Công tác giáo dục chính trị trong Quân đội ta nói chung, Học viện Hải quân nói riêng là một bộ phận của công tác tư tưởng, mặt hoạt động cơ bản của công tác đảng, công tác chính trị, có vị trí, vai trò quan trọng, trực tiếp góp phần trang bị thế giới quan khoa học, phương pháp luận biện chứng, niềm tin cộng sản; nâng cao bản lĩnh chính trị; xây dựng phẩm chất, nhân cách người quân nhân cách mạng, ý thức trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ của mọi quân nhân.

Giáo dục truyền thống cho học viên năm thứ nhất tại Nhà truyền thống Học viện.

Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác giáo dục chính trị, những năm qua, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện Hải quân thường xuyên quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai toàn diện, đồng bộ, hiệu quả với nhiều chủ trương, giải pháp sát thực, có tính khả thi cao. Trong đó, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị là một nội dung luôn được coi trọng gắn với công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và việc thực hiện quy chế giáo dục, đào tạo nhằm mục tiêu xây dựng Học viện “Cách mạng, chính quy, chuẩn hóa, hiện đại”, phát triển nguồn cán bộ cho Quân chủng Hải quân và Quân đội. Theo đó, Học viện đã chủ động đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục phù hợp với tình hình thực tiễn, nhất là trong bối cảnh sự phát triển mạnh mẽ, bùng nổ của truyền thông đa phương tiện, internet, mạng xã hội,… tác động thường xuyên, trực tiếp đến tư tưởng bộ đội. Qua đó, trực tiếp góp phần vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên có bản lĩnh chính trị, lập trường kiên định, vững vàng, có trách nhiệm cao, thực sự tâm huyết, gắn bó với nghề; không suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Đồng thời, nâng cao nhận thức, trách nhiệm đối với học viên, giúp họ có động cơ học tập, rèn luyện đúng đắn, chủ động khắc phục khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập, rèn luyện theo mục tiêu, yêu cầu đào tạo.

Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện thường xuyên coi trọng việc lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác giáo dục chính trị. Hằng năm, trên cơ sở quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị về công tác giáo dục chính trị, nhất là Chỉ thị số 2423-CT/QUTW, ngày 09/11/2023 của Ban Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị trong giai đoạn mới”; Đề án “Đổi mới công tác giáo dục khoa học xã hội và nhân văn trong nhà trường Quân đội nhân dân Việt Nam” của Bộ Quốc phòng; Quy chế công tác quản lý tư tưởng quân nhân, nắm và định hướng dư luận trong Quân đội nhân dân Việt Nam¹,… Đảng ủy Học viện cụ thể hóa vào nghị quyết thường kỳ để lãnh đạo công tác giáo dục chính trị tư tưởng và tổ chức thực hiện thống nhất trong Học viện. Để đạt hiệu quả, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ, yêu cầu, nội dung, biện pháp tiến hành, bảo đảm sát tình hình, yêu cầu, nhiệm vụ của đơn vị, đưa vào nghị quyết thường kỳ để tập trung lãnh đạo. Cùng với đó, chú trọng đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, sự điều hành của chính ủy, chính trị viên và người chỉ huy; nêu cao trách nhiệm của đội ngũ cán bộ chủ trì trong tổ chức, quản lý và tham gia công tác giáo dục chính trị. Phát huy vai trò của cơ quan chính trị trong tham mưu, đề xuất với Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện các nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo; kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc để khắc phục, bảo đảm công tác giáo dục chính trị được tiến hành đồng bộ, thống nhất. Đồng thời, chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên thực hiện nghiêm chương trình giáo dục theo kế hoạch; tích cực kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả học tập; tiến hành sơ kết, tổng kết, khen thưởng, rút kinh nghiệm nghiêm túc; lấy kết quả giáo dục chính trị là một tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của tổ chức và cá nhân.

