Quân khu 5 thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trên địa bàn trọng yếu Nam Trung Bộ - Tây Nguyên, có vị trí chiến lược rất quan trọng. Nhận thức rõ vai trò đó, Đảng bộ Quân khu luôn quán triệt, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng mà Nghị quyết Đại hội IX Đảng bộ Quân khu đã xác định.

Trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bên cạnh thuận lợi là cơ bản, Quân khu phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Địa bàn Quân khu là một trọng điểm chống phá với nhiều âm mưu, thủ đoạn mới của các thế lực thù địch; tình hình an ninh trên tuyến biên giới, biển, đảo diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều yếu tố gây mất ổn định; ở một số địa phương tồn tại những vấn đề gây bức xúc cho một bộ phận nhân dân, ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, v.v.

Để hoàn thành nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, Đảng ủy Quân khu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện toàn diện nhiều nội dung, giải pháp. Trước hết, tập trung nâng cao hiệu quả vận hành cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với công tác rất quan trọng này. Thường vụ Đảng ủy Quân khu tổ chức nhiều phiên làm việc với thường trực các tỉnh ủy, thành ủy để tháo gỡ những vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Tập trung lãnh đạo cấp ủy các cấp, quán triệt nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của trên về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, cụ thể hóa bằng các chủ trương, giải pháp đồng bộ, sát đặc điểm, nhiệm vụ của từng địa phương, đơn vị. Những nhiệm vụ quan trọng, phức tạp có nghị quyết chuyên đề, chương trình hành động, quy chế lãnh đạo để triển khai thực hiện chặt chẽ, hiệu quả từ Quân khu xuống cơ sở, tạo sự chuyển biến rõ nét trong vận hành cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với công tác quân sự, quốc phòng. Đồng thời, thường xuyên đổi mới phương pháp lãnh đạo, phong cách, lề lối làm việc của cấp ủy, cấp ủy viên, cán bộ chủ trì các cấp; giải quyết tốt mối quan hệ giữa lãnh đạo với chỉ huy, giữa nội dung, nhiệm vụ lãnh đạo với phương pháp, cách thức lãnh đạo. Mỗi nội dung, đối tượng, nhiệm vụ có phương pháp lãnh đạo khoa học, phù hợp và được cụ thể hóa bằng những quy chế, quy định, quy trình cụ thể. Cùng với đó, Thường vụ Đảng ủy Quân khu tập trung lãnh đạo nâng cao năng lực quản lý nhà nước về quốc phòng, năng lực tham mưu về quân sự, quốc phòng của cấp ủy, cơ quan quân sự các cấp, nhất là cấp huyện, xã; chú trọng đổi mới phương pháp làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương bằng chương trình, kế hoạch, đề án cụ thể trên từng lĩnh vực.

Hai là, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh toàn diện; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trong khu vực phòng thủ vững chắc. Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu chỉ đạo các tỉnh trên địa bàn chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng và an ninh cho các đối tượng, làm cơ sở để xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, “thế trận lòng dân” vững chắc. Thường xuyên rà soát, nắm chắc các đối tượng, xây dựng chương trình, kế hoạch, đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục quốc phòng và an ninh cho phù hợp với từng đối tượng. Trong đó, đặc biệt coi trọng bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh cho cán bộ Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, chức sắc, chức việc tôn giáo, già làng, trưởng thôn, trưởng buôn, v.v.

Lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các cấp rà soát, điều chỉnh thế trận quân sự trong khu vực phòng thủ các cấp theo Nghị định 21/2019/NĐ-CP, ngày 22-02-2019 của Chính phủ về khu vực phòng thủ. Đẩy mạnh bổ sung, điều chỉnh quy hoạch tổng thể xây dựng hệ thống công trình chiến đấu, các chốt chiến dịch, cụm điểm tựa trọng điểm, căn cứ hậu cần, kỹ thuật, công trình phòng thủ, thiết bị chiến trường, hệ thống thông tin liên lạc, kho tàng hậu cần, kỹ thuật; các công trình trên các đảo gần bờ, tuyến biên giới,… phù hợp với phương án tác chiến, tạo thế phòng thủ liên hoàn vững chắc, phát huy được sức mạnh tổng hợp của các tiềm lực trong khu vực phòng thủ, sẵn sàng xử lý thắng lợi mọi tình huống theo phương châm: “xã giữ xã, huyện giữ huyện, tỉnh giữ tỉnh”; sẵn sàng đối phó với các tình huống cao hơn. Thực hiện tốt công tác phối hợp giữa các lực lượng trong xử lý các tình huống, không để bị động, bất ngờ, không để các thế lực thù địch tạo cớ can thiệp. Đồng thời, lãnh đạo thực hiện hiệu quả Nghị quyết chuyên đề và chương trình hành động của Đảng ủy Quân khu về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm hoạ, cứu hộ, cứu nạn.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy Quân khu, cấp ủy các cơ quan, đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh xây dựng tiềm lực, thế trận của nền quốc phòng toàn dân, trọng tâm là hoàn thiện quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương gắn kết chặt chẽ với quy hoạch và xây dựng các công trình phòng thủ. Bảo đảm mỗi bước phát triển kinh tế - xã hội là một bước tăng cường tiềm lực quân sự, quốc phòng trên địa bàn. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo bộ chỉ huy quân sự các tỉnh, thành phố chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương bổ sung, điều chỉnh chỉ tiêu Đề án “Bảo đảm quốc phòng” sát với nhiệm vụ, phù hợp với điều kiện của từng địa phương. Lãnh đạo thẩm định chặt chẽ về mặt quốc phòng các dự án phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị định 164/2018/NĐ-CP, ngày 21-12-2018 của Chính phủ và Quyết định 2412/QĐ-TTg, ngày 19-12-2011 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, phối hợp, tham gia xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, giúp dân xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai bằng những việc làm thiết thực, hiệu quả, góp phần xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc.

Lãnh đạo xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, lực lượng dự bị động viên đủ số lượng, đúng chuyên nghiệp quân sự. Trong đó, ưu tiên đầu tư trước xây dựng, huấn luyện, bảo đảm cho lực lượng động viên khẩn cấp huyện, tỉnh, nhất là ở biên giới, ven biển, các thành phố lớn. Chú trọng nâng cao chất lượng của lực lượng dân quân thường trực, dân quân cơ động, dân quân biển ở các địa bàn trọng điểm. Tiếp tục xây dựng các chốt chiến đấu của dân quân thường trực ở các xã biên giới theo kế hoạch của Bộ Quốc phòng. Lãnh đạo, phối hợp chặt chẽ với thành phố Đà Nẵng, tỉnh Quảng Ngãi, Khánh Hòa đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Đề án “Xây dựng hải đội dân quân thường trực tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới”. Tích cực huấn luyện nâng tỷ lệ đúng chuyên nghiệp quân sự trong các đơn vị dự bị động viên. Thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa đơn vị nhận nguồn và địa phương giao nguồn; phúc tra thực chất, nắm chắc những biến động về số lượng, chất lượng để có kế hoạch giáo dục, huấn luyện chặt chẽ. Tiếp tục huy động ngân sách địa phương để đào tạo sĩ quan dự bị, xây dựng các trung tâm huấn luyện dự bị động viên cấp huyện hoặc liên huyện. Với công tác tuyển quân, trên cơ sở kế hoạch phân bổ chỉ tiêu hợp lý cho từng địa phương, vùng miền, chỉ đạo chặt chẽ cơ quan quân sự các cấp, các đơn vị chủ động phối hợp với hội đồng nghĩa vụ quân sự cùng cấp thực hiện tốt công tác tuyển quân hằng năm, gắn với việc xây dựng lực lượng dự bị động viên và phát triển Đảng, đào tạo nguồn cán bộ cho cơ sở.

Ba là, lãnh đạo xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu vững mạnh toàn diện, lấy xây dựng về chính trị làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, hoàn thành mọi nhiệm vụ trong tình hình mới. Trong đó, chú trọng xây dựng bản lĩnh chính trị, ý chí chiến đấu, tinh thần sẵn sàng nhận nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ. Tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng. Thường xuyên nắm chắc tình hình tư tưởng của bộ đội, thực hiện tốt quản lý, giáo dục chung và giáo dục cá biệt, kịp thời thông tin, định hướng tư tưởng, dư luận nhằm tạo đồng thuận cao về nhận thức và hành động. Lãnh đạo tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ; chủ động phòng, chống “diễn biến hòa bình”, không để “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác thi đua, khen thưởng và phong trào Thi đua Quyết thắng, gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ ”; giữ gìn, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong tình hình mới. Đồng thời, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm quy định tổ chức biên chế lực lượng. Trên cơ sở quy định của Bộ Quốc phòng, Quân khu thường xuyên rà soát, có kế hoạch điều chỉnh lực lượng phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ, thực tế địa bàn; ưu tiên cho các đơn vị làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, các đơn vị ở địa bàn trọng điểm, biên giới, biển, đảo. Trong đó, tập trung chỉ đạo giải thể, điều chỉnh, tổ chức lại một số loại hình đơn vị, như: các trường quân sự địa phương, trường cao đẳng nghề, các trung đoàn bộ binh khung thường trực, v.v. Thực hiện giảm 10% quân số của một số cơ quan Quân khu theo đúng lộ trình và giải quyết phù hợp, hiệu quả quân số dôi dư biên chế ở các đơn vị.

Cùng với đó, tiếp tục quán triệt thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 765-NQ/QUTW và Nghị quyết 75-NQ/ĐU của Đảng ủy Quân khu về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”; tăng cường lãnh đạo nâng cao chất lượng toàn diện công tác huấn luyện, đào tạo theo phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện; coi trọng huấn luyện chuyên sâu, đồng bộ, sát đối tượng, nhiệm vụ, địa bàn, đơn vị, theo phương án sẵn sàng chiến đấu. Tập trung lãnh đạo tạo bước chuyển biến cơ bản, vững chắc về nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật, hạn chế thấp nhất vi phạm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, mất an toàn giao thông, tai nạn trong huấn luyện, lao động; xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang Quân khu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Nhờ tập trung lãnh đạo tốt, nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các địa phương và nhân dân đối với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc có nhiều chuyển biến. Công tác xây dựng nền quốc phòng toàn dân đạt được nhiều kết quả tích cực, vững chắc; tiềm lực, thế trận quốc phòng, an ninh trong khu vực phòng thủ được tăng cường. Chất lượng tổng hợp, trước hết là chất lượng chính trị, sức mạnh chiến đấu và khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang Quân khu được nâng lên. Các lực lượng phối hợp chặt chẽ xử lý tốt các tình huống xảy ra ở cả 3 môi trường: biển, đảo, biên giới phía Tây và nội địa, không để bị động, bất ngờ, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới, lãnh thổ của Tổ quốc và sự ổn định chính trị trên địa bàn, tạo điều kiện để các địa phương phát triển kinh tế xã hội. Đó là nguồn cổ vũ, động viên để Đảng bộ và lực lượng vũ trang Quân khu 5 đoàn kết, đổi mới, năng động, sáng tạo, quyết tâm lãnh đạo thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Trung tướng TRỊNH ĐÌNH THẠCH, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu