Ngay sau khi Luật Dân quân tự vệ (DQTV) có hiệu lực thi hành (01-7-2010), Quân khu 7 đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương triển khai thực hiện theo đúng lộ trình và hướng dẫn của cơ quan chức năng. Kết quả sau hơn một năm tổ chức thực hiện, lực lượng DQTV trên địa bàn Quân khu đã có bước phát triển mới, tạo cơ sở để Quân khu rút kinh nghiệm và tiếp tục chỉ đạo giải quyết những vấn đề do thực tiễn đặt ra, từng bước đưa Luật DQTV vào cuộc sống.

Các đơn vị xuất sắc, được biểu dương tại Hội nghị Tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 773/2001/CT-BQP, tỉnh Đồng Nai

Quân khu 7 có 9 tỉnh (thành phố), với 105 huyện (quận, thị xã, thành phố), 1.337 xã (phường, thị trấn); trong đó, có 2 huyện, 3 xã đảo, 71 xã ven biển, 55 xã biên giới. Trên địa bàn Quân khu có 7/9 tỉnh (thành phố) thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, chiếm tỷ lệ lớn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, thu hút nhiều lao động của các tỉnh. Đặc điểm địa lý, dân cư và sự năng động trong phát triển kinh tế - xã hội đã tác động rất lớn đến công tác quân sự, quốc phòng địa phương; trong đó có nhiệm vụ tổ chức xây dựng lực lượng DQTV. Những năm qua, Quân khu đã chỉ đạo các địa phương tổ chức xây dựng lực lượng DQTV theo đúng Pháp lệnh, nhất là trong huấn luyện, hoạt động và bảo đảm chế độ, chính sách. Đặc biệt, Quân khu đã chỉ đạo các địa phương xây dựng các đơn vị DQTV ven biển, trên biển và một số đơn vị tự vệ ở các loại hình doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Đó là cơ sở quan trọng để Quân khu chỉ đạo các địa phương, đơn vị phát huy kết quả đạt được khi chuyển sang thực hiện Đề án xây dựng lực lượng DQTV theo Luật DQTV.

Ngay sau khi Luật DQTV có hiệu lực thi hành, Quân khu chỉ đạo các địa phương, đơn vị tổ chức quán triệt và tuyên truyền, phổ biến Luật DQTV nhằm nâng cao nhận thức pháp luật về DQTV và công tác DQTV cho đội ngũ cán bộ chỉ huy quân sự các cấp, các ngành và nhân dân. Công tác tổ chức tuyên truyền, phổ biến Luật DQTV theo quyết định 1602/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn Quân khu được triển khai bằng nhiều biện pháp tích cực và hiệu quả. Bộ Tư lệnh Quân khu đã chỉ đạo các cơ quan, địa phương, nhà trường tổ chức triển khai Hội thi tìm hiểu pháp luật về DQTV nói chung và Luật DQTV nói riêng theo Kế hoạch số 16/KH-TM và Hướng dẫn số 166/HD-TM của Bộ Tổng tham mưu. Đây là một trong những hình thức tuyên truyền, giáo dục hiệu quả, trực tiếp đến mọi công dân, nhất là đối với cán bộ chỉ huy trực tiếp làm công tác tham mưu xây dựng và chỉ đạo lực lượng DQTV huấn luyện, hoạt động tác chiến - trị an tại cơ sở.

Duyệt đội ngũ trong Hội thi tìm hiểu Luật Dân quân tự vệ

Hội thi tìm hiểu về Luật DQTV được tiến hành sâu rộng từ cơ sở đến cấp Quân khu. Để Hội thi đạt kết quả tốt, Quân khu chọn huyện Long Thành (Đồng Nai) làm “điểm” cho cấp huyện; tỉnh Lâm Đồng làm “điểm”cho cấp tỉnh để rút kinh nghiệm chỉ đạo các huyện (quận), tỉnh (thành phố) tổ chức Hội thi được chặt chẽ, mang lại hiệu quả giáo dục cao. Đến tháng 7-2011, 100% huyện (quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh) và tỉnh (thành phố) trên địa bàn Quân khu đã hoàn thành tổ chức Hội thi từ cấp cơ sở đến cấp tỉnh. Tháng 8-2011, Hội thi tìm hiểu Luật DQTV cấp quân khu đã được tổ chức nghiêm túc, đúng kế hoạch và bảo đảm chất lượng. Hiện tại, Quân khu đang chuẩn bị lực lượng tham dự Hội thiồ Chí Min hHo62     tìm hiểu pháp luật về DQTV do Bộ Tổng tham mưu tổ chức. Thông qua việc tổ chức Hội thi của cấp cơ sở, lãnh đạo, chính quyền các cấp đã nhận thức đúng ý nghĩa, tầm quan trọng của Luật DQTV và tập trung chỉ đạo các sở, ngành chức năng có liên quan phối hợp chặt chẽ cùng cơ quan quân sự các cấp tổ chức có hiệu quả công tác DQTV năm 2011. Hội thi không chỉ thu hút sự tham gia của các thành phần trong lực lượng vũ trang, mà còn lan tỏa đến các sở, ngành, đoàn thể các cấp, thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên trên địa bàn hưởng ứng và tham gia nhiệt tình. Kết quả Hội thi đạt được khá đồng đều cả về nhận thức và thực hành (môn bắn súng); tiêu biểu cấp huyện là: huyện Long Thành (Đồng Nai), thị xã Phước Long (Bình Phước)...; cấp tỉnh có: Lâm Đồng, Bình Dương, Bình Thuận,... Đặc biệt, thành phố Hồ Chí Minh tổ chức khai mạc Hội thi trọng thể, đúng nghi thức, quy mô lực lượng lớn, có tổ chức duyệt đội ngũ. Ngoài các đối tượng dự thi theo quy định, Thành phố còn mở rộng đến các đại đội trực thuộc, ban chỉ huy quân sự cơ quan, tổ chức; thường vụ quận (huyện) đoàn; cán bộ phụ trách an ninh - quốc phòng trên địa bàn dân cư.

Có thể nói, Hội thi tìm hiểu pháp luật về DQTV và công tác DQTV trên địa bàn Quân khu đã đạt được mục đích, yêu cầu đề ra. Qua Hội thi, càng khẳng định: Luật DQTV góp phần nâng cao hiệu lực quản lý của Nhà nước đối với công tác DQTV; cụ thể hoá một bước chủ trương, đường lối của Đảng về công tác quốc phòng nói chung, công tác DQTV nói riêng. Qua đó, góp phần giúp cho đội ngũ cán bộ các cấp làm tốt công tác tham mưu và chỉ đạo xây dựng, huấn luyện, hoạt động của lực lượng DQTV đúng chức năng, nhiệm vụ và luật pháp.

Các đơn vị tham dự Hội thi xã (phường, thị) đội trưởng giỏi

Để đáp ứng yêu cầu xây dựng lực lượng DQTV theo đúng quy định của Luật, Quân khu chú trọng đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quân sự xã (phường, thị trấn) theo Quyết định số 799/QĐ-TTg, ngày 25-5-2011 của Thủ tướng Chính phủ “Phê duyệt Đề án đào tạo cán bộ quân sự xã (phường, thị trấn) trình độ cao đẳng, đại học ngành quân sự cơ sở đến năm 2020 và những năm tiếp theo”. Thực tiễn công tác đào tạo cán bộ quân sự cấp xã trên địa bàn Quân khu trong những năm qua được cấp ủy, chính quyền các cấp đặc biệt quan tâm: Từ năm 2004 đến năm 2010 các địa phương trên địa bàn Quân khu đã tổ chức được 31 khóa đào tạo chỉ huy trưởng quân sự xã (phường, thị trấn), cho 2830 đồng chí. Đội ngũ cán bộ qua đào tạo có sự trưởng thành về mọi mặt, phát huy tốt vai trò tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các địa phương, cơ sở thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng hằng năm. Trong số cán bộ đó, có 85,46% tham gia cấp ủy địa phương; 94,5% là thành viên Ủy ban nhân dân; nhiều đồng chí đã đảm nhiệm chức vụ cao hơn trong hệ thống chính trị ở cơ sở…

Để tạo điều kiện cho chỉ huy trưởng và chỉ huy phó Ban Chỉ huy Quân sự cấp xã được đào tạo đạt trình độ trung cấp chuyên nghiệp ngành quân sự cơ sở trở lên theo Luật DQTV, Quân khu đang tập trung chỉ đạo các địa phương rà soát chất lượng đầu vào, chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức đào tạo hoàn thiện cho số cán bộ đã qua các khóa đào tạo chương trình 14 tháng (Quyết định 54/QĐ-BQP), bảo đảm đúng tiêu chuẩn theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Trong tổ chức xây dựng lực lượng DQTV, Quân khu chỉ đạo các địa phương, đơn vị chú trọng tuyển chọn đầu vào và thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập cho lực lượng DQTV, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng của từng địa phương, cơ sở. Căn cứ vào Luật DQTV, Quân khu chỉ đạo cơ quan quân sự các tỉnh tham mưu cho Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành chỉ thị, hướng dẫn các huyện (thành phố) thực hiện công tác DQTV, nhất là quy trình tổ chức xây dựng lực lượng và kế hoạch tuyển chọn đầu vào. Thực hiện sự chỉ đạo của Quân khu, cơ quan quân sự các cấp tiến hành tổ chức đăng ký công dân trong độ tuổi DQTV và lập kế hoạch phát triển, luân phiên DQTV ở cấp tỉnh, cấp huyện và cơ sở (xã, phường, thị trấn) theo Luật, bảo đảm công khai, dân chủ, có sự tham gia tích cực của nhân dân. Đến nay, lực lượng DQTV nòng cốt trên địa bàn Quân khu cơ bản có đủ số lượng và chất lượng theo quy định. Tỷ lệ DQTV chung trong toàn Quân khu đạt 1,46% so với dân số; dân quân các xã biên giới đạt 1,77%; dân quân các xã (phường, thị trấn) ven biển, đảo đạt 0,95%; chất lượng đảng viên trong DQTV đạt 16,75%; đảng viên trong dân quân đạt 12,97% (riêng thành phố Hồ Chí Minh, đạt 14,3%). Cùng với đó, các địa phương đã thành lập được 1.591 Ban Chỉ huy Quân sự và 2.535 cơ sở tự vệ của các cơ quan, tổ chức thuộc cấp tỉnh, cấp huyện và cơ quan thuộc bộ, ngành Trung ương trên địa bàn.

Công tác giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự cho DQTV được các địa phương, cơ sở quan tâm, triển khai thực hiện đầy đủ nội dung, thời gian theo đúng quy định. Ngoài huấn luyện thường xuyên, các địa phương còn tổ chức hội thi xã (phường, thị) đội trưởng giỏi; hội thi mô hình, học cụ huấn luyện DQTV; riêng tỉnh Lâm Đồng còn tổ chức hội thi khẩu đội cối 60mm, tổ bộ binh bắn mục tiêu bay thấp của nữ DQTV; các tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Lâm Đồng, Tây Ninh còn tổ chức hội thao quốc phòng,... Công tác diễn tập được thực hiện theo kế hoạch; mỗi năm, các tỉnh đều tổ chức diễn tập tác chiến - trị an cho 20 - 25% đầu mối đơn vị cấp xã. Năm 2010, các địa phương đã chỉ đạo 17 quận (huyện, thị xã), 225 xã (phường, thị trấn) tổ chức diễn tập tác chiến - trị an, 11 xã diễn tập phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn, 10 xã diễn tập phòng không nhân dân, 12 xã diễn tập các hình thức chiến thuật DQTV. Đặc biệt, 2 trung đội ĐKZ dân quân huyện Đất Đỏ và huyện Xuyên Mộc (Bà Rịa - Vũng Tàu) phối hợp cùng Lữ đoàn Pháo binh 75 Quân khu diễn tập bắn mục tiêu trên biển, kết quả đạt giỏi, đơn vị an toàn.

Tuy đạt được một số kết quả quan trọng, nhưng hơn một năm triển khai thực hiện Luật DQTV, các địa phương trên địa bàn Quân khu vẫn còn một số hạn chế. Ngay cả các xã (phường, thị trấn) được chọn làm điểm, tuy có chuyển biến, tiến bộ, nhưng vẫn thiếu vững chắc; vai trò tham mưu của một số cơ quan quân sự cho cấp ủy, chính quyền còn hạn chế; sự phối hợp với các cơ quan, ban, ngành chức năng thiếu đồng bộ; tỷ lệ đảng viên trong DQTV chưa đạt chỉ tiêu mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân khu nhiệm kỳ 2010 - 2015 đề ra; chế độ, chính sách đối với DQTV còn nhiều bất cập,...

Để khắc phục những thiếu sót, hạn chế trên, thời gian tới, Quân khu tập trung chỉ đạo cơ quan chức năng đôn đốc, hướng dẫn cấp tỉnh, huyện, xã tập huấn triển khai Luật DQTV và các văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành Luật của Chính phủ, Bộ Quốc phòng và các văn bản chỉ đạo của Quân khu, bảo đảm cho các địa phương, cơ sở thực hiện tốt các đề án, kế hoạch thực hiện Luật DQTV giai đoạn 2011 - 2015. Thực hiện Quyết định 1902/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án xây dựng mô hình điểm, Kế hoạch số 1641/KH-TM của Bộ Tổng tham mưu, Quân khu đang chỉ đạo tỉnh Bình Thuận xây dựng điểm mô hình tổ chức, huấn luyện và hoạt động của trung đội dân quân biển, đảo; tỉnh Long An xây dựng điểm tiểu đội dân quân thường trực biên giới; thành phố Hồ Chí Minh xây dựng điểm trung đội tự vệ của Công ty trách nhiệm hữu hạn; dịch vụ văn hóa, thể dục thể thao Thành Long, huyện Bình Chánh,... Trên cơ sở đó, Quân khu tiếp tục chỉ đạo nhân rộng và triển khai xây dựng lực lượng DQTV trên địa bàn theo phương châm: “Vững mạnh, rộng khắp” và tổ chức hoạt động theo đúng Luật DQTV.

Thiếu tướng TRẦN ĐƠN

Ủy viên BCHTƯ Đảng,

Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân khu