Nước ta là quốc gia biển, có diện tích biển rộng, bờ biển dài; do đó, tác chiến bảo vệ biển, đảo, chống địch tiến công từ hướng biển phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức:đối tượng tác chiến có vũ khí, phương tiện hiện đại, sức cơ động cao, hoả lực mạnh, có khả năng chuyển hướng tiến công nhanh, đa dạng và trinh sát, tác chiến điện tử mạnh làm tê liệt, phá vỡ TTLL của ta. Cùng với đó, công tác bảo đảm TTLL trong tác chiến bảo vệ biển, đảo là hoạt động tác chiến mà chúng ta chưa có nhiều kinh nghiệm. Do vậy, bảo đảm TTLL thông suốt, kịp thời, vững chắc cho các lực lượng tham gia tác chiến là yêu cầu hàng đầu mang tính nguyên tắc, có ý nghĩa quyết định giành thắng lợi.

Để các lực lượng này không bị bất ngờ, luôn giành quyền chủ động tiến công tiêu diệt địch trên biển, đảo, công tác bảo đảm TTLL phải được tổ chức chặt chẽ. Việc sử dụng mọi phương tiện hữu tuyến điện (HTĐ), vô tuyến điện (VTĐ) phải kết hợp với phương tiện thô sơ mang tính truyền thống, nhằm bảo đảm cho lực lượng trinh sát phát hiện nhanh, chính xác, kịp thời những thông tin về địch ở hướng biển, giúp cho người chỉ huy các cấp đưa ra quyết định tác chiến sát, đúng. Trong đó, phải coi trọng bảo đảm lực lượng và phương tiện TTLL cho Hải quân làm nhiệm vụ tiêu diệt các mục tiêu trên biển, dưới đáy biển để bảo vệ các đảo, quần đảo và các trung tâm kinh tế biển, cũng như việc rà phá bom, mìn, quét thuỷ lôi mở đường vận chuyển, cung cấp hậu cần, kỹ thuật cho lực lượng tác chiến. Mặt khác, cần ưu tiên bảo đảm các phương tiện thông tin VTĐ (sóng ngắn, cực ngắn) cho Hải quân, Không quân, tạo điều kiện cho lực lượng này thiết lập các trạm, trung tâm chuyển tiếp TTLL từ đất liền đến các đơn vị tác chiến, nhất là các đơn vị tác chiến ở các đảo, quần đảo xa bờ. Cùng với đó, còn phải bảo đảm TTLL cho các lực lượng của Bộ chi viện cho lực lượng Hải quân tiêu diệt địch ở khu vực gần bờ, khu vực đổi tàu, khu vực đổ bộ đường biển. Đồng thời, tập trung mọi nguồn lực, bảo đảm lực lượng, phương tiện thông tin VTĐ cho hệ thống ra-đa và thông tin đối không tại sân bay, nhằm tăng khả năng dẫn đường cho lực lượng Không quân làm nhiệm vụ tiêu diệt các mục tiêu gần bờ: khu vực đổi tàu, khu vực đổ bộ đường biển; các mục tiêu nằm ngoài tầm hỏa lực của pháo binh, tên lửa,... Vì thế, để bảo đảm thông tin thông suốt, kịp thời, cần huy động mọi LLTT, bao gồm cả quân sự và dân sự; trong đó, chú trọng sử dụng các đơn vị thông tin của Quân chủng Hải quân, Phòng không - Không quân, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển cũng như của lực lượng vũ trang các tỉnh ven biển. Đồng thời, cần tranh thủ lực lượng ngư dân vùng ven biển, trên đảo, quần đảo tham gia bảo vệ, giúp đỡ các tổ, trạm thông tin, trinh sát bảo đảm giữ vững TTLL thông suốt, vững chắc trong mọi tình huống. Điều đó có ý nghĩa quan trọng, góp phần cung cấp các tin tức về tính chất, quy luật và mục đích hoạt động trên biển, trên không, tìm ra chỗ mạnh, chỗ yếu, chỗ sơ hở của địch, làm cơ sở cho chỉ huy các cấp tổ chức, sử dụng lực lượng tạo lập thế trận có lợi.

