Huyện Phúc Thọ nằm ở phía Tây Bắc thành phố Hà Nội, có diện tích hơn 117 km²­, dân số trên 18 vạn người. Những năm qua, cùng với đẩy mạnh phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương. Trong đó, Huyện đặc biệt coi trọng lãnh đạo xây dựng lực lượng dân quân tự vệ “vững mạnh, rộng khắp”, thực sự là lực lượng chính trị tin cậy của cấp ủy, chính quyền ở cơ sở; làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và tham gia bảo vệ, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống thiên tai; tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên địa bàn.

Thi bắn súng trong Hội thao quốc phòng lực lượng dân quân tự vệ Huyện (năm 2015)

Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ đó, trước hết, Huyện tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp; sự phối hợp của các ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng lực lượng dân quân tự vệ. Đây cũng là nguyên tắc, yếu tố quyết định, tác động trực tiếp đến kết quả xây dựng lực lượng dân quân tự vệ. Từ nhận thức đó, Huyện chỉ đạo các cơ quan, cơ sở thường xuyên quán triệt, nắm vững nghị quyết, chỉ thị của Đảng, văn bản pháp luật của Nhà nước về dân quân tự vệ, trọng tâm là Chỉ thị 16-CT/TW, ngày 05-10-2002 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng dân quân tự vệ và lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới”; Luật Dân quân tự vệ và các văn bản hướng dẫn của Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội. Qua đó, nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân về vai trò quan trọng của lực lượng dân quân tự vệ trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân trên địa bàn, tạo sự chuyển biến tích cực về trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng này. Hằng năm, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện ban hành nghị quyết lãnh đạo, chỉ thị, kế hoạch chỉ đạo công tác quân sự, quốc phòng; trong đó, luôn chú trọng đến nhiệm vụ xây dựng lực lượng dân quân tự vệ. Đồng thời, xác định rõ trách nhiệm của các xã, thị trấn, ban, ngành, đoàn thể trong tổ chức thực hiện.

Để tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện phát huy vai trò nòng cốt của cơ quan quân sự các cấp trong tham mưu, phối hợp, hiệp đồng. Những năm qua, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện đã tham mưu cho Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch để lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn các xã, thị trấn, cơ quan, đơn vị tổ chức xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, phù hợp với đặc điểm, tình hình thực tế của địa phương, cơ sở. Mặt khác, Huyện tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra¹, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những hạn chế, thiếu sót, khắc phục tư tưởng xem nhẹ, hoặc “khoán trắng” cho cơ quan quân sự. Nhờ vậy, đã huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn dân đối với công tác xây dựng lực lượng dân quân tự vệ.

Trên cơ sở quán triệt, thực hiện Luật Dân quân tự vệ và Quyết định 24/QĐ-UBND, ngày 29-01-2016 của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội về “Phê duyệt kế hoạch xây dựng lực lượng dân quân tự vệ thành phố Hà Nội, 05 năm 2016 - 2020”, Huyện đã ban hành Quyết định 04/QĐ-UBND, ngày 29-02-2016 phê duyệt Kế hoạch xây dựng lực lượng dân quân tự vệ giai đoạn 2016 - 2020, làm cơ sở tổ chức triển khai xây dựng lực lượng dân quân tự vệ theo hướng vững mạnh, rộng khắp, có cơ cấu, thành phần hợp lý, chất lượng tổng hợp ngày càng cao. Do đặc điểm là huyện thuần nông, nằm gần trung tâm thành phố Hà Nội, thị xã Sơn Tây nên phần lớn công dân trong độ tuổi thường đi làm ăn lưu động. Trước thực tế đó, Huyện chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự Huyện phối hợp với các ban, ngành, xã, thị trấn tổ chức tuyên truyền, vận động và thực hiện nghiêm túc việc đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi tham gia dân quân tự vệ rộng rãi vào tháng 4 hằng năm; chú trọng tuyển chọn, xây dựng lực lượng dân quân tự vệ cơ động, dân quân tự vệ binh chủng. Việc kết nạp dân quân tự vệ mới và cấp giấy chứng nhận hoàn thành nghĩa vụ dân quân tự vệ được Huyện chỉ đạo tổ chức nghiêm túc theo nguyên tắc cấp ủy lãnh đạo, chính quyền chỉ đạo, ban chỉ huy quân sự tham mưu, đảm bảo công khai, dân chủ, đúng quy trình, chặt chẽ từ cơ sở, theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân cử, dân chăm lo”. Đến nay, Huyện xây dựng được 28 cơ sở dân quân tự vệ, tỷ lệ dân quân tự vệ nòng cốt chiếm 1,5% dân số, có cơ cấu, thành phần hợp lý, chất lượng tổng hợp ngày càng cao, nhất là chất lượng chính trị²; 23/23 ban chỉ huy quân sự xã, thị trấn; 4/4 ban chỉ huy quân sự cơ quan, tổ chức thường xuyên được kiện toàn đủ số lượng, chức danh theo quy định.

Huy động lực lượng dan quân tự vệ và đoàn thể địa phương tham gia khắc phục hậu quả thiên tai, sự cố

Công tác xây dựng đội ngũ cán bộ dân quân tự vệ được Huyện đặc biệt coi trọng và xác định là nhân tố quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả xây dựng lực lượng dân quân tự vệ. Những năm qua, Huyện lãnh đạo làm tốt công tác tạo nguồn, quy hoạch, đào tạo, sử dụng đội ngũ cán bộ dân quân tự vệ. Huyện chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự Huyện phối hợp với cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn tiến hành rà soát, quy hoạch, lựa chọn, cử cán bộ đi đào tạo chỉ huy trưởng quân sự xã, phường, thị trấn, trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học ngành quân sự cơ sở, nhằm từng bước kiện toàn, nâng cao chất lượng ban chỉ huy quân sự các xã, thị trấn. Công tác bổ nhiệm cán bộ sau đào tạo được Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đúng quy trình, dân chủ, công khai, tạo sự đoàn kết, thống nhất và phát huy tốt năng lực, trình độ của từng vị trí. Đã có nhiều đồng chí phát triển lên vị trí cao hơn trong hệ thống chính trị các xã, thị trấn. Đến nay, Huyện đã cử 72 đồng chí đi đào tạo cán bộ ban chỉ huy quân sự cấp xã, trong đó, 61 đồng chí đã tốt nghiệp, được sắp xếp, bổ nhiệm đúng chức danh, chuyên môn. Các đồng chí được bổ nhiệm đều phát huy tốt vai trò, chức trách được giao, góp phần tạo nguồn cán bộ cho địa phương; đã có 15 đồng chí phát triển lên các chức vụ cao hơn.

Cùng với xây dựng lực lượng, ổn định tổ chức, biên chế, Đảng ủy Quân sự Huyện, Đảng ủy các xã, thị trấn luôn coi trọng lãnh đạo nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập và hiệu quả hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ; xác định đây là khâu đột phá, nhằm nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của dân quân tự vệ. Hằng năm, Đảng ủy Quân sự Huyện lãnh đạo, chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự Huyện xây dựng và thực hiện nghiêm kế hoạch tập huấn, bồi dưỡng cho các đối tượng là cán bộ ban chỉ huy quân sự xã, thị trấn, đơn vị tự vệ; cán bộ đại đội, trung đội, tiểu đội dân quân tự vệ bộ binh, binh chủng và các thôn, đội trưởng. Nội dung tập huấn tập trung vào quan điểm, chính sách, pháp luật, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, Nhà nước; công tác quốc phòng, quản lý nhà nước về quốc phòng ở cấp xã; kinh nghiệm trong phối hợp, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng; công tác phối hợp của dân quân tự vệ với lực lượng Công an; nội dung cơ bản công tác tham mưu, huấn luyện, tổ chức diễn tập chiến đấu phòng thủ cấp xã và hướng dẫn sử dụng một số công cụ hỗ trợ được trang bị, v.v. Từ năm 2011 - 2016, Huyện đã tổ chức tập huấn được 14 lớp cho trên 2.350 lượt cán bộ dân quân tự vệ xã, thị trấn, các đơn vị tự vệ khối cơ quan Huyện, đạt kết quả tốt. Hiện nay, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện chỉ được biên chế 01 trợ lý binh chủng, nên việc huấn luyện cho đối tượng dân quân tự vệ binh chủng gặp nhiều khó khăn. Khắc phục vấn đề này, Huyện chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự chủ động liên hệ, mời giáo viên một số chuyên ngành của cơ quan Bộ Tư lệnh thủ đô Hà Nội trực tiếp lên lớp.

