Hiện nay, thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, Nhà trường đảm nhiệm đào tạo trên 20 đối tượng học viên¹ trong bối cảnh có nhiều khó khăn tác động, như: loại hình, đối tượng đào tạo đa dạng, yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao, thực tiễn huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu ở đơn vị luôn có sự đổi mới, điều kiện cơ sở vật chất có mặt còn hạn chế; một bộ phận chiến sĩ không “mặn mà” với việc đi đào tạo hạ sĩ quan, đội ngũ giáo viên thiếu so với biên chế, một số cán bộ, giáo viên muốn về đơn vị để có cơ hội phát triển; thời tiết, dịch bệnh diễn biến phức tạp, v.v. Trước thực tế trên, Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường đã triển khai toàn diện các mặt công tác, tập trung thực hiện nhiều giải pháp mang tính đột phá, nhằm tạo sự chuyển biến cơ bản, vững chắc về chất lượng giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học; gắn kết giữa nhà trường với đơn vị, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Nhờ vậy, công tác giáo dục, đào tạo của Nhà trường có sự đổi mới toàn diện, cả về lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành huấn luyện, chương trình, nội dung phương pháp dạy, học; gắn xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” với xây dựng môi trường văn hóa sư phạm lành mạnh, chính quy, kỷ luật nghiêm minh, cảnh quan xanh, sạch, đẹp, tạo điều kiện để thực hiện tốt nhiệm vụ; chất lượng đào tạo được nâng lên rõ rệt. Tổng kết thực hiện Chiến lược Phát triển giáo dục và đào tạo trong Quân đội giai đoạn 2011 - 2020, Nhà trường hoàn thành tốt các nội dung, chỉ tiêu đề ra, nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc. Các khóa đào tạo gần đây, tỷ lệ tốt nghiệp khá, giỏi luôn đạt trên 80%; học viên ra trường có bản lĩnh chính trị vững vàng, năng lực chuyên môn khá, tiếp cận nhanh với công việc, hoàn thành chức trách nhiệm vụ. Kết quả 6 tháng đầu năm 2022, có gần 6 nghìn học viên tốt nghiệp ra trường, 100% đạt yêu cầu trở lên, trong đó có 96,30% khá, giỏi (tăng 1,2% so với cùng kỳ năm 2021). Công tác nghiên cứu khoa học, cải tiến mô hình học cụ được đẩy mạnh; nhiều sáng kiến được đưa vào sử dụng hiệu quả trong công tác đào tạo của Nhà trường. Tuy nhiên, trước yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới đòi hỏi Nhà trường phải tiếp tục nghiên cứu, vận dụng đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục, đào tạo.

Trước hết, đẩy mạnh đổi mới chương trình, nội dung giáo dục, đào tạo. Đây là giải pháp quan trọng hàng đầu để đào tạo ra đội ngũ cán bộ đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của thực tiễn. Tuy nhiên, việc vận dụng, thực hiện nội dung này cần có sự nghiên cứu, bảo đảm phù hợp với điều kiện và mục tiêu, yêu cầu đào tạo của từng đối tượng. Trên cơ sở quán triệt sâu sắc quan điểm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo của Đảng; bám sát yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng đội ngũ cán bộ của lực lượng vũ trang Quân khu theo hướng chuẩn hóa, chính quy hóa, Nhà trường chủ động nghiên cứu, đề ra các biện pháp, với bước đi phù hợp trong đổi mới chương trình, nội dung đào tạo; hoàn thiện các mô hình, mục tiêu đào tạo đảm nhiệm theo hướng “chuẩn đầu ra”, sát với thực tiễn và nhu cầu sử dụng của Quân khu. Theo đó, trên cơ sở nội dung, chương trình huấn luyện khung theo quy định của Bộ Quốc phòng, kết quả khảo sát chất lượng học viên sau khi ra trường và những vấn đề mới về huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu ở đơn vị, trong phạm vi cho phép, hằng năm, Nhà trường tập trung nghiên cứu điều chỉnh nội dung, chương trình đào tạo, đảm bảo thiết thực, cơ bản, khoa học, cân đối tỷ lệ giữa khối kiến thức chính trị, quân sự, hậu cần, kỹ thuật; phù hợp với đối tượng, địa bàn tác chiến, chức năng nhiệm vụ, tổ chức biên chế, vũ khí, trang bị của Quân khu. Quá trình thực hiện, phải kiên quyết cắt bỏ những nội dung trùng lặp, khắc phục sự dàn trải, mất cân đối giữa các khối kiến thức, kịp thời cập nhật những vấn đề mới; thực hiện kết hợp trang bị kiến thức cơ bản với truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu, kinh nghiệm quản lý, chỉ huy, huấn luyện bộ đội; coi trọng huấn luyện kỹ năng thực hành cho học viên.

