Xây dựng lực lượng dự bị động viên vững mạnh, hùng hậu, có sức chiến đấu cao là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của cấp ủy, chính quyền các địa phương và đơn vị Quân đội. Ý thức rõ điều đó, những năm qua, huyện Thuận Thành (tỉnh Bắc Ninh) đã có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng quan trọng này và đạt kết quả khá toàn diện.

Nổi bật là, nhận thức của cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, lực lượng vũ trang và nhân dân trong Huyện về nhiệm vụ xây dựng, huy động lực lượng dự bị động viên có sự chuyển biến tích cực. Công tác tạo nguồn, đăng ký, phúc tra, sắp xếp, quản lý quân nhân dự bị và phương tiện kỹ thuật được thực hiện đúng quy định, phù hợp với đặc điểm địa bàn. Công tác kiểm tra, huấn luyện, diễn tập được coi trọng, chất lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu của lực lượng dự bị động viên ngày càng được nâng cao. Đến nay, Huyện đã sắp xếp cơ bản đủ quân nhân dự bị vào các đơn vị theo chỉ tiêu trên giao; trong đó, tỷ lệ đúng và gần đúng chuyên nghiệp quân sự đạt 96,5%; tỷ lệ đảng viên đạt 8,2%. Kết quả kiểm tra huấn luyện hằng năm có 100% nội dung đạt yêu cầu (76% khá, giỏi); tổ chức thực hành động viên bảo đảm chặt chẽ, đúng quy trình, được Tỉnh và Quân khu 1 đánh giá cao; tiêu biểu là các xã: Đình Tổ, Đại Đồng Thành, Song Hồ, Gia Đông, Trí Quả.

Để có được kết quả đó, trước hết, Huyện thường xuyên quán triệt, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên, quân nhân dự bị và toàn dân về công tác dự bị động viên. Xây dựng lực lượng dự bị động viên là nhiệm vụ liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều đơn vị, đòi hỏi sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, tập trung, thống nhất của cấp ủy, chính quyền các cấp, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân. Với nhận thức đó, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện thường xuyên nghiên cứu, nắm chắc các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên về công tác dự bị động viên; từ đó, tham mưu giúp Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện xây dựng, ban hành nghị quyết lãnh đạo, kế hoạch, chương trình hành động, cùng các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện. Đồng thời, tích cực tuyên truyền, phổ biến đến mọi đối tượng; trong đó, quy định rõ trách nhiệm của từng cấp, ngành và các bước triển khai thực hiện Pháp lệnh về Lực lượng dự bị động viên, tổ chức xây dựng và hoạt động của lực lượng này,… tạo cơ sở pháp lý giúp cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, đơn vị dự bị động viên nghiên cứu, quán triệt, tổ chức thực hiện bằng nhiều hình thức. Đến nay, Huyện đã tổ chức quán triệt, học tập Pháp lệnh về Lực lượng dự bị động viên cho 100% cán bộ chủ chốt của các cơ quan, ban, ngành. Cùng với đó, Huyện đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, nhân dân và lực lượng dự bị động viên. Để đạt hiệu quả cao, Huyện chỉ đạo cụ thể hóa nội dung tuyên truyền, giáo dục phù hợp với từng đối tượng; trong đó, tập trung làm rõ quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, nhiệm vụ xây dựng lực lượng dự bị động viên và kiến thức động viên quân đội, v.v. Về phương pháp, các cơ quan, đơn vị kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục thường xuyên với tuyên truyền, giáo dục thông qua các nhiệm vụ: tuyển quân, động viên, huấn luyện quân nhân dự bị và diễn tập khu vực phòng thủ Huyện. Với cách làm đó, Huyện đã tổ chức học tập, quán triệt cho trên 4.000 lượt cán bộ, đảng viên; trên 6.000 lượt quân nhân dự bị và các tầng lớp nhân dân, tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức, trách nhiệm đối với công tác dự bị động viên.

Thuận Thành là huyện đồng bằng của tỉnh Bắc Ninh, có diện tích tự nhiên 117,91 km², dân số trên 168.000 người. Những năm gần đây, kinh tế của Huyện có sự tăng trưởng khá, thu nhập bình quân đạt trên 31 triệu đồng/người/ năm (tăng 20 triệu đồng so với năm 1996). Tuy nhiên, do tác động của kinh tế thị trường, nhiều quân nhân dự bị thường xuyên đi làm ăn xa; số thanh niên nhập ngũ hằng năm ít, số quân nhân dự bị giải ngạch nhiều, gây mất cân đối về hạng quân nhân dự bị và khó khăn trong bảo đảm nguồn dự bị động viên, v.v. Trước thực tế đó, Huyện đẩy mạnh các biện pháp tạo nguồn, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đăng ký, quản lý nguồn dự bị động viên. Trong công tác tạo nguồn, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện tham mưu cho Ủy ban nhân dân Huyện chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể rà soát, đánh giá đúng thực chất số lượng, chất lượng quân nhân dự bị và đối tượng thanh niên sắp đến tuổi nhập ngũ trên địa bàn; trên cơ sở đó xây dựng, điều chỉnh kế hoạch tuyển quân, bảo đảm gắn công tác tuyển quân với tạo nguồn dự bị động viên. Khi quân nhân hoàn thành nghĩa vụ trở về địa phương, Huyện tổ chức lễ đón nhận trang trọng và đăng ký vào ngạch dự bị, bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định. Hằng năm, Huyện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tổ chức việc đăng ký quân nhân dự bị hạng 2 và nữ chuyên môn kỹ thuật cần cho Quân đội. Đến nay, đã đăng ký được 4.350 quân nhân dự bị hạng 2 và 326 nữ chuyên môn kỹ thuật, nâng tổng số quân nhân dự bị trong toàn Huyện lên 9.913 người, tăng 11% so với năm 1996.

Đi đôi với việc tạo nguồn, Huyện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, xã, thị trấn thực hiện nghiêm túc chế độ đăng ký, phúc tra, sắp xếp, quản lý nguồn dự bị động viên; trong đó, coi trọng quản lý cả con người và phương tiện kỹ thuật. Để nâng cao chất lượng công tác quản lý nguồn dự bị động viên, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện xây dựng kế hoạch, tổ chức bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, nhân viên trực tiếp làm công tác phúc tra, quản lý nguồn; phối hợp với các đơn vị nhận nguồn khảo sát, kiểm tra nắm chắc số lượng, chất lượng quân nhân dự bị, kịp thời có phương án điều chỉnh, bổ sung, bảo đảm cho đơn vị nhận nguồn có đủ quân số theo quy định. Việc sắp xếp, biên chế quân nhân dự bị vào các đơn vị dự bị động viên được Huyện thống nhất thực hiện theo phương châm: Đúng chuyên nghiệp quân sự, gần, gọn địa bàn. Theo đó, đại đội bộ binh được sắp xếp gọn trong phạm vi 01 xã; tiểu đoàn bộ binh gọn trong 03 xã; các đơn vị binh chủng, như: trung đội pháo binh, phòng không, thông tin,… được sắp xếp gọn trong 01 xã, bảo đảm thuận tiện trong chỉ huy, quản lý, huấn luyện, huy động và tiếp nhận lực lượng dự bị động viên.

Huyện cũng chỉ đạo ban chỉ huy quân sự các xã, thị trấn phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an, tư pháp thực hiện đầy đủ chế độ đăng ký theo quy định, bảo đảm cơ quan quân sự các cấp nắm chắc thực lực quân nhân dự bị, từ đó có biện pháp bổ sung, thay thế kịp thời, nâng cao khả năng sẵn sàng động viên. Ban Chỉ huy Quân sự Huyện phối hợp với các đơn vị nhận nguồn thực hiện nghiêm túc Quyết định 129/QĐ-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Thông tư 07/2016/TT-BQP, ngày 26-01-2016 về việc phong, thăng, giáng cấp bậc quân hàm, bổ nhiệm quân nhân dự bị giữ chức vụ chỉ huy trong đơn vị dự bị động viên. Đến nay, toàn Huyện có 541 quân nhân dự bị (221 sĩ quan, 320 hạ sĩ quan) được bổ nhiệm chức vụ, phong, thăng cấp bậc quân hàm, góp phần kiện toàn tổ chức, nâng cao ý thức, trách nhiệm phấn đấu, rèn luyện trong chỉ huy quản lý đơn vị dự bị động viên.

Cùng với công tác tổ chức, quản lý, Huyện chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập, khả năng sẵn sàng động viên, xem đây là khâu then chốt, trực tiếp quyết định chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu của lực lượng này. Do chỉ tiêu và thời gian huấn luyện ít, trình độ nhận thức, sức khỏe của quân nhân dự bị không đồng đều,… hằng năm, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện chủ động tiến hành công tác chuẩn bị sớm, bảo đảm đầy đủ, chu đáo về mọi mặt, từ khâu xây dựng kế hoạch, chương trình huấn luyện, bồi dưỡng cán bộ khung A, soạn thảo giáo án, thông qua giáo án, đến chuẩn bị cơ sở vật chất, thao trường, bãi tập. Trong quá trình huấn luyện, tích cực đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện sát với tình hình, nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ địa bàn, cơ sở. Theo đó, đối với cán bộ dự bị động viên, Huyện tập trung huấn luyện nâng cao trình độ quản lý, chỉ huy, phương pháp tổ chức huấn luyện, diễn tập, v.v. Đối với lực lượng chuyên môn kỹ thuật, tăng cường huấn luyện thực hành, bảo đảm sử dụng thành thạo phương tiện kỹ thuật được biên chế và kỹ năng xử trí tình huống theo nhiệm vụ chiến đấu, hình thức chiến thuật. Đối với phân đội, các đơn vị luôn bám sát kế hoạch đã được phê duyệt với từng đối tượng; trong đó, chú trọng huấn luyện chuyên sâu cho các binh chủng: pháo binh, phòng không, trinh sát, thông tin, công binh, hóa học; rèn luyện kỹ năng hoạt động phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, v.v. Quá trình huấn luyện được tổ chức tập trung theo từng đầu mối đơn vị; bảo đảm huấn luyện đúng, đủ nội dung, đúng thời gian quy định; kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị và rèn luyện kỷ luật; tổ chức hội thi, hội thao đánh giá kết quả một cách nghiêm túc, thực chất.

Để nâng cao trình độ sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện chủ trì phối hợp với các cơ quan, ban ngành liên quan tổ chức xây dựng, kiện toàn, bổ sung đầy đủ các văn kiện, kế hoạch về huy động lực lượng dự bị động viên theo quy định, bảo đảm sẵn sàng động viên khi có lệnh. Việc tổ chức động viên, huấn luyện, kiểm tra sẵn sàng động viên được tiến hành thường xuyên theo quy định; trong đó, chú trọng kết hợp động viên với diễn tập tác chiến phòng thủ tỉnh, huyện, thông qua diễn tập nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, đơn vị và khả năng huy động, tiếp nhận lực lượng dự bị động viên. Năm 2013, Huyện hoàn thành tốt nhiệm vụ huy động 01 tiểu đoàn dự bị động viên, kiểm tra sẵn sàng động viên và giữ lại 01 đại đội tham gia huấn luyện, diễn tập thực binh có sử dụng đạn hơi, thuốc nổ trong diễn tập khu vực phòng thủ huyện, được Ủy ban nhân dân Tỉnh tặng Bằng khen.

Cùng với đó, Huyện còn chú trọng thực hiện tốt công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật, tài chính; chấp hành nghiêm quy định về quản lý nhà nước trong xây dựng, huy động lực lượng dự bị động viên và công tác chính sách. Trong 20 năm thực hiện Pháp lệnh về Lực lượng dự bị động viên, Huyện đã bảo đảm hàng chục tỉ đồng cho xây dựng, huy động lực lượng dự bị động viên và trang bị kỹ thuật, hậu cần, tài chính, quân y; chi trả cho quân nhân dự bị và chủ phương tiện kỹ thuật khi huy động thực hiện nhiệm vụ động viên, huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu,… tạo động lực để quân nhân dự bị và các đối tượng tham gia yên tâm, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Kết quả trên đồng thời cũng là kinh nghiệm để huyện Thuận Thành tiếp tục xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu, có chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu cao, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng lực lượng vũ trang địa phương vững mạnh, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Thượng tá ĐỖ XUÂN VIÊN, Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự Huyện