Tỉnh Hà Giang có đường biên giới dài gần 278km tiếp giáp với Trung Quốc, thuộc địa bàn 07 huyện, nơi sinh sống của 19 dân tộc; trong đó, đồng bào người dân tộc thiểu số chiếm hơn 62%. Đây là địa bàn khó khăn về nhiều mặt, trình độ dân trí không đồng đều, nhiều hủ tục còn tồn tại, kinh tế, xã hội kém phát triển; tình hình tội phạm, tệ nạn xã hội, xuất nhập cảnh trái phép, mua bán người, qua biên giới làm thuê,… diễn biến phức tạp, gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý, bảo vệ biên giới.

Phối hợp với lực lượng dân quân tuần tra biên giới

Quán triệt và thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của cấp trên, thời gian qua, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đồng bộ, toàn diện các biện pháp công tác biên phòng. Trong đó, tập trung nắm chắc tình hình khu vực biên giới, tăng cường công tác sẵn sàng chiến đấu, nâng cao chất lượng nắm, dự báo tình hình nội biên, ngoại biên, tham mưu, đề xuất với Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân Tỉnh và Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng các chủ trương, biện pháp quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Thực hiện Nghị quyết 33-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về Chiến lược Bảo vệ biên giới quốc gia, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã chủ trì tham mưu cho Tỉnh ủy xây dựng Chương trình hành động 54-Ctr/TU, ngày 31-5-2019 về thực hiện Nghị quyết 33-NQ/TW; Ủy ban nhân dân Tỉnh xây dựng Kế hoạch 248/KH-UBND, ngày 27-9-2019 để thực hiện Chương trình này. Đồng thời, tham mưu hoàn chỉnh các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo công tác quản lý, bảo vệ biên giới; đề xuất chủ trương, đối sách giải quyết các vấn đề trong công tác quản lý, bảo vệ biên giới; quản lý, kiểm soát xuất nhập cảnh; đối ngoại biên phòng, ngoại giao nhân dân,… phù hợp với tình hình mới, tạo cơ sở pháp lý nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ.

Để hoàn tốt nhiệm vụ, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, nhất là các xã biên giới và nội địa giáp ranh. Khu vực biên giới của Tỉnh đa phần là dân tộc thiểu số, trình độ dân trí, hiểu biết pháp luật hạn chế; đồng bào có mối quan hệ kinh tế, xã hội, quan hệ thân tộc lâu đời với nhân dân nước Bạn, nên ý thức về chủ quyền lãnh thổ, biên giới quốc gia của một bộ phận nhân dân còn giản đơn. Nắm chắc đặc điểm địa bàn, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương và phối hợp với các sở, ban, ngành thực hiện nghiêm Đề án “Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và nhân dân vùng biên giới”; đẩy mạnh công tác giáo dục, tuyên truyền 03 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc; âm mưu thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch; nhận diện hoạt động xâm phạm chủ quyền lãnh thổ, xâm hại lợi ích quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, v.v. Quá trình thực hiện, Bộ đội Biên phòng Tỉnh vận dụng đa dạng hình thức, phương pháp tuyên truyền, như: đưa nội dung về pháp luật biên giới vào chương trình bồi dưỡng, giáo dục, phổ biến kiến thức quốc phòng an ninh cho các đối tượng, tập huấn, huấn luyện dân quân tự vệ, dự bị động viên; phát huy vai trò của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các tổ, đội vận động quần chúng của các đồn, trạm Biên phòng, bám cơ sở để tuyên truyền; duy trì chuyên trang, chuyên mục, tăng thời lượng phát sóng tin, bài về biên giới, v.v. Ngoài ra, Bộ đội Biên phòng Tỉnh còn tích cực sử dụng phương pháp trực quan, chiếu phim, phát tờ rơi để tuyên truyền trong các phiên chợ của đồng bào; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về biên giới và Bộ đội Biên phòng. Từ năm 2014 đến nay, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tổ chức hơn 9.420 buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho gần 150 nghìn lượt người, chiếu phim và sân khấu hóa 163 buổi, v.v. Qua đó, nâng cao nhận thức, ý thức về quốc gia, quốc giới, tinh thần tự tôn dân tộc, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và nhân dân trong quản lý, bảo vệ đường biên, mốc giới và giữ gìn an ninh, trật tự khu vực biên giới.

