Việc nâng cao khả năng “tự đề kháng, tự miễn dịch” cho thanh niên Quân đội trước thông tin xấu độc trên internet, mạng xã hội chống phá cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 là vấn đề đặc biệt quan trọng. Để thực hiện có hiệu quả phải căn cứ đặc điểm tâm lý lứa tuổi thanh niên nói chung, thanh niên Quân đội nói riêng.

Thanh niên Quân đội là một bộ phận quan trọng của thanh niên nước nhà, được hiểu là những người từ 18 tuổi (tuổi công dân nhập ngũ) đến hết tuổi đoàn (30 tuổi) - các đồng chí tham gia cán bộ đoàn, tuổi có thể kéo dài hơn. Đó là lực lượng đông đảo, hoạt động trong lĩnh vực đặc thù quân sự, là bộ phận quan trọng trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Thông qua truyền bá quan điểm sai trái, các thế lực thù địch hòng làm giảm sút ý chí quyết tâm, bản lĩnh chính trị, mục tiêu, lý tưởng chiến đấu và ý thức tu dưỡng, rèn luyện, đạo đức, lối sống của thanh niên Quân đội. Đó là một trong những cách thức để các thế lực thù địch thực hiện âm mưu “phi chính trị hóa” Quân đội.

Thời gian tới, việc “tung ra” các luận điệu sai trái, xuyên tạc, nhất là xuyên tạc về cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2016 là phương thức chủ yếu được các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị sử dụng, nhưng với mức độ tinh vi hơn, phức tạp và ngày càng quyết liệt hơn, nhằm chống phá sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta. Trong đó, thanh niên nói chung, thanh niên Quân đội nói riêng là đối tượng chúng tập trung đầu độc. Vì vậy, nâng cao khả năng tự miễn dịch; đồng thời, phát huy vai trò nòng cốt trong đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch của thanh niên Quân đội vừa là yêu cầu khách quan, vừa là yếu tố căn cốt để tôi luyện bản lĩnh, phẩm chất, năng lực của thanh niên, xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị.

Để nâng cao khả năng “tự đề kháng, tự miễn dịch” cho thanh niên Quân đội trước thông tin xấu độc trên internet, mạng xã hội chống phá bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 đạt kết quả cao, cần hiểu rõ đặc điểm của thanh niên. Đó là:

Vị thế xã hội của thanh niên có nhiều thay đổi so với lứa tuổi trước đó. Họ vừa mở rộng quan hệ xã hội, vừa phải lựa chọn một hướng đi để xây dựng cho mình một cuộc sống độc lập. Những thay đổi trong vị thế xã hội, sự thách thức khách quan của cuộc sống làm xuất hiện ở lứa tuổi thanh niên những nhu cầu về hiểu biết thế giới, hiểu biết xã hội và các chuẩn mực quan hệ người - người, hiểu mình và tự khẳng định mình trong xã hội.

Các chức năng tâm lý của con người cũng có nhiều thay đổi, đặc biệt là trong phát triển trí tuệ, khả năng tư duy. Các nghiên cứu tâm lý học cho thấy, hoạt động tư duy của thanh niên rất tích cực, tư duy lý luận phát triển mạnh, liên quan chặt chẽ với khả năng sáng tạo. Thanh niên có khả năng và rất ưa thích khái quát các vấn đề; nhờ đó có thể tự mình phát hiện ra những cái mới. Cho nên, thanh niên nhanh nhạy trong tiếp cận công nghệ thông tin và các phương tiện kỹ thuật, luôn thích khám phá cái mới, sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, song kiến thức, trình độ nhận thức và trải nghiệm thực tiễn, vốn sống còn ít. Đây là yếu tố để các thế lực thù địch triệt để khai thác, chúng đưa nội dung thật - giả lẫn lộn trên không gian mạng, làm nhiễu loạn thông tin, khiến thanh niên khó phân biệt được đúng sai, phải trái, đã tác động không nhỏ đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm của thanh niên nói chung, thanh niên Quân đội nói riêng.

Cùng với đó, tự ý thức của thanh niên cũng phát triển. Vì thế, thanh niên có khả năng tạo được hình ảnh “cái tôi” trọn vẹn và đầy đủ hơn để từ đấy xây dựng các mối quan hệ với người khác và với chính mình. Nhu cầu giao tiếp, đặc biệt là giao tiếp với bạn bè đồng lứa phát triển mạnh ở lứa tuổi này giúp thanh niên dần hiểu mình rõ hơn, đánh giá bản thân chính xác hơn thông qua những cuộc trao đổi thông tin, trao đổi các đánh giá về các hiện tượng mà họ quan tâm.

Các đặc điểm về nhân cách, như: ý chí, tình cảm, trí tuệ, năng lực, mục đích sống, ngày càng có ý nghĩa, tạo nên một hình ảnh “cái tôi” có chiều sâu, hệ thống, chính xác và sống động hơn. Vì thế, thanh niên tự khẳng định và tìm kiếm vị trí cho riêng mình trong cuộc sống chung. Trong quan hệ, thanh niên có xu hướng cố gắng thể hiện mình, mong muốn được tự lập, tự chủ trong giải quyết các vấn đề của riêng họ.

Nắm vững đặc điểm cơ bản trên của thanh niên để thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho thanh niên Quân đội, bảo đảm cho họ có kiến thức “nền” vững chắc, đủ sức “miễn dịch” trước thông tin xấu độc. Đây là giải pháp cơ bản, lâu dài, cần tiến hành thường xuyên, liên tục. Theo đó, các cơ quan, đơn vị, nhất là học viện, nhà trường Quân đội cần tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, v.v. Tích cực tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, vạch rõ âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch.

Với đặc điểm tâm lý lứa tuổi thanh niên (đã đề cập ở trên), thì việc không ngừng đổi mới hình thức, phương pháp tuyên truyền, giáo dục chính trị có tính quyết định đến hiệu quả công tác này. Cho nên, cần duy trì chặt chẽ, nghiêm túc, hiệu quả các hoạt động thông tin, tuyên truyền, như: thông báo chính trị - thời sự; đọc báo, nghe đài, xem thời sự, v.v. Đặc biệt, cần sân khấu hóa, hay nghệ thuật, văn nghệ nội dung tuyên truyền, giáo dục, như: Thư viện Quốc phòng của Truyền hình Quốc phòng, bài hát “Trước ngày hội bắn” của Trịnh Quý,... cần được nhân rộng và phát huy. Đây là vấn đề khó, nhưng làm được thì hiệu quả tuyên truyền, giáo dục cho thanh niên sẽ cao.

Hai là, phát huy vai trò xung kích, đi đầu của thanh niên Quân đội trong đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch. Thanh niên Quân đội không chỉ là đối tượng được tuyên truyền, giáo dục mà chính họ là lực lượng đi tuyên truyền, giáo dục có hiệu quả, cần phát huy. Vì vậy, cấp ủy, chỉ huy và tổ chức Đoàn các cấp cần chú trọng kết hợp giữa bồi dưỡng, nâng cao bản lĩnh chính trị, trách nhiệm và năng lực, trình độ, kỹ năng đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, lý luận cho thanh niên, thường xuyên giáo dục, quán triệt để thanh niên nhận thức rõ âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù; phân biệt được những trang thông tin xấu độc trên mạng. Qua đó, củng cố, nâng cao nhận thức, niềm tin vào Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa; giá trị truyền thống dân tộc, truyền thống Quân đội, lý tưởng chiến đấu cho thanh niên. Quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tập hợp thanh niên, xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện đấu tranh nghiêm túc, chặt chẽ, theo phương châm: Thanh niên ở đâu thì tổ chức Đoàn phải ở đó, luôn đồng hành, tương tác và là chỗ dựa vững chắc cho thanh niên.

Cùng với đó, thường xuyên cung cấp kịp thời thông tin cho thanh niên, nhất là trước các vấn đề nhạy cảm, sự kiện nóng để thanh niên hiểu, nhận thức đúng bản chất sự việc, không mơ hồ, dao động, làm cơ sở vững chắc để đấu tranh, phản bác hiệu quả quan điểm sai trái, thù địch.

Hiện nay, quan điểm sai trái, thù địch chống phá cuộc bầu cử được lan truyền chủ yếu trên mạng xã hội. Vì vậy, thanh niên Quân đội cần tập trung đấu tranh bằng những bài viết, bình luận có tính khoa học, chứng cứ rõ ràng, lập luận sắc bén. Qua đó, chỉ rõ đúng - sai, thật - giả; tránh kiểu đấu tranh thiếu văn hóa, không có tính thuyết phục. Đồng thời, tích cực tham gia tuyên truyền thông qua chia sẻ các bài viết, hình ảnh, video có nội dung tích cực trên internet, mạng xã hội. Tuyên truyền cho gia đình, người thân, bạn bè và cộng đồng về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nói chung, về cuộc bầu cử nói riêng, v.v. Trước thông tin xấu độc, tích cực gửi thông tin phản hồi để nhà cung cấp dịch vụ mạng gỡ bỏ, kịp thời ngăn chặn.

Ba là, duy trì nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, tạo môi trường thuận lợi để thanh niên tu dưỡng, rèn luyện. Đây là biện pháp ngăn ngừa từ xa đối với hoạt động lợi dụng để chống phá Quân đội của các thế lực thù địch. Vì vậy, cơ quan, đơn vị, tổ chức Đoàn các cấp cần duy trì nghiêm nền nếp chế độ ngày, tuần; điều lệnh, điều lệ, kỷ luật Quân đội, kỷ luật Đoàn.

Mặt khác, thanh niên Quân đội cần không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, chấp hành nghiêm kỷ luật, nhất là kỷ luật quan hệ quân dân, kỷ luật phát ngôn, lễ tiết tác phong quân nhân; luôn nêu cao cảnh giác, có ý thức phòng gian, bảo mật, không để lộ, lọt thông tin khi sử dụng internet; chấp hành nghiêm quy định về sử dụng internet của Quân đội, đơn vị. Không ngừng tự học tập để trau dồi kiến thức, kỹ năng, bản lĩnh chính trị; biết nhận diện, đề phòng và tránh xa những cám dỗ vật chất, văn hóa xấu độc; tăng sức đề kháng trước sự tấn công của kẻ thù; phải luôn giữ vững và nêu cao phẩm chất, hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” - biểu tượng và là sức mạnh to lớn để đập tan mọi âm mưu, hành động xuyên tạc của các thế lực thù địch.

Đại tá NGUYỄN VĂN BẢY, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Quốc phòng toàn dân