Ngày 20/12/2022, Quân ủy Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 1657-NQ/QUTW “Về đổi mới công tác giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới”; trong đó xác định “Chất lượng giáo dục và đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị...”. Quán triệt tinh thần đó, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện Phòng không - Không quân đã và đang lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết bằng nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ, sát thực tiễn.

Học viện Phòng không - Không quân (tiền thân là Trường Sĩ quan Cao xạ) được thành lập ngày 16/7/1964 trên cơ sở hợp nhất Học viện Phòng không và Học viện Không quân, có chức năng, nhiệm vụ đào tạo Sĩ quan Chỉ huy tham mưu kỹ thuật Không quân, Phòng không, Tác chiến điện tử, Kỹ sư Hàng không cho Quân chủng Phòng không - Không quân và Quân đội, nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế trong giáo dục, đào tạo; đồng thời, sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ khác trên giao. Trải qua 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ của Học viện đã nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn, gian khổ, đào tạo, bồi dưỡng hàng chục nghìn cán bộ cho Quân chủng và Quân đội; hợp tác đào tạo trên 3.000 cán bộ cho Quân đội nhân dân Lào, Quân đội Hoàng gia Campuchia và Quân đội Hoàng gia Thái Lan. Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Học viện đã trực tiếp tham gia chiến đấu 129 trận, cùng với quân và dân ta bắn rơi và làm hư hại 91 máy bay địch, xây đắp nên truyền thống: “Đoàn kết, anh dũng, tự lực tự cường, chủ động sáng tạo, khắc phục khó khăn, dạy tốt, học tốt, kiên quyết hoàn thành nhiệm vụ”. Ghi nhận thành tích đó, Học viện và 36 cá nhân đã được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, cùng nhiều phần thưởng cao quý¹.

Thủ trưởng Ban Giám đốc Học viện kiểm tra huấn luyện ngoài thao trường.

Hiện nay và trong những năm tới, trước yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại; xây dựng Quân chủng Phòng không - Không quân tiến thẳng lên hiện đại, quản lý, bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc, đòi hỏi Học viện tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, thực hiện tốt vai trò là trung tâm giáo dục, đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ Phòng không - Không quân “vừa hồng, vừa chuyên”, có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có kiến thức, năng lực toàn diện, chuyên nghiệp theo yêu cầu nhiệm vụ. Nhận thức rõ điều này, quán triệt và thực hiện nghiêm Nghị quyết số 1657-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới đồng bộ, toàn diện công tác giáo dục và đào tạo theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, có tầm nhìn dài hạn, bảo đảm khoa học, hệ thống và lộ trình phù hợp, với nhiều nội dung, biện pháp sát thực tiễn.

Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo là giải pháp cơ bản, quan trọng hàng đầu, bảo đảm cho việc đổi mới đúng định hướng, nguyên tắc; được thực tiễn khẳng định. Theo đó, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, khoa, đơn vị nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác nghiên cứu, quán triệt, tổ chức thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, đề án của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Quân chủng và Học viện về công tác giáo dục, đào tạo. Trực tiếp là Nghị quyết số 811-NQ/ĐU, ngày 05/4/2023 của Đảng ủy Học viện về tiếp tục đổi mới công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Học viện trong tình hình mới; tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì các cấp trong thực hiện. Yêu cầu cấp ủy, tổ chức đảng, chủ trì các cấp phải xác định việc đổi mới giáo dục, đào tạo là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và là khâu mang tính quyết định chuẩn đầu ra của Học viện. Trên cơ sở đó, cụ thể hóa thành các nội dung, chỉ tiêu, biện pháp thực hiện trong nghị quyết, kết luận lãnh đạo thường kỳ, xây dựng kế hoạch, chương trình hành động; thường xuyên rút kinh nghiệm, xác định biện pháp khắc phục khâu yếu, mặt yếu bảo đảm sát thực tiễn của từng cơ quan, khoa giáo viên và đơn vị. Quá trình thực hiện, Học viện chú trọng triển khai hiệu quả hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ, nhất là nhiệm vụ giáo dục và đào tạo. Kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh tiêu biểu với xây dựng cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; xây dựng cấp ủy gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp, nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; xây dựng và phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” - “Người chiến sĩ Phòng không - Không quân ưu tú”. Kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, khắc phục tư tưởng ngại khó, ngại khổ, thiếu tích cực, tự giác trong nghiên cứu khoa học, học tập, rèn luyện, công tác ở một số giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục và học viên.

Thực hành trên khí tài Π-19 của học viên chuyên ngành Rada.

Nhận thức đúng vai trò quan trọng, quyết định của đội ngũ cán bộ, giảng viên đối với chất lượng giáo dục và đào tạo, Học viện tập trung xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục đủ số lượng, đảm bảo chất lượng, cơ cấu hợp lý và đạt chuẩn theo quy định. Quán triệt, thực hiện Đề án “Xây dựng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục trong Quân đội đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo giai đoạn 2021 - 2030”, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng chủ động rà soát, xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, sử dụng, phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục. Xây dựng khung năng lực giảng dạy, năng lực quản lý giáo dục, quản trị nhà trường; tích cực đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi mặt theo các tiêu chí chuẩn hóa. Trong đó, đặc biệt coi trọng bồi dưỡng năng lực về phát triển chương trình đào tạo, giảng dạy theo phương pháp hiện đại; nghiên cứu khoa học, trình độ ngoại ngữ, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, kiến thức thực tiễn, tâm lý,... trong hoạt động giáo dục và đào tạo. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giảng mẫu theo nhóm khoa và các hình thức, như: thi phương pháp sư phạm, thi xét giảng viên dạy giỏi, chủ nhiệm bộ môn giỏi, cán bộ quản lý tốt, thực tế chức vụ, v.v. Đồng thời, phát huy vai trò, trách nhiệm của cán bộ, giảng viên có trình độ, kinh nghiệm thực tiễn tham gia các hoạt động bồi dưỡng phương pháp. Động viên, khích lệ, tạo điều kiện thuận lợi cả về vật chất và tinh thần cho đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục tích lũy kinh nghiệm, nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu xét duyệt các chức danh giáo sư, phó giáo sư, giảng viên chính, giảng viên cao cấp và cán bộ khoa học đầu ngành theo quy định. Tích cực phát hiện, báo cáo đề nghị trên điều động, bổ nhiệm cán bộ có chức danh khoa học, cán bộ đơn vị có năng lực, kinh nghiệm thực tiễn về Học viện công tác. Phấn đấu đến hết năm 2025, có 75% giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục đạt chuẩn hóa theo quy định, trên 25% giảng viên đạt trình độ tiến sĩ, trên 50% giảng viên qua cương vị chỉ huy, quản lý đơn vị phù hợp với mục tiêu, yêu cầu của từng đối tượng.

Thời gian qua, Học viện đã đạt được những kết quả tích cực trong đổi mới nội dung, chương trình đào tạo, song có nội dung, chương trình chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển, chất lượng xây dựng chuẩn đầu ra một số chương trình có nội dung còn hạn chế, thiếu cụ thể, chưa sát đối tượng. Để khắc phục hạn chế này, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới, hoàn thiện đồng bộ và thực hiện tốt nội dung, chương trình, quy trình đào tạo. Để đạt hiệu quả, Học viện quán triệt, thực hiện nghiêm Đề án “Đổi mới quy trình, chương trình đào tạo cán bộ các cấp trong Quân đội đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới” và chuẩn đầu ra các chương trình đào tạo theo Thông tư số 17/2021/TT-BGDĐT, ngày 22/6/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Chỉ đạo các cơ quan, khoa giáo viên tích cực rà soát, chủ động xây dựng mới, bổ sung, điều chỉnh, hoàn thiện quy trình, chương trình, nội dung đào tạo, bảo đảm tính toàn diện, hệ thống theo chuyên ngành, liên thông giữa các cấp học, bậc học, đạt được mặt bằng học vấn tương ứng với chức vụ. Tập trung xây dựng, sửa đổi, bổ sung chuẩn đầu ra chương trình, học phần (môn học), bài học; chú trọng nghiên cứu, cập nhật bổ sung nội dung, kiến thức mới về nghệ thuật quân sự, vũ khí, khí tài mới, cải tiến; ngoại ngữ, công nghệ thông tin, thể lực, quản lý Nhà nước, kinh tế - xã hội, pháp luật,... đưa vào giảng dạy. Triển khai nghiêm túc Đề án của Chính phủ đưa nội dung quyền con người và phát triển Chính phủ điện tử, chuyển đổi số vào chương trình đào tạo. Tăng cường khảo sát chất lượng học viên sau khi tốt nghiệp ra trường, kịp thời đề xuất điều chỉnh, bổ sung chương trình đào tạo, quy trình tổ chức thực tập, diễn tập, bắn đạn thật, sát thực tiễn và yêu cầu nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu. Để theo kịp với sự phát triển chung của xã hội, Học viện yêu cầu các cơ quan, khoa giáo viên chủ động tiếp cận thành tựu khoa học công nghệ, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ mô phỏng, công nghệ số vào xây dựng chương trình đào tạo.

Cùng với đó, Học viện đẩy mạnh đổi mới hình thức, phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục và đào tạo. Bám sát phương châm: “Cơ bản, hệ thống, thống nhất, chuyên sâu”, các cơ quan, khoa giáo viên chú trọng đổi mới hình thức, phương pháp dạy học theo hướng hiện đại, chuyển định hướng đánh giá hoạt động dạy và học từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực; lý luận liên hệ với thực tiễn, lý thuyết đi đôi với thực hành, lấy thực hành làm chính; kết hợp giữa học mới với ôn cũ; bồi dưỡng kiến thức, năng lực tư duy với rèn luyện bản lĩnh, tác phong chỉ huy và năng lực thực hành; chú trọng truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu và giáo dục truyền thống cho người học. Thường xuyên phát huy dân chủ quân sự, động viên tính tự giác, tích cực, sáng tạo, lòng say mê của người học, chống áp đặt, rập khuôn máy móc. Đẩy mạnh đổi mới hình thức, phương pháp thi, kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học đảm bảo thực chất, kiên quyết chống bệnh thành tích và tiêu cực trong giáo dục, đào tạo. Hằng năm, phấn đấu thi tốt nghiệp, bảo vệ luận văn, đồ án tốt nghiệp 99,8% đạt yêu cầu, có trên 75% khá, giỏi, xuất sắc, góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục và đào tạo, xây dựng Học viện Phòng không - Không quân “cách mạng, chính quy, chuẩn hóa, hiện đại”, xứng đáng với truyền thống đơn vị Anh hùng trong thời kỳ mới.

Thiếu tướng BÙI ĐỨC THÀNH, Chính ủy Học viện
___________________        

1 - 01 Huân chương Quân công hạng Nhất; 01 Huân chương Quân công hạng Nhì; 08 Huân chương Quân công hạng Ba; 13 Huân chương Chiến công hạng Nhất, hạng Nhì; 02 Huân chương Lao động hạng Nhì; 01 Huân chương Lao động hạng Ba. Nhà nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào tặng: 03 Huân chương Itxala, 01 Huân chương Lao động hạng Ba; Nhà nước Campuchia tặng: 01 Huân chương Ăngco, 01 Huân chương Hữu nghị Asarat, v.v. Nhân kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống, Học viện được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất.