Trước sự bùng nổ của khoa học kỹ thuật và công nghệ, nhất là của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, không gian mạng đã trở nên ngày càng quan trọng trong sự phát triển của mọi quốc gia, dân tộc. Cùng với những lợi ích mang lại, không gian mạng là nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ, tác động không nhỏ đến lĩnh vực quân sự, quốc phòng và sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Song song với đó, sự phát triển và ứng dụng rộng rãi thành tựu của công nghệ thông tin, internet trên tất cả các lĩnh vực đã tạo ra sự phát triển nhanh chóng của vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự, đang làm thay đổi căn bản hoạt động quân sự, quốc phòng và chiến tranh. Do đó, vấn đề quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, an toàn thông tin trên không gian mạng được đặt ra rất bức thiết đối với mỗi nước.

Trung tướng Lê Quang Minh Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam thăm, làm việc với Trung tâm

Trung tâm 386 (Bộ Tư lệnh 86) là một trong những đơn vị nòng cốt trong quản lý, bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng và bảo đảm công nghệ, an toàn thông tin cho các đơn vị trên địa bàn miền Trung - Tây Nguyên; đồng thời, tích cực chuẩn bị sẵn sàng các nguồn lực thực hiện tác chiến không gian mạng, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa. Đây là nhiệm vụ mới, hết sức phức tạp và nặng nề, trong khi đơn vị đang trong quá trình ổn định vị trí đóng quân, kiện toàn tổ chức biên chế; nguồn nhân lực, điều kiện doanh trại, trang bị còn nhiều bất cập,... đã, đang đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với Trung tâm.

Đặc biệt, thời gian gần đây, trên không gian mạng xuất hiện ngày càng nhiều các cuộc tấn công mạng có chủ đích nhằm vào hệ thống thông tin quan trọng của đất nước; trong đó, đã phát hiện các chiến dịch gián điệp mạng với quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi, sử dụng nhiều biến thể mới của các mã độc trên mạng máy tính quân sự; nhiều tài liệu quân sự có nguy cơ lộ lọt trên mạng internet do nhiễm mã độc. Trên địa bàn miền Trung - Tây Nguyên, các thế lực thù địch lợi dụng không gian mạng để phát tán thông tin xấu độc, tuyên truyền, xuyên tạc tình hình dân chủ, nhân quyền, tôn giáo của nước ta nhằm tạo điểm nóng, chống phá Đảng, Nhà nước, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, thực hiện “phi chính trị hóa” Quân đội, v.v.

Quán triệt tư tưởng chỉ đạo “chủ động, linh hoạt, bí mật, bất ngờ, trí tuệ, sáng tạo”, Đảng ủy, chỉ huy Trung tâm tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đột phá, phát huy sức mạnh tổng hợp, xây dựng thế trận đấu tranh, tác chiến trên không gian mạng vững chắc, liên hoàn, bí mật. Các cơ quan, đơn vị tổ chức quán triệt sâu sắc các chỉ thị, kế hoạch, hướng dẫn của trên¹; nâng cao nhận thức cho cán bộ, nhân viên, chiến sĩ về nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu. Duy trì nghiêm chế độ trực chỉ huy, trực ban, trực sẵn sàng chiến đấu; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trong và ngoài Quân đội trên địa bàn triển khai kế hoạch tác chiến không gian mạng, bảo vệ an toàn các sự kiện chính trị quan trọng của Đảng, Nhà nước, Quân đội và các ngày lễ lớn. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng của Quân khu 5, Quân đoàn 3, Đoàn 3/Cục Bảo vệ an ninh Quân đội, Ban chỉ đạo 35 các tỉnh ủy, thành ủy trên địa bàn để nắm chắc tình hình trên không gian mạng, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động, không để bị động bất ngờ. Trên cơ sở đó, xây dựng các chuyên đề tập trung đấu tranh, làm rõ những vấn đề, hoạt động của nước ngoài gây ảnh hưởng đến Việt Nam.

Công tác phối hợp, hỗ trợ Ban chỉ đạo 35 các tỉnh ủy, thành ủy trên địa bàn trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng là một trọng tâm được Đảng ủy, chỉ huy Trung tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hiệu quả, phát huy tốt vai trò nòng cốt trong công tác quan trọng này. Trung tâm đã chủ động tổ chức ký kết chương trình phối hợp với Ban chỉ đạo 35 của 14/14 tỉnh ủy, thành ủy trên địa bàn; triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả; định kỳ sơ kết, đánh giá, rút kinh nghiệm để kịp thời bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn. Chú trọng thực hiện tốt công tác phối hợp tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các đối tượng về công tác này. Chuyển giao phần mềm, hỗ trợ các giải pháp kỹ thuật phục vụ công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng cho Ban chỉ đạo 35 các tỉnh ủy, thành ủy, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Chủ động đấu tranh phản bác thông tin xấu độc và định hướng dư luận trên các fanpage, đăng tải hàng nghìn bài viết, video định hướng dư luận tích cực; thực hiện hàng nghìn lượt bình luận phản bác các bài viết tiêu cực trên nhiều nền tảng mạng xã hội. Tích cực lập các kênh thông tin, các tài khoản mạng xã hội, xây dựng nội dung tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch một cách linh hoạt, kịp thời hiệu quả, nhằm lan tỏa những nhân tố tích cực; pha loãng, phản bác những thông tin tiêu cực, xấu độc, góp phần xây dựng môi trường mạng xã hội văn hóa, tích cực, lành mạnh. Đồng thời, thường xuyên tổ chức lực lượng trinh sát, giám sát, phát hiện, đánh giá, phân loại thông tin, cảnh báo sớm các nguồn phát tán thông tin vi phạm pháp luật; chủ động giám sát, phòng ngừa, ngăn chặn việc lộ lọt tài liệu quân sự trên mạng internet.

Cùng với đó, Trung tâm vận dụng linh hoạt, sáng tạo các biện pháp gia cố phòng thủ, bảo đảm an toàn thông tin. Chú trọng triển khai các giải pháp nâng cao năng lực phòng thủ mạng cho các đơn vị Quân đội trên địa bàn; chủ động ký kết quy chế phối hợp với Sở Thông tin và truyền thông các địa phương để nâng cao hiệu quả bảo đảm an toàn thông tin; hỗ trợ khắc phục hạn chế hạ tầng mạng, máy chủ ứng dụng. Thực hiện tốt việc kiểm thử các ứng dụng, dịch vụ, trang (cổng) thông tin điện tử trên mạng truyền số liệu quân sự, kịp thời phát hiện và khắc phục những lỗ hổng, giả mạo nội dung tra cứu. Trung tâm luôn quan tâm tổ chức lực lượng phòng thủ mạng tham gia các cuộc diễn tập thực chiến để nâng cao trình độ, khả năng tác chiến của Đơn vị, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ trong mọi tình huống. Năm 2023, Trung tâm đã phối hợp diễn tập thực chiến với Sở Thông tin và truyền thông các tỉnh, thành phố thuộc cụm mạng lưới số 5, gồm: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Ninh Thuận, Đắk Lắk, Kon Tum. Qua diễn tập, kịp thời phát hiện nhiều điểm yếu bảo mật, kịp thời củng cố công tác an toàn cho các hệ thống mạng của các cơ quan đơn vị trên địa bàn; trong diễn tập ĐK-23, TC-23, hệ thống mạng của Trung tâm đã làm tốt công tác phòng thủ, không để xảy ra sự cố, tổ chức chuyển nhận hàng trăm văn kiện, tác chiến không gian mạng hiệu quả, đạt mục đích, yêu cầu đề ra, đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Kiểm tra bảo đảm an toàn thông tin cho các cơ quan, đơn vị trên địa bàn

