Công tác đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam là hoạt động lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng nòng cốt bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; là sợi chỉ đỏ xuyên suốt mọi hoạt động của Quân đội - nhân tố quyết định sự trưởng thành, lớn mạnh, chiến thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Những năm qua, nhất là từ đầu nhiệm kỳ (2020 - 2025) đến nay, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, thường xuyên, trực tiếp của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, hoạt động công tác đảng, công tác chính trị nói chung, trong các nhiệm vụ nói riêng luôn bám sát tình hình thực tiễn, yêu cầu, nhiệm vụ, được tiến hành tích cực, chủ động, bảo đảm tính toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, với nhiều đổi mới, khâu đột phá cả về nội dung, hình thức và phương pháp, góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị các cơ quan, đơn vị và toàn quân. Hệ thống cơ quan chính trị, cán bộ chính trị các cấp được lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng vững mạnh, luôn là nhân tố nòng cốt trong tiến hành công tác đảng, công tác chính trị. Việc phân cấp trong tổ chức thực hiện bảo đảm chặt chẽ, khoa học, có chiều sâu; đã kết hợp chặt chẽ giữa công tác tư tưởng với công tác tổ chức, cán bộ và công tác chính sách, thi đua, khen thưởng; phát huy được sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ, nhất là trong sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, diễn tập, xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn,... bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới, biển, đảo và ứng phó kịp thời với các thách thức an ninh phi truyền thống.

Trung tướng Nguyễn Văn Gấu kiểm tra nội dung “Mỗi tuần học một điều luật” tại Tiểu đoàn 4 (Lữ đoàn 270, Quân khu 5). Ảnh: qdnd.vn

Đặc biệt, thực hiện chủ trương về tổ chức lực lượng, xây dựng Quân đội “tinh, gọn, mạnh” tiến lên hiện đại, hoạt động công tác đảng, công tác chính trị được triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả ở tất cả các cấp, các cơ quan, đơn vị. Chủ động phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành Trung ương và cấp ủy, chính quyền địa phương trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân và “thế trận lòng dân” vững chắc; xây dựng khu vực phòng thủ, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang. Công tác đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, lý luận luôn được chú trọng, kiên quyết đấu tranh phản bác những luận điệu xuyên tạc, sai trái, nhận thức lệch lạc, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, làm thất bại âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch; ngăn chặn các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Nhờ đó, tuyệt đại đa số cán bộ, chiến sĩ luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Tuy nhiên, hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ vẫn còn có một số hạn chế nhất định cả về nội dung, hình thức; năng lực tiến hành của một số cán bộ, nhất là ở cơ sở có mặt chưa đáp ứng yêu cầu đề ra, v.v.

Thời gian tới, hòa bình, hợp tác vẫn là xu thế chủ đạo, song dự báo tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó dự báo, tác động mạnh mẽ tới tất cả các quốc gia. Đối với nước ta, bên cạnh thời cơ, thuận lợi là cơ bản, chúng ta phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch đẩy mạnh hoạt động chống phá trên tất cả các lĩnh vực; trong đó, Quân đội tiếp tục là một trong những trọng điểm. Nhiệm vụ công tác quân sự, quốc phòng, xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc đặt ra những yêu cầu mới, cao hơn, nặng nề hơn, nhất là trong bối cảnh toàn quân đẩy mạnh điều chỉnh tổ chức lực lượng, xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh,... đặt ra yêu cầu mới đối với công tác tư tưởng, tổ chức, chính sách, v.v. Tình hình đó đòi hỏi các cơ quan, đơn vị phải tăng cường đoàn kết, thống nhất; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện các mặt công tác; trong đó, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ là vấn đề rất quan trọng, cần được tiến hành với nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp, tạo cơ sở, nền tảng hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng về vị trí, vai trò của công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đối với hoạt động quan trọng này. Trong gần 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành và chiến thắng của Quân đội ta đã khẳng định, công tác đảng, công tác chính trị luôn là “linh hồn, mạch sống” của Quân đội nhân dân Việt Nam; ở đâu có bộ đội, ở đó có hoạt động công tác đảng, công tác chính trị. Song, thực tiễn cho thấy vẫn còn một số tổ chức, lực lượng ở các cấp chưa nhận thức đầy đủ, sâu sắc vị trí, vai trò của công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ, nên chưa phát huy đầy đủ vai trò, trách nhiệm trong quá trình tiến hành. Vì vậy, các cơ quan, đơn vị cần thông qua sinh hoạt của các tổ chức, nhất là tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng; các hình thức giáo dục chính trị tại đơn vị và thông qua thực tiễn tổ chức các hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ,… để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các chủ thể, lực lượng về vị trí, vai trò của công tác đảng, công tác chính trị nói chung, trong các nhiệm vụ nói riêng. Đây là nguyên tắc bất di, bất dịch, là mặt công tác cơ bản của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị; là trách nhiệm của mọi tổ chức, lực lượng, của cán bộ, đảng viên; trong đó, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ chính trị các cấp giữ vai trò nòng cốt.

Trên cơ sở thống nhất nhận thức, cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, bảo đảm cho hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ được tiến hành thường xuyên, đúng định hướng chính trị, đạt chất lượng, hiệu quả cao. Nghị quyết lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng phải đánh giá đúng thực trạng, đề ra chủ trương, biện pháp sát thực; gắn trách nhiệm của cán bộ với kết quả lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Chính ủy, chính trị viên, cán bộ chính trị các cấp nêu cao trách nhiệm, chủ động trao đổi với người chỉ huy, chỉ đạo các cơ quan chức năng xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện nghiêm túc. Cơ quan chính trị các cấp cần làm tốt vai trò tham mưu, hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng trong tổ chức thực hiện; khắc phục triệt để nhận thức không đúng, biểu hiện coi nhẹ đối với hoạt động quan trọng này.

Hai là, bám sát thực tiễn, tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tiến hành phù hợp với đối tượng, hướng vào thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ. Đây là yêu cầu khách quan, xuyên suốt, có ý nghĩa quyết định đến chất lượng, hiệu quả của công tác đảng, công tác chính trị, làm cho nó thực sự là “linh hồn, mạch sống” của Quân đội. Để thực hiện tốt giải pháp này, đòi hỏi cấp ủy, chỉ huy các cấp phải luôn bám sát tình hình tư tưởng, hoạt động của cán bộ, chiến sĩ, đời sống xã hội, tình hình thế giới, khu vực, yêu cầu, nhiệm vụ, những vấn đề tác động đến xây dựng Quân đội về chính trị, v.v. Trên cơ sở đó xác định nội dung, hình thức, phương pháp tiến hành phù hợp với đối tượng, nhiệm vụ; kết hợp chặt chẽ công tác tư tưởng với công tác tổ chức, cán bộ, chính sách, bảo vệ chính trị nội bộ; gắn thi đua với khen thưởng, xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến, người tốt, việc tốt. Qua đó, vừa trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị, vừa thể hiện năng lực của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, đội ngũ cán bộ chính trị và cơ quan chính trị các cấp. Trong tình hình hiện nay, cần tăng cường công tác đảng, công tác chính trị, giải quyết tốt những vấn đề về công tác tư tưởng, tổ chức, cán bộ, chính sách,... góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 05-NQ/TW, ngày 17/01/2022 của Bộ Chính trị (khóa XIII), Nghị quyết số 230-NQ/QUTW, ngày 02/4/2022 của Quân ủy Trung ương về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030 và những năm tiếp theo; xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. Đến năm 2025 cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và cán bộ. Tập trung thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ: sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật; phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn; công tác quân sự, quốc phòng địa phương, tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ; tham gia gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, v.v.

Ba là, thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực tiến hành công tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ chính ủy, chính trị viên, cán bộ chính trị các cấp, nhất là cấp cơ sở. Cấp ủy, các cơ quan, đơn vị phải đánh giá, nắm chắc chất lượng đội ngũ cán bộ chính trị để có chủ trương, hình thức bồi dưỡng, tập huấn cho phù hợp; kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục, đào tạo với thông qua thực tiễn để bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ chính trị có kiến thức toàn diện, chuyên sâu, khả năng vận dụng tổng hợp các hình thức, phương pháp, phương tiện tiến hành công tác đảng, công tác chính trị theo cương vị, chức trách được giao. Tập trung bồi dưỡng, nâng cao nhận thức, kỹ năng vận dụng lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc. Chú trọng bồi dưỡng kiến thức toàn diện, nhất là kiến thức về khoa học xã hội và nhân văn, khoa học nghệ thuật quân sự; kỹ năng giáo dục, vận động, thuyết phục quần chúng; phương pháp, tác phong công tác sâu sát, cụ thể, tỉ mỉ, nói đi đôi với làm, lý luận gắn liền với thực tiễn, lý thuyết đi đôi với thực hành. Thường xuyên coi trọng bồi dưỡng về kỹ năng công tác tư tưởng, nhất là khả năng nhạy bén, nắm, dự báo, quản lý, đánh giá, phân loại, định hướng, giải quyết tư tưởng của bộ đội trong mọi hoạt động nói chung, trong rèn luyện, chấp hành kỷ luật nói riêng. Đồng thời, bồi dưỡng để họ nắm vững, thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của chính ủy, chính trị viên, chủ nhiệm chính trị; chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của cơ quan chính trị các cấp trong Quân đội nhân dân Việt Nam; nêu cao tinh thần dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, dám hành động vì lợi ích chung.