Trong quá trình tổ chức bảo đảm TTLL, phải chú trọng tính toàn diện; trong đó, đặc biệt coi trọng bảo đảm thông tin cho chỉ huy tác chiến luôn thông suốt, vững chắc, liên tục. Tác chiến trên biển có những đặc điểm: phạm vi không gian tác chiến rộng, địa hình trống trải, môi trường, thời tiết diễn biến thất thường. Vì vậy, để chỉ huy các đơn vị tổ chức thực hiện nhiệm vụ không chồng chéo và chi viện kịp thời cho nhau trong hoạt động tác chiến, phải xây dựng kế hoạch bảo đảm TTLL thống nhất, trên cơ sở phối, kết hợp chặt chẽ giữa lực lượng TTLL của các cấp, các ngành nhằm bảo đảm thông tin chỉ huy tác chiến luôn vững chắc trong mọi tình huống. Cơ quan thông tin các quân khu ven biển cần chủ động phối hợp với cơ quan thông tin của các lực lượng trực thuộc Bộ Quốc phòng (Binh chủng TTLL, Quân chủng Hải quân, Phòng không - Không quân, Cảnh sát biển, Bộ đội Biên phòng), địa phương ven biển, trên đảo. LLTT của các ngành hoạt động trên địa bàn phải chịu sự điều hành thống nhất của thông tin quân khu theo nguyên tắc: lấy hoạt động phục vụ cho nhiệm vụ tác chiến là chủ yếu, vừa thực hiện bảo đảm thông tin hoạt động cho ngành, cấp mình, vừa bảo đảm hoạt động cho hệ thống thông tin chung theo chức năng, nhiệm vụ được giao. LLTT của các quân khu ven biển còn phải phối, kết hợp với các LLTT trong khu vực, vùng lãnh hải (theo không gian địa bàn tác chiến). Trên cơ sở thế trận thông tin khu vực phòng thủ tỉnh (thành phố) ven biển, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa LLTT tại chỗ với lực lượng cơ động của lực lượng vũ trang đứng chân trên từng địa bàn, hình thành thế trận thông tin liên hoàn, vững chắc không chỉ riêng với mỗi lực lượng TTLL, mà còn với cả các hệ thống TTLL. Ngoài ra, còn phải kết hợp chặt chẽ giữa các LLTT bảo đảm tác chiến theo nhiệm vụ,nhằm phát huy hết tiềm năng, thế mạnh của từng hệ thống, hỗ trợ và giúp đỡ nhau hoàn thành chức năng, nhiệm vụ của ngành, cấp mình; đồng thời, sẵn sàng chuyển hóa bảo đảm thông tin cho các hoạt động tác chiến bảo vệ biển, đảo, theo sự điều hành chung của hệ thống thông tin quân sự.

Cùng với đó, nhằm bảo đảm TTLL cho nhiệm vụ tác chiến biển, đảo giành thắng lợi, cần phát huy tối đa sở trường, thế mạnh của từng lực lượng TTLL của các đơn vị và địa phương trong khu vực tác chiến.Mỗi lực lượng và phương tiện thông tin đều có chỗ mạnh và nhược điểm nhất định, trong khi phạm vi địa bàn tác chiến trên biển lại rộng. Vì thế, phải khéo tổ chức, sử dụng đúng sở trường, đúng tính năng và thời cơ mới phát huy hết tính năng, tác dụng và sức mạnh của chúng. Trong bố trí thế trận thông tin, cần tập trung LLTT cho hướng chủ yếu, địa bàn chiến lược, coi trọng sử dụng lực lượng, phương tiện thông tin tại chỗ kết hợp với thông tin cơ động; huy động lực lượng nhân dân tham gia công tác TTLL nhất là trong việc: bảo vệ, triển khai hệ thống các tuyến HTĐ, tổ chức ngụy trang, củng cố công sự, trận địa cho các trạm chuyển tiếp (tiếp sức) sóng vô tuyến của các mạng, các trạm thu, phát, chuyển tiếp của bộ đội chủ lực, trạm bưu chính viễn thông, dẫn đường, chuyển tải công văn, tài liệu, báo cáo quân sự... Bài học kinh nghiệm từ hai cuộc kháng chiến chống xâm lược trước đây cho thấy: khi LLTT ba thứ quân, nhất là của bộ đội chủ lực ngày càng phát triển lớn mạnh, LLTT của các bộ, ngành, địa phương trong địa bàn tác chiến và khả năng huy động nhân dân tham gia công tác TTLL quân sự càng nhiều và rộng khắp thì càng có khả năng tổ chức sử dụng TTLL vững chắc. Bên cạnh đó, việc tổ chức, sử dụng LLTT phải đúng khả năng và kết hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, phương tiện đó với nhau mới tạo sự vững chắc, liên tục trong chỉ huy tác chiến. Vì vậy, khi tác chiến xa bờ, Quân chủng Hải quân cần phải tổ chức nhiều trạm chuyển tiếp cho nhiều loại phương tiện VTĐ (sóng ngắn, cực ngắn) ở các hướng cho các đơn vị trong đội hình tác chiến. Khi vào bờ, lên đảo, cần tiếp cận sử dụng ngay các tuyến HTĐ và các trạm vô tuyến được xây dựng từ thời bình; LLTT dự bị cùng với nhân dân nhanh chóng triển khai các trục, tuyến mới bảo đảm liên lạc trực tiếp giữa các đơn vị với các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương. Trong quá trình sử dụng các trang thiết bị thông tin, cần chú trọng kết hợp giữa các phương tiện thông tin hiện đại với thô sơ, thậm chí kết hợp sử dụng cả các phương tiện thu được của địch, tạo ra môi trường sóng vô tuyến đa dạng, phong phú, vừa bảo đảm thông tin tác chiến theo phương án, vừa tham gia chống tác chiến điện tử của địch… Tổ chức sử dụng lực lượng TTLL cho nhiệm vụ hậu cần, cho công tác nghi binh lừa địch cần phải nghiên cứu cho phù hợp với từng tình huống cụ thể, nhưng quan trọng là tổ chức lực lượng dự bị mạnh ở các cấp, dự kiến nhiều phương án, huấn luyện, diễn tập thông tin để sẵn sàng ứng phó với các tình huống đột xuất trong tác chiến. Lực lượng, phương tiện dự bị phải được tổ chức ngay từ đầu ở các cấp, ở cả hậu phương và trong địa bàn tác chiến. Thực tiễn cho thấy, nếu biết sử dụng và kết hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, phương tiện đúng thời cơ, đúng chức năng, thì dù lực lượng nhỏ, phương tiện thô sơ vẫn có thể tạo được lực lượng mạnh, bảo đảm TTLL càng tốt.

Để phát huy sức mạnh tổng hợp của mọi LLTT trong tác chiến bảo vệ biển, đảo, chúng ta cần phải tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng, thiết lập nhiều mạng lưới viễn thông tiên tiến, hiện đại, phủ sóng trên phạm vi cả nước. Đồng thời, chú trọng tổ chức các LLTT hoạt động dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng, trước hết là để tuyên truyền đường lối, quan điểm của Đảng, nâng cao đời sống, bảo đảm an sinh xã hội của quân và dân nơi biên giới, hải đảo. Cùng với đó, từng bước nghiên cứu hoàn chỉnh thế trận TTLL biển, đảo; phát triển nghệ thuật tổ chức, sử dụng lực lượng TTLL nhằm phát huy tối đa sở trường, thế mạnh của các lực lượng TTLL, bảo đảm tác chiến biển, đảo ngày càng tốt hơn.

Thượng tá, ThS. ĐỖ HẢI ÂU