Để thực hiện thắng lợi mục tiêu “Đến năm 2030, xây dựng một số quân chủng, binh chủng, lực lượng hiện đại; phấn đấu từ năm 2030, xây dựng Quân đội hiện đại” mà Nghị quyết Đại hội XI Đảng bộ Quân đội xác định, đòi hỏi phải triển khai toàn diện, đồng bộ nhiều nội dung, giải pháp; trong đó, nghiên cứu xây dựng, phát triển nguồn nhân lực hậu cần phù hợp với lộ trình hiện đại hóa Quân đội là vấn đề quan trọng.

Nguồn nhân lực hậu cần là tổng thể nguồn thể lực và trí lực của đội ngũ cán bộ, chiến sĩ, nhân viên hậu cần các cấp. Đây là nhân tố quan trọng, trực tiếp quyết định kết quả công tác hậu cần, kết quả thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu và xây dựng Quân đội.

Thấm nhuần sâu sắc lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng “người trước, súng sau” của Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhận thức đúng tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ, nhân viên ngành Hậu cần trong sự nghiệp xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc, những năm qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã quan tâm kiện toàn, phát triển nguồn nhân lực hậu cần chất lượng cao, xây dựng ngành Hậu cần Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới và thu được những kết quả tích cực. Công tác tạo nguồn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng được lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, tiến hành nghiêm túc. Đội ngũ cán bộ, nhân viên hậu cần có sự phát triển toàn diện cả về số lượng, chất lượng, từng bước chuẩn hóa theo từng vị trí, chức danh công tác; năng lực, trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, lề lối, tác phong công tác và tinh thần, thái độ phục vụ được nâng cao. Đáng chú ý, nguồn nhân lực hậu cần ở cấp chiến lược, chiến dịch, các quân chủng, binh chủng, lực lượng được ưu tiên xây dựng tiến thẳng lên hiện đại có sự phát triển về mọi mặt¹, v.v. Nhờ đó, chất lượng, hiệu quả công tác tham mưu, chỉ huy, chỉ đạo hậu cần trong toàn quân được nâng lên rõ rệt; công tác bảo đảm hậu cần có nhiều đổi mới, sáng tạo, ngày càng nền nếp, chính quy, đáp ứng đầy đủ, kịp thời hậu cần cho các nhiệm vụ thường xuyên, đột xuất.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả tích cực, nguồn nhân lực và công tác xây dựng nguồn nhân lực Hậu cần Quân đội còn bộc lộ những hạn chế. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng có nơi tiến hành chưa thường xuyên. Số lượng, chất lượng, cơ cấu đội ngũ cán bộ, nhân viên hậu cần có mặt chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Lực lượng hậu cần ở một số đơn vị vừa thừa, lại vừa thiếu, chưa cân đối giữa các chuyên ngành. Đội ngũ cán bộ hậu cần giỏi, chuyên gia đầu ngành còn ít. Phẩm chất, năng lực, tính chủ động, sáng tạo, ý thức, trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp của một số cán bộ, nhân viên hậu cần có mặt còn hạn chế, v.v.

Hiện nay, để thực hiện thành công mục tiêu xây dựng Quân đội theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, cùng với tăng cường đầu tư ngân sách quốc phòng thì xây dựng nguồn nhân lực vẫn là vấn đề cốt lõi, quan trọng hàng đầu. Xuất phát từ vị trí, vai trò của ngành Hậu cần, công tác hậu cần đối với sự phát triển, trưởng thành, chiến đấu, chiến thắng của Quân đội và thực trạng nêu trên, đòi hỏi cần có giải pháp tổng thể, đồng bộ để xây dựng nguồn nhân lực hậu cần ngang tầm yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trước hết, tập trung nghiên cứu xây dựng chiến lược tổng thể và hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách về phát triển nguồn nhân lực hậu cần. Đây là nội dung lớn, nhiệm vụ rất quan trọng, nhằm định hướng và tạo cơ sở pháp lý cho tổ chức thực hiện. Theo đó, Tổng cục Hậu cần cần phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu, tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng hoạch định, xây dựng và triển khai Chiến lược tổng thể phát triển nguồn nhân lực hậu cần, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Quá trình xây dựng cần nghiên cứu kỹ lưỡng, thận trọng, có tư duy đột phá và tầm nhìn xa. Chiến lược phải xác định rõ phương hướng, mục tiêu, lộ trình xây dựng nguồn nhân lực hậu cần; quy mô, số lượng, cơ cấu từng loại nhân lực (cán bộ, nhân viên chuyên môn), từng chuyên ngành (chỉ huy tham mưu, quân nhu, xăng dầu, vận tải, quân y,…). Chú trọng giải quyết hài hòa giữa phát triển về số lượng, chất lượng và cơ cấu, ưu tiên quy hoạch xây dựng đội ngũ chuyên gia đầu ngành, nhân viên chuyên môn giỏi ở các lĩnh vực. Đặc biệt, cần hoàn thiện tiêu chí nguồn nhân lực và xác định rõ lộ trình thực hiện, đảm bảo khả thi, có tính dự báo cao; gắn kết chặt chẽ với các mốc thời gian (đến năm 2025, 2030 và từ năm 2030 trở đi) theo lộ trình, mục tiêu phát triển Quân đội. Đây sẽ là căn cứ để các đơn vị, các chuyên ngành hậu cần xây dựng quy hoạch, kế hoạch tạo nguồn, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, bố trí sử dụng, đáp ứng nhu cầu trước mắt và lâu dài.