Quán triệt, thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị của trên, Trung tâm tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ giám sát, bảo đảm an toàn thông tin trên địa bàn. Trước hết, coi trọng tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân đội trên địa bàn về công tác bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng. Thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý, hỗ trợ phát triển, đẩy mạnh hoạt động dò tìm nguy cơ mất an toàn thông tin trên hệ thống mạng máy tính quân sự; xây dựng các đơn vị điểm về an toàn thông tin trên địa bàn. Triển khai hiệu quả các hệ thống kiểm soát truy cập mạng cho các cơ quan, đơn vị có đủ điều kiện hạ tầng kỹ thuật và hệ thống giám sát an toàn thông tin cho mạng máy tính quân sự; trong đó, chú trọng giám sát an toàn thông tin các đơn vị cấp chiến dịch và chiến thuật để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các máy tính bị lây nhiễm mã độc. Tích cực phối hợp với các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân đội trên địa bàn thực hiện tốt việc khảo sát, giám sát, triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn thông tin. Đến nay, Trung tâm đã triển khai hệ thống phòng, chống mã độc bằng các phần mềm ứng dụng, USB an toàn cho 100% máy trạm, máy chủ tại Trung tâm và hầu hết các đơn vị. Thực hiện định danh hơn 96% trang thiết bị công nghệ thông tin và triển khai, nâng cấp hệ thống giám sát cho tất cả các đơn vị trên địa bàn. Trung tâm thường xuyên coi trọng công tác kiểm tra an toàn thông tin cho các trang thiết bị trước khi đưa vào sử dụng ở các cơ quan, đơn vị Quân đội trên địa bàn, kịp thời phát hiện lỗ hổng bảo mật, mã độc mức cao. Năm 2023, Trung tâm đã triển khai 06 đợt kiểm tra an toàn thông tin, an ninh mạng với gần 760 trang thiết bị công nghệ thông tin của 08 đơn vị, phát hiện và hỗ trợ xử lý 69 thiết bị nhiễm mã độc, nguy cơ mất an toàn thông tin, 02 hệ thống có lỗ hổng bị khai thác.

Nhằm hướng đến xây dựng Chính phủ điện tử trong Bộ Quốc phòng theo chủ trương, chỉ đạo của trên, Trung tâm chủ động đẩy mạnh triển khai, hỗ trợ các cơ quan, đơn vị Quân đội trên địa bàn thực hiện các nội dung chuyển đổi số theo đúng kế hoạch. Chủ trì phối hợp xây dựng và triển khai các ứng dụng dùng chung trong các đơn vị Quân đội trên địa bàn, góp phần đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hành chính, nâng cao chất lượng quản lý, chỉ huy, điều hành ở các cấp. Tích cực hướng dẫn, hỗ trợ các cơ quan, đơn vị Quân đội trên địa bàn chuyển đổi dữ liệu phần mềm, triển khai phần mềm quản lý văn bản và hồ sơ công việc có sử dụng chữ ký số, các phần mềm ứng dụng trong hội thi, hội thao, diễn tập trên bản đồ, thi trắc nghiệm, họp trực tuyến,… đạt kết quả tốt. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan chức năng và đơn vị thường xuyên đo kiểm chất lượng kết nối mạng truyền số liệu quân sự tại tất cả điểm đo thuộc các đầu mối trên địa bàn.

Mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, nhưng với quyết tâm chính trị cao, tinh thần vượt mọi khó khăn, thách thức, phát huy trí tuệ, sáng tạo cùng sự tập trung cao độ, không chủ quan, mất cảnh giác trong mọi lúc, mọi nơi, cán bộ, chiến sĩ Trung tâm 386 luôn chủ động nắm chắc tình hình, kịp thời tham mưu, xử trí thắng lợi các tình huống có thể xảy ra, không để bị động, bất ngờ trong tác chiến, bảo đảm an toàn thông tin cho các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân đội trên địa bàn, góp phần xây dựng môi trường mạng lành mạnh, nhân văn, an toàn, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia trên không gian mạng.

Thượng tá, TS. HỒ NGỌC DUY, Chỉ huy trưởng
___________________         

1 - Trọng tâm là: Chỉ thị số 1398/CT-BTL, ngày 19/7/2018 của Bộ Tư lệnh 86 về tăng cường công tác nắm tình hình, sẵn sàng chiến đấu, phối hợp bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới; Chỉ lệnh số 920/CL-BTL, ngày 22/4/2019 của Bộ Tư lệnh 86 về công tác sẵn sàng chiến đấu; Quyết định số 645/QĐ-BTL, ngày 06/9/2021 của Tư lệnh Bộ Tư lệnh 86 về quy định thành phần, chức trách, nhiệm vụ của kíp trực sẵn sàng chiến đấu tại sở chỉ huy Bộ Tư lệnh và các cơ quan, đơn vị trực thuộc trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu thường xuyên, v.v.