngăn chặn tình trạng vượt biên, truyền đạo trái phép, thúc đẩy sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của các địa phương trên địa bàn. Sự phối hợp chặt chẽ, tham gia tích cực với trách nhiệm chính trị cao của Binh đoàn với các lực lượng chức năng trong tiến hành xây dựng cơ sở chính trị - xã hội đã trở thành nhân tố hết sức quan trọng cho sự ổn định và phát triển của địa phương.

Có thể khẳng định, Binh đoàn 15 là một trong những đơn vị thành công trong thực hiện nhiệm vụ kinh tế - quốc phòng. Những đóng góp của Binh đoàn góp phần khẳng định chủ trương của Đảng, Nhà nước và Quân đội về triển khai mô hình Quân đội tham gia phát triển kinh tế kết hợp với tăng cường quốc phòng - an ninh, nhất là ở địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới là đúng đắn, hiệu quả và hết sức cần thiết. Những năm tới, để tiếp tục duy trì sự ổn định và phát triển, Binh đoàn rất cần sự hỗ trợ về cơ chế, chính sách đặc thù của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và sự đồng thuận của cấp ủy, chính quyền địa phương, nhất là việc ưu tiên hỗ trợ, bảo đảm nguồn vốn; đồng thời, có cơ chế, chính sách đồng bộ, toàn diện, lâu dài.

Quán triệt sâu sắc các nghị quyết của Đảng, Quân ủy Trung ương, chỉ thị, mệnh lệnh của Bộ Quốc phòng, cán bộ, chiến sĩ, người lao động Binh đoàn 15 nguyện phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng, nêu cao ý chí tự lực tự cường, vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành tốt nhiệm vụ của đơn vị kinh tế - quốc phòng. Trong đó, Binh đoàn đặc biệt quan tâm phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, cùng đồng bào các dân tộc trên địa bàn xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân ngày thêm vững chắc, phát triển Tây Nguyên giàu về kinh tế, ổn định về chính trị, xã hội, vững mạnh về quốc phòng, an ninh.

Thiếu tướng ĐẶNG ANH DŨNG, Tư lệnh Binh đoàn
__________   

1 - ĐCSVN - Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb CTQG, H. 2016, tr. 149