Vùng Cảnh sát biển 1 quản lý và hoạt động trên vùng biển 10 tỉnh (thành phố) ven biển Vịnh Bắc Bộ (từ cửa sông Bắc Luân, tỉnh Quảng Ninh đến đảo Cồn Cỏ, tỉnh Quảng Trị). Đây là vùng biển có diễn biến rất phức tạp, nhất là hoạt động của các loại tàu, thuyền nước ngoài xâm phạm chủ quyền nước ta, đánh bắt hải sản và các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, tội phạm về ma túy, với các thủ đoạn ngày càng tinh vi, manh động, v.v. Điều đó đặt ra yêu cầu cao đối với việc thực thi pháp luật và bảo vệ chủ quyền biển, đảo; trong khi đó cơ sở hạ tầng, phương tiện, trang bị, vật chất đảm bảo còn nhiều khó khăn,... tác động trực tiếp đến việc thực hiện nhiệm vụ của Vùng. Để hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 1 đã xác định nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo nhằm phát huy tinh thần trách nhiệm, tính sáng tạo, ý thức tự lực tự cường, lòng dũng cảm của cán bộ, chiến sĩ trong hoạt động thực thi pháp luật trên biển. Trong các giải pháp đề ra, việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được coi là vấn đề trọng tâm thiết thực góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, duy trì thực thi pháp luật trên biển, bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc trong tình hình mới.

Là lực lượng duy trì thực thi pháp luật trên biển, để hoàn thành tốt nhiệm vụ, đòi hỏi mỗi cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát biển phải hiểu và nắm chắc các nội dung của pháp luật Việt Nam cũng như luật pháp quốc tế về biển cùng các hiệp định, nghị định mà Việt Nam tham gia ký kết. Vì vậy, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt. Quán triệt Thông tư 42/2016/TT-BQP, ngày 30-3-2016 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong Bộ Quốc phòng; Quyết định 2565/QĐ-HĐ, ngày 13-7-2016 của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh, Hội đồng Phổ biến, giáo dục pháp luật Bộ Tư lệnh Vùng và cấp ủy, chỉ huy các cấp luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai công tác này với nhiều hình thức phong phú, sinh động, sát đặc điểm địa bàn, đối tượng và chức năng, nhiệm vụ của đơn vị. Hằng năm, Bộ Tư lệnh Vùng đều xây dựng và triển khai kế hoạch tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và tổ chức thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, khoa học, hiệu quả. Nội dung tập trung vào thực hiện các đề án: “Tuyên truyền phổ biến nội dung Công ước của Liên hợp quốc về chống tra tấn và các hình thức đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục con người; pháp luật Việt Nam về chống tra tấn trong Quân đội giai đoạn 2016 - 2020”; “Tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân vùng biên giới, hải đảo giai đoạn 2017 - 2020”; “Tăng cường thực hiện chính sách pháp luật về kết hợp kinh tế với quốc phòng, an ninh đến năm 2020”, v.v. Trong đó, chú trọng tuyên truyền pháp luật Việt Nam, bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên biển; về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Cảnh sát biển Việt Nam.

Để đạt hiệu quả thiết thực, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng tập trung giáo dục, bồi dưỡng nâng cao ý thức trách nhiệm, kỹ năng, phương pháp tuyên truyền và cập nhật kịp thời kiến thức pháp luật cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật. Hội đồng Phổ biến, giáo dục pháp luật và các tổ tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của Bộ Tư lệnh Vùng thường xuyên được kiện toàn đủ về số lượng, đảm bảo về cơ cấu, có chất lượng tốt. Các nội dung tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật hằng năm được biên soạn thành giáo án và thông qua phê duyệt trước khi tổ chức tuyên truyền, giáo dục. Bộ Tư lệnh Vùng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm Hướng dẫn 3475-HD/HĐ, ngày 19-8-2017 của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam về học tập “Sổ tay pháp luật Cảnh sát biển”, “Ngày pháp luật” hằng tháng và phong trào “Mỗi ngày học một điều luật” gắn với thực hiện nội dung “4 tốt, 4 không, 4 chống”¹. Đồng thời, phát huy sự năng động, sáng tạo của các tổ chức, nhất là đoàn thanh niên trong đổi mới hình thức, đa dạng hóa phương pháp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Nhờ đó, trình độ kiến thức, hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, chiến sĩ không ngừng được nâng cao, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Năm 2017, Bộ Tư lệnh Vùng đã triển khai các lực lượng thực hiện 245 lần chuyến tàu, xuồng làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, kiểm soát duy trì pháp luật, kiểm tra liên hợp nghề cá vùng đánh cá chung Vịnh Bắc Bộ; thăm và giao lưu với Cảnh sát biển Trung Quốc; tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển với 34.653 hải lý an toàn. Quá trình kiểm tra, kiểm soát, cán bộ, chiến sĩ luôn giữ vững lễ tiết tác phong, chấp hành nghiêm các quy định, bảo đảm an toàn tuyệt đối mọi mặt²; hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, tội phạm ma túy trên vùng biển do Vùng quản lý³. Cùng với đó, Vùng còn thực hiện tốt việc hợp tác quốc tế trong giữ gìn an ninh, trật tự, hòa bình và ổn định trên vùng biển Vịnh Bắc Bộ. Theo các hiệp định đã ký kết, Vùng Cảnh sát biển 1 đã trực tiếp tham gia tuần tra chung, diễn tập tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn,... với lực lượng thực thi pháp luật trên biển của Trung Quốc. Trong thực hiện, cán bộ, chiến sĩ của Vùng luôn nêu cao ý thức hợp tác quốc tế, tuân thủ nghiêm đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước; giải quyết hài hòa các mối quan hệ, góp phần giữ vững an ninh, an toàn hàng hải, tạo môi trường hòa bình, hữu nghị, phục vụ có hiệu quả cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Quang cảnh buổi tuyên truyền tại xã Xuân Phổ, Nghi Xuân, Hà Tĩnh ngày 06-12-2017. (Ảnh: canhsatbien.vn)

Thực hiện “Đề án tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân vùng biên giới, hải đảo giai đoạn 2017-2020”, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng chỉ đạo các đơn vị xây dựng kế hoạch và phối hợp, hiệp đồng với các lực lượng và địa phương ven biển để tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nhằm giúp cho cán bộ và nhân dân trên địa bàn, các lực lượng hoạt động trên biển nâng cao nhận thức về pháp luật, từ đó chấp hành tốt các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Nội dung tập trung vào: Công ước quốc tế về Luật biển năm 1982, Luật Biển Việt Nam; Hiệp định hợp tác nghề cá; Hiệp định phân định Vịnh Bắc Bộ; Pháp lệnh về lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam; những điều ngư dân cần biết khi đánh bắt, khai thác hải sản xa bờ; tác hại của ma túy, v.v. Đặc biệt, thực hiện chương trình “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân”, các đơn vị của Bộ Tư lệnh Vùng đã phối hợp với các lực lượng: Công an, Bộ đội Biên phòng, Hải quân, Kiểm ngư, Hải quan, Trung tâm tìm kiếm cứu nạn Khu vực 1 và cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành của các tỉnh (thành phố) trên địa bàn để tổ chức 15 đoàn tuyên truyền biển, đảo, tác hại của ma túy và những nội dung liên quan đến hoạt động của Cảnh sát biển Việt Nam cho hơn 6.000 cán bộ, công chức, học sinh, sinh viên, công nhân, nhân dân, ngư dân; kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền miệng với cấp phát tờ rơi, tờ gấp, tặng cờ Tổ quốc, phao cứu sinh, áo phao,… cho nhân dân và ngư dân trên từng tàu, thuyền. Năm 2017, Bộ Tư lệnh Vùng đã tổ chức 178 lượt tổ tuyên truyền lưu động đến các âu cảng, tàu đánh cá, lồng nuôi hải sản, tàu vận tải, tàu du lịch; tuyên truyền pháp luật cho hơn 45.000 lượt ngư dân, nhân dân làm ăn trên biển; cấp 45.000 tờ rơi, tờ gấp, 500 áo phao, phao cứu sinh và hơn 300 lá cờ Tổ quốc, v.v. Thấu triệt tư tưởng “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu”, cán bộ, chiến sĩ của Vùng còn tích cực tham gia nhiệm vụ tìm kiếm, cứu nạn, bảo vệ, giúp đỡ nhân dân làm ăn, sinh sống trên biển, thể hiện truyền thống tốt đẹp của Quân đội ta. Với tinh thần hết lòng vì dân, bằng trí thông minh và sự quả cảm, cán bộ, chiến sĩ của Vùng không quản mưa giông, bão tố, ngày đêm bám biển, ứng trực thường xuyên, sẵn sàng tham gia và tổ chức cứu hộ, cứu nạn thành công nhiều vụ tai nạn, thực hiện tốt chức năng “đội quân công tác” trên biển, làm ngời sáng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ - Người chiến sĩ Cảnh sát biển”, thực sự là điểm tựa vững chắc giúp ngư dân yên tâm vươn khơi, bám biển.

