Những năm qua, quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, trực tiếp là Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng; bám sát, nắm chắc đặc điểm địa bàn, chức năng, nhiệm vụ, Bộ đội Biên phòng đã thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo của Đảng, góp phần phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới của Tổ quốc.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng 563, Bộ Chỉ huy BĐBP Hà Tĩnh giúp nhân dân  xã Kim Sơn 2 bị mắc kẹt trong vùng lũ đến nơi an toàn. (Nguồn: Báo Hà Tĩnh)

Bộ đội Biên phòng (BĐBP) hoạt động chủ yếu ở khu vực biên giới (KVBG) của đất nước. Nơi đây, địa hình phức tạp, thời tiết khắc nghiệt, dân cư thưa thớt, có đông đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), tín đồ theo đạo cùng sinh sống¹. Những năm qua, nhờ có sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chính quyền các cấp, thông qua những chủ trương, chính sách kịp thời, phù hợp, nên đời sống đồng bào KVBG đã có nhiều khởi sắc. Tuy nhiên, đây vẫn là những địa bàn còn đầy khó khăn của đất nước. Hiện tượng di dịch cư tự do, vượt biên, buôn bán chất ma túy, vũ khí, hàng hóa trái pháp luật,... ở KVBG có nhiều diễn biến phức tạp. Các thế lực thù địch thường xuyên lợi dụng những vấn đề “dân tộc”, “tôn giáo”, “nhân quyền”,… để chống phá quyết liệt, nhất là ở Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ. Trong khi đó, hệ thống chính trị, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở còn hạn chế; hiệu quả hoạt động của các đoàn thể chính trị - xã hội chưa cao,… Những hiện tượng trên ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), tăng cường quốc phòng - an ninh (QP-AN), bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở KVBG. Để khắc phục tình trạng đó, cùng với các giải pháp tổng thể khác, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP xác định: tham gia thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo (DT,TG) của Đảng ở KVBG vừa là nhiệm vụ cơ bản, yêu cầu cấp bách của thực tiễn, vừa là tình cảm, trách nhiệm của BĐBP.

Với nhận thức đó, BĐBP đã coi trọng thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, kết hợp giữa giáo dục nâng cao nhận thức về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước với bồi dưỡng đạo đức, trách nhiệm cho cán bộ, chiến sĩ (CB,CS) về việc thực hiện chính sách DT,TG của Đảng. Đây là cơ sở để họ phát huy trách nhiệm, thực hiện tốt nhiệm vụ của mình trên cương vị công tác. Theo đó, các đơn vị đã tập trung bồi dưỡng cho CB,CS nắm vững các quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về đại đoàn kết toàn dân tộc; vấn đề DT,TG; phát triển KT-XH, tăng cường QP-AN ở KVBG; Luật Biên giới quốc gia, Pháp lệnh Tôn giáo và các văn bản của Nhà nước liên quan đến công tác DT,TG và lãnh thổ, biên giới quốc gia. Đồng thời, tập trung làm rõ các thủ đoạn xuyên tạc, chống phá đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, “xưng vua, nổi phỉ”, truyền đạo trái pháp luật, kích động, lôi kéo đồng bào vượt biên trái phép, di dịch cư tự do,... của các thế lực thù địch. Cùng với đó, BĐBP đã kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm với xây dựng các chương trình, kế hoạch tiến hành công tác DT,TG, đảm bảo vừa đáp ứng nội dung, yêu cầu về công tác tuyên truyền, vận động quần chúng (VĐQC), vừa phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của BĐBP.

Để thực hiện tốt chính sách DT,TG của Đảng ở KVBG, các đơn vị BĐBP đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng, các cấp, các ngành xây dựng, hoàn thiện và thực hiện có hiệu quả cơ chế phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng trên địa bàn. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, hướng dẫn của Tổng cục Chính trị, Bộ Tư lệnh BĐBP và các đơn vị Biên phòng đã tổ chức ký Quy chế phối hợp với các quân khu, quân chủng, Bộ Công an, Mặt trận Tổ quốc, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu Chiến binh, Ban Dân vận, Ban Dân tộc miền núi, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục - Đào tạo và các ban, ngành khác thường xuyên rà soát, đánh giá, chỉ ra những mặt còn hạn chế, thiếu sót và nguyên nhân; bổ sung, hoàn thiện, nâng cao hiệu lực thực hiện Quy chế trên các mặt: kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội và QP-AN. Đồng thời, phối hợp tổ chức xây dựng, triển khai thực hiện các đề án, như: “Nâng cao hiểu biết pháp luật cho đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào vùng biên giới”, “Công tác thông tin tuyên truyền vùng dân tộc thiểu số”; các bộ đề cương, “tờ rơi”, tủ sách pháp luật,... về các mặt công tác DT,TG, về Luật Biên giới quốc gia, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Bảo vệ môi trường và Luật Phòng, chống tội phạm về ma tuý,... được tuyên truyền bằng tiếng phổ thông và tiếng dân tộc. Cùng với lực lượng vũ trang địa phương, các tổ chức, lực lượng trên địa bàn, BĐBP đẩy mạnh công tác tuần tra, quản lý chủ quyền biên giới; ngăn chặn, truy quét tội phạm, ngăn ngừa di dịch cư tự do, truyền đạo trái pháp luật, vượt biên trái phép, buôn bán hàng lậu, hàng quốc cấm; tham gia giúp nhân dân phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, xây dựng các điểm sáng văn hóa, khắc phục hậu quả thiên tai, bão, lũ. BĐBP đã cùng với các tổ chức, lực lượng đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn lợi dụng vấn đề “dân tộc”, “tôn giáo”, “nhân quyền” hòng kích động thành lập cái gọi là: “Nhà nước Đề ga độc lập”, phát triển “Tin lành Đề ga” ở Tây Nguyên; “Nhà nước Mông tự trị”, phát triển “Tin lành Vàng Chứ” trong người Mông ở vùng Tây Bắc và các KVBG khác của Tổ quốc.

Việc tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác VĐQC được BĐBP hết sức coi trọng. Với phương châm hướng về cơ sở, thực hiện “cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng dân tộc” với đồng bào; “nghe dân nói, nói để dân hiểu, làm để dân tin”, CB,CS Biên phòng luôn có mặt ở các thôn, bản KVBG; phối hợp với các lực lượng trên địa bàn lập các tổ, đội công tác liên ngành do địa phương chủ trì tổ chức, kịp thời tham gia giải quyết những vấn đề bức xúc, “điểm nóng” ở địa phương. Các tổ, đội công tác hoạt động theo chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương, lấy BĐBP làm nòng cốt, theo phương thức: kiên trì vận động, thuyết phục nhân dân, hỗ trợ lực lượng khác tiếp xúc với dân để truyền đạt, giải thích các chủ trương của cấp ủy, chính quyền địa phương, giúp nhân dân giải tỏa những bức xúc, ổn định tình hình. Một trong những phương pháp VĐQC đã được BĐBP thực hiện có hiệu quả là đưa cán bộ, sĩ quan tăng cường cho các xã đặc biệt khó khăn ở KVBG. Đây là những đồng chí được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức toàn diện, có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, có năng lực tổ chức hoạt động thực tiễn trên địa bàn; có nhiệm vụ tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương về công tác lãnh đạo, quản lý, điều hành hoạt động của hệ thống chính trị, những biện pháp phát triển KT-XH, tăng cường QP-AN trên địa bàn. Đồng thời, hướng dẫn, xây dựng các quy chế, quy định, đưa công tác xây dựng Đảng đi vào nền nếp, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở. Bên cạnh đó, BĐBP còn cử đảng viên ở các đồn Biên phòng về sinh hoạt tại các chi bộ thôn, bản; phối hợp với các cấp đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên mới trong vùng đồng bào DT,TG; tuyển chọn, tổ chức giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng con em các dân tộc thiểu số vào lực lượng; đồng thời, tạo nguồn cán bộ cho BĐBP và địa phương, góp phần xoá các thôn, bản “trắng” về đảng viên và tổ chức đảng, xây dựng địa bàn và nền biên phòng toàn dân, thế trận biên phòng toàn dân ở KVBG ngày càng vững chắc. Hình ảnh “Bộ đội quân hàm xanh”, “Cán bộ xã quân hàm xanh”, “Thầy giáo quân hàm xanh”, “Thầy thuốc quân hàm xanh” hướng dẫn đồng bào thay đổi cách thức sản xuất, áp dụng khoa học - kỹ thuật vào chuyển đổi vật nuôi, cây trồng, làm lúa nước; dạy học, xóa mù chữ, khám, chữa bệnh cho các cụ già, em nhỏ; hay tham gia các lễ hội văn hóa của đồng bào các DT,TG, thăm hỏi các già làng, trưởng bản, chức sắc, chức việc tôn giáo; không quản ngại hy sinh, gian khổ, băng mình trong bão, lũ, hỏa hoạn bảo vệ, cứu người và tài sản của nhân dân,... đã làm cho phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” thêm tỏa sáng, được đồng bào các DT,TG ở KVBG tin tưởng, làm theo. Như vậy, BĐBP thực sự là chỗ dựa vững chắc cho cấp ủy, chính quyền địa phương và là lực lượng quan trọng trong giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; điểm sáng văn hóa để đồng bào các DT,TG ở KVBG gửi gắm niềm tin.

Tích cực tham gia phát triển KT-XH, tăng cường QP-AN ở KVBG được BĐBP hết sức chú trọng. Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xoá đói giảm nghèo của Chính phủ, BĐBP đã phối hợp với Ủy ban Dân tộc, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam,... tổ chức nhiều lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về quản lý nhà nước, công tác dân vận, phát triển KT-XH, xóa đói giảm nghèo, xóa nạn mù chữ; bồi dưỡng kiến thức khởi sự doanh nghiệp nhỏ, phát triển kinh tế hộ gia đình,... cho đội ngũ cán bộ biên phòng và cán bộ xã, phường, thôn, bản và nhân dân KVBG². Những việc làm đó góp phần làm cho các chương trình phát triển KT-XH, chuyển dịch cơ cấu vật nuôi, cây trồng, xây dựng các mô hình kinh tế trang trại, vườn đồi, chăn nuôi gia súc, gia cầm,… của Nhà nước ta ở KVBG được phát huy có hiệu quả. Quán triệt Nghị quyết 150 của Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) về Quân đội tham gia lao động sản xuất, phát triển KT-XH, tăng cường QP-AN trên các địa bàn chiến lược, Bộ Tư lệnh BĐBP phối hợp với các quân khu chỉ đạo các đơn vị triển khai xây dựng 21 khu kinh tế kết hợp với quốc phòng, sắp xếp ổn định cho gần một trăm nghìn hộ dân KVBG các tỉnh: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Điện Biên, Lai Châu, Quảng Trị và khu vực Tây Nguyên, hình thành các cụm làng - xã biên giới; phối hợp với các đơn vị 123 của Quân khu và Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh, tham gia phát triển KT-XH, xoá đói giảm nghèo, tăng cường QP-AN ở địa bàn biên giới. Đặc biệt, BĐBP đã tham gia thực hiện có hiệu quả các hoạt động, như: xây dựng Nhà Đại đoàn kết, Nhà Tình nghĩa, Nhà Tình thương; chăm lo giúp đỡ các gia đình chính sách; phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn; phối hợp với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Báo Quân đội nhân dân phát động Chương trình “Mái ấm cho người nghèo biên giới, hải đảo” (thực hiện từ tháng 10-2008 đến tháng 3-2011); vận động quyên góp được hàng chục tỷ đồng, huy động hàng trăm nghìn ngày công, xây dựng được 6.901 ngôi Nhà Đại đoàn kết và 272 công trình dân sinh, thực hiện có hiệu quả kế hoạch phát triển KT-XH vùng biên giới, cải thiện đời sống nhân dân KVBG. Cùng với đó, BĐBP đã tham mưu với các cấp thực hiện phủ sóng phát thanh, truyền hình cho các xã KVBG; xây dựng hàng nghìn làng, bản văn hóa, gia đình văn hóa,... Qua đó, tích cực xây dựng lối sống mới, nâng cao mức sinh hoạt, hưởng thụ văn hóa, từng bước đẩy lùi các tệ nạn mê tín, dị đoan, các hủ tục ở KVBG. Việc tham gia củng cố, đầu tư xây dựng cơ bản hệ thống giáo dục, đội ngũ giáo viên từ mầm non, tiểu học đến trung học cơ sở,... được BĐBP thực hiện tốt. Đến năm 2013, ở KVBG, cơ bản đã xóa được các thôn, bản “trắng” về giáo dục; chất lượng đào tạo học sinh ngày một cao; tỷ lệ người mù chữ giảm dần, các xã biên giới đều đạt chuẩn quốc gia về xóa mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học, nhiều nơi đang triển khai phổ cập trung học cơ sở, hình thành các trung tâm giáo dục cộng đồng, mở mang kiến thức, phát triển dân trí. BĐBP còn cùng với các tổ chức, lực lượng tích cực củng cố xây dựng hệ thống y tế, tăng cường y, bác sĩ, dụng cụ y tế, thuốc chữa bệnh cho các xã, thôn, bản biên giới. Đồng thời, thực hiện tốt chính sách miễn giảm phí chữa bệnh cho người nghèo, chương trình kế hoạch hóa gia đình, tiêm chủng mở rộng, phòng chống dịch bệnh; tham mưu cho các địa phương xây dựng và tổ chức nhiều phong trào quần chúng trong quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới³. Các đơn vị BĐBP đã tăng c­ường lực l­ượng ở địa bàn trọng điểm, nắm chắc tình hình, kiên quyết đấu tranh ngăn chặn các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch⁴; phối hợp với lực l­ượng dân quân, công an xã, thôn, bản tuần tra biên giới, bờ biển (71.818 lần), tham gia đấu tranh chống xâm cư­ (ở 169 điểm) và phát hiện xử lý 4.339 đối t­ượng xâm nhập trái phép qua biên giới, v.v.

Những việc làm trên đã thể hiện tình cảm, trách nhiệm của BĐBP đối với đồng bào KVBG, góp phần thực hiện tốt chính sách DT,TG của Đảng, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, khơi dậy lòng tự hào, nâng cao ý thức, trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi công dân đối với CB,CS Biên phòng cũng như đồng bào các dân tộc ở KVBG trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội khu vực biên phòng.

Đại tá NGUYỄN ĐÔNG TÙNG

Chính ủy BĐBP Hà Tĩnh
______________

1 - KVBG Việt Nam: có 44 tỉnh, 226 huyện (thị xã), 1.075 xã (phường, thị trấn), 9.673 thôn (bản), trong đó có 400 xã đặc biệt khó khăn; dân số vào khoảng 8,3 triệu người, với 49 dân tộc; khoảng 1,2 triệu người là tín đồ các tôn giáo, như: Phật giáo, Thiên Chúa giáo, Cao Đài, Hòa Hảo,... với 1.902 cơ sở thờ tự và hơn 2.000 chức sắc tôn giáo.

2 - Đến năm 2013, BĐBP đã mở: 05 lớp đào tạo cho 480 giảng viên là cán bộ VĐQC của BĐBP, cán bộ và thanh niên các xã KVBG về kiến thức khởi nghiệp doanh nghiệp nhỏ; nhiều lớp tập huấn kiến thức cho hàng nghìn hộ gia đình và hơn 71.000 cán bộ cấp tỉnh, huyện, xã; bố trí gần 4.000 cán bộ, nhân viên khuyến nông, khuyến lâm cho các xã biên giới, v.v.

3 - Phong trào "Quần chúng tham gia tự quản đường biên, mốc quốc giới và giữ gìn an ninh trật tự KVBG" ở các tỉnh: Cao Bằng, Hà Giang, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị; phong trào “Tàu thuyền, bến bãi an toàn” ở các thành phố: Hải Phòng, Đà Nẵng và các tỉnh: Phú Yên, Bình Thuận, Kiên Giang, Vũng Tàu; phong trào "Thanh niên xung kích bảo vệ đường biên" ở các tỉnh: Lào Cai, Hà Tĩnh, An Giang; phong trào "Người phụ nữ vì biên giới" ở các tỉnh: Quảng Bình, Quảng Nam, Kon Tum; phong trào "Thôn xóm bình yên, gia đình hòa thuận" ở các tỉnh: Lai Châu, Sơn La; phong trào "Già làng trư­ởng bản gư­ơng mẫu" ở Quảng Ninh, Thanh Hóa, Đăk Nông, v.v.

4 - Đến nay, BĐBP các cấp đã tham m­ưu cho địa phương xử lý 873 vụ truyền đạo trái pháp luật, thu giữ 6.450 cuốn sách Kinh Thánh, 242 băng video, 3.240 rađio và nhiều nội dung tuyên truyền phản động, xử lý 252 vụ cơi nới, tu sửa xây dựng nhà nguyện trái pháp luật; phát  hiện, xử  lý 547 đối t­ượng tuyên truyền đạo trái pháp luật, đ­ưa 305 đối tượng ra kiểm điểm tr­ước dân. Nhân dân đã cung cấp cho BĐBP 4.721 nguồn tin có giá trị, phục vụ cho công tác đấu tranh phòng, chống phát triển đạo trái pháp luật và các loại tội phạm khác.