Trên cơ sở nắm vững chức năng “đội quân công tác” của Quân đội trong thời bình, những năm qua lực lượng vũ trang tỉnh Bắc Kạn luôn quán triệt và thực hiện tốt chính sách dân tộc của Đảng, góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Hướng dẫn đồng bào canh tác ngô năng suất cao

Bắc Kạn là tỉnh miền núi, có 07 dân tộc cùng sinh sống, trong đó chủ yếu là người dân tộc thiểu số (DTTS)¹. Khó khăn đối với Tỉnh là mặt bằng dân trí còn thấp, kinh tế - xã hội chậm phát triển; cơ sở hạ tầng còn kém, nhất là vùng sâu, vùng xa; nhiều tập tục lạc hậu chưa được xóa bỏ, tình trạng di dịch cư tự do chưa được khắc phục. Từ đặc điểm này, các phần tử xấu đã triệt để lợi dụng, nhất là vấn đề dân tộc, tôn giáo để dụ dỗ, lôi kéo, kích động đồng bào, phá hoại chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc. Vì vậy, việc quán triệt, thực hiện tốt chính sách dân tộc của Đảng là yêu cầu trực tiếp, nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của lực lượng vũ trang (LLVT) Tỉnh.

Xuất phát từ tình hình đó, Đảng ủy Quân sự, Bộ Chỉ huy Quân sự (BCHQS) Tỉnh đã tập trung quán triệt tới mọi cán bộ, chiến sĩ (CB,CS) trong LLVT Tỉnh các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quân đội về công tác dân tộc (CTDT), nhất là Chỉ thị 572-CT/QUTW của Quân ủy Trung ương “Về Quân đội thực hiện CTDT trong tình hình mới”; Hướng dẫn 1617/HD-CT của Tổng cục Chính trị về việc triển khai thực hiện Chỉ thị này. Thông qua đó, làm cho mọi CB,CS trong LLVT Tỉnh nhận thức rõ quan điểm, đường lối và sự quan tâm đặc biệt của Đảng đối với vấn đề dân tộc và CTDT; coi đó vừa là tình cảm sâu nặng, vừa là chức năng, nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên, thể hiện bản chất, truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Cùng với giáo dục, Đảng ủy Quân sự Tỉnh yêu cầu các cấp phải thực hiện đúng nguyên tắc, cơ chế tiến hành CTDT đã được xác định. Theo đó, CTDT phải đặt dưới sự lãnh đạo, quản lý, điều hành của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy các đơn vị và sự lãnh đạo, quản lý của cấp ủy, chính quyền địa phương; phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, cơ quan chức năng, các tổ chức chính trị - xã hội trong tổ chức thực hiện; phát huy vai trò tham mưu của cơ quan quân sự các cấp trong phối hợp giữa các lực lượng, bảo đảm cho CTDT mang lại hiệu quả thiết thực.

Trên cơ sở kế hoạch, nội dung, chương trình đã xác định, Đảng ủy Quân sự, BCHQS Tỉnh tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, vận động đồng bào các DTTS thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Để làm được điều đó, BCHQS Tỉnh đã phối hợp với các cơ quan chức năng chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở, đội tuyên truyền và CB,CS trong LLVT về từng thôn, bản tuyên truyền để đồng bào các DTTS thêm gắn bó với Đảng, Bác Hồ, tự hào với truyền thống của quê hương cách mạng; nắm vững đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, chế độ ưu đãi đối với miền núi, vùng đồng bào DTTS, các quy định của địa phương; thấy rõ âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo hòng gây mất ổn định ở cơ sở. LLVT Tỉnh đã sử dụng nhiều hình thức, biện pháp tuyên truyền phù hợp với tâm lý, tập quán, nhận thức để đồng bào dễ hiểu, dễ làm theo, như: gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm; cung cấp thông tin thời sự; phổ biến yêu cầu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng - an ninh ở địa phương; giao lưu văn hóa, văn nghệ; bồi dưỡng kiến thức pháp luật, quốc phòng - an ninh cho các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong dòng họ; hướng dẫn áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong phát triển sản xuất, cải thiện đời sống,… Những hình thức này được tiến hành lồng ghép trong các đợt làm công tác dân vận, hành quân dã ngoại của các đơn vị; đồng thời, được thực hiện thường xuyên trên cơ sở có sự phối hợp chặt chẽ giữa LLVT Tỉnh với cấp ủy, chính quyền địa phương, phát huy vai trò gương mẫu, đi đầu của đội ngũ cán bộ trong hệ thống chính trị ở cơ sở. Bởi vậy, công tác tuyên truyền đã đạt những kết quả đáng phấn khởi, không chỉ có tác dụng nâng cao nhận thức của đồng bào, mà còn tạo sự gắn kết chặt chẽ giữa các đơn vị với cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân các dân tộc trong Tỉnh, góp phần củng cố niềm tin của đồng bào đối với Đảng, Nhà nước và LLVT, thúc đẩy tinh thần thi đua yêu nước thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng bản, làng giàu đẹp.

