Diễn tập khu vực phòng thủ là hình thức huấn luyện cao nhất và là bước kiểm tra, đánh giá toàn diện năng lực thực hiện nhiệm vụ của các lực lượng khi có tình huống quốc phòng, an ninh; đồng thời còn nhằm rèn luyện, nâng cao khả năng vận hành cơ chế. Ý thức rõ điều đó, những năm qua, huyện Tiên Du (tỉnh Bắc Ninh) luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ diễn tập ở cấp huyện và cơ sở.

Thực hiện Chỉ thị 02/CT-UBND của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh, Chỉ thị 1119/CT-BCH của Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh, từ ngày 09 đến ngày 10-11-2016, huyện Tiên Du đã tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ - phòng chống khủng bố. Đây là cuộc diễn tập một bên hai cấp, có một phần thực binh quy mô lớn nhất của Huyện; là cuộc “diễn tập kép” lần đầu tiên của lực lượng quân sự và công an Huyện.

Thực hành đánh địch đổ bộ đường không. (Ảnh: baobacninh.com.vn)

Xác định rõ nhiệm vụ, đánh giá đúng thuận lợi, khó khăn, nên ngay sau khi có chỉ thị về công tác diễn tập, Ban Thường vụ Huyện ủy đã ra Chỉ thị 06-CT/HU để lãnh đạo tổ chức thực hiện. Huyện xác định đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm trong năm 2016, nhằm cụ thể hóa nghị quyết, chỉ thị của Đảng, nghị định của Nhà nước về xây dựng và hoạt động của khu vực phòng thủ. Thực hiện tốt nhiệm vụ diễn tập sẽ là cơ sở để nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy, điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương, trình độ tổ chức, chỉ huy, hiệp đồng và năng lực làm tham mưu của cơ quan quân sự, công an, các ban, ngành, đoàn thể trong các trạng thái quốc phòng - an ninh; là điều kiện tốt nhất để kiểm tra, đánh giá kết quả huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang và bổ sung phương án, kế hoạch tác chiến, củng cố quốc phòng - an ninh của Huyện.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Ban Chỉ đạo diễn tập, Bộ Chỉ huy Quân sự Tỉnh và sự nỗ lực của các cấp, các ngành, công tác chuẩn bị và thực hành diễn tập khu vực phòng thủ - phòng chống khủng bố của Huyện được tiến hành khẩn trương, nghiêm túc, chất lượng và cuộc diễn tập diễn ra đúng kế hoạch, đạt mục đích, yêu cầu đề ra. Trong diễn tập, cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể thực hiện đầy đủ các hoạt động vận hành cơ chế lãnh đạo, chỉ đạo chuyển địa phương vào các trạng thái quốc phòng, làm công tác chuẩn bị tác chiến phòng thủ,... thể hiện rõ cơ chế “Đảng lãnh đạo, chính quyền điều hành; cơ quan ban, ngành, đoàn thể làm tham mưu theo chức năng; chỉ huy trưởng quân sự chỉ huy thống nhất các lực lượng vũ trang thuộc quyền” trong từng giai đoạn và tình huống cụ thể. Trong đó, Hội nghị Đảng ủy Quân sự Huyện thông qua quyết tâm tác chiến phòng thủ được Ban Chỉ đạo diễn tập Tỉnh đánh giá cao.

Phần diễn tập thực binh xử lý tình huống về quân sự, an ninh đạt kết quả tốt. Các tình huống cơ bản về đánh địch đổ bộ đường không, lâm thời phòng ngự được Huyện nghiên cứu, xây dựng sát với âm mưu, thủ đoạn của đối tượng tác chiến, đặc điểm địa hình; được kết cấu sinh động, phù hợp với nhiệm vụ, khả năng, tổ chức, biên chế của lực lượng vũ trang địa phương, đồng thời thể hiện rõ phương châm: kết hợp đấu tranh vũ trang với đấu tranh phi vũ trang trên các mặt quân sự, an ninh, dân vận, địch vận. Trong tác chiến, hành động của cán bộ, chiến sĩ đáp ứng được yêu cầu về kỹ thuật, chiến thuật, sự mưu trí, dũng cảm, kiên quyết, linh hoạt, sáng tạo trong các tình huống. Đối với tình huống an ninh do lực lượng công an làm nòng cốt trong xử trí được chuẩn bị chu đáo, công phu và thực hiện khá tốt, là bước phát triển mới so với các cuộc diễn tập khu vực phòng thủ huyện trước đây. Các tình huống trong diễn tập thực binh chống khủng bố, như: giải tán biểu tình, gây rối an ninh, trật tự; tấn công truy bắt đối tượng khủng bố, giải cứu con tin, xử lý bom mìn, cháy nổ,... được cơ quan công an, quân sự phối hợp xây dựng sát với thực tiễn, đặc điểm địa bàn.

Bên cạnh kết quả đạt được, cuộc diễn tập khu vực phòng thủ - phòng chống khủng bố của Huyện lần này cũng còn những hạn chế và đặt ra một số vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, giải quyết, cả trong vận hành cơ chế lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ ở các trạng thái quốc phòng; nội dung tham mưu, đề xuất; hiệp đồng, phối hợp tác chiến xử lý tình huống quốc phòng - an ninh giữa các lực lượng và công tác bảo đảm cho diễn tập, nhất là địa hình, thao trường, bãi tập phục vụ triển khai thực binh.

Thực tế cuộc diễn tập vừa qua cho thấy, sau đại hội Đảng các cấp, việc bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho cán bộ chủ chốt các ban, ngành của Huyện chưa được nhiều, do hệ thống chính trị ở địa phương mới kiện toàn; trong khi đó, diễn tập khu vực phòng thủ là hoạt động mang tính tổng hợp cao, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ban, ngành và lực lượng. Vì vậy, theo chúng tôi, để diễn tập ở cấp huyện đạt kết quả tốt, trước hết, cần lựa chọn thời điểm diễn tập phù hợp (tốt nhất là từ giữa nhiệm kỳ). Bởi khi đó, cán bộ các cấp đã được bồi dưỡng, nắm chắc cơ chế, chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, ngành khi có tình huống quốc phòng, an ninh. Trường hợp phải tổ chức diễn tập sớm, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân Huyện cần làm tốt công tác quy hoạch, đào tạo, có kế hoạch bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh sớm cho số cán bộ đó. Bên cạnh đó, trước mỗi cuộc diễn tập, Ban Chỉ đạo diễn tập, trực tiếp là Ban Chỉ huy Quân sự Huyện cần làm tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng cán bộ và các thành phần tham gia diễn tập; phân công cán bộ chỉ đạo, giúp đỡ các ngành khối B xây dựng hệ thống văn kiện theo đúng quy định, sát với thực tiễn địa phương, khắc phục biểu hiện ỷ lại, hoặc làm thay. Ngoài ra, hằng năm, Huyện cần tạo điều kiện cho số cán bộ này tham gia xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Huyện và ngành, gắn với tăng cường quốc phòng - an ninh; tập huấn công tác lãnh đạo, chỉ đạo và thực hành diễn tập chiến đấu phòng thủ, phòng chống giảm nhẹ thiên tai trên địa bàn,... nâng cao năng lực tham mưu, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ khi có tình huống quốc phòng - an ninh. Trong bồi dưỡng, cần tập trung vào nguyên tắc vận hành cơ chế lãnh đạo, điều hành của cấp ủy đảng, chính quyền; nội dung, phương pháp tham mưu, thực hiện nhiệm vụ của ngành trong các trạng thái quốc phòng, v.v. Cũng cần nghiên cứu đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục; chú trọng lồng ghép nội dung xây dựng khu vực phòng thủ, tham quan diễn tập vào chương trình bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho các đối tượng. Mặt khác, do nhận thức về diễn tập khu vực phòng thủ của một số cán bộ chưa đầy đủ, nên cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng trong toàn Đảng bộ, nhân dân, nhất là đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhằm xây dựng và phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng và cả hệ thống chính trị. Quá trình tuyên truyền, giáo dục, cần đi sâu làm rõ nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, bảo vệ Tổ quốc; làm rõ vị trí, ý nghĩa công tác diễn tập, nhiệm vụ xây dựng, hoạt động của khu vực phòng thủ; đồng thời, kiên quyết đấu tranh với biểu hiện tư tưởng xem nhẹ, coi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, diễn tập khu vực phòng thủ là việc của cơ quan quân sự, công an.

Qua diễn tập khu vực phòng thủ Huyện cũng cho thấy, kết quả diễn tập phụ thuộc rất lớn vào công tác tham mưu, hướng dẫn, phối hợp, hiệp đồng của cơ quan quân sự. Vì thế, cùng với thực hiện tốt việc tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên về công tác tham mưu huấn luyện, tác chiến, Ban Chỉ huy Quân sự Huyện cũng cần có kế hoạch và coi trọng việc bồi dưỡng cho cán bộ quân sự cấp huyện và xã kiến thức quản lý nhà nước về lĩnh vực kinh tế, xã hội,... đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cơ quan trung tâm trong tham mưu, giúp cấp ủy, chính quyền địa ph­­ương và các ngành lãnh đạo, chỉ huy, điều hành chuyển địa phương từ thời bình sang thời chiến, cũng như các hoạt động tác chiến của khu vực phòng thủ. Cùng với đó, Huyện cũng phải chú trọng huấn luyện nâng cao trình độ, khả năng hiệp đồng, phối hợp giữa các lực lượng quân đội, công an, dân quân tự vệ và các lực lượng khác trên địa bàn trong xử lý tình huống về quốc phòng - an ninh, thực hiện nhiệm vụ phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai, v.v.

Hiện nay, do phần lớn diện tích đất vườn, đồi trên địa bàn đã được giao cho hộ gia đình quản lý, sử dụng phát triển kinh tế, nên gây khó khăn trong việc triển khai diễn tập thực binh ở thực địa. Huyện cũng nằm trong thực trạng trên và mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong quá trình xây dựng khu vực phòng thủ, nhất là về xây dựng thế trận quân sự, quy hoạch, xây dựng căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương và các công trình phòng thủ,... tuy nhiên vẫn rất khó giải quyết thấu đáo vấn đề này trong diễn tập (phần thực binh). Bởi, về cơ bản, căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương mới được quy hoạch trên bản đồ, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, nên vướng mắc trong việc xây dựng công trình phòng thủ thiết yếu. Giải quyết vấn đề này, trên cơ sở quy hoạch thế trận quân sự khu vực phòng thủ đã được phê duyệt, Huyện cần có biện pháp đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi mục đích sử dụng đất; có kế hoạch huy động, bố trí nguồn ngân sách của địa phương để triển khai xây dựng căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương theo lộ trình xác định. Trong điều kiện ngân sách có hạn, quá trình đầu tư, Huyện cần thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, dứt điểm cho từng khu vực, hạng mục công trình. Trước mắt, ưu tiên các công trình trọng yếu, như: sở chỉ huy thống nhất, sở chỉ huy cơ bản, một số đường hầm nguyên khối, trận địa hỏa lực, kho hậu cần - kỹ thuật,... trong căn cứ hậu phương, căn cứ chiến đấu. Cùng với xây mới, cần chú trọng cải tạo, củng cố các công trình quân sự có sẵn, địa hình có giá trị chiến dịch, chiến thuật,... tạo cơ sở cho triển khai thực hiện nội dung huấn luyện, diễn tập (đưa toàn bộ thực binh ra ngoài thực địa), đảm bảo sát thực tế các tình huống quốc phòng, an ninh. Quá trình thực hiện các nội dung, biện pháp trên, cần tăng cường hơn nữa công tác quản lý nhà nước về quốc phòng, nhất là việc quản lý, thẩm định các chương trình, dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội có liên quan đến xây dựng thế trận quân sự khu vực phòng thủ, bảo đảm mỗi bước phát triển kinh tế là một bước tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh.

Kết quả và những vấn đề đặt ra qua diễn tập khu vực phòng thủ năm 2016 là cơ sở để huyện Tiên Du tiếp tục nghiên cứu thực hiện các giải pháp khắc phục hạn chế, khó khăn, nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng diễn tập khu vực phòng thủ,… góp phần cùng Tỉnh và cả nước thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Thượng tá NGUYỄN HỮU THẮNG, Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự Huyện