Trung tâm Kỹ thuật Thông tin Công nghệ cao¹, Binh chủng Thông tin liên lạc là đơn vị bảo đảm kỹ thuật thông tin cấp chiến lư­ợc, có nhiệm vụ tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh chủng về khoa học và công nghệ; bảo đảm kỹ thuật hệ thống thông tin quân sự và các trang bị thông tin công nghệ cao; nghiên cứu cải tiến, thiết kế, chế thử vật t­ư thay thế cho các trang bị thông tin quân sự; xây dựng quy trình khai thác, bảo quản, bảo d­ưỡng, sửa chữa trang bị kỹ thuật, biên soạn tài liệu chuyên sâu phục vụ huấn luyện, đào tạo, bồi dư­ỡng đội ngũ cán bộ và nhân viên kỹ thuật thông tin toàn quân, v.v. Suốt 45 năm qua, bằng trí tuệ, nhiệt huyết, trách nhiệm và sự nỗ lực phấn đấu vươn lên không ngừng của các thế hệ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật, chiến sĩ, Trung tâm luôn là đơn vị tiên phong của Binh chủng trong công tác nghiên cứu khoa học, làm chủ trang bị, kỹ thuật thông tin công nghệ mới, góp phần quan trọng vào tiến trình hiện đại hóa hệ thống thông tin liên lạc quân sự.

Trước bối cảnh cuộc cách mạng khoa học công nghệ điện tử - viễn thông, công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ, Trung tâm nhanh chóng nắm bắt, tham gia nghiên cứu và tham mưu cho Binh chủng quy hoạch hệ thống thông tin; nghiên cứu, tiếp cận thiết bị thông tin công nghệ cao, kịp thời đề xuất, đưa vào trang bị phục vụ công tác bảo đảm thông tin theo hướng hiện đại. Từ năm 2016 đến nay, Trung tâm đã hoàn thành 10 dự án, 87 công trình, phát triển 296 trạm, tuyến thông tin đúng tiến độ, chất lượng tốt; trực tiếp khắc phục 3.639 sự cố trang bị kỹ thuật, sửa chữa 6.312 lượt vật tư kỹ thuật; sản xuất 5.870 trang thiết bị, vật tư; xây dựng và triển khai thành công 20 sản phẩm nghiên cứu, cải tiến kỹ thuật, đưa vào sử dụng trên hệ thống, góp phần từng bước tự chủ trang thiết bị, vật tư cho công tác bảo đảm kỹ thuật, tiết kiệm ngân sách quốc phòng hàng trăm tỉ đồng và hạn chế sự phụ thuộc vào các nhà sản xuất nước ngoài, v.v. Ghi nhận những thành tích xuất sắc đó, Trung tâm vinh dự được Nhà nước tặng thưởng: Huân chương Lao động hạng Ba; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì, cùng nhiều phần thưởng cao quý.

Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Binh chủng kiểm tra thử nghiệm kết nối hệ thống tại Trung tâm

Để có được kết quả đó, Trung tâm đã tích cực, chủ động triển khai đồng bộ nhiều chủ trương, giải pháp; trong đó, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, làm chủ trang bị, kỹ thuật là nội dung quan trọng hàng đầu. Trước hết, Trung tâm tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác nghiên cứu khoa học, làm chủ trang bị, kỹ thuật, công nghệ hiện đại và phương pháp nghiên cứu tiên tiến. Đây là giải pháp quan trọng hàng đầu, bảo đảm công tác nghiên cứu luôn phát triển đúng hướng, rộng khắp và liên tục ở các cấp. Quán triệt, thực hiện nghị quyết, chỉ thị cấp trên, bám sát chức năng, nhiệm vụ được giao, hằng năm, Nghị quyết lãnh đạo của Đảng ủy Trung tâm luôn xác định nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu khoa học là nhiệm vụ chính trị trung tâm. Qua tổng kết 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển hệ thống thông tin liên lạc quân sự giai đoạn 2011 - 2020; định hướng hiện đại hóa trang bị kỹ thuật theo Chiến lược phát triển hệ thống thông tin liên lạc quân sự giai đoạn 2020 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Binh chủng, vừa qua, Trung tâm đã xây dựng và triển khai các kế hoạch nghiên cứu khoa học 05 năm và từng năm; chỉ đạo cơ quan chức năng hoàn thiện, chuẩn hóa và duy trì nghiêm các quy trình khoa học công nghệ, v.v. Đẩy mạnh đổi mới cơ chế quản lý, điều hành, phương thức tổ chức hoạt động khoa học, công nghệ theo hướng chuyển mạnh từ chiều rộng sang chiều sâu, chuyên môn hóa và ứng dụng kỹ thuật công nghệ cao. Quá trình triển khai, Trung tâm thường xuyên điều chỉnh cơ chế phối hợp, cân đối nguồn lực nghiên cứu giữa các bộ phận (nghiên cứu công nghệ, bảo đảm kỹ thuật và tích hợp, lắp ráp); phát triển đa dạng các hình thức nghiên cứu, như: tự nghiên cứu, nhóm nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm, hợp tác nghiên cứu, chuyển giao công nghệ với các cơ sở, trung tâm có uy tín trong và ngoài Quân đội nhằm kịp thời nắm bắt, ứng dụng các vấn đề kỹ thuật, công nghệ mới của thông tin liên lạc thế giới, khu vực. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tăng cường giáo dục, nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác nghiên cứu khoa học; thường xuyên nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện quy chế, quy định, đề xuất chính sách động viên, khen thưởng, hỗ trợ phát triển các ý tưởng khoa học có tính sáng tạo, khả thi và có biện pháp quyết liệt trong quản lý, giám sát thực hiện các chương trình, dự án; kiên quyết không để xảy ra thất thoát, lãng phí, chậm tiến độ, kém hiệu quả. Nhờ đó, phong trào nghiên cứu khoa học, làm chủ trang bị, kỹ thuật tiên tiến, hiện đại ở Trung tâm phát triển sôi nổi, rộng khắp, đúng hướng; đội ngũ cán bộ trẻ tham gia Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo hằng năm đều đạt giải cao (25 giải Nhất, Nhì, Ba cấp Bộ Quốc phòng). Tiêu biểu có 01 đề tài đạt giải Nhì tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc (Vifotech) “Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo thiết bị vi ba số HTC - 6080/VB” và 01 công trình “Nâng cấp tính năng chuyển tiếp số cho máy vô tuyến điện sóng cực ngắn PRC-2188” được tuyên dương tại Festival trẻ toàn quốc, góp phần quan trọng nâng cao năng lực bảo đảm thông tin liên lạc quân sự, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cả trong thời bình và thời chiến.

Là cơ sở nghiên cứu khoa học kỹ thuật và công nghệ thông tin quân sự đầu ngành trong Quân đội và là đơn vị tiên phong trong tiến trình hiện đại hóa hệ thống thông tin, để đáp ứng yêu cầu xây dựng Binh chủng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, Trung tâm triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả công tác nghiên cứu khoa học, phát triển hệ thống thông tin quân sự theo hướng hiện đại, từng bước làm chủ, tiến tới tự chủ về công tác bảo đảm trang bị, kỹ thuật thông tin quân sự, kết nối linh hoạt với mạng bưu chính - viễn thông dân dụng. Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này, Trung tâm tập trung giải quyết hai vấn đề:

Thứ nhất, nghiên cứu bảo đảm trang bị theo hướng ứng dụng kỹ thuật và công nghệ vào nâng cấp trang thiết bị và hệ thống thông tin; nghiên cứu phát triển các hình thức và phương thức liên lạc, bảo mật thông tin, tác chiến không gian mạng, tự động hóa chỉ huy, v.v. Đây là những nội dung, thành phần rất quan trọng, góp phần quy hoạch, phát triển hệ thống thông tin liên lạc quân sự, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa Quân đội. Thời gian qua, Trung tâm chủ động tham mưu, đề xuất với Binh chủng, Bộ Quốc phòng phương án đầu tư nâng cấp, quy hoạch mạng truyền dẫn quân sự độc lập, mạng trunking, mạng truyền số liệu quân sự, kết nối mạng truyền số liệu - VSAT; thay thế thiết bị cho 02 tuyến trục 1A, QC; mạng tổng đài quân sự công nghệ IP; nâng cấp, xây dựng phương án điều chỉnh tổ chức hệ thống Thông tin Vô tuyến điện cấp chiến lược,... góp phần quan trọng hiện thực hóa “Chiến lược phát triển hệ thống Thông tin liên lạc quân sự giai đoạn 2011 - 2020” của Binh chủng và toàn quân.

Thứ hai, nghiên cứu bảo đảm kỹ thuật và thiết kế, chế thử. Trước thực trạng nguồn vật tư, trang thiết bị dự phòng chủ yếu phải nhập ngoại với giá thành cao, phụ thuộc vào nhà sản xuất nước ngoài, gây khó khăn không nhỏ đến công tác bảo đảm kỹ thuật, Trung tâm chuyển từ nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật, công nghệ nền tảng để làm chủ khai thác, bảo đảm kỹ thuật sang chủ động bảo đảm kỹ thuật bằng cách từng bước “nội địa hóa”, sản xuất vật tư bảo đảm kỹ thuật theo phương thức thay thế cho hệ thống Thông tin liên lạc quân sự và các trang thiết bị thế hệ mới. Từ năm 2018 đến nay, Trung tâm đã nghiên cứu, chế thử thành công 06 sản phẩm được Bộ Quốc phòng phê duyệt tính năng kỹ - chiến thuật, tài liệu thiết kế dấu A; 01 sản phẩm tài liệu thiết kế dấu B; 04 sản phẩm được cấp Giấy chứng nhận thiết kế sản phẩm Quốc phòng và 09 loại sản phẩm sản xuất trang bị loạt “0”. Đồng thời, tham gia bảo đảm trang thiết bị cho hệ thống thông tin cấp chiến dịch, chiến thuật bằng trang thiết bị sản xuất trong nước, thay thế trang thiết bị nhập ngoại có tính năng tương đương, từng bước tiến tới tự chủ trang thiết bị. Trung tâm đã nghiên cứu, biên soạn hơn 100 tài liệu, 54 Quy trình công nghệ phục vụ công tác huấn luyện, đào tạo, bồi dưỡng, chuyển giao sử dụng, khai thác hệ thống cho đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật thông tin công nghệ cao của các đơn vị trong toàn quân.

Cùng với các nội dung giải pháp trên, Trung tâm phối hợp với cơ quan chức năng làm tốt công tác quy hoạch, tạo nguồn đào tạo, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ cán bộ kỹ thuật, chuyên gia đầu ngành; chú trọng xây dựng đồng bộ đội ngũ cán bộ chỉ huy, cán bộ kỹ thuật và cán bộ nghiên cứu với yêu cầu nguồn kế cận phải vững chắc, nguồn kế tiếp dồi dào, tạo sự ổn định, phát triển. Trung tâm xây dựng quy trình phát triển cán bộ theo định hướng tạo nguồn sử dụng từ sớm, đẩy mạnh luân chuyển trong nội bộ để rèn luyện, bồi dưỡng toàn diện ở các cấp; theo dõi, đánh giá đúng trình độ, năng lực, phẩm chất làm cơ sở quy hoạch cán bộ, tạo nguồn sử dụng vào các vị trí: chỉ huy, quản lý kỹ thuật và nghiên cứu. Phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng tham mưu, đề xuất với Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh chủng các phương án lựa chọn nguồn cán bộ được đào tạo từ nước ngoài, học viên, sinh viên tốt nghiệp các học viện, nhà trường trong và ngoài Quân đội, cán bộ kỹ thuật có tố chất, khả năng tư duy nghiên cứu độc lập và có kinh nghiệm ở các đơn vị trong Binh chủng về Trung tâm công tác để tăng nguồn cán bộ có trình độ cao, ổn định. Thường xuyên quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ kỹ thuật. Bên cạnh việc lựa chọn, đề xuất trên cử cán bộ đi đào tạo sau đại học ở các học viện, trường đại học trong và ngoài Quân đội, Trung tâm chú trọng công tác tập huấn², bồi dưỡng tại chỗ, tập trung vào các nội dung mới, như: công nghệ khả trình (FPGA), lập trình nhúng (ARM), công nghệ xử lý tín hiệu DSP, công nghệ vô tuyến định nghĩa bằng phần mềm SDR, v.v. Qua đó, xây dựng được đội ngũ cán bộ, chuyên gia đầu ngành đủ khả năng làm chủ các trang thiết bị, phần mềm thông tin liên lạc hiện đại. Đến nay, Trung tâm có 03 tiến sĩ, 44 thạc sĩ và 32 kỹ sư; nhiều cán bộ đang tiệm cận thành chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực viễn thông quân sự; đây là đội ngũ nòng cốt để đưa công tác nghiên cứu của Trung tâm phát triển, đáp ứng yêu cầu cả trước mắt và lâu dài.

Phát huy kết quả đạt được, thời gian tới, Trung tâm tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, làm chủ trang thiết bị kỹ thuật, góp phần thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển hệ thống thông tin liên lạc quân sự giai đoạn 2020 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Binh chủng Thông tin liên lạc; khẳng định thương hiệu “công nghệ cao” hàng đầu trong lĩnh vực thông tin liên lạc quân sự, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Binh chủng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.

Đại tá HỒ XUÂN HỔ, Giám đốc Trung tâm
_______________

1 - Tiền thân là Viện Kỹ thuật Thông tin, thành lập ngày 27/9/1976.

2 - Từ năm 2016 đến nay, Trung tâm đã tổ chức 171 lớp tập huấn về công nghệ nền tảng, công nghệ mới cho 3.676 lượt cán bộ, nhân viên kỹ thuật.