Một vấn đề có tính quyết định nữa là, đội ngũ cán bộ chính trị, chính ủy, chính trị viên các cấp cần nêu cao tinh thần tự giác học tập, tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực, trình độ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ. Căn cứ vào chức trách, nhiệm vụ, từng cán bộ chính trị lập kế hoạch học tập, xác định chỉ tiêu phấn đấu, biện pháp thực hiện trong từng thời gian; thường xuyên tự kiểm tra, đánh giá, “tự soi, tự sửa” để tự hoàn thiện mình. Tiếp tục thực hiện tốt các nghị quyết, chỉ thị, của Ban Chấp hành Trung ương về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Nghị quyết số 847-NQ/QUTW, ngày 28/12/2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới.

Bốn là, tăng cường công tác giáo dục chính trị; kiên quyết đấu tranh với các quan điểm, luận điệu sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong Quân đội. Hiện nay, với mưu đồ và thủ đoạn chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội ngày càng quyết liệt, các thế lực thù địch, phần tử xấu không từ thủ đoạn nào, họ lợi dụng ngay các hoạt động của Quân đội để đưa ra những luận điệu xuyên tạc, nói xấu, hạ thấp vai trò của Quân đội, v.v. Vì vậy, các cơ quan, đơn vị cần tập trung nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tại đơn vị nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị, sức đề kháng của bộ đội; không ngừng củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp; có động cơ, thái độ, ý chí quyết tâm, tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, khắc phục khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cùng với đó, cấp ủy, cán bộ, đảng viên, Ban Chỉ đạo 35 các cấp và lực lượng nòng cốt ở các cơ quan, đơn vị tiếp tục nâng cao cảnh giác cách mạng, chủ động, nhạy bén, kiên quyết đấu tranh với quan điểm sai trái, thù địch và âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch; không mơ hồ, mất cảnh giác, giảm sút ý chí chiến đấu, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tạo sự thống nhất cao về chính trị, tư tưởng trong từng cơ quan, đơn vị, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong Quân đội.

Năm là, chú trọng tổng kết thực tiễn, bổ sung, phát triển lý luận về công tác đảng, công tác chính trị; phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng, phương tiện. Sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm là chế độ công tác đảng, công tác chính trị để từ đó, giúp các chủ thể, lực lượng thấy được ưu điểm, hạn chế về năng lực của bản thân, những hạn chế, bất cập trong tổ chức thực hiện, thông qua đó, bổ sung lý luận, đề ra các chủ trương, giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị. Cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cán bộ chính trị các cơ quan, đơn vị căn cứ vào tình hình thực tế và yêu cầu, nhiệm vụ để lựa chọn nội dung và tổ chức sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm bảo đảm chặt chẽ, khoa học, đúng nguyên tắc, tránh buông lỏng, xem nhẹ hoặc áp đặt chủ quan, thiếu cơ sở khoa học. Đồng thời, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng trong đơn vị; quan tâm đảm bảo vật tư, kỹ thuật, kinh phí; đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động các thiết chế văn hóa ở cơ sở. Chủ động phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành Trung ương, cấp ủy, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng các cấp, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể trong hệ thống chính trị cơ sở để huy động mọi nguồn lực, phương tiện vật chất, kỹ thuật vào tiến hành công tác đảng, công tác chính trị.

Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong các nhiệm vụ là vấn đề cơ bản, cấp thiết hiện nay. Cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị, cán bộ chính trị các cấp cần nêu cao trách nhiệm, quán triệt, triển khai thực hiện đồng bộ các chủ trương, giải pháp trong thực hiện nhiệm vụ quan trọng này, góp phần giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội, xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, sẵn sàng nhận và hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.

Trung tướng NGUYỄN VĂN GẤU, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam