Nghị quyết Hội nghị lần thứ 9 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) “Về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” đề ra mục tiêu phải “hoàn thiện các chuẩn mực giá trị văn hóa và con người Việt Nam”. Đây là định hướng quan trọng để xây dựng chuẩn mực giá trị văn hóa của phụ nữ nói chung và Phụ nữ Quân đội nói riêng, tạo điều kiện để họ học tập, rèn luyện và khẳng định mình, hoàn thành tốt thiên chức của người phụ nữ Việt Nam trong thời kỳ mới.

Trung tướng Đào Duy Minh tặng cờ lưu niệm các đội tham gia Hội thi cán bộ hội phụ nữ và tuyên truyền viên giỏi toàn quân (khu vực phía Nam) năm 2013.  (Nguồn: qdnd.vn).

Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, nhất là trong sự nghiệp cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng, Phụ nữ Việt Nam luôn là một lực lượng đông đảo, có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Với gia đình, họ là người sinh thành và dưỡng dục con cái, tổ chức, sắp xếp cuộc sống, điều hòa các mối quan hệ; biết hy sinh, thông cảm, khéo léo động viên và tạo mọi điều kiện để chồng, con giữ vững niềm tin, nghị lực trong cuộc sống, công tác, học tập. Với xã hội, phụ nữ là người sáng tạo, giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng đất nước, tạo dựng lên truyền thống, bản sắc của người Việt Nam nói chung và truyền thống của Phụ nữ Việt Nam nói riêng. Tất cả những điều đó đã tạo nên chuẩn mực giá trị văn hóa của người phụ nữ trong cộng đồng dân tộc, đúng như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh khen tặng: “Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Đảm đang”.

Đối với Quân đội, hiện nay, phụ nữ chiếm tỷ lệ khá lớn (có đơn vị chiếm 40% là nữ), có mặt trên mọi lĩnh vực công tác, đóng vai trò rất quan trọng cho việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị, nâng cao sức mạnh chiến đấu của Quân đội. Phát huy truyền thống, phẩm chất Phụ nữ Việt Nam và “Bộ đội Cụ Hồ”, những năm qua, Phụ nữ Quân đội (PNQĐ) luôn tích cực, chủ động, sáng tạo trong lao động, công tác, giải quyết hài hòa mối quan hệ, luôn đề cao lối sống, giá trị văn hóa đã được hun đúc trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội ta. Dù đảm đương cương vị công tác nào, chị em cũng không ngừng học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tay nghề, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ trong thời kỳ mới. Với khẩu hiệu hành động và mô hình hoạt động cụ thể, như: “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và An toàn giao thông”, “Nữ báo vụ viên giỏi”, “Bát nước thao trường”, “Đôi bàn tay vàng”, “Nhà kho phụ nữ tự quản 20-10”, “Buồng bệnh Đặng Thùy Trâm”,… chị em đã có hàng chục vạn sáng kiến, đề tài khoa học, công trình, sản phẩm làm lợi cho đơn vị và Quân đội hàng nghìn tỷ đồng. Nhiều chị được bầu vào các cương vị lãnh đạo, là đại biểu tham dự các kỳ Đại hội của tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội các cấp¹. Cùng với hoàn thành tốt nhiệm vụ trên cương vị công tác được giao, PNQĐ còn làm tốt vai trò trong gia đình, là những hạt nhân tích cực xây dựng gia đình quân nhân theo chuẩn mực “No ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc”. Công tác hậu phương quân đội, các hoạt động nhân đạo, từ thiện, “đền ơn đáp nghĩa” được chị em hăng hái tham gia, duy trì có nền nếp và đạt kết quả tốt. Đồng thời, tích cực giúp nhau xóa đói giảm nghèo, hỗ trợ xây mới và sửa chữa hàng trăm ngôi nhà cho phụ nữ nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; chung tay cùng cộng đồng giúp hàng chục vạn người dân vượt qua khó khăn lúc thiên tai, bão lụt, v.v. Kết quả đó, đã thể hiện rõ nét đẹp giá trị văn hóa của PNQĐ trong môi trường Quân đội và thực hiện chức trách, nhiệm vụ của mỗi người, họ thực sự xứng đáng là con cháu Bà Trưng, Bà Triệu trong thời đại mới.

