Trung đoàn Pháo Phòng không 280 thành lập ngày 25-4-1959, có nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu trên chiến trường miền Bắc và Trung Bộ. Ngay sau ngày thành lập, Trung đoàn cơ động về bảo vệ thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An và từ đây, Trung đoàn mang tên Đoàn Hồng Lĩnh. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Trung đoàn đã tham gia chiến đấu 11.089 trận, bắn rơi 307 máy bay địch, bắt sống nhiều giặc lái và là một trong những đơn vị pháo phòng không bắn rơi nhiều máy bay nhất. Đáng chú ý là, ngày 05-8-1964, sau sự kiện “Vịnh Bắc Bộ”, Trung đoàn cùng với quân, dân thành phố Vinh chiến đấu anh dũng, lập nên chiến công đặc biệt xuất sắc, tiêu diệt 03 máy bay địch, xây dựng nên truyền thống “Đánh thắng trận đầu”. Với thành tích đạt được, Trung đoàn là đơn vị Pháo Phòng không đầu tiên của Quân chủng Phòng không - Không quân được Nhà nước phong tặng danh hiệu Đơn vị “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” và nhiều phần thưởng cao quý khác¹.

Hội nghị Đảng ủy Trung đoàn ra nghị quyết lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2018

Sau ngày đất nước thống nhất, Trung đoàn được biên chế trong đội hình chiến đấu của Sư đoàn Phòng không 361, có nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ vùng trời phía Nam - Đông Nam Thủ đô Hà Nội. Nhận thức rõ vinh dự vẻ vang nhưng rất nặng nề đó, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn luôn phát huy truyền thống Anh hùng, đoàn kết, sáng tạo, tự lực, tự cường, chủ động khắc phục khó khăn, vươn lên hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Đặc biệt, những năm gần đây, Trung đoàn đã thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trước hết, Trung đoàn tập trung xây dựng vững mạnh về chính trị, coi đây là nội dung quan trọng hàng đầu, quyết định kết quả hoàn thành nhiệm vụ. Phát huy kinh nghiệm, truyền thống, nhất là trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị và sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Những năm qua, các lực lượng trong Quân chủng đã và đang được trang bị nhiều vũ khí, khí tài hiện đại; trong khi đó, Bộ đội Pháo Phòng không nói chung, Trung đoàn nói riêng vẫn còn sử dụng một số loại vũ khí, trang bị kỹ thuật thế hệ cũ, đã qua nhiều năm sử dụng, dẫn đến không ít cán bộ, chiến sĩ có tư tưởng băn khoăn. Nắm rõ tình hình đó, Trung đoàn đẩy mạnh giáo dục, quán triệt quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng; nhiệm vụ của Quân chủng, Đơn vị; tăng cường quản lý, định hướng tư tưởng, xây dựng cho bộ đội bản lĩnh chính trị vững vàng, thống nhất cao về ý chí, hành động, không mơ hồ, mất cảnh giác; có niềm tin vào vũ khí, trang bị khí tài, cách đánh và nghệ thuật tác chiến phòng không, v.v. Đồng thời, chỉ đạo thực hiện tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ; đẩy mạnh Quy chế Dân chủ cơ sở, Ngày Chính trị và văn hóa, tinh thần,... kịp thời phát hiện, giải quyết dứt điểm những vướng mắc, xây dựng mối quan hệ đoàn kết, gắn bó giữa cán bộ và chiến sĩ.

Trung đoàn đặc biệt coi trọng công tác xây dựng Đảng, xác định đây là nội dung then chốt để xây dựng Đơn vị vững mạnh về chính trị. Theo đó, Trung đoàn thường xuyên coi trọng củng cố, kiện toàn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các tổ chức đảng, trọng tâm là năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, chi bộ; nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, quản lý, rèn luyện đội ngũ đảng viên; gắn xây dựng tổ chức đảng với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện. Các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) gắn với Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị, Chỉ thị 87-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”, nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện các mặt công tác. Hằng năm, đánh giá chất lượng tổ chức đảng, đảng viên, Đảng bộ Trung đoàn và 100% chi bộ cơ sở đều hoàn thành xuất sắc và hoàn thành tốt nhiệm vụ, số lượng đảng viên hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ đạt và vượt theo nghị quyết hằng năm đề ra.

Tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện, đáp ứng nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc vùng trời được giao là nhiệm vụ được Trung đoàn hết sức quan tâm. Trên cơ sở quán triệt sâu sắc Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương, Nghị quyết 558-NQ/ĐU của Đảng ủy Quân chủng về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2020 và những năm tiếp theo”, các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, hướng dẫn về công tác huấn luyện chiến đấu của Sư đoàn, hằng năm, Đảng ủy Trung đoàn xây dựng nghị quyết chuyên đề lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ này. Trong đó, tập trung đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành huấn luyện và nội dung, tổ chức, phương pháp huấn luyện; phân công rõ trách nhiệm của cơ quan, đơn vị, từng đảng ủy viên trong tham mưu, chỉ đạo, quản lý, điều hành; lấy kết quả huấn luyện chiến đấu của cơ quan, đơn vị làm tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của đảng ủy viên, cán bộ chủ trì các cấp. Trước mỗi giai đoạn huấn luyện, Trung đoàn làm tốt công tác chuẩn bị, từ con người đến cơ sở vật chất; kiện toàn, ổn định tổ chức, biên chế và chuẩn bị hệ thống giáo án, mô hình học cụ, thao trường, bãi tập, v.v. Trong huấn luyện, Trung đoàn bám sát phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc, an toàn, tiết kiệm”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, sát thực tế chiến đấu, đối tượng tác chiến, phù hợp với tổ chức biên chế, trang bị; tăng cường huấn luyện khai thác, làm chủ các loại vũ khí, khí tài và xử lý các tình huống theo phương án tác chiến bảo vệ vùng trời được giao.

Khẩu đội Pháo Phòng không 37mm thực hành bắn kẹp nòng đạn nước tại Trường bắn TB4 năm 2018

Đối với huấn luyện cán bộ, Trung đoàn xác định là khâu then chốt nên đã chú trọng kết hợp chặt chẽ giữa tập huấn, bồi dưỡng với tự bồi dưỡng, lấy tự nghiên cứu, bồi dưỡng là chính; thực hiện mỗi cán bộ có 01 sổ học tập theo kế hoạch và 01 sổ tự học. Đồng thời, yêu cầu đội ngũ cán bộ các cấp phải nắm chắc nội dung, phương pháp huấn luyện chuyên ngành pháo phòng không, khả năng phán đoán, xử lý các tình huống phòng không theo đúng quy định,… làm cơ sở để huấn luyện cho đơn vị. Đối với huấn luyện kíp chiến đấu, huấn luyện cho các thành phần nắm chắc, vận dụng thuần thục khẩu lệnh, thứ tự thao tác, động tác thực hành, bảo đảm yêu cầu “triển khai, cơ động và thu hồi nhanh”, nhất là trong điều kiện ban đêm; coi trọng huấn luyện nâng cao trình độ, khả năng xử lý các tình huống đánh địch đột nhập đường không, bắn máy bay bay thấp, tên lửa hành trình, địch đổ bộ đường không, v.v. Trong tác chiến phòng không, thời cơ xuất hiện mục tiêu ngắn, yêu cầu hiệp đồng giữa các thành phần rất cao. Vì vậy, Trung đoàn chỉ đạo tổ chức huấn luyện cơ bản đội ngũ chiến thuật các cấp, bảo đảm thành thạo phần cá nhân, khẩu đội mới tổ chức luyện tập toàn kíp và hết sức coi trọng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả huấn luyện thông qua khả năng hiệp đồng kíp chiến đấu.

Đi đôi với nâng cao chất lượng huấn luyện, Trung đoàn duy trì nghiêm nền nếp, chế độ trực sẵn sàng chiến đấu từ Sở Chỉ huy đến các phân đội, thực hiện tốt nội dung “4 biết”² trong quản lý vùng trời, Chỉ lệnh 27/CL-BTTM của Tổng Tham mưu trưởng về xử lý các tình huống tác chiến phòng không; chủ động rà soát, bổ sung, điều chỉnh hệ thống văn kiện, phương án chiến đấu và tổ chức luyện tập thuần thục khi có thay đổi đội hình. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị duy trì đài quan sát phòng không, vọng quan sát mắt để quản lý chặt chẽ tình hình trên không, mặt đất, hoạt động bay trong phạm vi phụ trách. Nhờ đó, nhiều năm qua, Trung đoàn không để xảy ra sai sót, lọt, chậm, hoang báo mục tiêu, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.

Trung đoàn đóng quân trên địa bàn các quận, huyện của thủ đô Hà Nội, nơi có tốc độ đô thị hóa nhanh, dễ bị tác động bởi mặt trái của cơ chế thị trường, tệ nạn xã hội. Trong khi đó, yêu cầu canh trực đòi hỏi nghiêm ngặt, quân số phần lớn là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, nhiều đồng chí hoàn cảnh gia đình khó khăn, nên Trung đoàn đặc biệt chú trọng xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Theo đó, một mặt, Trung đoàn đẩy mạnh giáo dục, quán triệt các chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên về xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm, xây dựng ý thức tự giác của bộ đội trong thực hiện nhiệm vụ. Mặt khác, duy trì nghiêm các chế độ ngày, tuần, trực sẵn sàng chiến đấu, nền nếp chế độ công tác; quy định lễ tiết tác phong quân nhân, thực hiện làm việc theo chức trách, hành động theo điều lệnh ở tất cả các cấp; thường xuyên bổ sung các quy chế, quy định, hệ thống biển, bảng,… bảo đảm thống nhất từ cơ quan đến đơn vị. Trung đoàn yêu cầu cấp ủy, chỉ huy các cấp đề cao tính nêu gương, thực hiện “cấp trên làm gương cho cấp dưới, cán bộ làm gương cho chiến sĩ”. Đồng thời, tích cực bám, nắm đơn vị, tăng cường kiểm tra, đôn đốc, quản lý chặt chẽ quân số, vũ khí, phương tiện và các mối quan hệ của quân nhân thuộc quyền; kiên quyết đấu tranh, phòng ngừa và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, quy định về an toàn giao thông, v.v. Nhờ đó, từ năm 2010 đến nay, Trung đoàn không có vụ việc nghiêm trọng, vi phạm kỷ luật thông thường giảm, đảm bảo an toàn tuyệt đối trong tham gia giao thông và mọi hoạt động của đơn vị.

Bám sát tiêu chí về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, Trung đoàn chú trọng thực hiện tốt công tác bảo đảm kỹ thuật, hậu cần cho các nhiệm vụ. Theo đó, đối với công tác kỹ thuật, đẩy mạnh công tác bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa theo phân cấp, chú trọng nâng cao chất lượng bảo quản, sửa chữa ở đơn vị; đồng thời, duy trì nền nếp chế độ giờ kỹ thuật, ngày kỹ thuật, “Ngày kỹ thuật mẫu”, Hội thao bảo quản vũ khí, khí tài, Hội thi Kỹ thuật hằng năm gắn với thực hiện Cuộc vận động 50. Nhờ đó, vũ khí, khí tài, trang bị kỹ thuật của Trung đoàn luôn bảo đảm tình trạng kỹ thuật tốt, đáp ứng kịp thời các nhiệm vụ. Đối với công tác hậu cần, Trung đoàn chú trọng thực hiện các biện pháp bảo đảm đúng, đủ lượng dự trữ hậu cần cho nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất, nhất là nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, diễn tập, bắn đạn thật; quản lý, sử dụng tài chính, vật tư, xăng dầu, điện, nước tiết kiệm, đúng nguyên tắc và đạt hiệu quả; thực hiện tốt công tác quân y, vệ sinh, phòng dịch, an toàn thực phẩm, chăm sóc bộ đội, nhằm bảo đảm quân số khỏe tham gia huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh phát triển tăng gia, tự túc được 100% rau xanh và phần lớn nhu cầu thịt, cá, góp phần cải thiện đời sống bộ đội.

Tự hào với truyền thống 60 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, Trung đoàn 280 phấn đấu không ngừng nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu, thường xuyên nêu cao cảnh giác, góp phần quản lý, bảo vệ vững chắc vùng trời Hà Nội - trái tim thân yêu của cả nước, xứng đáng với danh hiệu Đơn vị “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”.

Thượng tá VÕ VĂN PHÚ, Trung đoàn trưởng

____________

1 - Trung đoàn được tặng thưởng 446 huân chương, huy chương các loại; 01 tiểu đoàn và 03 cá nhân được phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”.

2 - (1) Biết kế hoạch dự báo bay; (2) Biết đã bay hay chưa; (3) Bay đến đâu biết đến đó; (4) Biết hành động bay trên không.