Nghiên cứu - Tìm hiểu Nghiên cứu - Trao đổi

QPTD -Thứ Hai, 08/10/2018, 13:36 (GMT+7)
Bàn về giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền miệng trong Quân đội hiện nay

Tuyên truyền miệng là hình thức quan trọng của công tác tư tưởng - văn hóa, nằm trong tổng thể hoạt động công tác đảng, công tác chính trị của Quân đội nhân dân Việt Nam. Hình thức tuyên truyền này có nhiều ưu thế, bởi nó đáp ứng nhanh chóng, kịp thời yêu cầu thông tin về vấn đề “nóng”, nhạy cảm đang được dư luận quan tâm mà các hình thức khác khó thể hiện. Khi thực hiện tuyên truyền miệng, do có sự tương tác, báo cáo viên dễ quan sát được thái độ của người nghe để điều chỉnh nội dung, phương pháp phù hợp với từng đối tượng. Bởi vậy, trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và phát triển của Quân đội ta, tuyên truyền miệng luôn được thực hiện và phát huy tác dụng tích cực trong truyền bá chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của cách mạng, Quân đội và âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, bồi dưỡng, phát triển, hoàn thiện nhân cách người quân nhân cách mạng; tinh thần cảnh giác; động viên, cổ vũ cán bộ, chiến sĩ hoàn thành nhiệm vụ một cách tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo.

Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, công tác tuyên truyền miệng luôn được Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và cấp ủy, chỉ huy các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, đạt hiệu quả tốt. Quy chế hoạt động công tác tuyên truyền miệng được các cấp thường xuyên bổ sung, hoàn thiện, phù hợp với thực tiễn. Nội dung tuyên truyền luôn bám sát đường lối, quan điểm của Đảng, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; các sự kiện chính trị quan trọng trong nước và quốc tế; những vấn đề nhạy cảm, phức tạp được cán bộ, chiến sĩ quan tâm; âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Phương pháp cung cấp, tiếp nhận và chuyển tải thông tin thường xuyên được đổi mới, bảo đảm linh hoạt, đa dạng, phong phú. Đội ngũ báo cáo viên toàn quân có bản lĩnh chính trị vững vàng, trình độ lý luận sắc sảo, tinh thần cảnh giác và tính chiến đấu cao, chấp hành tốt kỷ luật phát ngôn, hoạt động tích cực, hiệu quả, v.v. Nhờ đó, công tác tuyên truyền miệng trong toàn quân đã có chuyển biến tích cực, đi vào chiều sâu, phát huy hiệu quả thực chất; tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, góp phần cung cấp thông tin, định hướng tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân; là “vũ khí” sắc bén trong đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội.

Bên cạnh đó, có nơi chưa coi trọng đúng mức công tác tuyên truyền miệng; việc gắn kết hoạt động tuyên truyền miệng với tham gia đấu tranh phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và các hiện tượng tiêu cực, vi phạm kỷ luật trong Quân đội chưa thật sự chặt chẽ, hiệu quả. Công tác tuyên truyền miệng chưa thực sự tiên phong trong việc cung cấp thông tin, định hướng tư tưởng, dư luận trước những vấn đề mới nảy sinh, những bức xúc trong dư luận xã hội. Nội dung, phương pháp tuyên truyền của một số báo cáo viên chưa thật phong phú, hấp dẫn1, v.v.

Trong thời đại “bùng nổ thông tin” hiện nay, lợi dụng những tiện ích của công nghệ thông tin, các thế lực thù địch tăng cường chống phá với những thủ đoạn hết sức tinh vi, xảo quyệt, nhất là trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, văn hóa, hòng “phi chính trị hóa” Quân đội. Điều đó đòi hỏi phải nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền miệng, đảm bảo cho nó thực sự là một mũi nhọn trong nâng cao nhận thức, điều chỉnh hành vi, trách nhiệm; đấu tranh, phản bác những quan điểm sai trái, thù địch, những biểu hiện lệch lạc, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị. Theo đó, cần tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp; tập trung vào một số vấn đề cơ bản sau:

Thứ nhất, tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với công tác tuyên truyền miệng. Trước sự phát triển mạnh mẽ, nhanh chóng của công nghệ, việc tiếp cận thông tin đa dạng, nhiều chiều khiến cho hoạt động tuyên truyền miệng có phần bị “lép vế”. Ở một số đơn vị, công tác tuyên truyền miệng có biểu hiện “khoán trắng” cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, cán bộ tuyên huấn. Do vậy, yếu tố tiên quyết để đem lại hiệu quả cao cho công tác này chính là sự nhận thức đúng; lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp. Theo đó, các cơ quan, đơn vị cần quán triệt đầy đủ quan điểm của Đảng về vị trí, vai trò của công tác tư tưởng, công tác tuyên truyền miệng trong Quân đội. Đồng thời, duy trì nghiêm chế độ, nền nếp, nhất là chế độ thẩm định, kiểm duyệt nội dung thông báo chính trị thời sự, định hướng tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ; làm tốt công tác kiểm tra, sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm. Cùng với đó, cần quan tâm đầu tư trang bị, phương tiện kỹ thuật, tạo cơ sở để lực lượng chuyên trách có đủ điều kiện tiếp cận, khai thác thông tin và đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức thực hiện.

Cấp ủy, chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp cần đề cao trách nhiệm trong việc nghiên cứu, khai thác nguồn thông tin, tư liệu, tài liệu; xây dựng cơ chế tiếp nhận, xử lý và cung cấp thông tin theo hướng kịp thời, thiết thực, hiệu quả và toàn diện trước những diễn biến mau lẹ, phức tạp của tình hình. Hoạt động tuyên truyền miệng phải luôn chủ động, đi đầu, nhạy bén, linh hoạt; phát huy lợi thế không phụ thuộc vào không gian, thời gian, địa điểm và tiếp cận trực tiếp với người nghe để kịp thời tổ chức các buổi thông tin đột xuất đến cán bộ, chiến sĩ những vấn đề dư luận xã hội đang quan tâm, những vấn đề “nhạy cảm” mà các phương thức tuyên truyền khác không thể thực hiện được. Hiện nay, cần chú ý tuyên truyền trước, trong và sau những sự kiện quan trọng mà các thế lực thù địch thường tập trung chống phá, như: đại hội Đảng, các kỳ họp Quốc hội, các ngày lễ lớn của đất nước, khi ban hành các luật, bộ luật,… nhằm kịp thời cung cấp thông tin, định hướng tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trên địa bàn đóng quân, góp phần giữ vững trận địa chính trị, tư tưởng của Đảng trong Quân đội. Chú trọng nâng cao hiệu quả công tác phối hợp tuyên truyền về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng với các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương, góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Thứ hai, không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ thực hiện công tác tuyên truyền miệng ở các cấp. Hiệu quả của công tác tuyên truyền miệng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó, bản lĩnh chính trị, phương pháp, kỹ năng, trình độ của người tuyên truyền giữ vai trò then chốt. Vì vậy, các cơ quan, đơn vị cần lựa chọn những cán bộ thật sự tâm huyết, trách nhiệm; có tư duy tổng hợp, phân tích; có khả năng truyền đạt tốt, thu hút người nghe để đưa vào đội ngũ báo cáo viên. Để đạt được yêu cầu đó, các cấp cần duy trì và thực hiện nghiêm nền nếp, chế độ bồi dưỡng báo cáo viên từ cấp cơ sở đến toàn quân. Nội dung bồi dưỡng là toàn diện, song cần đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng và phương pháp, kỹ năng truyền đạt, khẩu khí, động tác,… để đội ngũ báo cáo viên trình bày có sức hấp dẫn, cuốn hút người nghe không chỉ về nội dung mà còn cả phương pháp thể hiện. Đồng thời, có cơ chế, chính sách để báo cáo viên được thâm nhập thực tiễn huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, công tác, học tập của bộ đội; tiếp cận những sự kiện chính trị, thời sự quan trọng để truyền tải đúng “hơi thở” của cuộc sống nhằm nâng cao tính thuyết phục và hiệu quả định hướng trong các chuyên đề thông tin tới cán bộ, chiến sĩ. Cùng với đó, cần có cơ chế, chính sách tạo điều kiện để đội ngũ báo cáo viên yên tâm gắn bó lâu dài với công việc, nhằm tạo ra đội ngũ có kỹ năng, kỹ xảo trong tuyên truyền miệng.

Đội ngũ báo cáo viên cần tích cực tự học, nâng cao trình độ, nhất là phương pháp thuyết trình; kinh nghiệm, kỹ năng khai thác, sử dụng thông tin, phương tiện hỗ trợ cho tuyên truyền miệng. Bởi lẽ, trong bối cảnh thông tin đa chiều như hiện nay, nếu thiếu kỹ năng, không có sự chọn lọc sẽ dễ dẫn đến sử dụng chính thông tin sai trái để tuyên truyền. Đồng thời, phải luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, trăn trở trước mỗi sự kiện, chuyên đề để lựa chọn nội dung, phương pháp tuyên truyền hiệu quả nhất. Chủ động nắm bắt những vấn đề “nóng”, đang tác động mạnh mẽ và thu hút sự quan tâm của dư luận xã hội để tuyên truyền, định hướng cho bộ đội. Phải bảo đảm nắm chắc, hiểu đúng những nội dung truyền đạt, tránh tình trạng “nói theo kế hoạch”, hoặc nói những nội dung đã cũ, không theo kịp diễn biến của tình hình. Quá trình thực hiện, cần chú ý phát huy lợi thế tiếp cận, giao lưu trực tiếp với người nghe; chủ động, nhạy bén nắm bắt tình cảm, thái độ của đối tượng tuyên truyền để điều chỉnh cho phù hợp, trên cơ sở giữ vững nguyên tắc, kỷ luật phát ngôn; tăng cường sử dụng phương pháp đối thoại, tạo sự tương tác với người nghe để tuyên truyền đúng, trúng những vấn đề cán bộ, chiến sĩ quan tâm.

Thứ ba, gắn kết chặt chẽ công tác tuyên truyền miệng với hoạt động đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng. Hiện nay, không gian mạng là môi trường, phương tiện hữu hiệu để các thế lực thù địch tuyên truyền xuyên tạc, kích động, hướng lái dư luận,… nhằm chống phá Đảng, Nhà nước và Quân đội. Trong khi đó, đại đa số cán bộ, chiến sĩ đều có thể dễ dàng tiếp cận và nhanh chóng chịu sự tác động từ các thông tin trên mạng. Thực thế, không gian mạng đang là nơi chứa đựng lượng thông tin nhiều nhất, đa dạng nhất, lan truyền nhanh nhất và tác động mạnh nhất đến nhận thức, tâm lý, tình cảm của cán bộ, chiến sĩ. Vì vậy, một mặt, khi tuyên truyền miệng, phải bám sát quan điểm của Đảng về “đối tác”, “đối tượng”; những diễn biến, mưu đồ chống phá của các thế lực thù địch trên không gian mạng để kịp thời vạch rõ cách thức, mục đích, thủ đoạn của chúng nhằm định hướng tư tưởng, hướng dẫn hành động, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng; khắc phục tư tưởng mơ hồ, ảo tưởng trong cán bộ, chiến sĩ trước những thông tin trái chiều. Nội dung tuyên truyền phải cung cấp được những thông tin có luận cứ, cơ sở khoa học để mỗi cán bộ, chiến sĩ nhận thức đúng và làm cơ sở đấu tranh có hiệu quả với các luận điệu tuyên truyền phản động, quan điểm sai trái, góp phần làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch. Các cơ quan, đơn vị cần xây dựng cơ chế cung cấp, trao đổi thông tin giữa bộ phận làm công tác tuyên truyền miệng và lực lượng đấu tranh trên không gian mạng; bố trí để báo cáo viên, tuyên truyền viên đồng thời là thành viên của lực lượng đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch nhằm bảo đảm sự nhanh nhạy, kịp thời, thống nhất và hiệu quả trong tuyên truyền, định hướng nhận thức tư tưởng cũng như đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, thù địch.

Hiện nay, trước sự tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng Công nghiệp lần thứ tư và sự chống phá quyết liệt, tinh vi, toàn diện của các thế lực thù địch đã đặt ra những yêu cầu mới đối với nhiệm vụ xây dựng Quân đội về chính trị. Việc nhận thức đầy đủ và thực hiện đồng bộ các giải pháp trên là cơ sở để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền miệng nói riêng, công tác tư tưởng nói chung, góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Thượng tá, ThS. NGUYỄN TRỌNG TRIỀN, Trường Quân sự Quân khu 7
_____________

1 - Báo cáo tại Hội nghị Tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 17- CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa X) về “Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hiệu quả công tác tuyên truyền miệng trong tình hình mới” do Tổng cục Chính trị tổ chức.

Ý kiến bạn đọc (0)

Giá trị nhân văn Hồ Chí Minh - nền tảng của sự phát triển xã hội
Nhân kỷ niệm 125 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phó giáo sư, Tiến sỹ Phạm Ngọc Anh, Viện Hồ Chí Minh, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh có bài viết "Giá trị nhân văn Hồ Chí Minh - nền tảng của sự phát triển xã hội" khẳng định, với bản chất và đặc trưng phổ quát, giá trị cơ bản của tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh là nền tảng phát triển xã hội, kiến tạo hệ thống quan hệ xã hội mang đậm bản chất người và giá trị làm người chân chính.