Trước sự vận động, phát triển của thực tiễn, Học viện xác định tích cực đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục chính trị theo hướng cơ bản, hiện đại, phong phú, sinh động, hấp dẫn, hiệu quả. Theo đó, về nội dung, gắn giáo dục chính trị với nâng cao chất lượng giảng dạy các môn khoa học xã hội và nhân văn để các đối tượng hiểu rõ, nắm chắc bản chất khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước ta trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Đồng thời, đẩy mạnh công tác nghiên cứu, biên soạn giáo trình, tài liệu, đề tài về giáo dục truyền thống, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” - Người chiến sĩ Hải quân”; tăng cường giáo dục pháp luật, kỷ luật, đạo đức, lối sống cho quân nhân, ý chí khắc phục khó khăn, niềm tự hào là người học viên sĩ quan hải quân. Khơi dậy và phát huy trách nhiệm của cán bộ, giảng viên, học viên, chiến sĩ trước kỷ nguyên mới của đất nước, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội và Hải quân nhân dân Việt Nam “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”.

Các cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên thường xuyên bám sát tình hình thực tiễn của Học viện để đổi mới hình thức giáo dục chính trị, gắn với từng đối tượng để vận dụng sáng tạo, phù hợp; trong đó, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục cơ bản với giáo dục thường xuyên, giáo dục khoa học xã hội và nhân văn; giáo dục chung với giáo dục riêng và giáo dục theo các nhiệm vụ, nhất là các nhiệm vụ khó khăn, gian khổ trên biển. Giáo dục thông qua các phong trào thi đua, các cuộc vận động; thông qua hoạt động văn hóa, văn nghệ, sinh hoạt chính trị tư tưởng, thực hiện Ngày Chính trị và văn hóa tinh thần, đối thoại dân chủ, sinh hoạt của các tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân. Phát huy hiệu quả các mô hình “Mỗi ngày một điều luật, mỗi tuần một câu hỏi pháp luật”, “Tổ tư vấn tâm lý, pháp lý quân nhân”, “Lời Bác dạy ngày này năm xưa”, “Điểm tin đầu giờ”, “Mô hình giảng đường 2 không, 3 nhất”, “Đảng viên dìu dắt quần chúng”, “Câu lạc bộ Lý luận trẻ”. Nâng cao chất lượng các cuộc thi báo cáo viên, cán bộ giảng dạy chính trị, hội thi Olympic các môn khoa học xã hội và nhân văn,... góp phần nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng. Trong quá trình thực hiện, các đơn vị tích cực ứng dụng chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, xây dựng các phần mềm hỗ trợ giáo dục chính trị, tạo sự hấp dẫn, hứng thú trong học tập chính trị; hỗ trợ nắm và quản lý tư tưởng kịp thời, bảo đảm sát đối tượng. Gắn kết chặt chẽ giữa giáo dục chính trị với tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cũng như với các phong trào thi đua, cuộc vận động,... tạo sức lan tỏa sâu rộng trong toàn Học viện.

Cùng với đó, Học viện chú trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ, phương pháp sư phạm, bản lĩnh chính trị và tác phong công tác cho đội ngũ giảng viên, báo cáo viên. Đội ngũ giảng viên, báo cáo viên Học viện được lựa chọn kỹ, gồm những cán bộ chính trị, giảng viên của Khoa Khoa học xã hội và nhân văn, là lực lượng quyết định trực tiếp đến chất lượng giáo dục chính trị. Yêu cầu đặt ra đối với đội ngũ này là phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, mẫu mực về đạo đức, lối sống, phương pháp, tác phong công tác; có kiến thức lý luận, kinh nghiệm thực tiễn, phương pháp sư phạm tốt; có tính đảng, tính nguyên tắc cao, dân chủ, sâu sát, nói đi đôi với làm. Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện thường xuyên quan tâm bồi dưỡng, khuyến khích, động viên đội ngũ này tích cực, tự giác học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực sư phạm và tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, phương pháp, tác phong công tác khoa học. Đồng thời, chỉ đạo các cấp tập trung khắc phục những hạn chế về chất lượng chuẩn bị bài giảng, thông qua và phê duyệt giáo án. Sau mỗi buổi giảng, tổ chức chấm điểm, rút kinh nghiệm, coi đây là một tiêu chí quan trọng trong việc bình xét thi đua, khen thưởng đối với tập thể và đội ngũ giảng viên, báo cáo viên. Bên cạnh đó, Học viện thường xuyên tổ chức bồi dưỡng giảng viên, báo cáo viên, hội thi, hội thao; chú trọng các hình thức thi giảng, luyện giảng, kiểm tra giảng, gắn với hướng dẫn, định hướng thông qua làm mẫu, làm điểm, rút kinh nghiệm. Nhờ đó, phương pháp, tác phong sư phạm của đội ngũ giảng viên, báo cáo viên, cán bộ quản lý học viên ngày càng được củng cố và nâng cao, đảm nhiệm tốt công tác giáo dục chính trị ở đơn vị.

Đẩy mạnh xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh là nội dung, giải pháp được Học viện luôn coi trọng. Theo đó, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thường xuyên duy trì nghiêm chế độ, nền nếp xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật và các phong trào thi đua, nhất là phong trào thi đua “Xây dựng giảng đường “2 không, 3 nhất”²,  “Xây dựng chính quy, quản lý bộ đội, bảo đảm an toàn”; “3 dứt điểm”, “3 mẫu mực”³; “Học tập giỏi, rèn luyện nghiêm”,… góp phần tạo môi trường văn hóa sư phạm quân sự chính quy, lành mạnh. Đẩy mạnh đột phá công tác “Dự báo, nắm, quản lý, định hướng, giải quyết tư tưởng bộ đội”, theo đó, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, khoa, đơn vị tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt và thực hiện tốt nội dung, yêu cầu các khâu, các bước của công tác quản lý tư tưởng, bảo đảm nắm chắc tình hình, diễn biến tư tưởng của bộ đội, phân tích, đánh giá; phân loại sát thực tế, giải quyết đúng đắn, kịp thời, hiệu quả những vấn đề nảy sinh, bảo đảm sự ổn định vững vàng về tư tưởng, tạo sự thống nhất, đồng thuận cao của cán bộ, giảng viên, học viên, chiến sĩ trong toàn Học viện. Duy trì có nền nếp việc nắm tình hình tư tưởng của bộ đội qua chế độ báo cáo, giao ban, phản ánh; kết hợp chặt chẽ quản lý tư tưởng với quản lý bộ đội theo điều lệnh. Thường xuyên tiến hành tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ, nắm chắc hồ sơ lý lịch, quản lý chặt chẽ các đối tượng trong đơn vị. Thực hiện nghiêm Quy chế Dân chủ cơ sở, Ngày Chính trị và văn hóa tinh thần, Ngày Pháp luật; quan tâm chăm lo nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và hậu phương gia đình cán bộ, giảng viên, học viên, chiến sĩ. Thông qua đó, góp phần xây dựng cho cán bộ, giảng viên, học viên, chiến sĩ lối sống trong sạch, lành mạnh, sống có trách nhiệm với bản thân, gia đình và đơn vị, tránh biểu hiện thờ ơ, vô cảm với đồng chí, đồng đội, yên tâm công tác, vươn lên hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Kết quả từ công tác giáo dục chính trị những năm qua tạo cơ sở tiền đề để Học viện Hải quân tiếp tục phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng, không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, xây dựng Học viện “Cách mạng, chính quy, chuẩn hóa, hiện đại”, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Chuẩn Đô đốc NGUYỄN HỮU THOAN, Chính ủy Học viện
___________________        

1 - Ban hành kèm theo Quyết định số 775/QĐ-CT, ngày 12/5/2022 của Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị.

2 - 2 không: không hút thuốc, không vi phạm quy chế, quy đinh. 3 nhất: quan hệ thầy trò mẫu mực nhất; giảng đường chính quy nhất; cảnh quan môi trường sạch đẹp nhất.

3 - 3 dứt điểm: 1. đánh cờ, bài ăn tiền; đánh đề, cá độ; vay mượn tài sản không có khả năng trả lại; 2. Mua bán tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chât ma túy; 3. Sử dụng rượu bia sai quy định; 3 mẫu mực: gác mẫu mực, trực mẫu mực, chào mẫu mực.