Những năm qua, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 9 đã phối hợp với cấp ủy địa phương lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của chi bộ quân sự xã, phường, thị trấn (gọi chung là chi bộ quân sự xã). Qua đó, góp phần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quân sự ở cơ sở.

Thiếu tướng Ngô Văn Ba phát biểu chỉ đạo Hội nghị tổng kết phong trào Thi đua Quyết thắng năm 2016 tại Cụm thi đua 05 tỉnh sông Tiền, ngày 07-12-2016. (Ảnh: bchqs.dongthap.gov.vn)

Quân khu 9 là địa bàn chiến lược quan trọng của cả nước, gồm 12 tỉnh, thành phố với 1.432 xã, phường, thị trấn, trong đó có 33 xã biên giới, 99 xã ven biển, 17 xã đảo. Để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng vũ trang, nâng cao chất lượng công tác quân sự ở cơ sở, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 9 đã chủ trương coi trọng xây dựng chi bộ quân sự xã trên địa bàn Quân khu. Quán triệt Chỉ thị 16-CT/TƯ, ngày 05-10-2002 của Ban Bí thư (khóa IX) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng dân quân tự vệ và lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới và Hướng dẫn 35-HD/BTCTW, ngày 15-10-2009 của Ban Tổ chức Trung ương về tổ chức và hoạt động của chi bộ quân sự xã, phường, thị trấn; Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 9 đã phối hợp với các tỉnh ủy, thành ủy trên địa bàn Quân khu lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, nâng cao chất lượng chi bộ quân sự xã đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quân sự ở cơ sở. Đến nay, 100% xã trên địa bàn Quân khu có chi bộ quân sự, trong đó 93,92% chi bộ có cấp ủy. Hầu hết các chi bộ quân sự xã thực hiện tốt chức năng làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cơ sở lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quân sự, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc ngay từ cơ sở.

Trước hết, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu phối hợp với cấp ủy, chính quyền các địa phương đẩy mạnh công tác phát triển đảng trong đội ngũ cán bộ, chiến sĩ dân quân, nhất là cán bộ ban chỉ huy quân sự và trung đội dân quân cơ động của xã; bảo đảm đủ số lượng đảng viên để thành lập chi bộ quân sự theo đúng quy định của Điều lệ Đảng và có cơ cấu thành phần đúng theo hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương. Đồng thời quan tâm quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên, chi ủy viên, tổ chức chi bộ theo cơ cấu bí thư đảng ủy xã kiêm bí thư chi bộ quân sự, chỉ huy trưởng là phó bí thư chi bộ chi bộ quân sự xã. Cùng với đó, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và kiểm tra, giám sát chất lượng hoạt động, quản lý, giáo dục, rèn luyện đội ngũ đảng viên chi bộ quân sự xã; trọng tâm là nâng cao năng lực lãnh đạo của chi bộ quân sự đối với công tác quân sự ở cơ sở. Trong các hội nghị giao ban, sơ kết, tổng kết của đảng ủy, ban chỉ huy quân sự cấp huyện, đều mở rộng thêm thành phần bí thư chi bộ quân sự xã - chính trị viên, dự họp để tiếp thu, triển khai, thực hiện nhiệm vụ. Hằng tháng, quý, đảng ủy quân sự huyện có kế hoạch phân công đảng ủy viên xuống chỉ đạo các xã, phường, thị trấn về công tác quân sự; đồng thời dự sinh hoạt chi bộ quân sự, nắm tình hình, kịp thời chỉ đạo giải quyết những vướng mắc; chấn chỉnh, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm, nhất là trong thực hiện nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt Đảng và thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng.

Các chi bộ đều xây dựng quy chế làm việc, mối quan hệ công tác, cụ thể hóa chức trách của các đồng chí bí thư, phó bí thư. Do bí thư đảng ủy xã kiêm bí thư chi bộ quân sự, nên nghị quyết lãnh đạo công tác quân sự của chi bộ đảm bảo thực chất, toàn diện, sát tình hình; sự phối hợp giữa công tác lãnh đạo của cấp ủy và điều hành của chính quyền cũng chặt chẽ hơn. Việc triển khai thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng đều có sự vào cuộc của các cấp, các ban ngành đoàn thể, vì thế hiệu quả công tác được nâng lên rõ rệt, vị thế của ban chỉ huy quân sự xã ngày càng được khẳng định. Nội dung sinh hoạt của chi bộ quân sự có sự đổi mới, nghị quyết bám sát chức năng, nhiệm vụ chính trị được giao. Nhiều chi bộ đã tích cực đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt theo hướng hiệu quả, thiết thực, như: tuyên truyền về tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với nhiệm vụ chi bộ và đảng viên; thực hiện nội dung “bình rèn đảng viên” gắn với tự phê bình và phê bình, v.v. Một số chi bộ còn bố trí thời gian để sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt tư tưởng, nắm tâm tư, nguyện vọng và những khó khăn vướng mắc của bản thân, gia đình đảng viên, v.v. Qua đó, chất lượng sinh hoạt chi bộ từng bước được nâng lên, phát huy tốt Quy chế Dân chủ ở cơ sở, tăng cường sự đoàn kết, nhất trí, làm cơ sở để xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh, cơ quan vững mạnh toàn diện. Năng lực, trách nhiệm, tác phong công tác của cán bộ quân sự cấp xã có sự đổi mới, sâu sát với địa bàn, thực hiện tốt hơn chức trách, nhiệm vụ được giao. Kết quả đánh giá, phân loại tổ chức đảng, đảng viên, hằng năm có trên 98% chi bộ quân sự xã hoàn thành tốt nhiệm vụ; 95% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong đó có 14,28% hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Thực tế cho thấy, từ khi có chi bộ quân sự xã lãnh đạo, công tác quân sự ở cơ sở có nhiều chuyển biến tiến bộ; hoạt động tác chiến - trị an, tuyển chọn gọi công dân nhập ngũ, tuyển sinh quân sự, xây dựng, huấn luyện lực lượng dân quân tự vệ, quản lý, động viên quân dự bị, phối hợp các ngành, đoàn thể thực hiện nhiệm vụ quân sự, đạt được kết quả vững chắc. Lực lượng dân quân tự vệ tham gia tích cực vào các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, giúp nhân dân xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, thực hiện các cuộc vận động, phong trào, chính sách an sinh xã hội, hậu phương Quân đội; xung kích trong khắc phục hậu quả thiên tai, chủ động phối hợp, hiệp đồng với công an và các lực lượng có liên quan giải quyết hiệu quả những vụ việc phức tạp ở cơ sở, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở cơ sở, nhất là cơ sở trọng điểm về quốc phòng, an ninh.