Bên cạnh đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng còn chỉ đạo các cơ quan, đơn vị bám sát cơ sở, xây dựng địa bàn, nắm chắc tình hình biến động, thu thập thông tin nhanh, nhạy, tin cậy, nhằm đấu tranh có hiệu quả, ngăn chặn kịp thời mọi hành vi vi phạm pháp luật xảy ra trên khu vực địa bàn quản lý. Trong kiểm tra, kiểm soát và trực tiếp thực thi pháp luật trên biển, cán bộ, chiến sĩ đã tích cực tuyên truyền, nâng cao nhận thức về phương pháp đấu tranh ngăn chặn hành động phạm pháp cho ngư dân và nhân dân các tỉnh ven biển trong phạm vi Vùng đảm nhiệm. Nhờ tiến hành tốt các giải pháp đó, nên cán bộ, chiến sĩ của Vùng và ngư dân đã quán triệt và thực hiện tốt việc xử lý các tình huống trên biển, bảo đảm đúng đối sách, quan điểm của Đảng. Cán bộ, chiến sĩ luôn chấp hành nghiêm pháp luật, giữ đúng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thực hiện nhiệm vụ. Thông qua thực tiễn hoạt động, trình độ sẵn sàng chiến đấu, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn và duy trì thực thi pháp luật trên biển của cán bộ, chiến sĩ ngày càng tốt hơn, góp phần giữ vững môi trường hòa bình và thế trận quốc phòng - an ninh trên biển.

Hiệu quả từ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã giúp cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ của Vùng nâng cao nhận thức, kiến thức pháp luật, làm cơ sở cho việc chấp hành tốt pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, các qui định của đơn vị. Đồng thời, giúp nhân dân trên địa bàn, các thành phần làm kinh tế trên biển nâng cao nhận thức, kiến thức, thực hiện tốt các quy định về pháp luật, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn trên biển. Thời gian tới, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý, duy trì thực thi pháp luật trên biển, xây dựng Vùng Cảnh sát biển 1 “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, có tính chuyên nghiệp cao”, cùng với các lực lượng bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc trong tình hình mới.

Trung tá LÊ HUY, Chủ nhiệm Chính trị Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 1
__________________

1 - Bốn tốt: 1. Chính trị, tư tưởng tốt; 2. Chuyên môn nghiệp vụ tốt; 3. Đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân tốt; 4. Nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật tốt. Bốn không: 1. Không đánh cờ, bài ăn tiền, đánh đề, cá độ, vay nợ tài sản không có khả năng chi trả; 2. Không mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma túy; 3. Không sử dụng rượu, bia sai quy định; 4. Không hút thuốc lá nơi làm việc, địa điểm công cộng. Bốn chống:1. Chống can thiệp; 2. Chống tiếp tay; 3. Chống bao che; 4. Chống làm ngơ.

2 - Kiểm tra, kiểm soát 405 tàu; trong đó, xử phạt 374 tàu. Tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính hơn 1,1 tỷ đồng. Tuyên truyền, yêu cầu 356 lượt tàu cá nước ngoài vi phạm ra khỏi vùng biển Việt Nam (ghi số hiệu 221 tàu, lập biên bản, phóng thích 82 tàu).

3 - Bắt giữ, tiếp nhận và xử lý 27 tàu vi phạm pháp luật; xử phạt vi phạm hành chính gần 1,2 tỷ đồng, tịch thu 17.778,172 tấn than; 1.300.483 lít dầu DO và 42.148 kg dầu FO. Phối hợp với các lực lượng, đấu tranh thành công 07 vụ án, phát hiện và bắt quả tang 11 đối tượng có hành vi mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy.