Trước yêu cầu nhiệm vụ của cách mạng, của Quân đội, ngày 28 tháng 02 năm 1947, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành Nghị định 243/NĐ thành lập Phòng Cán bộ thuộc Cục Chính trị, Bộ Quốc phòng. Từ đó, ngày 28 tháng 02 hằng năm đã trở thành Ngày truyền thống của Cục Cán bộ và ngành Cán bộ Quân đội.

Ban Chấp hành Đảng bộ Cục Cán bộ nhiệm kỳ 2010 - 2015

Sáu mươi nhăm năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị; sự quan tâm của lãnh đạo, chỉ huy các cấp; sự phối hợp, giúp đỡ tận tình của các cơ quan trong và ngoài Quân đội, ngành Cán bộ Quân đội đã không ngừng trưởng thành, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ nghiên cứu, tham mưu, hướng dẫn, tổ chức thực hiện công tác cán bộ (CTCB) trong Quân đội, góp phần quan trọng xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Trong thực hiện nhiệm vụ, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, nhân viên của Ngành luôn kiên định vững vàng, giữ vững nguyên tắc, giỏi về nghiệp vụ chuyên môn, có phẩm chất đạo đức tốt, đoàn kết, chủ động, sáng tạo, vượt mọi khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ (ĐNCB) quân đội đảm bảo về số lượng, có chất lượng cao, làm nòng cốt trong xây dựng, trưởng thành, chiến đấu và chiến thắng của Quân đội ta. Với những thành tích đã đạt được, nhiều tập thể và cá nhân của Ngành đã được Nhà nước, Quân đội trao tặng nhiều phần thưởng cao quý; Cục Cán bộ vinh dự được Nhà nước tuyên dương danh hiệu Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Các cá nhân được khen thưởng trong Hội nghị Tổng kết công tác cán bộ năm 2011, triển khai công tác cán bộ năm 2012

Từ khi đất nước thống nhất, đi lên CNXH, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Quân đội có bước phát triển mới. Trước yêu cầu đó, ngành Cán bộ Quân đội đã bám sát mọi hoạt động của bộ đội, tích cực nghiên cứu, chủ động tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy các cấp ra các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn về cán bộ và CTCB. Đồng thời, đã phối hợp với các ngành và các hoạt động công tác đảng, công tác chính trị, tập trung triển khai thực hiện các mặt của CTCB, góp phần quan trọng xây dựng được ĐNCB có cơ cấu ngày càng hợp lý, chất lượng không ngừng được nâng cao.

5 năm qua (2005 - 2010), trên cơ sở quán triệt, nắm vững quan điểm, nguyên tắc, cơ chế lãnh đạo của Đảng, CTCB của Quân đội đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng, làm tốt công tác tham mưu, đề xuất với Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương), Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị đề ra nhiều chủ trương, biện pháp để giải quyết về số lượng, nâng cao chất lượng ĐNCB; đồng thời, tích cực hướng dẫn, triển khai thực hiện có hiệu quả, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội. CTCB đã chủ động nghiên cứu, đề xuất xây dựng, ban hành các nghị quyết, chỉ thị, quy chế, quy định về xây dựng ĐNCB quân đội, nhất là xây dựng các văn bản thi hành Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam sửa đổi, bổ sung năm 2008; Quy chế CTCB; công tác đào tạo cán bộ ở nước ngoài đến năm 2020; giải quyết cán bộ ở cơ sở và điều động, sắp xếp học viên ra trường về các đơn vị đủ quân, sẵn sàng chiến đấu, đơn vị mới thành lập, hay được điều chỉnh về tổ chức, biên chế; từng bước cải thiện cơ cấu cán bộ, nhất là cán bộ tại chỗ cho các đơn vị ở phía Nam, cán bộ người dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa; bố trí đủ chính ủy, phó chính ủy, cơ bản đủ chính trị viên và chính trị viên phó theo Nghị quyết 51-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết 513-NQ/ĐUQSTW của Quân ủy Trung ương… CTCB đã chú trọng đổi mới công tác giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng ĐNCB; thực hiện đa dạng hóa các hình thức đào tạo, kết hợp giữa đào tạo theo chức vụ với đào tạo theo học vấn, giữa đào tạo trình độ đại học với các trình độ khác; mở rộng, đa phương hóa, đa dạng hóa đào tạo cán bộ ở nước ngoài. Việc rà soát, nhận xét, đánh giá, quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm, thăng quân hàm, chuyển cán bộ ra ngoài,… thường xuyên được đổi mới, đảm bảo đúng nguyên tắc, quy chế, quy trình CTCB. Công tác chính sách cán bộ, đào tạo sĩ quan dự bị được đổi mới, tổ chức có nền nếp, hiệu quả cao… Qua đó, chất lượng ĐNCB quân đội ngày càng được nâng lên; số lượng, cơ cấu cán bộ trên các địa bàn hợp lý; phẩm chất chính trị, năng lực lãnh đạo, chỉ huy quản lý đơn vị, phẩm chất đạo đức không ngừng được nâng cao, thực sự là lực lượng nòng cốt trong lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ.

Tập thể Cục Cán bộ hiện nay

Tuy nhiên, CTCB của Quân đội vẫn còn những hạn chế, khuyết điểm. Công tác quy hoạch vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của Quân đội; việc thực hiện các quy định, quy trình điều động, bổ nhiệm, đề bạt, tuyển chọn cán bộ đi học,... có lúc, có đơn vị còn thiếu chặt chẽ. Công tác giáo dục, đào tạo, quản lý, chính sách cán bộ,… chậm được đổi mới, hiệu quả chưa tương xứng. Công tác nghiên cứu, tham mưu của cơ quan cán bộ ở một số cơ quan, đơn vị chưa được phát huy đầy đủ,… Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, nhưng chủ yếu là do một số cấp ủy, cán bộ chủ trì các cấp chưa nghiên cứu, quán triệt sâu sắc và cụ thể hóa kịp thời các nghị quyết, chỉ thị của trên về CTCB; tổ chức thực hiện còn thiếu đồng bộ, hiệu quả chưa cao. Công tác kiểm tra, giám sát chưa thực sự sâu sát, cụ thể, tỷ mỉ.

Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH và hội nhập quốc tế đã và đang đặt ra những yêu cầu cao đối với nhiệm vụ xây dựng Quân đội nói chung, xây dựng ĐNCB quân đội nói riêng. Yêu cầu đó đòi hỏi CTCB trong Quân đội cần tiếp tục quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, trực tiếp là của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị; phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành để tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy các cấp xây dựng ĐNCB có số lượng, cơ cấu hợp lý; có bản lĩnh chính trị vững vàng, trình độ, kiến thức chuyên môn ngày càng cao, năng lực tổ chức thực tiễn tốt, thực sự là lực lượng nòng cốt xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

Các tập thể, cá nhân được khen thưởng trong Đại hội Thi đua Quyết thắng giai đoạn 2008 - 2010

Để thực hiện tốt vấn đề đó, CTCB trong Quân đội cần tập trung thực hiện tốt công tác nghiên cứu, tham mưu, hướng dẫn, tổ chức thực hiện, giúp cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và cấp ủy, chỉ huy trên những vấn đề cơ bản sau:

Thứ nhất, thực hiện tốt công tác quy hoạch, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, quản lý. Việc quy hoạch, sắp xếp cán bộ chỉ huy quản lý phải coi trọng cả phẩm chất, năng lực và kinh nghiệm lãnh đạo, chỉ huy của người cán bộ; chú ý phát hiện và mạnh dạn đề bạt những cán bộ trẻ có tài năng, đức độ. Các cấp cần tập trung xây dựng và thực hiện quy hoạch cán bộ theo quy định; thường xuyên rà soát và bổ sung, điều chỉnh kịp thời; thực hiện nghiêm việc phê duyệt và quản lý quy hoạch cán bộ từng cấp theo đúng quy định. Trong quy hoạch, chú ý bảo đảm mỗi chức danh có nhiều nguồn, nhiều độ tuổi; thường xuyên có 1/3 cán bộ trẻ. Ở các địa phương có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, phải có tỷ lệ cán bộ là người dân tộc thiểu số phù hợp. Khi luân chuyển cán bộ, cần chú ý giữa cơ quan với đơn vị, giữa chủ lực với địa phương và ngược lại. Cần làm tốt việc luân chuyển cán bộ từ nơi thuận lợi đến nơi khó khăn để rèn luyện, thử thách; định kỳ, chuyển đổi chức danh cán bộ chuyên môn, nghiệp vụ theo quy định; thực hiện nghiêm việc bổ nhiệm có thời hạn và bổ nhiệm lại đối với cán bộ chỉ huy, quản lý. Nhằm thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội XI của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ IX, công tác quy hoạch cần bám sát mục tiêu xây dựng ĐNCB đến năm 2020 của Quân ủy Trung ương. Việc bổ nhiệm, sắp xếp cán bộ chỉ huy, quản lý cần bám chắc các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị; chú ý kết hợp chặt chẽ giữa cán bộ tại chỗ với cán bộ luân chuyển từ nơi khác đến. Việc bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ là chỉ huy trưởng, chính ủy (chính trị viên) các cơ quan quân sự địa phương cần đảm bảo đầy đủ các tiêu chuẩn, nhất là độ tuổi để tham gia cấp ủy địa phương theo quy định. Việc đề nghị phong, thăng quân hàm sĩ quan các cấp phải coi trọng mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ và gắn với việc sử dụng cán bộ, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo, chỉ huy đơn vị. Các cấp cần thực hiện đúng quy định về cán bộ nghỉ hưu. Việc kéo dài thời hạn phục vụ tại ngũ phải bảo đảm chặt chẽ, đúng đối tượng, đủ điều kiện, tiêu chuẩn. Trong thời gian kéo dài thời hạn phục vụ tại ngũ, nếu sĩ quan không còn đủ điều kiện, tiêu chuẩn, thì xem xét để cho cán bộ được nghỉ hưu.

Đoàn cán bộ Quân đội nhân dân Lào dự Lớp tập huấn công tác cán bộ thăm và chụp ảnh lưu niệm với Cục Cán bộ

Thứ hai, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng ĐNCB. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, ĐNCB phải được đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng toàn diện, trước hết là chất lượng chính trị, năng lực lãnh đạo, tổ chức chỉ huy, quản lý và chuyên môn nghiệp vụ. Việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phải gắn chặt với quy hoạch tạo nguồn và yêu cầu dự kiến bố trí công tác; gắn đào tạo theo chức vụ với trình độ học vấn; chú trọng xây dựng bản lĩnh chính trị, mặt bằng kiến thức, trình độ cơ bản và chuyên ngành, bảo đảm cho cán bộ thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Với cán bộ chỉ huy, quản lý, phải chú ý trang bị kiến thức, phát triển năng lực toàn diện. Với cán bộ chuyên môn, nghiệp vụ phải chú ý trình độ chuyên môn sâu; đặc biệt, đào tạo càng cao thì phải kết hợp nhuần nhuyễn giữa kiến thức khoa học xã hội nhân văn với kiến thức chuyên ngành và tạo được tiềm năng phát triển lâu dài. Trong quá trình đào tạo, cần thực hiện nghiêm quy trình, chương trình, nội dung; khắc phục sự trùng lặp kiến thức giữa các cấp học, bậc học; chú trọng gắn nâng cao trình độ lý luận với bồi dưỡng năng lực thực tiễn, truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu; kết hợp giữa đào tạo chính quy với bồi dưỡng tại chức, gắn đào tạo với tự đào tạo. Chú ý đổi mới, nâng cao chất lượng dạy và học, thực hiện có hiệu quả liên kết đào tạo giữa các trường trong và ngoài Quân đội và đào tạo ở nước ngoài; duy trì nghiêm các quy định về quản lý học viên, thường xuyên sâu sát, nắm chắc tình hình, chủ động dự báo và làm tốt công tác tư tưởng, xử lý tốt mọi vấn đề nảy sinh... bảo đảm tỷ lệ học viên tốt nghiệp ra trường đạt chất lượng cao.

Thứ ba, tiếp tục tập trung giải quyết số lượng, cải thiện cơ cấu, nâng cao chất lượng ĐNCB, nhất là cán bộ cơ sở. Thực tế cho thấy, hiện nay ở một số đơn vị vẫn còn tình trạng vừa thừa, vừa thiếu cán bộ; số thừa không bù đắp được cho số thiếu, nhất là ở cấp phân đội, cán bộ chuyên môn, kỹ thuật, cán bộ tại chỗ phía Nam. Vì vậy, trên cơ sở nắm vững quan điểm, đường lối CTCB của Đảng, hướng dẫn của cơ quan cấp trên, CTCB cần tập trung xây dựng các kế hoạch, giải pháp nhằm giải quyết tốt số lượng cán bộ; từng bước khắc phục số thiếu và tăng tỷ lệ cán bộ tại chỗ đối với các địa bàn quan trọng, phức tạp; chú trọng đáp ứng cán bộ cho các đơn vị đủ quân sẵn sàng chiến đấu, đơn vị có biến động về nhiệm vụ, tổ chức, biên chế; lựa chọn những cán bộ quân sự, chuyên môn nghiệp vụ có tố chất hoạt động công tác đảng, công tác chính trị đưa đi chuyển loại chính trị. Mặt khác, cần tổ chức tốt việc tuyên truyền hướng nghiệp và có chính sách thu hút, động viên sinh viên tốt nghiệp đại học các chuyên ngành chuyên môn, kỹ thuật cần thiết có chất lượng tốt vào phục vụ Quân đội. Quan tâm chỉ đạo xây dựng đội ngũ sĩ quan dự bị đủ số lượng, nâng cao chất lượng, phù hợp về cơ cấu địa bàn và chuyên nghiệp quân sự, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cả trước mắt và lâu dài.

Thứ tư, tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đối với CTCB; chú trọng thực hiện có hiệu quả các mặt công tác chính sách, kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm… về CTCB. Đường lối, quan điểm của Đảng là cơ sở, định hướng để xác định mục tiêu, phương hướng, chủ trương, giải pháp xây dựng ĐNCB quân đội vững mạnh, đủ sức lãnh đạo, chỉ huy, quản lý đơn vị thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ. Vì vậy, trong CTCB, vấn đề cơ bản nhất là phải thực hiện nghiêm nguyên tắc Đảng lãnh đạo CTCB và thống nhất quản lý ĐNCB; tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy, phát huy vai trò của chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị trong tổ chức thực hiện CTCB. Các cấp cần chú ý kết hợp chặt chẽ xây dựng ĐNCB với xây dựng đội ngũ đảng viên; xây dựng ĐNCB chủ trì vững mạnh với xây dựng cấp ủy các cấp trong sạch, vững mạnh, làm hạt nhân lãnh đạo, chỉ huy và đoàn kết trong đơn vị. Các cấp cần thường xuyên nghiên cứu, hoàn thiện Quy chế CTCB, phân cấp quản lý cán bộ và thực hiện đúng thẩm quyền quản lý cán bộ theo quy định. Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống chính sách cán bộ, nhất là chính sách về tiền lương, phụ cấp; chính sách nhà ở; chính sách đối với các đối tượng đặc thù; chế độ an dưỡng, bồi dưỡng, khám, chữa bệnh; bảo hiểm y tế cho thân nhân cán bộ theo quy định. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc lãnh đạo, chỉ đạo CTCB của cấp ủy các cấp. Thực hiện tốt việc giám sát thường xuyên đối với tổ chức đảng và đảng viên. Kiểm tra việc chấp hành các nghị quyết, chỉ thị, quy định về CTCB ở các cấp. Đồng thời, chú ý phát huy vai trò của cơ quan kiểm tra trong kiểm tra, giám sát CTCB theo đúng Quy định số 58/QĐ-TW của Bộ Chính trị. Thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ; chấp hành các quy chế, chế độ, quy định về CTCB; ngăn chặn kịp thời mọi thiếu sót, khuyết điểm trong CTCB. Theo định kỳ, theo chuyên đề và theo từng nhiệm vụ, các cấp cần tổ chức sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm về CTCB. Nội dung sơ kết, tổng kết phải gắn với nhiệm vụ, yêu cầu CTCB và điều kiện, đặc điểm cụ thể của đơn vị. Qua đó, làm rõ những ưu điểm, khuyết điểm, trách nhiệm của từng cấp; chỉ rõ nguyên nhân và rút ra những kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện CTCB; đề ra được chủ trương, biện pháp thích hợp, tiếp tục xây dựng ĐNCB các cấp vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra.

Thứ năm, coi trọng xây dựng cơ quan và đội ngũ những người làm CTCB các cấp vững mạnh toàn diện, trước hết là về chính trị, tư tưởng, thực sự làm tốt vai trò tham mưu giúp cấp ủy xây dựng chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo và hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc thực hiện CTCB; bảo đảm cho CTCB luôn được thực hiện đúng theo quan điểm, đường lối của Đảng và sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy cấp trên cũng như cấp mình. Chú trọng xây dựng đội ngũ những người làm CTCB có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, trung thực, có đủ năng lực trí tuệ để thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ; đồng thời, luôn có ý chí, trách nhiệm, quyết tâm cao, đoàn kết, kỷ luật, vượt mọi khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.

Xây dựng ĐNCB quân đội trong sạch, vững mạnh, là trách nhiệm của các tổ chức và mọi cán bộ, đảng viên, trước hết là của cấp ủy, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp; trong đó có vai trò hết sức quan trọng của những người làm CTCB. Thực hiện có hiệu quả các giải pháp trên là hành động thiết thực kỷ niệm 65 năm Ngày truyền thống của Cục Cán bộ và ngành Cán bộ Quân đội nhân dân Việt Nam.

Trung tướng NGUYỄN VĂN ĐỘNG

Cục trưởng Cục Cán bộ