Vận hành cơ chế lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền cơ sở trong diễn tập tác chiến phòng thủ

Trong huấn luyện, Huyện chỉ đạo các xã, thị trấn, cơ quan, đơn vị bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, chất lượng”, vận dụng hình thức, phương pháp phù hợp với đối tượng, đặc điểm địa bàn. Đối với dân quân tự vệ năm thứ nhất, Huyện tổ chức huấn luyện theo cụm xã và huấn luyện tập trung đối với dân quân tự vệ cơ động, dân quân tự vệ binh chủng. Để đảm bảo quân số, nâng cao chất lượng huấn luyện, Huyện chỉ đạo lựa chọn thời gian huấn luyện phù hợp, tổ chức huấn luyện một số nội dung vào buổi tối. Cách làm này đã mang lại hiệu quả thiết thực, quân số tham gia huấn luyện đảm bảo, nội dung huấn luyện sát thực tế chiến đấu. Song song với huấn luyện quân sự, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện, ban chỉ huy quân sự các xã, thị trấn đẩy mạnh giáo dục chính trị, giáo dục pháp luật, nhằm nâng cao nhận thức cho dân quân tự vệ về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chủ trương phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương. Đồng thời, coi trọng rèn luyện kỷ luật, xây dựng chính quy, bồi dưỡng kinh nghiệm giải quyết các vụ việc nảy sinh ở cơ sở. Ngoài các nội dung theo quy định, Huyện chỉ đạo tăng cường huấn luyện các phương án chiến đấu bảo vệ địa bàn, phương án phối hợp với các lực lượng trong xử lý tình huống về quốc phòng, an ninh ở cơ sở, v.v. Bên cạnh đó, Huyện chú trọng tổ chức cho lực lượng dân quân tự vệ tham gia diễn tập khu vực phòng thủ; diễn tập phòng, chống bão lụt; diễn tập chiến đấu phòng thủ cấp xã, luyện tập phương án phòng, chống cháy nổ, cứu hộ, cứu nạn; phối hợp với lực lượng Công an tổ chức tuần tra, kiểm soát, nắm tình hình địa bàn và tiến hành công tác dân vận, tham gia xây dựng nông thôn mới. Thông qua đó, trực tiếp rèn luyện nâng cao trình độ, năng lực thực hiện nhiệm vụ cho lực lượng dân quân tự vệ.

Ngoài ra, Huyện quan tâm lãnh đạo bảo đảm chế độ chính sách cho dân quân tự vệ theo quy định. Mặc dù khả năng ngân sách của Huyện có hạn, nhưng những năm qua, thực hiện Luật Dân quân tự vệ và các thông tư, quyết định, hướng dẫn của Bộ Quốc phòng và thành phố Hà Nội, Huyện luôn quan tâm, ưu tiên bố trí ngân sách để bảo đảm đầy đủ chế độ, chính sách cho dân quân tự vệ theo quy định, như: trợ cấp ngày công lao động, hỗ trợ tiền ăn khi tham gia tập huấn, huấn luyện và thực hiện nhiệm vụ; chi trả phụ cấp quản lý, chỉ huy đơn vị. Được sự quan tâm, hỗ trợ của thành phố Hà Nội, Huyện đã chi trả cao hơn mức quy định của Luật. Đồng thời, vận động các ban, ngành, đoàn thể và nhân dân, huy động mọi nguồn lực xã hội, góp phần cải thiện đời sống cho lực lượng dân quân tự vệ. Huyện chỉ đạo cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn, cơ quan quân sự các cấp thường xuyên chăm lo, động viên hậu phương gia đình cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ bằng nhiều hành động thiết thực, như: cho vay vốn phát triển kinh tế gia đình; dạy nghề, tạo việc làm,... giúp họ yên tâm, phấn khởi, hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Phúc Thọ tiếp tục phấn đấu thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương, tập trung xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân trên địa bàn vững mạnh.

HOÀNG MẠNH PHÚ, Bí thư Huyện ủy

___________

1 - Năm 2016, Huyện tiến hành thanh tra việc thực hiện Luật Dân quân tự vệ và Nghị định 03/2016/NĐ-CP, ngày 05-01-2016 của Chính phủ về Quy định chi tiết và biện pháp thi hành một số điều của Luật Dân quân tự vệ đối với 03 xã: Thanh Đa, Liên Hiệp, Võng Xuyên.

2 - Tỷ lệ đảng viên trong dân quân tự vệ chiếm 18,3%; đoàn viên chiếm 81,7%.