Những năm qua, mặc dù hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã có nhiều tiến bộ, song ở một số nơi, năng lực lãnh đạo, quản lý chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu của tình hình mới. Nhận thức rõ điều đó, Đảng ủy Quân sự, BCHQS Tỉnh chỉ đạo LLVT thuộc quyền chủ động tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở trên địa bàn vững mạnh. BCHQS Tỉnh đã triển khai kế hoạch đưa cán bộ về cơ sở thực hiện “bốn cùng”² với đồng bào để tìm hiểu, nắm tình hình ở cơ sở và thực hiện phương châm “Nói cho dân hiểu, làm cho dân tin” trong mọi công việc. Năm 2013, BCHQS Tỉnh đã tăng cường cán bộ đến 3 huyện (Ba Bể, Pác Nặm, Chợ Đồn), 23 lượt xã, 71 thôn, bản vùng sâu, vùng xa, nơi có đồng bào người Mông, Dao sinh sống; phối hợp, tham gia củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý, điều hành của cấp ủy, chính quyền cơ sở, cán bộ thôn, bản và các tổ chức đoàn thể ở địa phương, nhất là vùng có nhiều người DTTS sinh sống³. Hằng năm, BCHQS Tỉnh đều tổ chức lực lượng tham gia các đội công tác liên ngành, kết hợp vừa tuyên truyền, khám chữa bệnh, tặng quà cho đồng bào, vừa nắm tình hình địa bàn, kịp thời phát hiện những vụ việc phức tạp về an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội,… để cùng phối hợp xử lý, tạo môi trường ổn định giúp bà con yên tâm làm ăn, sinh sống. Nhờ đó, tình trạng di, dịch cư tự do giảm dần (năm 2011 có 28 hộ, năm 2012 còn 26 hộ, 6 tháng đầu năm 2013 chỉ còn 2 hộ).

Dưới sự chỉ đạo của Thường vụ Đảng ủy Quân khu 1 và Tỉnh ủy Bắc Kạn, BCHQS Tỉnh rất coi trọng công tác tạo nguồn cán bộ cơ sở cho các xã vùng sâu, vùng xa. Hằng năm, qua công tác tuyển quân, BCHQS Tỉnh chọn những người có đủ điều kiện về Trường Quân sự Tỉnh để đào tạo, bồi dưỡng tạo nguồn cán bộ cho địa phương. Khi số quân nhân này hoàn thành nhiệm vụ phục vụ tại ngũ trở về địa phương, họ sẽ được bố trí công tác với các chức danh, như: chỉ huy phó quân sự xã, trưởng công an xã, bí thư Đoàn thanh niên, trưởng thôn,… Trong 10 năm qua, toàn Tỉnh đã có 22 quân nhân là người DTTS được cử đi đào tạo trong các nhà trường quân đội, 50 học sinh người dân tộc Mông và Dao đi học tại Trường Thiếu sinh quân Việt Bắc,… Do có sự chủ động và làm tốt khâu tuyển chọn, bồi dưỡng nên số cán bộ được bổ sung cho địa phương đã đáp ứng tốt  chức trách, nhiệm vụ được giao, nhiều đồng chí có khả năng phát triển lên các chức danh cao hơn, góp phần giải quyết tình trạng thiếu cán bộ địa phương là người DTTS. Cùng với đó, BCHQS Tỉnh còn chủ động phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành chức năng tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho các đối tượng, trong đó có các già làng, trưởng bản, trưởng dòng họ, người có uy tín; xây dựng và phát huy vai trò lực lượng cốt cán trong các tôn giáo ở vùng các DTTS. Đồng thời, chú trọng xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, lực lượng dự bị động viên có chất lượng tổng hợp, trình độ sẵn sàng chiến đấu cao, đủ sức làm chỗ dựa cho cấp ủy, chính quyền cơ sở giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và phối hợp với các lực lượng xử lý có hiệu quả những vấn đề phức tạp trên địa bàn.

LLVT Tỉnh còn tích cực tham gia giúp địa phương phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai. Với phương châm “hướng mạnh về cơ sở”, BCHQS Tỉnh chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự các huyện (thị xã) tích cực tham gia tuyên truyền, vận động, hướng dẫn đồng bào thực hiện chương trình phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng nông thôn mới; làm nhà cho hộ nghèo; đưa nước sạch về nông thôn; khai hoang đất trống, đồi trọc, chuyển đổi vật nuôi, cây trồng; áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất lao động và chất lượng cuộc sống. Thực hiện Chương trình quân - dân y kết hợp, BCHQS Tỉnh đã ký kết, phối hợp chặt chẽ với các cơ sở y tế cấp tỉnh, huyện, xã, tổ chức các đợt truyền thông về sức khỏe, khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí, đầu tư nâng cấp trang thiết bị giúp đồng bào phòng, chống bệnh dịch, nâng cao thể chất. Với chức năng “Đội quân công tác”, CB,CS LLVT Tỉnh không quản khó khăn, gian khổ, thường xuyên thực hiện tốt vai trò nòng cốt, xung kích trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ cứu nạn; luôn có mặt kịp thời ở những nơi có sự cố lũ, lụt, cháy rừng, giúp dân sơ tán, khắc phục hậu quả, nhanh chóng ổn định đời sống⁴. Điển hình là, năm 2009, LLVT Tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với LLVT huyện Pác Nặm khắc phục hậu quả vụ sạt lở đất ở thôn Khên Lền, xã Công Bằng, góp phần hạn chế thiệt hại về người và cơ sở vật chất, được cấp ủy, chính quyền và đồng bào tin tưởng, khen ngợi.

Lực lượng vũ trang Tỉnh khắc phục vụ sạt lở đất ở huyện Pác Nặm

Đẩy mạnh phối hợp xây dựng thế trận quốc phòng - an ninh, thực hiện chính sách dân tộc đối với quân nhân. Các đơn vị đã phối hợp cùng cơ quan chức năng địa phương tổ chức tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về hai nhiệm vụ chiến lược; truyền thống dân tộc, quê hương, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương,… Từ đó, nâng cao nhận thức chính trị, niềm tự hào và trách nhiệm công dân, phát huy ý thức tự giác của đồng bào trong việc động viên gia đình tích cực tham gia các hoạt động của thôn, bản. Khi có tình huống xảy ra, LLVT Tỉnh đã huy động được đông đảo đồng bào, phát huy sức mạnh của quảng đại quần chúng nhân dân, không tiếc sức người, sức của cho các nhiệm vụ. Bởi vậy, 100% các cuộc diễn tập phòng thủ ở Tỉnh, huyện, diễn tập chiến đấu trị an, phòng, chống thiên tai, cháy rừng đều có sự tham gia tích cực của đồng bào.

Đối với công tác tuyển quân, do đa số thanh niên địa phương trong độ tuổi nghĩa vụ quân sự là người DTTS (chiếm gần 90%), nên BCHQS Tỉnh đã tham mưu cho Hội đồng Nghĩa vụ quân sự Tỉnh tính đến yếu tố đặc thù, bảo đảm về số lượng theo quy định, nhưng không hạ thấp tiêu chuẩn về chính trị và sức khỏe. Các địa phương trong toàn Tỉnh tổ chức bồi dưỡng đối tượng Đảng cho các thanh niên ưu tú là người DTTS trước khi nhập ngũ; tọa đàm, giao lưu “tiễn bạn tòng quân”, tặng quà khi thanh niên lên đường làm nghĩa vụ quân sự; đồng thời, thực hiện tốt chính sách dân tộc đối với quân nhân đang tại ngũ, v.v.

Để chính sách dân tộc của Đảng đi vào cuộc sống, Đảng ủy Quân sự, BCHQS Tỉnh yêu cầu các cơ quan, đơn vị phải tích cực đổi mới nội dung, hình thức công tác dân vận; thiết thực động viên đồng bào thực hiện tốt các cuộc vận động, phong trào thi đua ở cơ sở; tập trung thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ “Về chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 62 huyện nghèo”, Nghị quyết 80/2011/NQ-CP của Chính phủ “Về định hướng giảm nghèo bền vững thời kỳ từ năm 2011 đến năm 2020”. Đồng thời, đẩy mạnh thực hiện phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”; tiếp tục phát huy mô hình “Dân vận khéo”; nhân rộng các điển hình “Gương sáng thoát nghèo” để đồng bào học tập và làm theo, v.v.

Có thể khẳng định rằng, kết quả của việc thực hiện tốt chính sách dân tộc của LLVT tỉnh Bắc Kạn đã góp phần củng cố vững chắc mối quan hệ đoàn kết máu thịt quân - dân, tăng cường sức mạnh chính trị - tinh thần, khối đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Quân đội, giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Đại tá NGUYỄN VĂN MINH, Chính ủy BCHQS Tỉnh
________________

1 - Trong đó, dân tộc: Tày chiếm 56,68%, Dao 16,26%, Kinh 11,76%, Nùng 8,14%, Mông 5,62%, Hoa 0,59%,  Sán Chay 0,95%.
2 - “Bốn cùng”: 1. Cùng ăn; 2. Cùng ở; 3. Cùng làm; 4. Cùng nói tiếng dân tộc.
3 - Trong những năm qua, LLVT Tỉnh đã tham gia xóa được 18 thôn “trắng” đảng viên; kiện toàn 79 chi hội nông dân thôn (bản), 39 chi đoàn thanh niên, 45 chi hội phụ nữ; củng cố 13 đầu mối tự vệ; giúp 97 thôn xây dựng hương ước, kế hoạch phòng, chống cháy nổ, cháy rừng, lũ lụt, v.v.
4 - Trong 3 năm (2011-2013), LLVT Tỉnh đã huy động 394 lượt cán bộ thường trực, 581 lượt trung đội dân quân cơ động, 577 lượt dự bị động viên ứng cứu 367 người, chuyển 186 hộ dân ra khỏi vùng sạt lở đất; tham gia dập tắt gần 100 vụ cháy rừng, v.v.