Nghiên cứu - Tìm hiểu Nghiên cứu - Trao đổi

QPTD -Thứ Năm, 14/02/2013, 23:01 (GMT+7)
Bàn về nâng cao hiệu quả tác chiến bằng vũ khí, trang bị hiện có trong chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc
Trong những cuộc chiến tranh gần đây, sự xuất hiện vũ khí công nghệ cao đã tạo ra những thay đổi có tính đột biến so với chiến tranh thông thường. Điều đó làm cho một số người có tư tưởng tuyệt đối hóa sức mạnh vũ khí công nghệ cao và phần nào thiếu tin tưởng vào vũ khí, trang bị hiện có của lực lượng vũ trang ta. Vậy nhận thức đó đúng hay sai? Liệu chúng ta có thể đánh thắng địch bằng vũ khí trang bị hiện có không? Đó là vấn đề cần nghiên cứu, trao đổi, thống nhất.
 
 
1.Về nhận thức, tư tưởng. Chúng ta không phủ nhận vai trò của vũ khí, nhất là vũ khí công nghệ cao (VKCNC). Thực tiễn lịch sử chiến tranh thế giới cũng đã chứng minh tầm quan trọng của vũ khí, sức mạnh của vũ khí. Những nước tham chiến trong chiến tranh, với việc trang bị và sử dụng những loại vũ khí có trình độ cao hơn sẽ dễ tạo nên đột biến về chất, làm thay đổi tương quan so sánh lực lượng và cục diện chiến tranh để giành thắng lợi quyết định. Thế nhưng, nếu chỉ căn cứ vào đó mà tuyệt đối hóa sức mạnh của vũ khí thì lại rất sai.

Theo quan điểm của Đảng ta, có hai nhân tố cơ bản để giành thắng lợi trong chiến tranh, đó là con người và vũ khí, trang bị (VK,TB); trong đó, con người là quyết định, VK,TB là quan trọng. Cũng vì thế, trong quá trình xây dựng Quân đội từng bước hiện đại theo phương hướng đã được xác định, chúng ta đặc biệt coi trọng xây dựng nhân tố con người có năng lực toàn diện, trước hết có bản lĩnh chính trị vững vàng, có ý chí quyết tâm, dám đánh, quyết đánh và quyết thắng kẻ thù xâm lược; đồng thời, có trình độ tác chiến cao trên cơ sở làm chủ, khai thác hiệu quả VK,TB hiện có. Lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta, nhất là hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược đã cho thấy, chúng ta luôn phải đương đầu với kẻ thù có tiềm lực kinh tế - quân sự hơn hẳn, VK,TB hiện đại hơn, song kết cục thắng lợi vẫn thuộc về ta. Qua đó khẳng định, địch có thể mạnh hơn ta về VK,TB, nhưng xét tổng thể (sức mạnh tổng hợp) - ta mạnh hơn chúng. Điều đó là hoàn toàn biện chứng và phù hợp với quy luật khắc nghiệt của chiến tranh - “mạnh được yếu thua”. Cho nên, trong chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc (BVTQ) chống kẻ thù xâm lược sử dụng VKCNC, ta vẫn có thể đánh thắng chúng bằng VK,TB kém hiện đại hơn cũng không phải là ngoại lệ. Một vấn đề quan trọng nữa là, dù đối phương có VKCNC, hỏa lực mạnh, mức độ hủy diệt lớn… nhưng không phải chúng không có những điểm hạn chế và điểm yếu “chí mạng” mà ta có thể khai thác. Hơn nữa, với địa hình Việt Nam đa dạng, phức tạp nên VKCNC cũng không dễ phát huy đầy đủ sức mạnh của nó. Mặt khác, cần thấy rằng, ta có nhiều thế mạnh, đó là: sức mạnh chính nghĩa, sức mạnh chính trị - tinh thần, sức mạnh của nền nghệ thuật quân sự đặc sắc với sự kết hợp giữa yếu tố truyền thống và hiện đại, sức mạnh đoàn kết của toàn dân tộc và thời đại, của lòng yêu nước nồng nàn, của đường lối chiến tranh nhân dân độc đáo, sáng tạo… Đó là cơ sở vững chắc để khẳng định chúng ta hoàn toàn có đủ khả năng đánh bại kẻ thù xâm lược bằng VK,TB hiện có. Trong thời gian tới, cần tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nhằm thống nhất nhận thức cho bộ đội; trong đó, chú trọng xây dựng ý chí quyết tâm, niềm tin vào VK,TB hiện có và cách đánh sáng tạo của lực lượng vũ trang (LLVT) nhân dân. Đồng thời, chống tư tưởng đề cao, tuyệt đối hóa sức mạnh VKCNC của địch; vì như thế, sẽ dẫn đến bi quan, dao động, thiếu niềm tin vào khả năng chiến thắng bằng VK,TB hiện có.

2. Về công tác huấn luyện chiến đấu, nâng cao trình độ, khả năng tác chiến của bộ đội bằng VK,TB hiện có. Đây là vấn đề quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến sức mạnh chiến đấu của LLVT nhân dân. Chúng ta biết rằng, nếu kẻ địch liều lĩnh tiến hành chiến tranh xâm lược nước ta, chúng sẽ sử dụng VKCNC tiến công với quy mô, cường độ lớn để nhanh chóng “làm mềm chiến trường”, kết hợp sử dụng phương tiện trinh sát hiện đại để làm “chiến trường trong suốt”; đồng thời, trang bị cho người lính những thiết bị tiên tiến, như: kính nhìn đêm thế hệ mới, mũ cảm ứng, mắt hồng ngoại, v.v.
 
Lực lượng dân quân tự vệ huấn luyện nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu

Để đối phó và làm thất bại mọi ý đồ, phương thức và thủ đoạn tác chiến của địch, ngay từ thời bình chúng ta phải không ngừng nâng cao trình độ, khả năng tác chiến bằng VK,TB hiện có của LLVT nhân dân. Muốn vậy, chúng ta phải chú trọng công tác huấn luyện chiến đấu cho cả bộ đội chủ lực (BĐCL), bộ đội địa phương (BĐĐP) và dân quân, tự vệ (DQ,TV). Trong đó, tích cực đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp tổ chức huấn luyện nhằm đạt hiệu quả thiết thực. Đối với BĐCL và BĐĐP, trong quá trình huấn luyện, phải bám sát phương châm: “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, chú trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu; huấn luyện cho cơ quan và đơn vị, huấn luyện phân đội và đội ngũ cán bộ các cấp; lấy huấn luyện kỹ thuật làm cơ sở cho huấn luyện chiến thuật. Huấn luyện phải đáp ứng được yêu cầu sát nhiệm vụ, sát thực tế chiến đấu, địa bàn và đối tượng tác chiến… Đồng thời, coi trọng việc truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu cho bộ đội, nhất là những trận đánh điển hình trong các cuộc chiến tranh giải phóng trước đây; kết hợp với phổ biến những phát triển mới về tổ chức biên chế, VK,TB, phương thức, thủ đoạn, khả năng tác chiến của địch và những hạn chế, những điểm yếu cả về kỹ thuật, chiến thuật mà ta có thể lợi dụng, khai thác để tiêu diệt chúng. Trong huấn luyện, cần đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học - công nghệ mới, nhất là công nghệ kỹ thuật số, công nghệ thông tin… Chú trọng huấn luyện cho bộ đội nắm chắc cấu tạo, tính năng, tác dụng và thao tác, sử dụng thành thạo các loại VK,TB trong biên chế (bao gồm cả VK,TB hiện đại mới bổ sung và VK,TB tương đối hiện đại đang sử dụng), tăng cường huấn luyện kỹ thuật ngụy trang, che dấu mục tiêu, khả năng cơ động linh hoạt, phòng tránh, đánh trả đối phương… Đối với DQ,TV, coi trọng huấn luyện sát nhiệm vụ, phương án chiến đấu; huấn luyện cho các thành phần, lực lượng cả bộ binh và binh chủng, nhất là các phân đội DQ,TV biển, phòng không… trong đó, tập trung huấn luyện cho đội ngũ tự vệ làm chủ, sử dụng thành thạo các loại VK,TB hiện có (bao gồm cả VK,TB tương đối hiện đại và vũ khí thô sơ truyền thống, tự tạo) của nhân dân ta. Trên cơ sở đó, đảm bảo cho DQ,TV vừa có thể độc lập tác chiến rộng khắp hiệu quả, vừa phối hợp tác chiến tốt với BĐCL, BĐĐP trong khu vực phòng thủ (KVPT) địa phương. Cùng với đó, cần nâng cao chất lượng diễn tập KVPT, diễn tập chống bạo loạn lật đổ (chốt giữ bảo vệ mục tiêu và đánh chiếm lại mục tiêu giải thoát con tin), phương án chiến đấu trị an… nhằm nâng cao trình độ, khả năng tác chiến của toàn bộ LLVT. Đồng thời, các đơn vị, địa phương phải làm tốt công tác sẵn sàng chiến đấu, nhất là hoàn thiện quyết tâm chiến đấu, các văn bản, kế hoạch, phương án tác chiến; duy trì nghiêm các chế độ, quy định về chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu, trực ban, trực chiến, trực cơ động…; làm tốt công tác hậu cần, kỹ thuật, bảo đảm đầy đủ trang bị, đồng bộ kèm theo của các loại vũ khí. Làm được như vậy, sẽ phát huy được tối đa tính năng của VK,TB hiện có trong huấn luyện và chiến đấu. Thực hiện tốt công tác huấn luyện sẽ trực tiếp góp phần nâng cao trình độ tác chiến bằng VK,TB hiện có cho LLVT trong chiến tranh nhân dân BVTQ.

3. Về xây dựng thế trận, đảm bảo cho hoạt động tác chiến của LLVT trong chiến tranh nhân dân BVTQ. Thế trận là hình thái bố trí, triển khai lực lượng và thiết bị chiến trường theo kế hoạch thống nhất của người chỉ huy và cách đánh đã xác định. Thực tế cho thấy, VK,TB chỉ phát huy được hiệu quả tác chiến cao nhất trên cơ sở có thế trận vững chắc. Trong quá trình xây dựng thế trận, phải căn cứ vào đặc điểm, điều kiện cụ thể, triệt để tận dụng thế thiên hiểm của địa hình; sở trường, khả năng nguồn lực của LLVT ba thứ quân (BĐCL, BĐĐP, DQ,TV) để chủ động chuẩn bị thế trận vững chắc từ thời bình và sẵn sàng chuyển thành thế trận chiến tranh nhân dân khi có tình huống chiến tranh. Hiện nay, cần tập trung xây dựng thế trận KVPT các địa phương (tỉnh, thành phố), đảm bảo khả năng đối phó với địch tác chiến bằng VKCNC. Theo đó, bố trí lực lượng, phương tiện chiến đấu phải được nghiên cứu kỹ, phù hợp với đặc điểm địa bàn (rừng núi, trung du, đồng bằng, biển, đảo), địa hình thực tế ở khu vực tác chiến, để khi chiến đấu phát huy được hiệu quả cao nhất của các loại vũ khí và sức mạnh chiến đấu của tổng lực lượng. Thế trận xây dựng phải bảo đảm liên hoàn, vững chắc, bí mật, bất ngờ: có chính diện, chiều sâu; có thế đánh, thế giữ; tiện cơ động chi viện, chuyển hóa linh hoạt; phát huy sức mạnh tổng hợp của mọi lực lượng, phương tiện; đánh được cả địch bên ngoài (tiến công đường không, đường biển, trên bộ), bạo loạn bên trong; đánh địch được mọi hướng: phía trước, bên sườn, phía sau; mọi thời điểm… buộc địch phải phân tán đối phó. Việc bố trí các thiết bị chiến đấu phải bảo đảm hệ thống, nhiều tầng, nhiều lớp, tiện hỗ trợ cho nhau, ưu tiên cho hướng, mục tiêu trọng yếu; chú trọng xây dựng, củng cố hệ thống đường cơ động; các công trình ngụy trang, nghi binh lừa địch; hệ thống hầm, hào nối liền…, đặc biệt là hệ thống trận địa hỏa lực các loại (trận địa chính thức, trận địa dự bị, trận địa giả…). Trong xây dựng thế trận, phải chú ý nắm vững mục tiêu, yêu cầu: phát huy tối đa được hiệu quả tác chiến bằng VK,TB hiện có của LLVT; đồng thời, đảm bảo tốt việc nâng cao khả năng phòng, chống và hạn chế tới mức tối đa, tiến tới vô hiệu hóa VK,TB hiện đại của địch, làm chúng suy yếu để ta tiêu diệt và bảo vệ mình. Đó cũng chính là thực hiện quan điểm, đường lối nghệ thuật quân sự của Đảng ta: đánh địch bằng mưu, kế; thắng địch bằng “thế”, thời. Lập “thế” ta phải đi đôi với phá “thế” địch… “Thế” ở đây là thế có lợi cho ta, bất lợi cho địch; là “thế trận” vững chắc không chỉ trong thời bình mà cả trong chiến tranh (nếu xảy ra). Đây là vấn đề quan trọng, bởi chúng ta xây dựng thế trận phòng thủ vững chắc từ thời bình, song cần phải tiếp tục điều chỉnh, bổ sung, hoàn chỉnh trước và trong suốt quá trình chiến tranh. Có như vậy, mới bảo đảm tính kịp thời, phù hợp để đánh thắng địch.

Ngày nay, Đảng ta chủ trương xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, thế trận KVPT là nhằm đáp ứng yêu cầu cao của nhiệm vụ BVTQ; đồng thời, để đảm bảo chuyển hóa thế trận từ thời bình sang thời chiến được thuận lợi, huy động được mọi tiềm lực, sức mạnh tổng hợp của các yếu tố cho chiến tranh, đặc biệt là, phát huy hiệu quả tác chiến bằng VK,TB hiện có. Thiết nghĩ, đối với LLVT, việc kết hợp chặt chẽ giữa mua sắm, bổ sung VK,TB mới với làm chủ, phát huy tối đa tính năng VK,TB hiện có là rất quan trọng. Cùng với đó, phải phát triển nền nghệ thuật quân sự Việt Nam; tăng cường nghiên cứu, cải tiến VK,TB với phát triển cách đánh mới… Theo phương hướng đó, chúng ta hoàn toàn có đủ khả năng đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.
 
Thiếu tá NGUYỄN ĐỨC PHÚ
Ý kiến bạn đọc (0)

Giá trị nhân văn Hồ Chí Minh - nền tảng của sự phát triển xã hội
Nhân kỷ niệm 125 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phó giáo sư, Tiến sỹ Phạm Ngọc Anh, Viện Hồ Chí Minh, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh có bài viết "Giá trị nhân văn Hồ Chí Minh - nền tảng của sự phát triển xã hội" khẳng định, với bản chất và đặc trưng phổ quát, giá trị cơ bản của tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh là nền tảng phát triển xã hội, kiến tạo hệ thống quan hệ xã hội mang đậm bản chất người và giá trị làm người chân chính.