Phát huy kết quả đạt được qua gần 20 năm thực hiện nhiệm vụ trên địa bàn chiến lược Nam Tây Nguyên, Binh đoàn 16 tiếp tục quán triệt và đẩy mạnh thực hiện kết hợp kinh tế với quốc phòng, an ninh theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng bằng những nội dung, biện pháp phù hợp.

Niềm vui được mùa cà phê của e 719

Kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng, an ninh là quan điểm nhất quán, chủ trương chiến lược của Đảng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Với đặc thù là đơn vị kinh tế - quốc phòng, Binh đoàn 16 luôn nắm vững nhiệm vụ, quán triệt sâu sắc và cụ thể hóa quan điểm của Đảng trong hoạt động thực tiễn.

Đứng chân trên địa bàn chiến lược Nam Tây Nguyên, Binh đoàn 16 có nhiệm vụ xây dựng các khu kinh tế kết hợp quốc phòng trên địa bàn thuộc 3 tỉnh: Bình Phước, Đắc Nông, Đắc Lắc¹. Đây là địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; khí hậu khắc nghiệt, đất đai cằn cỗi; cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội kém phát triển; đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí thấp,… nhưng có vị trí quan trọng về kinh tế, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Tình hình địa bàn tiềm ẩn nhiều yếu tố gây mất ổn định an ninh chính trị, nhất là hoạt động chống phá của các thế lực thù địch; tình trạng khiếu kiện, tranh chấp đất đai, di, dịch cư tự do diễn biến phức tạp, v.v. Những yếu tố đó cùng với khó khăn về các nguồn lực là thách thức không nhỏ đối với Binh đoàn trong thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, do nhận thức đúng, ý thức chính trị, quyết tâm cao, những năm qua, Binh đoàn đã phát huy được sức mạnh tổng hợp, từng bước vượt qua khó khăn, xây dựng và phát triển các khu kinh tế - quốc phòng đúng hướng, làm thay đổi rõ nét diện mạo vùng dự án, đạt mục tiêu về chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh. Đến nay, Binh đoàn đã xây dựng được các khu kinh tế - quốc phòng: Lộc Ninh - Bù Đốp, Bù Đăng (Bình Phước); Tuy Đức (Đắc Nông). Bước đầu, các khu kinh tế - quốc phòng của Binh đoàn đã khẳng định được vị trí, vai trò, tầm quan trọng và phát huy hiệu quả trong xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường tiềm lực, thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, xây dựng “thế trận lòng dân” trên địa bàn ngày càng vững chắc, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Nổi bật là, Binh đoàn đã đầu tư nâng cấp, xây dựng hơn 300 km đường giao thông; gần 200 km đường điện trung, hạ thế; gần 80 hồ, đập, công trình thủy lợi; 40 trường học, 62 nhà trẻ, 06 bệnh xá, 01 bệnh viện quân - dân y, v.v. Đồng thời, quy hoạch, tiếp nhận, bố trí ổn định, giải quyết việc làm cho hơn 5.400 hộ dân (có 1.900 hộ đồng bào dân tộc thiểu số), với gần 20.000 nhân khẩu, hình thành 56 cụm, điểm dân cư mới, khép kín khu vực vành đai biên giới. Từ năm 2010 đến nay, Binh đoàn khai hoang, trồng mới 4.580 ha cây cao su, cà phê, tiêu, điều,...; khoanh nuôi, bảo vệ hơn 10.500 ha rừng vành đai biên giới.

Tuy vậy, kết quả mà Binh đoàn đạt được vẫn chưa tương xứng với tiềm năng và yêu cầu đặt ra. Từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh đoàn nhận thấy, công tác quy hoạch, kế hoạch triển khai một số dự án còn bộc lộ những hạn chế, bất cập, hiệu quả kinh tế thấp. Việc kết hợp giữa phát triển kinh tế với tăng cường quốc phòng, an ninh có lúc, có nơi chưa hài hòa, toàn diện. Một số cơ chế, chính sách chậm đổi mới, nên chưa khuyến khích được người lao động yên tâm đầu tư sản xuất, v.v.

Trước yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng tiếp tục bổ sung, phát triển quan điểm kết hợp kinh tế với quốc phòng, an ninh. Trong đó chỉ rõ: “Kết hợp chặt chẽ kinh tế, văn hóa, xã hội với quốc phòng, an ninh và quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hóa, xã hội…”²; “Nâng cao hiệu quả hoạt động của các khu kinh tế - quốc phòng và phát triển bền vững kinh tế - xã hội khu vực dọc biên giới và biển, đảo”³; “Khắc phục triệt để những sơ hở, thiếu sót trong việc kết hợp kinh tế và quốc phòng, an ninh tại các địa bàn, nhất là địa bàn chiến lược”⁴. Quán triệt và thực hiện chủ trương đó của Đảng, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh đoàn 16 xác định: Tiếp tục đổi mới tư duy, cách làm, phối hợp với địa phương mở rộng dự án phát triển sản xuất gắn với ổn định dân cư, xã hội; khai thác mọi khả năng phát triển các dự án kinh tế - quốc phòng một cách bền vững, đưa hoạt động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng của Binh đoàn đi vào chiều sâu. Phấn đấu xây dựng vùng dự án phát triển về kinh tế - xã hội, vững mạnh về quốc phòng, an ninh, v.v.

Để hiện thực hóa mục tiêu trên đây, Binh đoàn tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao hơn nữa nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ và cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương về dự án khu kinh tế - quốc phòng. Đồng thời, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo và phối hợp với địa phương kiểm tra, giám sát chặt chẽ các chương trình, dự án, đảm bảo quá trình tham gia phát triển kinh tế của Binh đoàn luôn gắn với củng cố quốc phòng, an ninh ở từng địa phương, cơ sở, tuyệt đối không chạy theo thành tích, lợi ích kinh tế đơn thuần. Binh đoàn đã chỉ đạo các đơn vị rà soát, điều chỉnh chương trình, kế hoạch thực hiện Nghị quyết 520-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương và Nghị quyết 93-NQ/ĐU, ngày 10-6-2013, của Đảng ủy Binh đoàn về “Lãnh đạo nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng đến năm 2020”, gắn với thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ X, bằng những nội dung, biện pháp cụ thể. Thời gian tới, Binh đoàn tiếp tục cơ cấu, bố trí lực lượng sản xuất theo ngành nghề, địa bàn của dự án, đảm bảo có trọng tâm, trọng điểm; đồng thời, tập trung đột phá phát triển mô hình “công - nông - lâm”, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, xây dựng điểm sáng về nông thôn mới trên tuyến biên giới gắn với tăng cường tiềm lực, thế trận quốc phòng, an ninh trên địa bàn. Theo đó, Binh đoàn tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện quy hoạch các khu kinh tế - quốc phòng của Binh đoàn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025, phù hợp quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh của vùng Nam Tây Nguyên và các địa phương, với định hướng cụ thể là mở rộng quy mô các khu kinh tế quốc phòng: Lộc Ninh - Bù Đốp; Tuy Đức. Binh đoàn cũng đề xuất Bộ Quốc phòng cho phép mở rộng sản xuất, kinh doanh sang một số lĩnh vực, như: thăm dò địa chất, phát triển ngành công nghiệp khai khoáng; rà phá, xử lý bom, mìn, vật nổ; đào tạo nghề cho nhân dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số;… đáp ứng yêu cầu phát triển, hội nhập bền vững.

Một trong những mục tiêu quan trọng của các dự án khu kinh tế - quốc phòng là giúp dân phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo, định cư lâu dài trên vành đai biên giới, địa bàn xung yếu, tạo nền tảng cho xây dựng “thế trận lòng dân”, củng cố quốc phòng, an ninh. Thực hiện điều đó, Binh đoàn tiếp tục huy động, kết hợp các nguồn vốn, đầu tư tập trung, có trọng điểm, kết hợp lồng ghép các hạng mục, công trình thuộc dự án của Binh đoàn với các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, nhằm đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở hạ tầng trên địa bàn. Trong đó, ưu tiên khu vực biên giới, địa bàn trọng điểm, các công trình quan trọng, cấp thiết, phục vụ cho di dân, giãn dân và phát triển sản xuất, dịch vụ, tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng - an ninh ở khu vực Nam Tây Nguyên. Mặt khác, Binh đoàn tiếp tục phối hợp với các địa phương tạo quỹ đất, đẩy mạnh việc quy hoạch, bố trí lại dân cư, xây dựng các cụm, điểm dân cư trên tuyến biên giới theo mô hình nông thôn mới; đồng thời, đẩy mạnh triển khai các dự án xóa đói giảm nghèo bền vững, tổ chức khuyến nông, khuyến lâm, chuyển giao khoa học kỹ thuật, hỗ trợ sản xuất,… nâng cao đời sống người lao động, hộ nhận khoán và nhân dân, làm cơ sở để yên dân, ổn định địa bàn, tạo bước phát triển vững chắc cho dự án khu kinh tế - quốc phòng. Gắn liền với đó, Binh đoàn chỉ đạo các đơn vị thành viên tích cực kiện toàn bộ máy, đổi mới phương pháp quản lý, điều hành, phát huy tính tự chủ trong sản xuất, kinh doanh, kiên quyết khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại; đồng thời, mạnh dạn hợp tác đầu tư, áp dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất, chế biến và chú trọng lựa chọn, chuyển đổi cây trồng, nâng cao hiệu quả kinh tế, v.v. Đặc biệt, Binh đoàn tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện các phương án khoán vườn cây, nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích của các bên, tạo điều kiện cho người lao động yên tâm sản xuất, gắn bó với vườn, rừng và mảnh đất nơi “phên giậu” của Tổ quốc.

Sự ổn định, phát triển kinh tế - xã hội là nền tảng vững chắc để củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh; ngược lại, quốc phòng, an ninh được tăng cường sẽ tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Từ nhận thức đó, cùng với tham gia phát triển kinh tế - xã hội, Binh đoàn tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, đảm bảo kết hợp chặt chẽ hơn nữa giữa kinh tế với quốc phòng, an ninh và quốc phòng, an ninh với kinh tế trong các hoạt động của mình. Thời gian tới, Binh đoàn tiếp tục tập trung xây dựng lực lượng thường trực vững mạnh toàn diện, nhất là kiện toàn, nâng cao chất lượng của các trung đoàn, sư đoàn trực thuộc; làm tốt công tác đối ngoại quốc phòng với hai tỉnh Ca-ra-chê và Mon-dun-ki-ri, Vương quốc Cam-pu-chia; nghiên cứu điều chỉnh thế bố trí lực lượng trên một số khu vực. Đồng thời, rà soát, bổ sung các kế hoạch, phương án tác chiến, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai; duy trì nghiêm chế độ huấn luyện, luyện tập sẵn sàng chiến đấu; tiếp tục ưu tiên đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi mang tính lưỡng dụng, công trình chiến đấu ở địa bàn xung yếu, trọng điểm, v.v. Cùng với đó, Binh đoàn tăng cường công tác phối hợp, hiệp đồng với địa phương và các lực lượng có liên quan trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo hướng “thực chất, cụ thể, hiệu quả”, đảm bảo chủ động ngăn ngừa, xử lý kịp thời các tình huống, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, nhất là trước những yếu tố phức tạp, nhạy cảm trên tuyến biên giới. Để xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, “thế trận lòng dân” vững chắc trong vùng dự án, Binh đoàn tiếp tục tổ chức các đội công tác bám địa bàn cơ sở, bám dân, kết hợp triển khai các chương trình, dự án phát triển sản xuất với tiến hành công tác dân vận, củng cố các cụm dân cư và tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở; trong đó, chú trọng địa bàn trọng điểm, khó khăn, phức tạp. Đặc biệt, Binh đoàn tiếp tục phát triển mô hình kết nghĩa giữa đội sản xuất với thôn, bản, giữa các hộ gia đình công nhân với hộ đồng bào dân tộc thiểu số; đồng thời, tập trung xây dựng các mô hình điểm về nông thôn mới để rút kinh nghiệm, nhân rộng, v.v.

Quán triệt sâu sắc quan điểm, chủ trương của Đảng, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng trong tình hình mới; phát huy chức năng “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất”, phối hợp chặt chẽ với địa phương và các lực lượng vũ trang trên địa bàn, Binh đoàn 16 phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh trên địa bàn Nam Tây Nguyên, thiết thực góp phần cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đại tá PHẠM NGỌC TUẤN, Tư lệnh Binh đoàn
_________________

1 - Vùng dự án của Binh đoàn gồm 20 xã, thuộc 09 huyện (thị xã) của 03 tỉnh: Bình Phước, Đắc Nông, Đắc Lắc; trong đó, có 11 xã biên giới, với gần 500 km đường biên giới với hai tỉnh Ca-ra-chê và Mon-dun-ki-ri, Vương quốc Cam-pu-chia.

2 - Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Báo Nhân dân ra ngày 25-3-2016.

3 - Sđd.

4 - Sđd.