Để nâng cao hơn nữa năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của chi bộ quân sự xã, đủ sức làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự ở cơ sở, thời gian tới, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu xác định: cần quán triệt và thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân khu lần thứ IX nhiệm kỳ 2015 - 2020; trong đó: tập trung xây dựng chi bộ quân sự xã, phường, thị trấn trong sạch vững mạnh; kịp thời kiện toàn, củng cố cấp ủy, đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên; nâng cao chất lượng sinh hoạt, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ về năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, v.v. Cục Chính trị tích cực, chủ động tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương làm tốt một số nội dung cơ bản sau:

Một là, tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên về công tác xây dựng chi bộ quân sự xã. Từ đó, nâng cao nhận thức, làm chuyển biến một bước quan trọng về trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp và cấp ủy, chính quyền địa phương đối với chủ trương tổ chức, hoạt động chi bộ quân sự xã. Cần xác đinh rõ chi bộ quân sự xã là hạt nhân lãnh đạo, nhịp cầu nối liền giữa Đảng với quần chúng; củng cố mối quan hệ máu - thịt với nhân dân, tạo cơ sở cho xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, tăng cường tiềm lực chính trị - tinh thần của khu vực phòng thủ, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội để phát triển kinh tế - xã hội.

Hai là, kịp thời kiện toàn đội ngũ chi ủy viên, bí thư, phó bí thư đủ số lượng, chất lượng cao, cơ cấu hợp lý; gắn xây dựng cấp ủy với xây dựng cán bộ chủ trì, đảm bảo tính ổn định trong nhiệm kỳ. Tăng cường bồi dưỡng, tập huấn đối với cấp ủy viên, nhất là các đồng chí bí thư, phó bí thư chi bộ về năng lực cụ thể hóa và tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, nghị quyết, chỉ thị của cấp trên; phương pháp quy tụ, tập hợp quần chúng để thực hiện nhiệm vụ, nhất là kinh nghiệm trong công tác quản lý, xây dựng, huấn luyện lực lượng dân quân tự vệ và dự bị động viên.

Ba là, thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp sinh hoạt chi bộ theo hướng vừa nâng cao tính hấp dẫn, vừa giữ vững tính giáo dục, tính lãnh đạo, tính chiến đấu, phù hợp với điều kiện thực tiễn tại cơ sở. Đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, gắn việc thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với yêu cầu cán bộ tự giác báo cáo kết quả rèn luyện, phấn đấu trước chi bộ; cấp trên làm gương cho cấp dưới; đảng viên làm gương cho quần chúng. Qua đó, xây dựng cho cán bộ trong ban chỉ huy quân sự xã và lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần cảnh giác và ý chí quyết tâm chiến đấu cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Bốn là, Cục Chính trị chủ động bổ sung, hoàn chỉnh Quy chế phối hợp thực hiện công tác tổ chức xây dựng Đảng, công tác cán bộ và công tác bảo vệ chính trị nội bộ với ban tổ chức các tỉnh ủy, thành ủy trên địa bàn; trong đó chú trọng tham gia xây dựng hệ thống chính trị, nhất là xây dựng chi bộ quân sự xã đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả thiết thực. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết về công tác này, giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc từ cơ sở. Phối hợp chỉ đạo, hướng dẫn chi bộ, cơ quan quân sự xã nâng cao năng lực lãnh đạo, thực hiện tốt công tác nắm tình hình địa bàn, kịp thời xử lý tốt các tình huống, không để bị động bất ngờ, góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở cơ sở.

Năm là, bảo đảm đầy đủ các chế độ, chính sách cho các hoạt động của ban chỉ huy quân sự xã và lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên, nhất là phụ cấp, trợ cấp, tiền ăn cho dân quân tự vệ, v.v. Khuyến khích các địa phương, đơn vị đẩy mạnh tăng gia sản xuất, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, tạo điều kiện cho cán bộ, chiến sĩ an tâm công tác.

Từ thực tiễn của Quân khu 9 có thể khẳng định việc xây dựng, nâng cao hiệu quả hoạt động lãnh đạo của chi bộ quân sự xã có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Thực hiện tốt vấn đề này thực chất là tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng vũ trang địa phương và nhiệm vụ quân sự ở cơ sở, đáp ứng yêu cầu xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh trong tình hình mới.

Thiếu tướng NGÔ VĂN BA, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Chủ nhiệm Chính trị Quân khu