Cùng với đó, rà soát, tham mưu xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách liên quan đến vấn đề này, phù hợp với đặc thù lĩnh vực hậu cần quân sự; ưu tiên phát triển nguồn nhân lực hậu cần ở các lĩnh vực mới, đặc thù, nhất là các lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. Tiếp tục đề xuất ban hành chế độ, chính sách nhằm thu hút, tuyển dụng, đãi ngộ phù hợp để phát triển, gìn giữ nguồn nhân lực hậu cần. Nghiên cứu, đề xuất nâng độ tuổi công tác, thời gian phục vụ của số cán bộ, nhân viên đặc thù, chất lượng cao; thực hiện kéo dài tuổi phục vụ tại ngũ đối với quân nhân chuyên nghiệp thuộc các chuyên ngành hậu cần có đủ điều kiện theo Thông tư số 12/2021/TT-BQP, ngày 28/01/2021 của Bộ Quốc phòng, tránh để lãng phí, “chảy máu chất xám”.

Hai là, đẩy mạnh đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng cán bộ, nhân viên hậu cần các cấp. Đây là nội dung vừa cấp thiết trước mắt, vừa cơ bản lâu dài, trực tiếp quyết định việc phát triển số lượng, chất lượng nguồn nhân lực hậu cần. Phát huy kết quả, kinh nghiệm đã đạt được, Tổng cục Hậu cần phối hợp với các học viện, nhà trường Quân đội, trọng tâm là Học viện Hậu cần tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng nguồn nhân lực hậu cần, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội trong tình hình mới. Thời gian tới, cần khẩn trương chỉ đạo triển khai Đề án tổ chức Trường Cao đẳng Hậu cần 1 và 2 để đào tạo nhân viên chuyên môn hậu cần cho toàn quân. Trước thực tiễn phát triển nhanh, cần nghiên cứu đổi mới toàn diện quy trình, chương trình, nội dung và hình thức, phương pháp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nhân viên hậu cần theo hướng “chuẩn hóa, hiện đại hóa”, đảm bảo “cơ bản, chuyên sâu”. Chú trọng phát triển nội dung, chương trình đào tạo, bồi dưỡng theo hướng tích hợp; cập nhật những vấn đề mới về quân sự, quốc phòng, sự phát triển của khoa học, công nghệ, thực tiễn công tác hậu cần và kiến thức về kinh tế, tài chính trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế,… phù hợp với đối tượng, chuyên ngành đào tạo. Để đạt hiệu quả, cần rà soát, đánh giá chất lượng nguồn nhân lực và xác định quy mô trong từng giai đoạn để có kế hoạch đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng, tập huấn. Quá trình thực hiện, cần đa dạng hình thức, tăng cường hợp tác, liên kết đào tạo, bồi dưỡng cả ở trong và ngoài nước; gắn đào tạo ở nhà trường với công tác hậu cần ở đơn vị và thực tế chiến đấu; duy trì nền nếp, chất lượng chế độ tập huấn, huấn luyện, hội thao, hội thi, diễn tập hậu cần ở các cấp. Đồng thời, quan tâm đúng mức đến nâng cao chất lượng xây dựng lực lượng hậu cần dự bị động viên, v.v. Hiện nay, cùng với nâng cao năng lực tham mưu, chỉ huy, quản lý, trình độ tay nghề, cần chú trọng huấn luyện, bồi dưỡng trình độ ngoại ngữ, kỹ năng mềm cho đội ngũ cán bộ, nhân viên hậu cần, đảm bảo đủ khả năng làm việc trong môi trường hội nhập, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa Quân đội.

Ba là, tiếp tục điều chỉnh tổ chức, biên chế ngành Hậu cần đáp ứng yêu, cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Cùng với nghiên cứu xây dựng quy hoạch tổng thể ngành Hậu cần theo tiến trình hiện đại hóa Quân đội, cần thực hiện quyết liệt việc điều chỉnh tổ chức, biên chế hậu cần các cấp theo Đề án tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2020 - 2025; tập trung kiện toàn tổ chức, xây dựng lực lượng hậu cần các cấp đồng bộ, thống nhất theo hướng “tinh, gọn, mạnh”. Mặt khác, chủ động dự báo xu hướng phát triển, hiện đại hóa các quân chủng, binh chủng, lực lượng và yêu cầu công tác bảo đảm hậu cần để có kế hoạch, đề án xây dựng, thành lập một số lực lượng, đơn vị hậu cần mới. Trước yêu cầu đặt ra rất cao và thực tế hiện nay, cần rà soát kỹ, đánh giá đúng thực trạng nguồn nhân lực, trên cơ sở đó xây dựng phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức lực lượng hậu cần từ cấp chiến lược, chiến dịch đến các cơ quan, đơn vị trong toàn quân, bảo đảm cân đối về số lượng, thành phần, cơ cấu cán bộ, nhân viên và các chuyên ngành, có lực lượng kế cận, kế tiếp vững chắc. Tập trung khắc phục tình trạng thừa nhân lực ở cơ quan, thiếu ở đơn vị, sắp xếp sử dụng không đúng ngành nghề đào tạo hoặc mất cân đối ở các vùng, miền. Nghiên cứu điều chỉnh thế bố trí hậu cần chiến lược, chiến dịch trên phạm vi cả nước, nhất là ở các hướng, khu vực, địa bàn trọng điểm; đẩy mạnh nghiên cứu, đề xuất mua sắm trang bị, phương tiện hậu cần đồng bộ với vũ khí, trang bị kỹ thuật thế hệ mới, nhằm nâng cao khả năng cơ động, bảo đảm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Bốn là, tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ cán bộ, nhân viên hậu cần. Trước sự chống phá của các thế lực thù địch, tác động tiêu cực từ mặt trái của nền kinh tế thị trường và đặc thù môi trường công tác, nên phải thường xuyên quan tâm làm tốt công tác giáo dục chính trị, quản lý tư tưởng, xây dựng cho đội ngũ cán bộ, nhân viên hậu cần bản lĩnh chính trị vững vàng, quyết tâm cao, đạo đức nghề nghiệp trong sáng, tinh thần tận tâm, tận lực, hết lòng, hết sức phục vụ bộ đội. Cơ quan, đơn vị hậu cần các cấp động viên cán bộ, nhân viên tiếp tục thực hiện có hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, trọng tâm là thực hiện tốt phong trào thi đua “Ngành Hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”. Đồng thời, tập trung xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” gắn với xây dựng tổ chức đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức và tổ chức. Qua đó, tạo môi trường, động lực để mỗi cán bộ, nhân viên hậu cần “tự soi”, “tự sửa”, nỗ lực tu dưỡng, rèn luyện vươn lên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Phát triển nguồn nhân lực hậu cần ngang tầm yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới vừa là một nội dung, vừa là biện pháp, có ý nghĩa quan trọng trong thực hiện mục tiêu xây dựng Quân đội theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Đây là nhiệm vụ nặng nề, đứng trước cả thời cơ thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, thuộc trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, trước hết là của cấp ủy, chỉ huy các cấp và ngành Hậu cần Quân đội, cần được quan tâm nghiên cứu, tổ chức thực hiện quyết liệt, nghiêm túc.

Thượng tá, TS. NGUYỄN HỮU HOẠT, Học viện Hậu cần
_________________

1 - Hiện nay, riêng Cơ quan Tổng cục Hậu cần số cán bộ có trình độ cao đẳng, đại học và trên đại học chiếm 95,1%. Hằng năm, trên 95,02% cán bộ hoàn thành tốt và xuất sắc chức trách nhiệm vụ.