Hà Công Cương Thủ khoa của Trường nhận Bằng khen tại Lễ Tuyên dương thủ khoa xuất sắc năm 2015 do Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức (Ảnh: vnq.edu.vn)

Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội là trung tâm đào tạo và nghiên cứu về văn hóa, nghệ thuật, biểu diễn nghệ thuật phục vụ cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang và nhân dân. Trải qua 60 năm xây dựng và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, giảng viên, công nhân viên, học viên, sinh viên Nhà trường đã đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao. Đến nay, Nhà trường đã đào tạo được hàng vạn cán bộ, nhân viên văn hóa, nhạc công, nhạc sĩ, diễn viên cho các đơn vị trong toàn quân về ngành văn hóa, nghệ thuật và cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; trong đó, nhiều người đã trưởng thành, trở thành những nhạc sĩ, nghệ sĩ có tên tuổi, đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển văn hóa, nghệ thuật nước nhà. Bên cạnh đó, công tác nghiên cứu, sáng tác của Nhà trường cũng đạt nhiều kết quả đáng khích lệ, góp phần vào hoàn thiện, phát triển lý luận và làm phong phú thêm kho tàng văn hóa, nghệ thuật Việt Nam. Đồng thời, tổ chức hàng ngàn lượt cán bộ, giáo viên, học viên biểu diễn ở các chiến trường, vùng sâu, vùng xa phục vụ bộ đội và nhân dân. Với những thành tích xuất sắc trên, Nhà trường đã vinh dự được Nhà nước tặng Huân chương Quân công hạng Nhì, Huân chương Chiến công hạng Nhất, Huân chương Độc lập hạng Ba, Huân chương Lao động hạng Nhì, Ba, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Những năm gần đây, nhiệm vụ đào tạo của Nhà trường có sự phát triển cả về quy mô, đối tượng, loại hình, với yêu cầu đòi hỏi cao. Trong khi đó, đội ngũ cán bộ, giảng viên chất lượng có mặt không đồng đều; cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ đào tạo còn bất cập, thiếu đồng bộ, v.v. Trước thực tế đó, Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường đã quán triệt sâu sắc và cụ thể hóa các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Bộ Giáo dục và Đào tạo về đổi mới công tác giáo dục - đào tạo sát với chức năng, đặc thù của một cơ sở đào tạo nhân lực trên lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Để đạt mục tiêu đào tạo người chiến sĩ - nghệ sĩ, Nhà trường thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, xây dựng bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp cho các đối tượng. Nội dung giáo dục chính trị - tư tưởng chú trọng vào nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính trị, quân sự, văn hóa, văn nghệ của Đảng; phẩm chất, truyền thống của “Bộ đội Cụ Hồ” trên mặt trận văn hóa, nghệ thuật; những âm mưu chống phá của các thế lực thù địch trên lĩnh vực văn hóa - tư tưởng. Nhà trường gắn công tác giáo dục chính trị - tư tưởng với công tác thi đua, khen thưởng; thực hiện có hiệu quả việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Cùng với đó, Nhà trường tăng cường công tác quản lý, rèn luyện kỷ luật, xây dựng “chính quy, mẫu mực”, tạo ra môi trường văn hóa sư phạm lành mạnh, kỷ luật nghiêm, nhưng cũng thực sự dân chủ, cởi mở, tạo động lực và điều kiện để cán bộ, giảng viên, học viên - các “chiến sĩ - nghệ sĩ” được cống hiến, trưởng thành.

Để đáp ứng yêu cầu đào tạo đa cấp, đa ngành và đòi hỏi cao của lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, Nhà trường đã chú trọng xây dựng đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục có cơ cấu hợp lý, chất lượng cao, tâm huyết với nghề nghiệp. Thời gian qua, Nhà trường đã có nhiều biện pháp triển khai thực hiện Đề án “Kiện toàn và phát triển đội ngũ cán bộ, giảng viên đến năm 2015”, tạo cơ sở phấn đấu đến năm 2020 hoàn thành chuẩn hóa đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý. Từ khi mới được nâng cấp lên đại học, để khắc phục tình trạng thiếu giảng viên, một mặt Nhà trường chủ động mở rộng liên kết đào tạo, lựa chọn nhà giáo là các Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú, giáo sư, tiến sĩ, chuyên gia đầu ngành về văn hóa, nghệ thuật trong và ngoài Quân đội tham gia giảng dạy. Mặt khác, chỉ đạo tăng cường công tác tạo nguồn, tuyển chọn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí sử dụng hợp lý đội ngũ cán bộ, giảng viên; trong đó, tập trung xây dựng đội ngũ giảng viên có chất lượng cao, giảng viên - nghệ sĩ giỏi ở các khoa, bộ môn. Cùng với chú trọng làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng tại chỗ bằng nhiều hình thức phong phú, nội dung sát với từng khoa chuyên ngành, Nhà trường tăng cường cử cán bộ, giảng viên trẻ đi đào tạo ở các cơ sở đào tạo văn hóa, nghệ thuật có uy tín trong nước và nước ngoài. Những năm vừa qua, Nhà trường đã gửi 05 đồng chí đi đào tạo sau đại học ở Cộng hòa Liên bang Nga và 18 đồng chí ở Trung Quốc. Thời gian tới, Nhà trường sẽ phối hợp với cơ quan chức năng của Tổng cục Chính trị tiếp tục phát triển hướng đào tạo này. Bên cạnh đó, Nhà trường còn có nhiều biện pháp chăm lo giải quyết tốt chế độ, chính sách nhằm khuyến khích, tạo điều kiện cho cán bộ, giảng viên yên tâm công tác, tự học tự rèn, phấn đấu vươn lên. Đến nay, Nhà trường đã xây dựng được đội ngũ cán bộ, giảng viên phát triển toàn diện, có phẩm chất, năng lực, trình độ chuyên môn nghệ thuật giỏi; 100% có trình độ đại học trở lên, trong đó 60% có trình độ sau đại học; 19 Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú và 18 Nhà giáo ưu tú.

Xuất phát từ đặc thù của một nhà trường Quân đội nhưng lĩnh vực đào tạo lại mang tính chất xã hội rộng rãi, Nhà trường luôn quan tâm đổi mới nội dung, chương trình đào tạo và tổ chức phương pháp dạy học bảo đảm sát đối tượng, hòa nhập với hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng “chuẩn hóa, hiện đại hóa”. Bám sát phương châm “dạy cái Quân đội, xã hội cần chứ không dạy cái mình biết”, và yêu cầu bảo đảm định hướng chính trị, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, Nhà trường đã huy động, thu hút các nhà khoa học, nhà giáo đầu ngành về văn hóa, nghệ thuật cả trong và ngoài Quân đội tham gia cùng đội ngũ giảng viên xây dựng chương trình khung, biên soạn giáo trình, giáo án cho từng chuyên ngành, bậc học, bảo đảm tính hợp lý, cân đối, liên thông trong đào tạo. Trong đó, nhiều chương trình không còn phù hợp đã bị cắt bỏ, thay bằng những kiến thức cơ bản gần với cuộc sống; kịp thời bổ sung, sửa đổi, cập nhật những nội dung mới phù hợp với đặc điểm tình hình đất nước và Quân đội. Nội dung đào tạo của các chuyên ngành đã chú trọng kết hợp việc trang bị kiến thức cơ bản với kiến thức chuyên sâu, gắn đào tạo trình độ học vấn với đào tạo kỹ năng nghề nghiệp, bám sát quan điểm của Đảng về đổi mới, xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc; tránh sự trùng lặp, mất cân đối kiến thức giữa các bậc học, cấp học và ngành học. Cùng với đó, Nhà trường tăng cường vận dụng các phương pháp dạy học tích cực, phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học, tăng thời lượng thực hành; hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng “dạy chay, nói vo” và “truyền nghề” không theo quy trình, quy chuẩn sư phạm; gắn công tác đào tạo với thực tiễn xã hội, Quân đội và đơn vị cơ sở. Đặc biệt, Nhà trường đã thường xuyên tổ chức các đoàn cán bộ, giảng viên đi khảo sát nhu cầu và nắm bắt kết quả, chất lượng, tình hình học viên tốt nghiệp về công tác tại các địa phương, đơn vị; trên cơ sở đó, bổ sung, hoàn thiện nội dung, chương trình và phương pháp đào tạo.

Để học viên ra trường có thể đảm nhiệm tốt công việc, Nhà trường rất quan tâm đến công tác thực tập, thực hành biểu diễn. Đây chính là việc gắn “học với hành”, “lý luận với thực tiễn”, gắn kết chặt chẽ giữa công tác đào tạo với thực tiễn cuộc sống và đời sống văn hóa, nghệ thuật của Quân đội, đất nước. Thực tiễn cho thấy, tổ chức biểu diễn là dịp tốt để cán bộ, giảng viên Nhà trường cọ sát với thực tiễn văn hóa, nghệ thuật, từ đó nâng cao trình độ chuyên môn, phương pháp, kỹ năng sư phạm; đồng thời, cũng là môi trường để học viên, sinh viên được trải nghiệm, nâng cao năng lực thực tiễn hoạt động văn hóa, nghệ thuật. Trong quá trình học tập, những kiến thức, kỹ thuật cơ bản được áp dụng dàn dựng chương trình nghệ thuật biểu diễn sẽ giống như các bài tập giúp cho học viên ôn luyện thuần thục lý thuyết. Ngược lại, thông qua thực hành biểu diễn, kiến thức, kỹ năng nghệ thuật của học viên sẽ tiến bộ nhanh và rèn luyện được bản lĩnh, xây dựng phong cách. Vì vậy, Nhà trường xác định đây là một hướng quan trọng trong công tác giáo dục, đào tạo của mình. Trong 5 năm qua, Nhà trường đã chỉ đạo xây dựng và biểu diễn gần 500 chương trình nghệ thuật có tính tư tưởng, nghệ thuật cao, phục vụ các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, Quân đội và các ban, ngành, địa phương. Tiêu biểu trong thời gian gần đây là Chương trình Kỷ niệm Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội; Chương trình Kỷ niệm 40 năm Chiến thắng Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không, Chương trình “Bản Hùng ca vang mãi” chào mừng Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, để lại ấn tượng, tình cảm tốt đẹp, được công chúng ghi nhận, đánh giá cao.

Cùng với đó, Nhà trường đã đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu, sáng tác, gắn đào tạo với nghiên cứu khoa học. Nhà trường đã xây dựng và triển khai thực hiện đồng bộ kế hoạch giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học, sáng tác; đẩy mạnh tuyên truyền nhằm thu hút đông đảo cán bộ, giảng viên, học viên tham gia. Nhờ đó, phong trào đã có điều kiện phát triển sâu, rộng trong toàn Trường. Trong 5 năm qua, đã có gần 40 công trình, đề tài, sáng kiến từ cấp cơ sở đến cấp Bộ Quốc phòng được triển khai nghiên cứu, nghiệm thu và đưa vào ứng dụng đạt hiệu quả thiết thực; trong đó có 32 đề án, dự án, sáng kiến được đánh giá, nghiệm thu đạt xuất sắc. Nổi bật là Đề tài “Phát triển nguồn nhân lực văn hóa, nghệ thuật Quân đội thời kỳ mới”; Đề án “Mở mới ngành đào tạo báo chí” và Dự án Thư viện số, v.v. Trong điều kiện nhiều chuyên ngành chưa có tài liệu hoặc đã lạc hậu, Nhà trường hướng hoạt động nghiên cứu khoa học phục vụ cho việc hoàn thiện, bổ sung nội dung đào tạo, biên soạn giáo trình, tài liệu đáp ứng yêu cầu giảng dạy và học tập. Hiện nay, Nhà trường đã biên soạn xong toàn bộ giáo trình trung cấp, cao đẳng và chương trình khung đào tạo bậc đại học. Bên cạnh đó, Nhà trường chú trọng phát huy hiệu quả của Thư viện điện tử, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật Quân đội, Website của Nhà trường, tạo kênh thông tin quan trọng trao đổi, giới thiệu các công trình nghiên cứu khoa học, kinh nghiệm giáo dục, quản lý, đào tạo trong Nhà trường và các đơn vị trong toàn quân, góp phần vào việc nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học và làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần trong đơn vị.

Phát huy truyền thống “Chiến sĩ - Nghệ sĩ, đoàn kết - chiến đấu, năng động - sáng tạo, quyết thắng - lập công” và những kết quả đã đạt được trong 60 năm qua, Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội đã và đang tiếp tục phấn đấu xây dựng Nhà trường vững mạnh, chính quy, mẫu mực, xứng đáng là cái nôi đào tạo đội ngũ “chiến sĩ - nghệ sĩ” cho Quân đội và đất nước.

Thiếu tướng NGUYỄN ĐỨC TRỊNH, Hiệu trưởng Nhà trường