Cùng với đó, Nhà trường tiếp tục rà soát, bổ sung, phát triển nội dung các môn học theo hướng chuyển mạnh từ chủ yếu trang bị về kiến thức sang phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực cho người học; kết hợp chặt chẽ lý thuyết với thực hành, tập trung nâng cao khả năng tư duy, phương pháp công tác khoa học, sát với mô hình, mục tiêu đào tạo. Đồng thời, chú trọng việc tổ chức các đoàn cán bộ, giáo viên đi nghiên cứu, khảo sát thực tế các đơn vị; đánh giá khách quan, đúng chất lượng cán bộ theo các cương vị đảm nhiệm tại đơn vị sau đào tạo. Qua đó, nắm nhu cầu cần bổ sung về kiến thức, kinh nghiệm, năng lực, tác phong công tác cho từng đối tượng đào tạo và những phát triển mới về lý luận và thực tiễn gắn với nhiệm vụ ở các cương vị, đơn vị cụ thể; phát hiện những thuận lợi, khó khăn trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu và công tác của bộ đội; tiếp thu những ý kiến, đề xuất của lãnh đạo, chỉ huy đơn vị về công tác đào tạo của Nhà trường. Ngoài ra, Nhà trường có thể chủ động tổ chức các cuộc hội thảo, trao đổi với sự tham gia của các cơ quan chức năng cũng như cán bộ, chuyên gia đầu ngành về từng chuyên ngành đào tạo. Phát huy hiệu quả vai trò trách nhiệm của hội đồng khoa học và đào tạo cấp Nhà trường và đội ngũ cán bộ quản lý, giảng dạy các khoa giáo viên để cùng đóng góp vào việc xác định khối lượng kiến thức, phương pháp tổ chức đào tạo phù hợp cho từng đối tượng và thiết kế chương trình đào tạo. Đây là một trong những căn cứ quan trọng để cơ quan chức năng, các khoa giáo viên xây dựng chương trình chi tiết các môn học, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Hai là, thường xuyên quan tâm chăm lo xây dựng, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý. Đây là một trong những nhân tố giữ vai trò quyết định đến chất lượng giáo dục, đào tạo, nhất là trong bối cảnh đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý của Nhà trường được bổ sung từ nhiều nguồn khác nhau, trình độ, năng lực không đồng đều. Do vậy, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, chuẩn hóa đội ngũ này cả về trình độ học vấn, năng lực quản lý, chỉ huy, kỹ năng sư phạm và kinh nghiệm thực tiễn là tất yếu khách quan. Tuy nhiên, ở từng chuyên ngành, đối tượng khác nhau, việc xác định nội dung, hình thức, phương pháp bồi dưỡng cũng khác nhau. Trên cơ sở phân tích thực trạng đội ngũ giáo viên hiện có, yêu cầu về cơ cấu, trình độ học vấn, chuyên môn đào tạo, cấp ủy, chỉ huy các khoa giáo viên và cơ quan chính trị cần chủ động rà soát, phân loại chất lượng giáo viên (kết hợp các yếu tố về năng lực giảng dạy, trình độ học vấn, uy tín, năng lực thực tiễn,...) để xây dựng kế hoạch tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng phù hợp. Trong đó, chú trọng lựa chọn những giáo viên có phẩm chất đạo đức, năng lực đưa đi đào tạo, tham quan, nghiên cứu, giao lưu, học hỏi kinh nghiệm giảng dạy của các nhà trường trong và ngoài Quân đội. Đồng thời, quan tâm chăm lo xây dựng các giáo viên giữ cương vị lãnh đạo, chỉ huy các khoa, chủ nhiệm bộ môn, giáo viên trẻ có khả năng phát triển. Đẩy mạnh việc bồi dưỡng, nâng cao kiến thức toàn diện cho đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý bằng nhiều hình thức, như: bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm, tập huấn; cập nhật kiến thức mới; về kinh tế, chính trị, xã hội, quốc phòng, an ninh; bồi dưỡng trình độ quản lý, chỉ huy, kỹ năng tiến hành công tác đảng, công tác chính trị, v.v. Thường xuyên tổ chức dự giờ, rút kinh nghiệm giảng dạy, thi giáo viên dạy giỏi các cấp. Bên cạnh đó, cần kết hợp chặt chẽ việc truyền thụ kiến thức với bồi dưỡng nhân cách, tác phong, phương pháp chỉ huy quản lý cho học viên. Phát huy vai trò của đơn vị quản lý học viên trong tổ chức ôn luyện, duy trì có nền nếp, hiệu quả hoạt động bổ trợ, ngoại khóa. Nâng cao chất lượng thực tập theo chức trách, hành quân rèn luyện, huấn luyện đêm, huấn luyện ngoại khóa, rèn luyện thể lực cho người học, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Ba là, coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác bảo đảm, phục vụ tốt nhất cho giáo dục, đào tạo. Đây là vấn đề rất quan trọng, tạo cơ sở, động lực thúc đẩy quá trình đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo của Nhà trường, hướng tới mục tiêu xây dựng “Nhà trường thông minh, tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”. Để thực hiện tốt nội dung này, trước hết, Nhà trường tập trung nghiên cứu, đề xuất các phương án củng cố hệ thống thao trường, giảng đường, phòng học, vật chất, tài liệu,... phù hợp với điều kiện và khả năng thực tiễn, nhằm bảo đảm đầy đủ, đồng bộ, thống nhất cho hoạt động dạy, học và nghiên cứu. Trước nhu cầu đòi hỏi cao, trong khi nguồn kinh phí còn hạn hẹp, vũ khí, trang bị huấn luyện xuống cấp, thiếu đồng bộ; hệ thống thao trường chưa được đầu tư xây dựng đồng bộ,... các cơ quan, đơn vị cần chú trọng quản lý chặt chẽ, sử dụng đúng mục đích, có hiệu quả nguồn kinh phí trên cấp cho huấn luyện. Đồng thời, tích cực phát huy nội lực, huy động các nguồn lực để bảo đảm tốt nhất cho huấn luyện; ưu tiên xây dựng thao trường huấn luyện chiến thuật, kỹ thuật chiến đấu bộ binh; tập trung đẩy mạnh phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến mô hình học cụ; tham mưu, đề xuất với cấp trên có kế hoạch trang bị vũ khí, khí tài mới được đưa vào biên chế của Quân khu để kịp thời phục vụ huấn luyện. Bổ sung trang thiết bị, mô hình, học cụ, phòng học chuyên dùng cho đào tạo các đối tượng, bảo đảm tốt cơ sở vật chất, nhất là trang thiết bị bảo đảm huấn luyện đêm theo hướng dẫn của Cục Quân huấn. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, nhất là nghiên cứu ứng dụng, phục vụ tốt quá trình dạy và học.

Bốn là, tổ chức tốt công tác sơ kết, tổng kết, đánh giá đúng thực chất kết quả giáo dục, đào tạo, thông qua đó kịp thời bổ sung, cập nhật những nội dung mới, tiếp thu những cách làm hay, sáng tạo để vận dụng vào trong giáo dục, huấn luyện. Để các hoạt động này đạt hiệu quả, lãnh đạo, chỉ huy các cấp cần làm tốt công tác chuẩn bị về mọi mặt, bảo đảm đánh giá toàn diện, thực chất, có trọng tâm, trọng điểm. Quá trình tổ chức, cần phát huy tối đa dân chủ, tăng cường thảo luận, nêu cao tinh thần tự phê bình và phê bình, tìm ra những kinh nghiệm hay, bài học quý, cách làm hiệu quả, nhân rộng trong Nhà trường. Đồng thời, cần tránh cách làm hình thức, qua loa, chiếu lệ; kiên quyết chấn chỉnh những sai phạm khuyết điểm; trân trọng, khích lệ những sáng kiến, ý tưởng mới, kịp thời động viên được người tốt, việc tốt. Qua đó, không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trên địa bàn Quân khu.

Đại tá, TS. NGUYỄN VĂN CHUỘNG, Chính ủy Nhà trường