Trên cơ sở nhận thức đúng vị trí, vai trò Nghị quyết 51-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa IX) đối với xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, những năm qua, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn 316 (Quân khu 2) đã tổ chức quán triệt và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết, góp phần nâng cao hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị, hiệu lực của người chỉ huy, xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, Sư đoàn vững mạnh toàn diện.

Đại tá Nguyễn Thắng Xuân, Chính ủy Sư đoàn trao đổi kinh nghiệm triển khai thực hiện Nghị quyết ở Sư đoàn.

Là đơn vị chủ lực, đủ quân, Sư đoàn 316 có nhiệm vụ chính trị trọng tâm là huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác. Từ chức năng, nhiệm vụ được giao, đặt ra cho Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn phải thường xuyên nâng cao chất lượng công tác lãnh đạo, chỉ đạo, xử lý các tình huống, nhất là trong điều kiện khó khăn, phức tạp, đòi hỏi phải có sự phối hợp, hiệp đồng, thống nhất cao. Trong đó, xây dựng các tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh; phát huy hiệu lực công tác đảng, công tác chính trị (CTĐ,CTCT) trong các nhiệm vụ; đề cao trách nhiệm của người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên (CU,CTV) trên các mặt công tác là vấn đề cơ bản nhất. Bởi vậy, sau khi Nghị quyết 51-NQ/TW của Bộ Chính trị (BCT) (khóa IX) về “Tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ CU,CTV trong Quân đội nhân dân Việt Nam” ban hành, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn xác định đây là cơ hội thuận lợi để đơn vị tiếp tục hoàn thiện, chấn chỉnh nhận thức và hành động theo cơ chế mới; đưa mọi hoạt động vào nền nếp; tăng cường đoàn kết, thống nhất, tạo sự đồng thuận cao trong thực hiện nhiệm vụ. Trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết 51 của BCT, Nghị quyết 513-NQ/ĐUQSTW của Đảng ủy Quân sự Trung ương - nay là Quân ủy Trung ương (QUTƯ) - Đảng ủy Sư đoàn đã chú trọng gắn kết chặt chẽ với các chỉ thị, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị và Cục Chính trị Quân khu, nên có chủ trương, biện pháp lãnh đạo sát, đúng, phù hợp với đặc điểm, nhiệm vụ của đơn vị. Thuận lợi cơ bản trong thực hiện Nghị quyết 51 ở Đảng bộ Sư đoàn 316 là đơn vị đã có bề dày truyền thống trong chiến đấu, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và có thời kỳ trưởng thành trong thực hiện chế độ CU,CTV; 100% cán bộ hiện nay được đào tạo cơ bản, có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức, lối sống, năng lực, phương pháp, tác phong công tác tốt, ý thức trách nhiệm cao; các tổ chức đảng, chỉ huy, quần chúng được kiện toàn, củng cố, hoạt động theo đúng chức năng, nhiệm vụ. Khó khăn lớn nhất là, nhận thức ban đầu của một số cán bộ, đảng viên (CB,ĐV) chưa thông suốt, còn cho rằng thực hiện Nghị quyết 51 thì vị thế của người chỉ huy sẽ giảm đi; 100% cán bộ chính trị trong biên chế chưa trải qua thực hiện chế độ CU,CTV, nên còn thiếu cả về kinh nghiệm thực tiễn và phương pháp, tác phong công tác; trình độ cán bộ chính trị không đều, năng lực toàn diện của một số đồng chí còn hạn chế, nhất là cấp đại đội, nên quá trình thực hiện nhiệm vụ còn gặp nhiều khó khăn.

Nhận thức rõ điều đó, sau khi có Nghị quyết 51 của BCT và Nghị quyết 513 của QUTƯ, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt và triển khai một cách toàn diện, có hiệu quả các nội dung đề ra. Đồng thời, ra Nghị quyết chuyên đề lãnh đạo tổ chức thực hiện với những nội dung, biện pháp cụ thể, thiết thực; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục, nâng cao nhận thức về nội dung các nghị quyết với tổ chức tốt các đợt tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kinh nghiệm và chỉ đạo xây dựng điểm để rút kinh nghiệm. Trên cơ sở nhận thức đúng, đã tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, đề cao trách nhiệm chính trị của các cấp ủy, chỉ huy, cơ quan và mọi CB,ĐV trong toàn Đảng bộ; khắc phục nhận thức cho rằng, việc thực hiện Nghị quyết 51 chỉ là thay đổi về mặt hình thức, tên gọi của phó chỉ huy về chính trị sang CU,CTV mà phẩm chất, năng lực, chất lượng hoạt động CTĐ,CTCT không thay đổi. Thực hiện phương châm “Tích cực, chủ động, đồng bộ, vững chắc, có quy trình và bước đi phù hợp”, cấp ủy, chỉ huy các đơn vị đã xây dựng kế hoạch, quy hoạch và triển khai cụ thể, toàn diện các biện pháp cả về tư tưởng, tổ chức và chính sách; tiến hành khảo sát, nắm chắc số lượng, chất lượng cán bộ chính trị; lựa chọn, bồi dưỡng và đề nghị bổ nhiệm CU,CTV theo đúng quy trình, nguyên tắc, bảo đảm những đồng chí được đề bạt phải hội tụ đủ các tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, phong cách lãnh đạo, kiến thức, trình độ và năng lực tiến hành CTĐ,CTCT. Nhằm khắc phục tình trạng thiếu cán bộ chính trị trong các đơn vị, Đảng ủy Sư đoàn đã chủ động tiến hành nhiều biện pháp bồi dưỡng, tạo nguồn để từng bước bảo đảm về số lượng, nâng cao chất lượng; mạnh dạn bổ nhiệm cán bộ trẻ có năng lực và trách nhiệm tốt vào các vị trí thích hợp; đề nghị đi đào tạo chuyển loại chính trị từ cán bộ quân sự và các chuyên ngành, binh chủng… Nhờ đó, ngay từ đợt đầu, Sư đoàn đã bổ nhiệm đủ 100% CU,CTV ở tất cả các cấp và có sự điều chỉnh, luân chuyển, bổ sung hằng năm phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ; việc thực hiện Nghị quyết 51 bảo đảm theo đúng lộ trình, kế hoạch, yêu cầu đề ra, không làm xáo trộn hoạt động của đơn vị.

Theo tinh thần Nghị quyết 51 của BCT, quan hệ giữa CU,CTV với người chỉ huy là mối quan hệ phối hợp công tác, đồng cấp, bình đẳng, cùng chịu trách nhiệm cao nhất trước mọi mặt hoạt động trong đơn vị. Bởi vậy, việc bố trí hai cán bộ này phải tính đến sự đồng bộ trên tất cả các mặt sao cho có sự bổ sung, hỗ trợ lẫn nhau trong mọi tình huống, nhiệm vụ. Là người chủ trì về chính trị, chịu trách nhiệm trước cấp trên và cấp ủy cấp mình về toàn bộ hoạt động CTĐ,CTCT trong đơn vị, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn yêu cầu đội ngũ CU,CTV phải khắc phục được tư duy cũ, nhận thức đầy đủ về trách nhiệm, quyền hạn, mối quan hệ công tác; tiêu biểu về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, có năng lực tiến hành CTĐ,CTCT, có tính đảng, tính nguyên tắc cao, gương mẫu, đi đầu trong nhận thức và hành động, xứng đáng với vị thế của mình theo cơ chế mới. Được thực hiện chức trách, nhiệm vụ theo Nghị quyết 51, đội ngũ CU,CTV của Sư đoàn đã không ngừng phấn đấu, rèn luyện, phát huy tính năng động, sáng tạo, chủ động, quyết đoán trong mọi tình huống; kiến thức, năng lực, phương pháp, tác phong công tác từng bước được nâng lên; vai trò trung tâm đoàn kết trong cấp ủy, đơn vị được khẳng định; khắc phục được biểu hiện của tư tưởng “cấp dưới”, ỷ lại, dựa dẫm, thiếu tự tin trong công việc. Qua phân loại cán bộ hằng năm, có 100% CU,CTV hoàn thành nhiệm vụ được giao, trong đó có trên 87% hoàn thành khá, tốt nhiệm vụ; tỷ lệ cán bộ chính trị được khen thưởng hằng năm đạt 30-35% so với tổng số cán bộ được khen thưởng. Riêng năm 2012, có 95% CU,CTV, phó chính ủy, chính trị viên phó hoàn thành tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ (tăng 12% so với năm 2005). Với người chỉ huy, Đảng ủy xác định, trách nhiệm thực hiện Nghị quyết 51 của BCT không chỉ đơn thuần là công việc của đội ngũ cán bộ chính trị, mà còn liên quan đến ý thức của người chỉ huy. Vì vậy, người chỉ huy phải nêu cao tính đảng, phục tùng sự lãnh đạo của cấp ủy cùng cấp, chủ động phối hợp với CU,CTV để giải quyết mọi công việc của đơn vị. Nhờ làm tốt điều đó, nên sau 8 năm thực hiện Nghị quyết 51, vai trò, vị trí của người chỉ huy không những không bị giảm đi mà còn được khẳng định rõ nét; hiệu lực, hiệu quả công tác được tăng cường; việc thực hiện nguyên tắc, chức trách, quyền hạn và giải quyết các mối quan hệ được tốt hơn. Do có CU,CTV cùng “chung lưng đấu cật”, “kề vai sát cánh”, nên trong chỉ huy, quản lý đơn vị, người chỉ huy đã vững tâm, tự tin hơn; các kế hoạch, quyết định, mệnh lệnh và biện pháp triển khai nhiệm vụ được chính xác, đúng đắn; khắc phục được biểu hiện chủ quan, giản đơn hay độc đoán, gia trưởng. Thực tiễn chỉ ra rằng, vị thế, uy tín, hiệu lực của người chỉ huy luôn gắn liền với vai trò của CU,CTV và hiệu quả tiến hành CTĐ,CTCT. Ở đâu, nơi nào, người chỉ huy tôn trọng, tạo điều kiện cho CU,CTV hoàn thành tốt nhiệm vụ, quan tâm đến hoạt động CTĐ,CTCT, phát huy tốt vai trò của cơ quan chính trị, thì ở đó, người chỉ huy có chỗ dựa vững chắc để bao quát mọi hoạt động của đơn vị; hiệu lực chỉ huy được tăng cường; mọi quyết định được triển khai kịp thời, đầy đủ.

Do đặc điểm, tính chất của một sư đoàn làm nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, nên các tình huống thường diễn ra rất mau lẹ, khẩn trương, đòi hỏi phải tổ chức thực hiện trong thời gian ngắn, với hiệu suất cao. Vì thế, việc trao đổi, thống nhất kế hoạch thực hiện trong cấp ủy, chỉ huy đơn vị, nhất là giữa người chỉ huy với CU,CTV phải bảo đảm tính kịp thời, đáp ứng sự đòi hỏi của tình hình, nhiệm vụ. Yêu cầu đó đã đặt ra cho việc giải quyết mối quan hệ giữa CU,CTV với người chỉ huy theo Nghị quyết 51 ở Sư đoàn 316 phải được chú trọng; trên tinh thần đoàn kết, thống nhất, tin cậy, tôn trọng, giúp đỡ nhau trong thực hiện nhiệm vụ; cùng nhau chăm lo xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện. Người chỉ huy và CU,CTV phải kịp thời thông báo và trao đổi cho nhau biết các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên, thống nhất đánh giá tình hình, đề xuất chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo báo cáo cấp ủy (Ban Thường vụ) quyết định; xây dựng kế hoạch, phân công tổ chức thực hiện nghị quyết và kiểm tra các tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị. Có thể nói, từ khi có Nghị quyết 51 và Nghị quyết 513, mối quan hệ công tác của CU,CTV với người chỉ huy đã được giải quyết hài hòa; việc phối hợp, trao đổi, bàn bạc, thống nhất, tạo điều kiện cho nhau hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ, nhất là nhiệm vụ khó khăn, đột xuất và giải quyết những vấn đề nảy sinh phức tạp được thực hiện thường xuyên, nghiêm túc, với tinh thần cùng làm, cùng chịu trách nhiệm. Trong trường hợp khẩn trương không họp được cấp ủy (Ban Thường vụ) thì người chỉ huy quyết định về công tác quân sự, CU,CTV quyết định những vấn đề thuộc về CTĐ,CTCT. Đồng thời, báo cáo và chịu trách nhiệm trước cấp ủy, thủ trưởng cấp trên, cấp ủy cấp mình về những quyết định thực hiện; không có biểu hiện tranh công, đổ lỗi, thiếu tinh thần trách nhiệm, “đứng ngoài cuộc”, “việc ai người ấy làm”… Nhờ quán triệt và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 51 của BCT, hiệu quả CTĐ,CTCT, hiệu lực của người chỉ huy được tăng cường; chất lượng sinh hoạt đảng, chế độ tự phê bình và phê bình, tinh thần đoàn kết, thống nhất có nhiều chuyển biến tích cực; những khâu yếu, mặt yếu trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng đơn vị được kịp thời phát hiện và khắc phục có hiệu quả; tính nguyên tắc trong sinh hoạt và trong lãnh đạo được đề cao; trí tuệ tập thể và vai trò của cán bộ chủ trì được phát huy tốt.

Những kết quả trên đây tuy đã được khẳng định trong thực tiễn nhưng chưa toàn diện, vẫn còn những tồn tại cần khắc phục. Nổi lên là, nhận thức của một số cấp ủy, CU,CTV, người chỉ huy và CB,ĐV, nhất là thời gian đầu thực hiện Nghị quyết chưa đầy đủ, sâu sắc; việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ, giải quyết các mối quan hệ công tác có lúc chưa thật hài hòa, thấu đáo. Năng lực toàn diện của một số chính trị viên, chính trị viên phó cấp tiểu đoàn, đại đội còn hạn chế, nên thiếu tự tin trong hoạt động; việc lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành hoạt động CTĐ,CTCT còn lúng túng, tính chủ động, nhạy bén chưa cao. Một số người chỉ huy vẫn ảnh hưởng bởi cơ chế cũ, coi CU,CTV là “cấp phó”, “người giúp việc”; một số CU,CTV chưa thực sự khẳng định vai trò chủ trì về chính trị, nên sức cảm hóa, thuyết phục chưa cao… Những hạn chế đó, đồng thời cũng là những nội dung cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn trong thời gian tới; bảo đảm cho nghị quyết 51 của BCT (khóa IX) và Nghị quyết 513 của QUTƯ thực sự góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, vị trí, vai trò của CU,CTV và người chỉ huy, xây dựng Sư đoàn vững mạnh toàn diện, hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống.

Đại tá NGUYỄN THẮNG XUÂN
Chính ủy Sư đoàn