Phối hợp với Đại đội quản lý biên giới huyện Mã Quan (Trung Quốc) tổ chức tuyên truyền pháp luật và phát tờ rơi cho nhân dân 2 bên biên giới

Nhằm tạo nền tảng thực hiện tốt công tác biên phòng, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, Bộ đội Biên phòng Tỉnh phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng thế trận biên phòng toàn dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân ở khu vực biên giới. Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Tỉnh chỉ đạo các đơn vị tích cực tham gia củng cố, nâng cao năng lực của hệ thống chính trị cơ sở, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng và toàn dân tham gia thực hiện công tác biên phòng. Bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang, Bộ đội Biên phòng Tỉnh xây dựng và thực hiện nghiêm Quy chế phối hợp giữa Đảng ủy Bộ đội Biên phòng Tỉnh với huyện ủy 07 huyện biên giới, giữa đảng ủy các xã biên giới với cấp ủy các đồn Biên phòng và thực hiện tốt các quy chế, chương trình phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể địa phương với Bộ đội Biên phòng Tỉnh theo phân cấp. Từ năm 2013 đến nay, Bộ đội Biên phòng Tỉnh thường xuyên duy trì 34 cán bộ tham gia giữ cương vị phó bí thư kiêm phụ trách an ninh tại 34 xã, thị trấn biên giới; tăng cường 145 đảng viên sinh hoạt tại 126 chi bộ thôn, bản; 360 cán bộ thường xuyên giúp đỡ 1.715 hộ gia đình (trên 8.473 nhân khẩu) ở khu vực biên giới. Qua đó, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên, năng lực quản lý, điều hành của chính quyền; phát huy vai trò, hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở các xã, thôn, bản biên giới.

Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tham mưu cho Tỉnh bổ sung, điều chỉnh, quy hoạch dân cư, từng bước hình thành các cụm dân cư, thôn, bản ở khu vực biên giới theo Chương trình 120 của Chính phủ. Ưu tiên đầu tư triển khai các dự án trồng, quản lý, bảo vệ rừng vành đai biên giới; chương trình rà phá bom mìn, vật liệu nổ; phát triển cơ sở hạ tầng, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân; đầu tư xây dựng các công trình phục vụ quản lý, bảo vệ biên giới phù hợp với thế trận quân sự của Tỉnh. Chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo; hướng dẫn, hỗ trợ đồng bào chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, làm dịch vụ du lịch, học nghề, giúp dân giảm nghèo bền vững¹,… góp phần củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc, xây dựng “thế trận lòng dân”, thế trận biên phòng toàn dân vững chắc.

Cùng với đó, Bộ đội Biên phòng Tỉnh còn tham mưu cho các địa phương biên giới thành lập, nâng cao hiệu quả hoạt động của ban chỉ đạo thực hiện phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới” ở các cấp theo Chỉ thị 01/CT-TTg, ngày 09-01-2015 của Thủ tướng Chính phủ. Đề xuất các giải pháp xây dựng lực lượng bảo vệ biên giới toàn dân rộng khắp; vận động nhân dân tham gia phong trào tự quản đường biên, cột mốc; giao đoạn biên giới, cột mốc cho các hộ gia đình, cá nhân có đất sản xuất, đất rừng, hoặc chính quyền cấp xã quản lý; xây dựng và nhân rộng các mô hình “Tiếng mõ an ninh, chiếc gậy an toàn”, “Thanh niên làm chủ đường biên cột mốc quốc giới”,… qua đó, góp phần đẩy mạnh phong trào bảo vệ chủ quyền, an ninh và phòng chống tội phạm khu vực biên giới. Hiện nay, Tỉnh có 856 cá nhân, 107 tập thể tham gia tự quản đường biên, cột mốc; duy trì 242 tổ an ninh trật tự, với trên 1.580 người tham gia. Do vậy, các vụ việc xảy ra trên khu vực biên giới đều được nhân dân kịp thời phát hiện, báo cho đồn Biên phòng, chính quyền địa phương để xử lý, giải quyết.

Với chức năng, nhiệm vụ được giao, Bộ đội Biên phòng Tỉnh tăng cường biện pháp nghiệp vụ, triển khai toàn diện các mặt công tác biên phòng, kiên quyết đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ gìn trật tự an toàn xã hội, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới. Theo đó, Bộ đội Biên phòng Tỉnh duy trì nghiêm nền nếp, chế độ sẵng sàng chiến đấu; thường xuyên bổ sung, điều chỉnh hệ thống văn kiện tác chiến; chủ động xây dựng, triển khai các kế hoạch nghiệp vụ; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng quân sự, công an trong nắm tình hình, tổ chức tuần tra, kiểm soát bảo vệ biên giới. Chú trọng đẩy mạnh công tác trinh sát biên phòng, nắm chắc tình hình nội biên, ngoại biên, nhất là hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, các loại tội phạm,… để chủ động đấu tranh, ngăn chặn, bóc gỡ và kịp thời xử lý linh hoạt, khôn khéo, giải quyết dứt điểm các vụ việc xâm phạm chủ quyền, an ninh biên giới. Đồng thời, tham mưu cho Tỉnh xây dựng, triển khai Đề án bố trí lại các trạm kiểm soát biên phòng giai đoạn 2018 -2021, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý, bảo vệ biên giới. Bằng các biện pháp đồng bộ, Bộ đội Biên phòng Tỉnh thực hiện có hiệu quả nhiều chuyên án, giữ vững chủ quyền lãnh thổ, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở khu vực biên giới².

Để giải quyết tốt vấn đề chủ quyền, an ninh biên giới, Bộ đội Biên phòng Tỉnh kiên quyết, kiên trì, vừa hợp tác, vừa đấu tranh, giải quyết các vụ việc vi phạm liên quan đến phía Trung Quốc theo đúng 03 văn kiện pháp lý và đường lối đối ngoại của Đảng. Chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng Trung Quốc đấu tranh phòng, chống tội phạm trên biên giới, tội phạm xuyên quốc gia. Mặt khác, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đẩy mạnh công tác đối ngoại biên phòng, tích cực tham gia trao đổi đoàn, chia sẻ thông tin thông qua hội ngộ, hội đàm, “đường dây nóng”; diễn tập liên hợp phòng, chống tội phạm xuyên biên giới, tìm kiếm, cứu nạn, khắc phục thiên tai, hỏa hoạn,… nhằm tăng cường hiểu biết, tình hữu nghị, nâng cao chất lượng phối hợp quản lý, bảo vệ biên giới³. Thông qua công tác đối ngoại, Bộ đội Biên phòng Tỉnh đã cùng với phía Bạn giải quyết tốt những vấn đề còn bất đồng, tồn tại trên tinh thần tuân thủ, thực thi đúng các quy chế về biên giới, không làm phức tạp tình hình.

Quán triệt sâu sắc Nghị quyết 33 của Bộ Chính trị (khóa XII) và phát huy kết quả, kinh nghiệm đã đạt được, Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang tiếp tục đẩy mạnh xây dựng cơ quan, đồn, trạm Biên phòng vững mạnh toàn diện, làm nòng cốt quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, góp phần xây dựng khu vực biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định, hợp tác và phát triển, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Đại tá VÀNG ĐÌNH CHIẾN, Chỉ huy trưởng
____________

1 - Các chương trình giúp dân xóa đói, giảm nghèo, như: “Bò giống giúp người nghèo biên giới”; “Nâng bước em tới trường”; “Xuân biên phòng ấm lòng dân bản”; “Con nuôi Đồn biên phòng”, v.v.

2 - Giai đoạn 2015 - 2019, điều tra, xử lý 1.390 vụ/ 931 đối tượng vi phạm pháp luật; trong đó có 243 vụ/300 đối tượng liên quan đến ma túy; 97 vụ/37 đối tượng liên quan đến mua bán người. Đăng ký xuất nhập cảnh, xuất nhập biên cho gần 4 triệu lượt người, gần 250.000 lượt phương tiện, v.v.

3 - Năm 2018 và 2019, phối hợp tuần tra, tuyên truyền phổ biến pháp luật, giải quyết vụ việc song phương 37 lượt; hội đàm 235 đoàn; trao trả công dân 235 lượt; tháo dỡ 36 m hàng rào vi phạm đường thông tầm biên giới, v.v.