Ngày nay, sự nghiệp xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc có yêu cầu cao, với cả thuận lợi, khó khăn đan xen, đòi hỏi phải có sự nỗ lực, chung tay, góp sức của các tổ chức, lực lượng, trong đó có PNQĐ. Trong bối cảnh ấy, Nghị quyết Trung ương 9 (khóa XI) “Về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” đã ra đời và xác định, quá trình xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam cũng chính là quá trình thực hiện chiến lược con người, xây dựng và phát huy nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao. Mục tiêu cần đạt được là, tạo môi trường và điều kiện để mỗi người phát triển toàn diện về nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, ý thức tuân thủ pháp luật; đề cao tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, lương tâm, trách nhiệm của mỗi người với bản thân mình, với gia đình, cộng đồng, xã hội và đất nước. Quán triệt tinh thần Nghị quyết Trung ương 9 nói trên, đồng thời để đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội trong tình hình mới, đòi hỏi mỗi hội viên phụ nữ phải hoàn thiện nhân cách, giá trị văn hóa, tạo hình ảnh người PNQĐ thời kỳ mới: “Tự tin - Tự trọng - Trung hậu - Đảm đang”. Để từ đó, họ có điều kiện, khả năng phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của mình đối với xã hội, cộng đồng, công việc, gia đình và người thân. Yêu cầu đặt ra là phải xây dựng người PNQĐ có lập trường, quan điểm, bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức, lối sống tốt; có ý thức tự trọng, tự chủ, chấp hành nghiêm Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước, kỷ luật của Quân đội, quy định của đơn vị và tổ chức Hội; giải quyết hài hòa các mối quan hệ, đề cao trách nhiệm cá nhân đối với bản thân, gia đình và xã hội. Đồng thời, tiếp tục khẳng định, tôn vinh lối sống có văn hóa, ủng hộ cái đúng, cái tốt đẹp, phê phán cái sai và những hành động tiêu cực. Thực hiện chiến lược phát triển gia đình Việt Nam, PNQĐ tích cực xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh; ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo, vợ chồng hòa thuận, anh chị em đoàn kết, thương yêu nhau, v.v. Để đáp ứng mục tiêu đó, thời gian tới, cần tập trung vào thực hiện tốt các giải pháp cơ bản sau:

Thứ nhất, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên và người chỉ huy các cấp đối với hoạt động của PNQĐ. Trong đó, tập trung vào thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của Quân đội, đơn vị đến từng cán bộ, hội viên. Trước mắt, cần quán triệt và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 9 (khóa XI) ở các cấp hội; xây dựng chương trình hành động thực hiện Nghị quyết với những nội dung, biện pháp sát thực, phù hợp yêu cầu xây dựng chuẩn mực giá trị văn hóa của PNQĐ. Đồng thời, tổ chức cho phụ nữ nghiên cứu, quán triệt, hiểu và làm đúng chủ trương, chính sách liên quan đến quyền, nghĩa vụ, lợi ích chính đáng của phụ nữ, về bình đẳng giới và phát huy vai trò của PNQĐ trên mọi lĩnh vực công tác; tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục về đạo đức, lối sống, kiến thức, kỹ năng về giới, về đời sống gia đình, giúp chị em trau dồi thêm những phẩm chất tốt đẹp của người PNQĐ, “tự tin” trong công việc và cuộc sống. Cùng với đó, các cấp ủy, chỉ huy cần tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của ban chấp hành, tổ, hội phụ nữ (HPN) trong tổ chức hoạt động của Hội; quan tâm bảo đảm tốt đời sống vật chất, tinh thần và quyền lợi, tạo môi trường thuận lợi để các phẩm chất của PNQĐ được phát huy đầy đủ trên mọi lĩnh vực công tác và cuộc sống thường ngày.

Thứ hai, hướng các hoạt động, phong trào của PNQĐ thành động lực mạnh mẽ thúc đẩy thực hiện nhiệm vụ chính trị của đơn vị; thực hiện tốt các mục tiêu vì sự tiến bộ phụ nữ và bình đẳng giới trong Quân đội. Mọi chuẩn mực giá trị văn hóa của PNQĐ đều được hình thành và khẳng định trong thực tiễn công tác và tham gia các phong trào của Phụ nữ. Bởi vậy, giải pháp này sẽ là cơ sở, điều kiện quan trọng để bồi đắp thêm những chuẩn mực giá trị văn hóa của PNQĐ, đảm bảo cho họ khẳng định được vai trò với cộng đồng, xã hội, đơn vị và gia đình. Để làm được điều đó, PNQĐ phải tiếp tục triển khai đồng bộ, rộng khắp ở các cấp HPN theo Nghị quyết 11-NQ/TW, ngày 27-4-2007 của Bộ Chính trị (khóa X) về công tác phụ nữ trong thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH đất nước, Chương trình hành động 195/Ctr-ĐU và Chỉ thị 434-CT/ĐU của Quân ủy Trung ương thực hiện Nghị quyết này. Trên cơ sở đó, phát huy tốt vai trò, trách nhiệm các hội viên trong xây dựng gia đình “No ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc”; đẩy mạnh rèn luyện phẩm chất đạo đức theo tiêu chí “tứ đức”: Tự tin, tự trọng, trung hậu, đảm đang. Cùng với sự động viên, tạo điều kiện giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị, mỗi chị em PNQĐ phải luôn phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động trong học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; phấn đấu ngày càng có nhiều chị em tham gia vào cương vị lãnh đạo, chỉ huy; hướng tới mục tiêu cao đẹp, đấu tranh đẩy lùi tiêu cực, chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, các quy định của đơn vị và Điều lệ, Quy chế của Hội. Tổ chức HPN các cấp trong toàn quân cần hướng dẫn, tuyên truyền sâu rộng pháp luật về bình đẳng giới, gia đình; có nhiều cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả hơn nữa để nâng cao kiến thức, kỹ năng sống của chị em PNQĐ, góp phần thực hiện tốt vai trò, chức năng làm vợ, làm mẹ trong gia đình; xứng đáng là phụ nữ “Giỏi việc nước”, “Đảm việc nhà”. Quan tâm bồi dưỡng đội ngũ giáo viên mầm non trong Quân đội để nâng cao hơn nữa chất lượng chăm sóc, giáo dục toàn diện cho trẻ em ở lứa tuổi mẫu giáo, góp phần vun đắp, nuôi dưỡng các giá trị văn hóa cho những chủ nhân tương lai của đất nước.

Ba là, triển khai sâu rộng phong trào thi đua: “PNQĐ tích cực học tập, lao động sáng tạo hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng gia đình hạnh phúc” gắn với tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tạo động lực để PNQĐ tự hoàn thiện bản thân. Đẩy mạnh phong trào thi đua “PNQĐ phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, hoàn thành tốt nhiệm vụ, nhân ái, chia sẻ, giúp nhau xây dựng gia đình hạnh phúc bền vững”, xây dựng người PNQĐ theo chuẩn mực: “Trung thành, kỷ cương, đoàn kết, sáng tạo, tự tin, tự trọng, trung hậu, đảm đang”. Các cấp hội cần tiếp tục tuyên truyền và tổ chức sâu rộng, có hiệu quả để các cuộc vận động, các phong trào của PNQĐ trở thành những hoạt động mang ý nghĩa xã hội sâu sắc, nâng cao chất lượng thực hiện nhiệm vụ chính trị và các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội ở từng địa phương, đơn vị. Cần kết hợp chặt chẽ phong trào hành động cách mạng của PNQĐ với phong trào Thi đua Quyết thắng của đơn vị; phối hợp hoạt động với các tổ chức quần chúng trong đơn vị trong đơn vị và địa phương nơi đóng quân; xác định các nội dung, chỉ tiêu, biện pháp hoạt động cụ thể sát với từng đối tượng hội viên và loại hình HPN cơ sở để những nét đẹp trong nhân cách của PNQĐ đi vào chiều sâu, phát huy được hiệu quả trong công tác.

Bốn là, quan tâm kiện toàn, bồi dưỡng nâng cao năng lực ban chấp hành, cán bộ HPN các cấp và đổi mới hoạt động của Hội. Để duy trì và nâng cao hiệu quả hoạt động công tác phụ nữ, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần chủ động, kịp thời kiện toàn các ban chấp hành và cán bộ HPN theo đúng quy định. Qua đó, lựa chọn được những đồng chí thực sự tiêu biểu về phẩm chất đạo đức, lối sống, có kiến thức và kỹ năng công tác hội, là tấm gương tiêu biểu trong phong trào phụ nữ, được tập thể tín nhiệm. Cùng với đó, mỗi cán bộ hội phải nỗ lực, thường xuyên tự học, tự rèn nâng cao trình độ, khả năng tổ chức các hoạt động của HPN ở cấp mình; thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức hoạt động của HPN phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ và tình hình thực tiễn của cơ quan, đơn vị. Đồng thời, coi trọng xây dựng, nâng cao chất lượng mô hình HPN xuất sắc theo những chuẩn mực đã xác định trong Chương trình hành động của PNQĐ 5 năm (2011 - 2016); kịp thời sơ kết, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm và lựa chọn mô hình phù hợp, đề cao những tấm gương tiêu biểu, cá nhân điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực công tác, tổ chức tuyên truyền sâu rộng để mọi cán bộ, hội viên phụ nữ học tập và làm theo. Thông qua đó, thu hút, tập hợp đông đảo các hội viên tham gia, góp phần tuyên truyền, động viên chị em đề cao giá trị văn hóa theo các chuẩn mực đã xác định; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, hăng say lao động, sản xuất, công tác, chăm lo xây dựng gia đình, đảm bảo để lối sống có văn hóa được khẳng định trong thực tiễn.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy, chỉ huy các đơn vị, thời gian tới, việc xây dựng chuẩn mực giá trị văn hóa người PNQĐ phải được quan tâm thường xuyên, đồng bộ hơn nữa trên các mặt công tác, lĩnh vực hoạt động. Làm tốt điều đó, sẽ góp phần xây dựng, bồi dưỡng phẩm chất, năng lực cho PNQĐ để họ thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, xứng đáng với những phẩm chất: “Yêu nước, đoàn kết, sáng tạo, trung hậu, đảm đang” mà Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã khẳng định.

Thượng tá BÙI THỊ LAN PHƯƠNG, Trưởng ban Phụ nữ Quân đội
______________________

1 - Hiện tại, có 3 chị được phong quân hàm cấp tướng, 9 phó giáo sư, hơn 700 chị có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ, 52 thầy thuốc nhân dân và thầy thuốc ưu tú, 32 nghệ sĩ nhân dân và nghệ sĩ ưu tú, 9 nhà giáo ưu tú, 57 nhà giáo giỏi cấp BQP, v.v. Nhiều hội viên ưu tú đã được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam, tỷ lệ nữ được kết nạp Đảng năm sau đều tăng cao hơn năm trước. Tập thể PNQĐ đã được tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý.